Свет
Експертите објаснија што ги предизвика смртоносните поплави во Шпанија: феноменот е карактеристичен за медитеранската клима
Катастрофалните поројни поплави во Шпанија, кои однесоа најмалку 217 животи, беа предизвикани од деструктивна метеоролошка појава во која студениот и топлиот воздух се судираат и формираат облаци од обилни дождови, шема која станува се почеста поради климатските промени.
Феноменот е локално познат како DANA, што е шпанска кратенка за изолирана депресија на високи височини, и за разлика од обичните бури, може да се формира независно од поларните или суптропските млазни струи.
Кога студениот воздух ќе помине над топлите медитерански води, топлиот воздух брзо се издигнува и формира густи облаци полни со дожд кои можат да се задржат над истата област со часови, што ја зголемува нивната деструктивност.
Понекогаш има големи бури со град и торнада како минатата недела, велат метеоролозите.
Феноменот што ја погоди областа Валенсија беше најсмртоносниот во модерната шпанска историја и најкатастрофалната поплава во Европа од 1967 година.
Источна и јужна Шпанија се особено чувствителни на овој феномен бидејќи се наоѓаат помеѓу Атлантикот и Средоземното Море. Топлите, влажни воздушни маси се судираат со студените фронтови во регион каде што планините придонесуваат за формирање на олујни облаци и дожд.
Минатонеделната ДАНА беше една од трите најсилни вакви бури овој век во Валенсија, изјави Рубен дел Кампо, портпарол на Аемет, националната метеоролошка агенција.
„Предвидувањата одговараа на она што се случи. Но, во областа меѓу Утиел и Чива, во провинцијата Валенсија, наврнале повеќе од 300 литри дожд на метар квадратен. Во таа област континуирано се формираа и се обновуваа олујните системи“, објасни тој.
Експертите велат дека ќе биде потребно време да се анализираат сите податоци за да се утврди дали климатските промени се причина за катастрофата.
Но, повеќето се согласуваат дека зголемувањето на температурите во Медитеранот и потоплите и повлажни атмосферски услови придонесуваат за почести екстремни временски настани.
„Ќе видиме повеќе вакви поројни поплави во иднина. Има отпечатоци од климатските промени и екстремно обилните дождови и разорните поплави“, вели Хана Клок, професорка по хидрологија на Универзитетот во Рединг во Англија.
Таа предупреди дека дури и раните предупредувања за обилни врнежи врз основа на веродостојни прогнози придонесуваат малку за да се спречат човечки жртви и дека луѓето мора да го разберат степенот на опасноста.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Руски нуклеарни бомбардери летаа околу Скандинавија, ги следеа странски ловци
Руските стратешки бомбардери „ту-95“, способни да носат нуклеарно оружје, извршија планиран лет над неутралните води на Баренцовото и Норвешкото Море, а за време на мисијата беа придружувани од странски борбени авиони. Руското Министерство за одбрана ја објави веста, без да го прецизира точниот датум на летот или за кои странски авиони станува збор, пишува „Киев пост“.
„Стратешките ракетни носачи ‘ту-95МС’ извршија планиран лет над неутралните води на Баренцовото и Норвешкото Море“, се вели во соопштението на Министерството објаснувајќи дека станува збор за област северно од Скандинавија и северозападно од Русија.
„Во одредени фази од рутата бомбардерите со долг дострел беа придружувани од борбени авиони на странски земји“, се додава. Москва исто така рече дека ваквите летови се одржуваат редовно во многу региони и се во согласност со меѓународното право.
Свет
(Видео) Силна бура ја погоди Калифорнија: стотици луѓе евакуирани на Божиќ
Силна бура ја погоди Калифорнија предизвикувајќи поплави опасни за животот и принудувајќи стотици луѓе да се евакуираат среде божиќните празници. Гувернерот прогласи вонредна состојба во шест окрузи поради екстремните услови, а се очекува бурата да продолжи и во текот на Божиќ, објави „Скај њуз“.
Силните дождови го погодија јужниот дел од американската држава на Бадник предизвикувајќи широкораспространети поплави. Снимките од планинско одморалиште покажаа порои од кал и отпад како се спуштаат по патиштата, а надојдената вода влегуваше во тремовите.
🚨⚠️ California on high alert! A massive storm is causing flash floods across LA. 🌊
Officials warn: “Turn around, don’t drown!” Roads are dangerous—don’t risk it. #CaliforniaFloods
pic.twitter.com/k5F1sZiHvI— World Daily Feed (@WorldDailyFeed) December 25, 2025
Националната метеоролошка служба на САД предупреди дека бурите ќе продолжат во текот на Божиќ и издаде ретко предупредување за висок ризик од прекумерни врнежи од дожд.
Гувернерот на Калифорнија, Гавин Њусом, прогласи вонредна состојба во шест окрузи за да им овозможи, како што рече, на „службите за итни случаи и однапред поставените ресурси да ги одржат нашите заедници безбедни“.
Powerful holiday storm lashes California, brings flash floods as state of emergency declared in six counties https://t.co/DbQgGeFii7 pic.twitter.com/e0v3BK9UiI
— New York Post (@nypost) December 25, 2025
Властите на округот Лос Анџелес издадоа речиси 130 наредби за евакуација на домови во опасност. Многу од тие домови се во области што беа уништени од големи пожари претходно оваа година.
I-5 northbound in Sun Valley among road closures Wednesday night https://t.co/amAaxo6SC4
— Thomas Appleby (@ThomasAppl21720) December 25, 2025
Метеорологот на Националната метеоролошка служба, Мајк Вофорд, рече дека јужна Калифорнија обично добива до 2,5 сантиметри дожд во ова време од годината. Сепак, во многу области може да се појават помеѓу 10 и 20 сантиметри дожд оваа недела, а уште повеќе во планинските области.
Свет
Трамп до децата: Нема да дозволиме злобниот Дедо Мраз да се инфилтрира во САД
Американскиот претседател Доналд Трамп им порача на децата дека нема да дозволи злобен Дедо Мраз да се инфилтрира во Соединетите Американски Држави, учествувајќи во традиционалното божиќно следење на Дедо Мраз. За време на јавувањето од својата резиденција Мар-а-Лаго на Флорида, претседателот на децата им објаснил и дека јагленот е „прекрасен“, а Дедо Мраз има „малку ангелска природа“, пишува „Скај њуз“.
Седејќи покрај божиќната елка, претседателот и првата дама примале повици од деца упатени до Северноамериканската команда за воздушна одбрана (НОРАД), која секоја бадникова вечер ја следи патеката на санките на Дедо Мраз во целиот свет.
Кога четиригодишно и десетгодишно дете од Оклахома го прашале зошто се следи Дедо Мраз, Трамп одговорил: „Сакаме да се погрижиме да не се инфилтрира, да не ни се инфилтрира злобен Дедо Мраз во нашата земја“.
За време на десетината повици што ги примиле, претседателот често ја користел можноста да ја пофали состојбата во земјата велејќи дека е во одлична состојба и дека бројките се одлични.
На осумгодишно девојче од Канзас, кое рекло дека не сака јаглен за подарок, Трамп ѝ појаснил: „Мислиш, чист, прекрасен јаглен. Морав да го кажам тоа, извини“.
Потоа додал: „Јагленот е чист и прекрасен. Ве молам, запомнете го тоа, по секоја цена. Но, ти не сакаш чист, прекрасен јаглен, нели?“
„Не“, одговорило девојчето додавајќи дека повеќе би сакала Барби, облека и слатки.
Во разговор со осумгодишно дете од Северна Каролина, кое било загрижено дали Дедо Мраз ќе се налути ако не му остават колачиња, претседателот рекол дека не верува во тоа, но дека би бил многу разочаран.
„Знаете, Дедо Мраз – тој има малку ангелска природа. Знаете ли што значи ангелска природа?“, се пошегувал Трамп додавајќи: „Мислам дека Дедо Мраз би сакал колачиња“.
Претседателот бил добро расположен и изјавил дека би можел да прима повици цел ден, но набргу напоменал дека веројатно мора да се врати на други работи, како Украина, Русија и Кина.
Во еден момент, додека првата дама разговарала, тој забележал дека таа не му посветува многу внимание велејќи: „Таа може целосно да се фокусира, а да не слуша“.
Исто така, на петгодишно дете од Пенсилванија му рекол дека ги сака САД истакнувајќи дека републиканците победиле на последните избори со убедлива победа.
По разговорите, Трамп се огласил на својата социјална мрежа „Трут соушал“ со пораката: „Честит Божиќ на сите, вклучително и на радикалниот левичарски џган, кој прави сѐ што може за да ја уништи нашата земја, но тоа им оди многу лошо“.

