Свет
Експертите објаснија што ги предизвика смртоносните поплави во Шпанија: феноменот е карактеристичен за медитеранската клима
Катастрофалните поројни поплави во Шпанија, кои однесоа најмалку 217 животи, беа предизвикани од деструктивна метеоролошка појава во која студениот и топлиот воздух се судираат и формираат облаци од обилни дождови, шема која станува се почеста поради климатските промени.
Феноменот е локално познат како DANA, што е шпанска кратенка за изолирана депресија на високи височини, и за разлика од обичните бури, може да се формира независно од поларните или суптропските млазни струи.
Кога студениот воздух ќе помине над топлите медитерански води, топлиот воздух брзо се издигнува и формира густи облаци полни со дожд кои можат да се задржат над истата област со часови, што ја зголемува нивната деструктивност.
Понекогаш има големи бури со град и торнада како минатата недела, велат метеоролозите.
Феноменот што ја погоди областа Валенсија беше најсмртоносниот во модерната шпанска историја и најкатастрофалната поплава во Европа од 1967 година.
Источна и јужна Шпанија се особено чувствителни на овој феномен бидејќи се наоѓаат помеѓу Атлантикот и Средоземното Море. Топлите, влажни воздушни маси се судираат со студените фронтови во регион каде што планините придонесуваат за формирање на олујни облаци и дожд.
Минатонеделната ДАНА беше една од трите најсилни вакви бури овој век во Валенсија, изјави Рубен дел Кампо, портпарол на Аемет, националната метеоролошка агенција.
„Предвидувањата одговараа на она што се случи. Но, во областа меѓу Утиел и Чива, во провинцијата Валенсија, наврнале повеќе од 300 литри дожд на метар квадратен. Во таа област континуирано се формираа и се обновуваа олујните системи“, објасни тој.
Експертите велат дека ќе биде потребно време да се анализираат сите податоци за да се утврди дали климатските промени се причина за катастрофата.
Но, повеќето се согласуваат дека зголемувањето на температурите во Медитеранот и потоплите и повлажни атмосферски услови придонесуваат за почести екстремни временски настани.
„Ќе видиме повеќе вакви поројни поплави во иднина. Има отпечатоци од климатските промени и екстремно обилните дождови и разорните поплави“, вели Хана Клок, професорка по хидрологија на Универзитетот во Рединг во Англија.
Таа предупреди дека дури и раните предупредувања за обилни врнежи врз основа на веродостојни прогнози придонесуваат малку за да се спречат човечки жртви и дека луѓето мора да го разберат степенот на опасноста.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Горaт облакодери во Хонгконг, има загинати
Најмалку четири лица, меѓу кои и еден пожарникар, загинаа во катастрофален пожар што денеска зафати станбен комплекс во Хонгконг. Властите соопштија дека две лица се во критична состојба, а едно е стабилно, додека се стравува дека уште жители може да бидат заробени во запалените станови, пренесува Би-би-си.
Драматичните снимки од населбата Тај По прикажуваат густ чад и пламен што излегува од неколку кули во станбениот комплекс Ванг Фук Корт.
WATCH LIVE: Fire engulfs a residential building in Hong Kong’s northern Tai Po district https://t.co/rNs1F3CWl4
— CGTN Europe (@CGTNEurope) November 26, 2025
Свет
Италија и официјално го прогласи фемицидот за кривично дело казниво со доживотен затвор
Италијанскиот парламент одобри нов закон со кој и формално се воведува фемицидот во кривичниот законик на земјата казнувајќи го со доживотен затвор.
Гласањето се совпадна со Меѓународниот ден за борба против насилството врз жените, ден одреден од Генералното собрание на ОН.
Поддржан од конзервативната влада на премиерката Џорџија Мелони, законот реагира на низа убиства и друго насилство насочено кон жените во Италија. Исто така, вклучува построги мерки против родово базирани злосторства, како што се следење и порнографија за одмазда.
Случаите со висок профил, како што е убиството на студентката Џулија Чечетин во 2023 година, предизвикаа широко јавно негодување и дебата за причините за насилство врз жените во патријархалната култура на Италија.
„Го удвоивме финансирањето за центри против насилство и засолништа, промовиравме телефонска линија за итни случаи и имплементиравме иновативни активности за образование и подигање на свеста“, рече Мелони.
„Ова се конкретни чекори напред, но нема да застанеме тука. Мора да продолжиме да правиме многу повеќе, секој ден“,додаде таа.
Италијанската агенција за статистика „Истат“ регистрира 106 фемициди во 2024 година, од кои 62 се извршени од партнери или поранешни партнери.
фото: ЕПА
Регион
(Видео) Тепачка во Белград: опозицијата се судри со полицијата
Полицијата повторно ги блокира пратениците од опозицијата, кои се обидуваа да влезат во зградата на парламентот во Белград, па пред зградата избувна стампедо и физичка пресметка.
Пратениците од опозицијата се обидоа да поминат низ таканаречениот чациленд, шаторска населба пред влезот, повикувајќи се на вчерашното ветување на претседателката на парламентот Ана Брнабиќ дека ќе им биде дозволено да го сторат тоа, објавува „Нова.рс“.
Ćacilend upravo pic.twitter.com/XyAbgYkNsn
— Stranka slobode i pravde (@SlobodaIPravda) November 26, 2025
Ескалацијата се случи кога претставниците на Националното движење на Србија, Ѓорѓе Станковиќ, и на Зелено-левичарскиот фронт, Богдан Радовановиќ, се обидоа да го отстранат шаторот поставен на самите скали пред парламентот по што беа нападнати од луѓе од протестниот камп и полицијата.
Ова е втор ден по ред како има инциденти на влезот во парламентот. Вчера, полицијата се судри со претставници на партијата Србија центар (Срце), предводена од Здравко Понош, кои исто така се обидоа да влезат на главниот влез преку т.н. чациленд.
View this post on Instagram
Токму по овој инцидент, пратениците од опозицијата, на средба со претседателката на парламентот, Ана Брнабиќ, побараа оградата околу шаторската населба да се помести за да имаат непречен пристап до своите работни места.
Српскиот претседател Александар Вучиќ вчера на прес-конференција изјави дека ќе има иницијатива во врска со шаторите. Иако не разјасни за што станува збор, неговата изјава сугерира дека кампот набргу би можел да биде отстранет.
фото: принтскрин Икс

