Свет
ЕУ против селењето на амбасадата на САД во Ерусалим
Високата претставничка на Европската унија за заедничка надворешна политика и безбедност, Федерика Могерини, предупреди во понеделникот вечерта дека е против секоја еднострана акција во врска со контроверзната изјава на новиот американски претседател Доналд Трамп за префрлување на амбасадата на САД во Израел од Тел Авив во Ерусалим.
„Мислам дека е многу важно за сите нас да се воздржиме од еднострани акции, особено од оние коишто би имале тешки последици на големи области од јавното мнение во светот“, предупреди шефицата на дипломатијата на ЕУ, Федерика Могерини на прес-конференцијата по состанокот на министрите за надворешни работи на земјите членки во Брисел.
Доналд Трамп, кој во петок ќе ја преземе должноста претседател на САД, вети дека ќе го признае Ерусалим за престолнина на Израел и во тој град ќе ја премести американската амбасада.
Статусот на Ерусалим е еден од големите камења на сопнување во изралеско-палестинските преговори. Палестинците сакаат Ерусалим, особено неговиот источен дел кој меѓународната заедница го смета за окупирана палестинска територија од Израел во војната од 1967 година, да го прогласат за главен град на својата идна држава. Израелската страна, пак, објави дека Ерусалим го смета за своја неделива и историска престолнина.
Во Париз во неделата делегации на околу 70 земји и организации се собраа на блискоисточната мировна конференција и повторија дека се заземаат за решението со две држави, палестинска и израелска и палестинска и порачаа дека нема да признаат еднострани акции кои би го загрозиле решението постигнато со преговори, особено по прашањето на границите и на статусот на Ерусалим.
Могерини во понеделникот во Брисел тврдеше и дека министрите на конференцијата на која присуствуваше и американскиот државен секретар Џон Кери од администрацијата на демократот Барак Обама на заминување, биле единствени и демантираше дека Велика Британија ја блокирала заедничката изјава на Париската конференција.
„Тоа не одговара на она што се одвиваше на состанокот. Изјавите за тоа прашање беа неофицијални“, тврди шефицата на дипломатијата на ЕУ.
Лондон, чии претставници беа многу резервирани во Париз, во неделата не ја потпиша заедничката изјава.
„Имаме одредени резерви за меѓународната конференција чија цел би требало да биде поттикнување на мирот меѓу двете страни, без нивното присуство, а конференцијата се одржува спротивно на волјата на Израел“, се прецизира во писмената изјава на британскиот Форин Офис, за која се дозна во понеделникот.
Овие пораки доаѓаат во многу експлозивна атмосфера кога решението за две држави се чини недостижно, речиси 70 години по основањето на Државата Израел и почетокот на конфликтот. Пораката од Париз, исто така, дојде пет дена пред стапувањето на власт на новата американска администрација која зазема силни произрелски ставови.
Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху оцени во неделата дека конференцијата е „бескорисна“, а палестинската страна изрази задоволство од заклучоците.
Израел остро се спротиставува на секој мултилатерален пристап на ова прашање и израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху остро го критикуваше и пред конференцијата и оцени дека станува збор за палестинска измама под покровителство на Франција, за дополнително да бидат заземени антиизраелски ставови.
Израел тврди дека споменатата меѓународна конференција и неодамнешната резолуција на Советот за безбедност на ОН, за што ја обвини администрацијата на американскиот претседател на заминување Барак Обама, е оддалечување од мирот, бидејќи ги поттикнуваат Палестинците на одбивање на директни преговори со Израел. Министерството за надворешни работи во Ерусалим додаде и дека доколку земјите кои беа застапени во Париз навистина сакаат напредување на мировниот процес, би требало да извршат врз палестинскиот челник Махмуд Абас да ги прифати повикот на премиерот Бенјамин Нетанјаху на директни преговори.
„Конференцијата во Париз беше вештачки обид на лица надвор од Блискиот исток да им диктираат решенија на луѓето на Блискиот исток кои мора да живеат со нивните последици“, се заклучува во изјавата на израелското министерство за надворешни работи./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Зеленски стигна во Берлин, ќе се сретне со американскиот преговарачки тим
Украинскиот претседател Володимир, Зеленски, пристигнал во Берлин, каде што во текот на денот треба да се сретне со американскиот преговарачки тим за да разговара за предлогот за постигнување мир во Украина.
– Се фокусираме на тоа како сигурно да ја гарантираме безбедноста на Украина, така што искуството со Будимпештанскиот меморандум и руската инвазија никогаш повеќе нема да се случи. Сметаме на конструктивни разговори – рече Зеленски во објава на платформата X.
Тој рече дека сè уште не добил официјален одговор од Соединетите Американски Држави на најновите предлози за мировен план.
Пред неговото пристигнување, Зеленски нагласи дека сака да ги убеди Американците да ја поддржат идејата за замрзнување на фронтовската линија во Украина во нејзината сегашна состојба пред било какви преговори со Москва.
Американската делегација ја предводат специјалниот пратеник Стив Виткоф и Џаред Кушнер, зетот на претседателот Доналд Трамп.
Извори од германската влада за „Билд“ изјавија дека разговорите со претставниците на Украина во Берлин ќе траат два дена , а дека денес ќе се одржат прелиминарни разговори со советници за надворешна политика, вклучувајќи ги и претставниците на САД и Украина.
Европа
Речиси три четвртини од Европејците ја поддржуваат ЕУ, рекордна поддршка за еврото и за заедничка одбрана
Речиси три четвртини од граѓаните на Европската Унија (ЕУ) сметаат дека нивната земја имала корист од членството во Унијата, покажува најновиот Евробарометар.
Според податоците, 59% од Европејците се оптимисти за иднината на ЕУ, а 73% се чувствуваат како граѓани на Унијата. Довербата во институциите останува висока, при што 48% изјавиле дека им веруваат на европските институции.
Анкетата покажува и рекордна поддршка за еврото – 74% од испитаниците го поддржуваат воведувањето на единствената валута, а во Еврозоната процентот изнесува 82%.
Во однос на заедничката одбрана и безбедност, 79% од граѓаните го поддржуваат воспоставувањето на заедничка политика меѓу земјите-членки, што е втор највисок резултат од 2004 година. Повеќе од две третини (67%) сметаат дека ЕУ е „место на стабилност“ во свет полн со немири, а 83% веруваат дека Унијата треба да ги диверзифицира трговските односи за да ја зајакне економската независност.
77% од Европејците сметаат дека инвазијата е закана за безбедноста на ЕУ, додека 73% ја поддржуваат економската блокада на Русија. Повеќе од три четвртини (81%) го поддржуваат приемот на бегалци од Украина, а 57% се согласуваат со финансирање на набавката и испораката на воена опрема за Киев.
Граѓаните сметаат дека главните приоритети на буџетот на ЕУ треба да бидат вработувањето, социјалните прашања и јавното здравје (42%), образование, култура и медиуми (36%) и одбрана и безбедност (35%).
Истражувањето, спроведено помеѓу 9 октомври и 5 ноември 2025 година во сите 27 земји-членки, вклучуваше 26.445 интервјуа лице в лице.
Европа
ЕУ замрзна 210 милијарди евра руски пари за да ја поддржи Украина, Москва го оцени потегот како „објава на војна“
Европската унија одлучи да ги замрзне средствата на руската централна банка во вредност од околу 210 милијарди евра на неопределено време, со цел тие да се користат за финансиска поддршка на Украина, јавува Ројтерс. Каматата на замрзнатите средства ќе биде наменета за Киев, додека главниот капитал останува блокиран.
Според Ројтерс, Украина ќе мора да го врати заемот само кога Русија ќе ги исплати воените репарации. Од 27-те земји членки на ЕУ, само Унгарија и Словачка гласаа против мерката.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, преку социјалната мрежа X порача дека одлуката е „силна порака до Русија“. Таа нагласи дека мерката е јасен знак дека додека продолжува бруталната војна во Украина, трошоците за Русија ќе продолжат да растат, и дека ЕУ ќе направи сè за да го направи својот сосед посилен „и на бојното поле и на преговарачката маса“.
Москва го оцени потегот како „кражба“ и „објава на војна“. Поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев го нарече планот потенцијален „чин на војна“. Амбасадорот на Русија во Германија, Сергеј Нечаев, исто така, го оцени како „кражба“, додека портпаролката на Министерството за надворешни работи, Марија Захарова, објави дека Русија ќе даде „најстрога реакција“.
Кремљ веќе презеде правни чекори: руската централна банка поднесе тужба против белгиската финансиска куќа „Евроклир“, која управува со околу 185 милијарди евра од замрзнатите руски средства. Останатите 25 милијарди евра се сместени во банки во Белгија и Франција. Русија ја обвинува „Евроклир“ за нелегално спречување пристап до средствата.
Во посебна изјава, руската централна банка го нарече планот на ЕУ за користење на средствата за помош на Украина „нелегален и спротивен на меѓународното право“.
ЕУ го нарекува овој инструмент „заем за репарација“, кој треба да се утврди на претстојниот самит, а замрзнувањето на средствата претставува значителен притисок врз Кремљ, кој досега се обидува да најде правни и дипломатски начини за реакција.

