Свет
ЕУ се соочува со станбена криза
Становите, поточно нивниот недостиг се голем проблем во Европската Унија.
„Речиси 900.000 луѓе во Европа моментално се без покрив над главата. Секоја вечер во Европа, населението на Марсеј или Торино е бездомник“, изјави европскиот комесар за енергетика и домување Ден Јоргенсен на првиот состанок на Специјалниот комитет за станбена криза во Европскиот парламент.
„Речиси 10 отсто од населението на Европската унија троши 40 отсто или повеќе од својот приход за домување и поврзани трошоци“, рече тој. Тој додава дека во текот на последните 15 години, кириите во ЕУ се зголемени за околу една четвртина реално, а цените на становите за околу половина.
„Овие бројки, и луѓето зад нив, се суштината на станбената криза во Европа. И мислам дека ќе се согласите со мене: овие бројки се едноставно неприфатливи“, нагласи тој. Тој ги претстави своите планови да и помогне на ЕУ да го реши еден од најголемите проблеми со кои се соочуваат земјите-членки, станбената криза.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен ја назначи поранешна данска министерка за енергетика да биде првиот комесар за домување, област во која ЕУ има малку директни овластувања, за да обезбеди поддршка од социјалистите во Европскиот парламент за нејзиниот реизбор.
Признавајќи го овој факт, Јоргенсен нагласи дека „поголемиот дел од одговорноста“ за домувањето е кај земјите-членки и регионалните и локални власти, но исто така тврди дека има „простор за ЕУ на таа маса и дека може и треба да се направи многу“.
Јоргенсен рече дека Комисијата ќе го објави својот прв Европски план за достапно домување. Планот ќе понуди техничка помош за градовите и земјите-членки и ќе се фокусира на инвестиции и вештини.
Комисијата ќе подготви Европска стратегија за домување за поддршка на понудата на станови, ќе воспостави паневропска инвестициска платформа за достапно и одржливо домување, ќе спроведе анализа на влијанието на шпекулациите за домување и ќе ги поддржи земјите-членки да ги удвојат планираните инвестиции во достапно домување во рамките на политиката на кохезија.
Во својот говор напомена дека Брисел не е директно одговорен за станбената политика. Сепак, локалните власти во европските градови вршат притисок за поголема акција на ниво на ЕУ.
Градоначалниците сакаат финансирањето за домување да биде изземено од европските фискални правила кои ја ограничуваат државната потрошувачка. Тие, исто така, сакаат да се прераспределат парите што не се потрошени за закрепнување од пандемијата „Ковид-19“.
Матео Лепоре, градоначалникот на Болоња, посебно нагласи дека во Италија меѓу 10 и 15 отсто од приватните станбени единици се празни.
Во родната земја на комесарот, Данска, растат и кириите и цените на становите. Една од најголемите дански банки, Nykredit, очекува просечните цени на становите во Данска да пораснат за 4,4 отсто оваа година. На пазарот на станови во Копенхаген годинава се очекува зголемување на цените за 6,2 отсто.
Еден начин на кој Данска сака да го реши својот станбен проблем, особено недостигот на прифатливи станови, е да ги претвори привремените студентски станови во достапни и трајни јавни станови.
Во Ирска, цените на куќите минатата година се зголемија речиси двојно повеќе отколку во 2023 година, а бројот на слободни станбени единици падна на историски најниско ниво во јануари 2025 година.
Централниот завод за статистика објави дека цените на становите во декември биле за 8,7 отсто повисоки од претходната година. Тоа значи дека годишната стапка на инфлација во тој сектор во 2024 година речиси двојно се зголемила.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Цената на златото повторно достигна нов рекорд
Цената на златото денес надмина 4.400 долари за унца првпат во историјата, поттикната од растечките очекувања за намалување на каматната стапка во САД и силната побарувачка за безбедно засолниште. Среброто, исто така, се придружи на растот, кое, исто така, достигна рекордна вредност.
Според податоците од 05:02 часот GMT, цената на златото порасна за 1,4 проценти на 4.397,16 долари за унца, откако претходно достигна рекордни 4.400,29 долари во текот на денот. Среброто во исто време скокна за 3,3 проценти на историски максимум од 69,44 долари.
Скапоцениот метал скокна за 67 проценти од почетокот на годината, кршејќи повеќекратни рекорди и надминувајќи ги нивоата од 3.000 и 4.000 долари за прв пат. Златото е на добар пат за најголем годишен раст од 1979 година.
Среброто, од друга страна, скокна за неверојатни 138 проценти од почетокот на годината, далеку над златото благодарение на силните инвестициски приливи и малата понуда на пазарот. Растот на цените на традиционалното безбедно засолниште е поткрепен од зголемените геополитички и трговски тензии, континуираното купување од страна на централните банки и очекувањата за пониски каматни стапки следната година.
Послабиот долар, исто така, дава дополнителен импулс, правејќи го златото поевтино за купувачите со други валути.
Свет
(Видео) Дупка проголта бродови: Вонредна состојба во британска област
Во британската област Шропшир е прогласена вонредна состојба откако во канал кај градот Вичрч се отворила голема дупка, која полицијата ја опиша како понор. Во инцидентот два брода пропаднале во отворот, додека уште два останале опасно да висат на самиот раб, јави Би-Би-Си.
Фотографиите од местото на настанот покажуваат целосно уривање на дел од пловниот пат, при што водата од каналот речиси целосно истекла. Според информациите, два теснокоритни брода потонале, а уште два останале заглавени на работ од пројавата.
A 50m sinkhole has opened beneath the Whitchurch canal in Shropshire, swallowing narrowboats and forcing more than 10 people to be rescued.
A major incident is declared as crews battle unstable ground and rushing water. #Whitchurch #Shropshire pic.twitter.com/02PIZzlen2
— BPI News (@BPINewsOrg) December 22, 2025
Полиција соопшти дека засега нема информации за повредени лица и ги повика граѓаните да го избегнуваат подрачјето и да користат алтернативни правци.
A 50m sinkhole has opened beneath the Whitchurch canal in Shropshire, swallowing narrowboats and forcing more than 10 people to be rescued.
A major incident is declared as crews battle unstable ground and rushing water. #Whitchurch #Shropshire pic.twitter.com/02PIZzlen2
— BPI News (@BPINewsOrg) December 22, 2025
Локалниот советник во Вичрч, Енди Хол, за Би-Би-Си изјави дека инцидентот се случил околу 5 часот наутро и дека огромна количина вода истекла на блиското поле. Според неговите зборови, дел од жителите помислиле дека станува збор за земјотрес, додека пожарникарите поставиле брана за да се спречи дополнително истекување и потенцијални поплави.
Фото: илустрација, Pexels
Свет
Американски конгресмени се закануваат со тужба поради необјавените досиеја за Епстин
Двајца американски конгресмени се заканија со правни чекори против државната обвинителка Пем Бонди кога Министерството за правда само делумно ги објави документите поврзани со покојниот осуден сексуален престапник Џефри Епстин иако законскиот рок истече минатиот петок, пренесе Би-би-си.
Законот за целосна објава на таканаречените Епстинови досиеја беше потпишан во ноември од американскиот претседател Доналд Трамп по притисок од неговите поддржувачи и дел од Републиканската партија. Иако некои од документите беа објавени, многу информации останаа редактирани или нејавно достапни, што предизвика незадоволство кај дел од конгресмените и кај жртвите.
Републиканскиот конгресмен Томас Меси најави можност за поведување постапка за непочитување на Конгресот против Бонди тврдејќи дека Министерството ги крши духот и словото на законот. Тој изјави дека на иницијативата работи заедно со демократскиот конгресмен Рум Хана, кој појасни дека се гради двопартиска поддршка за финансиско казнување на обвинителката за секој ден доцнење.
Од Министерството за правда тврдат дека постапуваат во согласност со законот и дека објавата ќе продолжи во наредните недели. Заменикот на Бонди, Тод Бланш, изјави дека станува збор за повеќе од милион страници документи, од кои голем дел содржат чувствителни информации за жртвите.
Демократскиот сенатор Тим Кејн оцени дека евентуална постапка за непочитување на Конгресот или импичмент би била прерана и дека постојат други законски механизми за притисок.

