Контакт

Свет

Избори и референдум во Молдавија, Путин планира дестабилизација

Објавено пред

Граѓаните на Молдавија денеска гласаат на претседателските избори, но и на референдумот за Европската унија (ЕУ). Овие избори и референдумот се одржуваат во критични моменти од конфликтот меѓу Русија и Западот за иднината на оваа сиромашна земја во Југоисточна Европа. Покрај отцепениот регион Придњестровје, Русија долго време сака да ја контролира Молдавија, која сега е пред клучен избор – Брисел или Москва.

dobivaj vesti na viber

Додека војната во Украина беснее на исток и го насочува политичкото и дипломатското внимание кон Киев, Молдавија, поранешна советска република, ги засили своите напори да избега од орбитата на Москва и започна долг процес на преговори за пристапување во ЕУ.

Прозападната претседателка Маја Санду се надева дека ќе ја унапреди својата агенда со освојување на втор мандат и обезбедување „за“ на референдумот за да се запише членството во ЕУ како стратешка цел во уставот на Молдавија.

Москва инвестираше повеќе од 100 милиони во манипулации во Молдавија
Анкетите велат дека има големи шанси Санду да победи и сугерираат дека мнозинството граѓани на Молдавија го поддржуваат пристапувањето во ЕУ, додека владата ја обвини Русија и нејзините сателити дека се обидуваат да влијаат на изборниот процес.

– Тоа е пресметан напор во големи размери што има за цел да ја дестабилизира нашата иднина и да го попречи патот на Молдавија кон ЕУ – рече советничката за надворешна политика на молдавскиот претседател Олга Рошка, повикувајќи се на проценки дека се испратени над 100 милиони евра за манипулирање со гласовите.

Полицијата соопшти дека руска мрежа поткупила 130.000 гласачи да гласаат против пристапувањето во ЕУ. Полицијата, исто така, рече дека криминалните групи поддржани од Русија сакале да го попречат гласањето, дури и со заземање државни институции, додека властите блокирале голем број руски веб-страници во земјата минатиот месец.

На брифингот оваа недела, Кремљ негираше дека Русија се мешала во изборниот процес во Молдавија. Сепак, се вели дека Москва верува дека многу Молдавци сакаат добри односи со Москва и им е ускратено правото да ги имаат медиумските куќи и политичарите што ги сакаат.

Сателитите на Путин во Кишињев
Меѓу водечките личности кои го поддржуваат Кремљ во Молдавија е Илан Шор, тајкун кој живее во Русија поради измама. Шор, кој беше санкциониран од САД за наводно мешање во изборите во име на Русија, понуди да плати многу луѓе за да ги убеди другите луѓе да гласаат „не“ на референдумот и да ги поддржат ривалите на претседателката Маја Санду, како и да ги носи од други неодредени дејствија означени само како „задолженија“.

Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен минатата недела отпатува за Кишињев за да се сретне со Маја Санду и да ги повика Молдавците да учествуваат на референдумот. Таа вети 1,8 милијарди евра финансиска поддршка.

Иако се очекува Санду да добие нов четиригодишен мандат, гласањето би можело да оди во вториот круг на 3 ноември доколку таа не освои повеќе од 50 отсто од гласовите.

Кандидат кој може да се најде и во вториот круг е Александар Стојаногло, поранешен јавен обвинител кој ги повика луѓето да го бојкотираат референдумот или да гласаат „не“, опишувајќи го како трик за зголемување на популарноста на Маја Санду.

Оазу Нантои, пратеник од партијата ПАС на Маја Санду, изјави за Ројтерс дека верува оти Русија сака да го види најслабиот можен резултат за актуелниот претседател на изборите и референдумот.

Без оглед на исходот од изборите и референдумот во недела, аналитичарите велат дека веруваат дека партијата на Маја Санду се соочува со тешка битка да го задржи мнозинството во парламентот.

Санду победи во 2020 година, а нејзината партија освои мнозинство во летото 2021 година. Оттогаш, Молдавија е погодена од ефектите на пандемијата Ковид, војната во Украина, која создаде бран бегалци и остриот пад на рускиот јазик испораките на природен гас, што ја поттикна инфлацијата.

Нантои рече дека верува оти Русија сака да види појава на сличен политички пејзаж на поранешната советска република Грузија, која има парламент во спор со ЕУ и Западот и главно церемонијален прозападен претседател.

– Во ова сценарио Русија би имала можност да ја контролира Молдавија – рече тој.

Русите планираат да ги попречат изборите и референдумот во Молдавија?
Молдавија неодамна изнесе тврдења дека властите во Русија, по наредба на Владимир Путин, планираат да ги попречат претстојните претседателски избори во земјата и референдумот за влез во ЕУ, со носење гласачи на избирачките места во молдавската амбасада во Москва.

Министерството за надворешни работи на Молдавија соопшти дека е вознемирено од извештаите дека Русија наводно се подготвува „вештачки да создаде впечаток на пренатрупаност“ на две избирачки места во Москва оваа недела.

– Молдавија ги повикува руските власти и другите партии да се воздржат од дејствија кои би можеле да го нарушат изборниот процес со незаконски средства или вештачки да создадат изглед на гужва на избирачките места – се вели во соопштението на Министерството.

Од руските власти нема коментар.

ЕУ ѝ додели на Молдавија кандидатски статус откако Русија ја нападна Украина во 2022 година, а во претходните месеци рекордна сума пари од фондовите на ЕУ беше доделена на Молдавија.

Белата куќа оваа недела соопшти дека Москва потрошила „милиони долари“ за финансирање на своите фаворизирани партии во Молдавија и ширење дезинформации на социјалните мрежи.

Портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, претходно ги критикуваше молдавските власти дека наводно испечатиле само 10.000 гласачки ливчиња за 500.000 Молдавци кои живеат и работат во Русија и имаат право на глас.

Регион

Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Објавено пред

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.

dobivaj vesti na viber

Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.

Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.

Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.

Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.

„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.

Прикажи повеќе...

Европа

Естонија се повлекува од Конвенцијата за забрана на противпешадиски мини, стравува од Русија

Објавено пред

Парламентот на Естонија денес гласаше за повлекување од Конвенцијата од Отава со која се забранува употребата на противпешадиски мини, поради загриженост за потенцијална воена закана од соседна Русија.

dobivaj vesti na viber

Осумдесет и еден од 101 пратеници го поддржаа предлогот, соопшти прес-службата.

Сите пет земји од Европската Унија и НАТО што граничат со Русија – Литванија, Латвија, Естонија, Полска и Финска – објавија планови за повлекување од меѓународниот договор поради воената закана што ја претставува нивниот многу поголем сосед.

Русија не е членка на Конвенцијата од Отава и користеше мини при инвазијата на Украина. Гласањето на Естонија следеше по гласањето на Латвија и Литванија, чии парламенти веќе го одобрија повлекувањето. Земјите ќе можат да складираат и распоредуваат мини шест месеци откако ќе ги известат другите членки на договорот и Обединетите нации за нивната одлука. Ниту една од петте земји сè уште не го сторила тоа.

Прикажи повеќе...

Регион

Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Објавено пред

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.

dobivaj vesti na viber

Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.

Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.

На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.

На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.

Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.

Прикажи повеќе...

Најново

Свет9 часа

Трамп најави одмазда на Путин врз Украина: Mи стави до знаење дека ќе мора да одговори на неодамнешниот напад врз руските воени воздухопловни бази

Американскиот претседател Доналд Трамп објави дека разговарал по телефон со рускиот претседател Владимир Путин. Разговорот, според американскиот претседател, траел околу...

Европа9 часа

Путин бесен, жестоко го нападна режимот на Зеленски

Рускиот претседател Владимир Путин за прв пат ги коментираше најновите украински напади на руска територија. Тој рече дека „намерните напади...

Европа10 часа

Зеленски предлага прекин на огнот до средба со Путин

Украинскиот претседател Володимир Зеленски денес предложи прекин на огнот до евентуална средба со рускиот претседател Владимир Путин. „Мојот предлог, и...

Македонија10 часа

Мухамед Елмази до Арсовска: Ќе барате ли од вашите партнери да се откажат од бесправните објекти, ќе побарате ли и тука дигалка или ќе свртите глава

Мухамед Елмази од „Влен“ на прес-конференција денеска, упати неколку прашања до градоначалничката на Град Скопје, Данела Арсовска. „Денес сме тука...

Македонија10 часа

Арсовска до Мухамед Елмази: Дали си ти криминалец од ДУИ или од ВЛЕН?

„Таман мислиш не може да демонстрираат поголем очај за криминалот во кој се фатени, тие наоѓаат нов првенец од ДУИ!...

Македонија12 часа

Кривична против Здружение за коњички спортови и 34-годишна битолчанка за измама и фалсификување исправа

СВР Битола, до Основното јавно обвинителство Битола, поднесе кривична пријава против Здружение за коњички спортови и заштита на коњи од...

Топ14 часа

Загина 20-годишно момче, со мотоцикл удрило во бетонски столб

Дваесетгодишно момче загина во сообраќајна несреќа што се случила вчера на патот Куманово – Свети Николе. Според информациите на МВР,...

Македонија15 часа

(Видео) По години трупање смет, се чисти депонијата на патот кон Езерани

По години трупање смет, утрово, ученици од Преспа и механизација од ЈКП „Пролетер“ почнаа да го чистат ѓубрето од депонијата...

Македонија15 часа

(Видео) Манасиевски: Вработените во Министерството за здравство знаеле дека договорот и анексот на Филипче се коруптивни и криминални, одбивале да ги потпишат

Сите вработени во Министерството за здравство и стручните лица во комисиите знаеле дека Венко Филипче направил криминал во случајот со...

Македонија16 часа

(Видео) Дали Македонија е пред државен банкрот, прашува Кузеска

Додека Мицкоски зборува за некаква си силна економија, Македонија се наоѓа пред историски најсериозната економска и финансиска криза каква што...

Македонија18 часа

ДУИ за „Вреди“: Албанците никогаш нема да прифатат нивниот глас да се замени со луѓе покорени од страв од кривична одговорност

Откривањето на незаконските активности на раководството на „Вреди“, како дел од т.н. „Урбан криминал“, само го потврдува предупредувањето: ВМРО-ДПМНЕ ги...

Свет19 часа

Трамп потпиша: царините за челик и за алуминиум се удвојуваат на 50 проценти

Претседателот на САД, Доналд Трамп, потпиша декрет со кој од денес се удвојуваат царините за челик и за алуминиум на...

Свет20 часа

Орбан против влезот на Украина во ЕУ: „Ќе ги проголтаат сите евра“

Унгарскиот премиер Виктор Орбан повторно го критикува потенцијалниот влез на Украина во Европската Унија ветувајќи дека ќе направи сè за...

Македонија20 часа

Арсовска за власта: Сковале план да го дестабилизираат Скопје, ќе почнат со ЈСП, па со „Комунална хигиена“ и ќе создадат хаос за да дефокусираат и да владеат

Градоначалничката на Скопје, Данела Арсовска, со нов напис на социјалните мрежи, во кој упатува критика до власта. „Им се дестабилизира...

Македонија1 ден

(Видео) СДСМ: Советниците на ВМРО-ДПМНЕ и ЗНАМ повлекоа сопствена точка, само за да ја спасат урбаната мафија

„Ако на некој досега не му беше кристално јасна криминалната коалиција на ВМРО-ДПМНЕ, ВЛЕН и привезокот од ЗНАМ, денес на...

Македонија2 дена

Кирков: Една седница нема да ги реши дивоградбите кои ДУИ ги гради 20 години, Данела да не прави театар

Една седница нема да ги реши дивоградбите кои ДУИ ги гради 20 години, Данела Арсовска да не прави театар, истакна...

Македонија2 дена

Мицкоски: БДП во првиот квартал од 2025 е 3,4 проценти, Македонија во петте најбрзо растечки економии во Европа

Во политиката понекогаш ќе слушнете како некој ќе рече дека „бројките не значат многу доколку не се почувствуваат“. Денес сакам...

Македонија2 дена

Арсовска прави циркус и парада пред локалните избори, Тошковски вели дека ќе било искрено ако пријавувала дивоградби во првата година од мандатот

Вклучувањата во живо од градилишта за кои вели дека се дивоградби, јавните повици да постапуваат институциите, обвинувањата дека власта им...

Македонија2 дена

(Видео) Јакимовски: Чувствува ли власта одговорност за хаосот во Скопје

Градоначалникот на Општина Карпош, Стевчо Јакимовски, реагира на нефункционалноста на државниот систем, укажувајќи на сериозните проблеми со кои се соочува...

Топ2 дена

(Видео) Скриени во цистерни, запленети 55 штеки цигари, ИТ-опрема, 30 илјади евра, соопшти Царинската управа

Во текот на минатата недела, царински службеници и мобилни царински тимови спречиле обиди за криумчарење цигари, вино, ИТ опрема, автомобилски...