Свет
Кинески воени бродови се појавуваат на неочекувани места: сојузниците на САД загрижени
Кинески воени бродови пловат покрај австралискиот брег повеќе од три недели, доаѓајќи на 350 километри од Сиднеј, изведувајќи борбени вежби без преседан во близина на Нов Зеланд. Вежбите беа започнати без официјално известување и предизвикаа вознемиреност во двете океански земји. Кинеската поморска моќ повеќе не е ограничена на Јужното Кинеско Море или Тајванскиот теснец, туку стана речиси реалност, пишува CNN.
Кинески воени бродови се забележани и во близина на Виетнам и Тајван. Кина не се извини, туку тврди дека го почитува меѓународното право, а кинеските медиуми сугерираат дека западните земји треба да се навикнат на кинеските воени бродови во блиските води.
Во минатото, партнерите на Вашингтон наоѓаа утеха во нивните силни врски со САД, но тоа беше пред бурната средба на Доналд Трамп со украинскиот претседател Володимир Зеленски и одлуката на американскиот претседател да ја прекине помошта за Украина. Овој настан предизвика вознемиреност во главните градови низ Пацификот. Многумина се прашуваат – ако САД ѝ свртат грб на Украина, дали ќе го направат истото во Азија кога ќе се соочи со Пекинг, анализираат медиумите.
Зближувањето на Трамп со Русија и заладувањето на односите со Европа ја зголемија вознемиреноста во индо-пацифичкиот регион, каде што многу нации очекуваат САД да ја контролираат кинеската агресија. Аналитичарите велат дека сојузниците, кои долго време се потпираа на САД да обезбедат безбедносни гаранции што им овозможија да ги ограничат сопствените трошоци за одбрана, сега се прашуваат што ќе бара администрацијата на Трамп за возврат.
Австралија се погрижи светот да биде свесен за движењата на Кина во меѓународните води во Јужниот Пацифик, објавувајќи дневни информации за нивната локација. Секретарот за одбрана Ричард Марлс рече дека податоците ќе бидат анализирани за да се утврди што точно прави Кина и каква порака има намера да испрати.
Амбасадорот на Кина во Австралија, Ксијао Киан, тврди дека Кина не претставува никаква закана за Австралија, сигнализирајќи дека треба да се очекуваат повеќе воени бродови: „Како голема сила во овој регион, нормално е Кина да испраќа свои бродови да извршуваат различни видови активности“.
Питер Дин, директор за надворешна политика и одбрана во Центарот за американски студии на Универзитетот во Сиднеј, вели дека Трамп сака мир во Украина; сепак, ја игнорира загриженоста на Зеленски за долгорочната одржливост на тој мир без мерки за држење на Путин под контрола. „Се чини дека Трамп сака мир по секоја цена, но не нужно праведен и траен мир. Прашањето е како изгледа договорот. Колку е тој подготвен да се откаже?“
Дури и пред судирот на Трамп со Зеленски, присуството на кинески воени бродови покрај нејзините брегови го привлече вниманието на Австралија кон AUKUS, безбедносен договор со САД и Обединетото Кралство. Загриженоста настана откако британски новинар го праша американскиот претседател дали разговарал за AUKUS со британскиот премиер.
„Што значи тоа?“ одговори Трамп. Британскиот министер за финансии Скот Бесент коментираше: „Мислам дека ќе треба да ги ограничиме прашањата на оние што може да ги разбере“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Судири меѓу демонстранти и полиција во Атина: употребени солзавец и шок-бомби
Во центарот на Атина вечерва дојде до судири меѓу демонстранти и полицијата за време на маршот по повод 17 години од убиството на Александрос Григоропулос.
Полицијата употреби солзавец и шок-бомби, а приведени се 38 лица, од кои 8 се уапсени.
Тензии настанаа кога дел од демонстрантите се обидоа да тргнат кон квартот Егзархија, но полицијата ги блокираше. Метро станиците „Панепистимио“ и „Синтагма“ беа затворени од 17 часот по наредба на полицијата.
Сличен марш се одржа и во Солун, каде што беа приведени десет лица.
Убиството на 15-годишниот Григоропулос во 2008 година стана симбол на протестите против полициската бруталност, а годишнината и годинава ја одбележаа судири и силно полициско присуство.
Свет
Експерти предупредуваат на радиоактивна прашина по оштетувањето на обвивката на Чернобил
Заштитната обвивка изградена за да спречи ширење на радијација од нуклеарната централа Чернобил мора итно да се поправи откако беше оштетена од руски напад со дрон, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ).
МААЕ вели дека оштетувањето е сериозно и дека дел од конструкцијата ги изгубила своите главни безбедносни функции – особено способноста целосно да го задржи зрачењето.
Иако привремени поправки веќе се направени, директорот на МААЕ, Рафаел Гроси, предупредува дека е неопходна навремена и детална реставрација за да се обезбеди долгорочна нуклеарна безбедност на Украина.

Експертите објаснија дека падот на притисокот во заштитната купола не претставува веднаш директна опасност. Но има една многу поголема закана – радиоактивната прашина.
Стариот саркофаг, поставен веднаш по катастрофата во 1986 година, одамна е истрошен, а новата заштитна обвивка е изградена токму за да спречи негово рушење. Меѓутоа, сега, по оштетувањето, стариот саркофаг не може безбедно да се демонтира.
Дмитро Хумењук од Државниот научно-технички центар за нуклеарна и радијациона безбедност на Украина предупредува: „ако делови од старите конструкции се урнат под новата, но оштетена обвивка, ќе се подигне големо количество радиоактивна прашина“.
„Таа прашина може да се рашири во околината и да предизвика ослободување на нова радиоактивност – што би претставувало сериозен ризик и за Украина и за поширокиот регион“, вели тој.

Дополнителни работи на обвивката ќе започнат следната година со поддршка од Европската банка за обнова и развој. Планот е, по завршувањето на војната, да се пристапи кон целосна реставрација на заштитната конструкција.
Заштитниот штит беше поставен во 2019 година над уништениот четврти реактор, но украинските власти уште во април предупредија дека има знаци на губење на функционалноста и дека мора да се поправи за да се спречи можно истекување на радијација.

Чернобилската централа се наоѓа 130 километри северно од Киев и само 15 километри од границата со Белорусија. Во првите денови од руската инвазија, таа беше накратко окупирана, при што руските сили го држеа персоналот како заложник – дополнително влошувајќи ја нуклеарната безбедност.
Денес, руските трупи сè уште ја контролираат нуклеарната централа Запорожје, што предизвикува стравувања од нови инциденти со потенцијално катастрофални последици.
Свет
Калас: САД се најголемиот сојузник на ЕУ и покрај критиките кон Европа од Вашингтон
САД остануваат „најголем сојузник“ на ЕУ, изјави високата претставничка на ЕУ за надворешна политика и безбедност, Каја Калас, по објавувањето на новата Национална безбедносна стратегија на САД. Документот предупредува на „бришење на цивилизацијата“ во Европа поради мигрантите.
Калас додаде дека, иако има критики кон Европа, дел од нив се оправдани и дека и покрај разликите, принципот на сојузништво останува непроменет.
Американската стратегија, објавена од администрацијата на Доналд Трамп, предлага крај на „трајното проширување“ на НАТО, со што повторно се уништува надежта на Украина во борбата против руската инвазија. Документот критикува и европски политики поврзани со имиграција, слобода на говор, намалување на наталитетот и слабеење на националниот идентитет.
Калас истакна дека Европа понекогаш ја потценува сопствената моќ, на пример во однос на Русија, и дека треба поголема доверба во себе. Таа предупреди дека ограничувањата врз Украина нема да донесат траен мир, бидејќи наградувањето на агресијата ќе ја повтори.
Поранешниот европски комесар Тиери Бретон оцени дека стратегијата ја ослабува Европа и ја спореди со плановите на Путин, повикувајќи на обединет одговор од европските лидери. Според аналитичарите, документот може да го поттикне влијанието на екстремно десничарските и антиимиграциските партии во Европа.

