Свет
Кралот Чарлс: Комонвелтот треба да го признае своето болно минато

Британскиот крал Чарлс рече дека Комонвелтот треба да го признае своето болно минато бидејќи африканските и карипските нации продолжуваат да бараат репарации за улогата на неговата земја во прекуокеанската трговија со робови.
Претставници на 56 земји присуствуваат на состанокот на шефовите на влади на Комонвелтот, кој почна во понеделникот во Самоа, а на кој главни теми се ропството и заканите од климатските промени.
„Слушајќи ги луѓето во Комонвелтот, разбирам како сè уште одекнуваат најболните аспекти од нашето минато“, рече кралот во говорот на самитот.
„Затоа, од витално значење е да ја разбереме нашата историја, да нѐ води кон правилен избор во иднина“, додаде тој.
Барањата од Британија да плати репарации или на друг начин да надомести за трансатлантското долгогодишно ропство неодамна добија интензитет во целиот свет, особено меѓу Карипската заедница (CARICOM) и Африканската унија.
Противниците на репарациите велат дека земјите не треба да одговараат за историските неправди, а оние што ја поддржуваат велат дека наследството од ропството довело до денешната расна нееднаквост.
Британскиот премиер Кир Стармер изјави во понеделникот дека Британија треба да ги слуша нациите што сакаат да разговараат за ова прашање на самитот, но одби да се извини за историската улога на земјата во трговијата со робови.
Министерот за надворешни работи на Бахамите, Фредерик Мичел, вчера за Би-би-си изјави дека нацрт-заклучоците на самитот, кои се очекува да бидат објавени в сабота, содржат параграфи, кои повикуваат на дискусија за репарациите.
Од 15 до 19 век најмалку 12,5 милиони Африканци биле киднапирани и насилно земени од европските бродови и од трговците и продадени во ропство.
Оние што ги преживеаја бруталните патувања завршија да работат на плантажи во нехумани услови, а други профитираа од нивниот труд.
За време на самитот земјите- членки треба да ја потпишат и декларацијата на Комонвелтот за океанот, која има цел да го зајакне финансирањето за да обезбеди здрав океан и да го реши прашањето за поморските граници.
„Она што декларацијата за океанот се обидува да го направи и да каже е дека вашите поморски граници ќе бидат поправени засекогаш“, рече главниот секретар на Комонвелтот, Патриша Скотланд, британска дипломатка и адвокатка родена во Доминика.
„Ова е неверојатно важно затоа што ќе им даде вистинска надеж на многумина кои се исплашени и чувствуваат дека никој не ги гледа, никој не слуша, никој не се грижи – и тоа не е вистина“.
Повеќе од половина од членките на Комонвелтот се мали нации, многу од нив се острови загрозени од зголемувањето на нивото на морето поради климатските промени.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Зеленски согласен в четврток во Истанбул да се сретне со Путин за крај на војната

Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, е согласен в четврток во Истанбул да се сретне со рускиот претседател Владимир Путин за да разговараат за крај на војната.
Американските медиуми јавија дека согласноста на Зеленски доаѓа по притисокот од американскиот претседател Доналд Трамп тој да ја прифати понудата од Путин за директни преговори.
Путин и Зеленски немаат направено директна комуникација од почетокто на војната во февруари 2022 година.
Пред да се согласи на директна средба, Зеленски кажа дека Украина е подготвена за преговори со Русија, но под услов Путин да прифати 30-дневно примирје.
„Чекаме целосен и траен прекин на огнот, почнувајќи од утре, за да се обезбеди потребната основа за дипломатија. Нема смисла да се продолжува со убивањето. И ќе го чекам Путин во Турција в четврток. Лично. Се надевам дека овој пат Русите нема да бараат изговори“, рече Зеленски.
По оваа изјава на Зеленски, американскиот претседател Трамп му се обрати преку социјалните мрежи му порача дека средбата мора да се одржи оти Путин не сака да преговара за прекин на огнот со Украина туку сака средба во четврток во Истанбул на која ќе преговараат за крај на крвопролевањето.
Путин пак, по ултиматумот, одговори дека Украина ги кршела досегашните примирја, но и покрај тоа предложи да се сретнат на разговори во Истанбул, овој четврток. Тој кажа дека се подготвени на разговорите да ги решат основните причини за конфликтот со Украина.
Свет
Прво обраќање на папата Лав XIV: Запрете ги сите војни

Папа Лав XIV повика глобалните лидери да престанат да водат војни во првиот поголем говор до верниците.
“Јас исто така се обраќам до моќниците на светот повторувајќи го апелот: никогаш повеќе војна,” рече папата Лав денес за време на традиционалната по-велигденска порака на плоштадот Св. Петар во Рим.
Говорејќи кратко по 80-годишнината од завршувањето на Втората светска војна, тој рече дека денешниот свет се соочува со “делчна Трета светска војна” — израз кој првпат го користел неговиот претходник папата Франциск.
Првпат по неговиот избор за папа минатата недела, Роберт Францис Превост се осврна на најголемите глобални конфликти – од руската инвазија на Украина до конфликтот во Газа.
„Во моето срце го носам страдањето на саканиот народ на Украина“, рече папата Лав.
Тој повика на доготраен мир во Украина, ослободување на воените заробеници и враќање на депортираните украински деца на нивните семејства. Зборувајќи за конфликтот во Газа, папата Лав рече дека поддржува итнато примирје, хуманитарна помош за исцрпениот цивилен народ и ослободување на заложниците .
На крајот, тој го поздрави неодамнешнато примирје помеѓу Индија и Пакистан и повика на траен мир.
Регион
Парламентарни избори во Албанија, Рама се бори за четврти мандат, а Бешира за враќање на власт по 12 години

Албанците денес гласаат на 11, парламентарни избори по падот на комунистичкиот режим. Право на глас имаат 3.721.116.
Лидерот на Социјалистичката партија Еди Рама, кој е премиер од 2013 година се бори за четврти мандат, а Сали Бериша, поранешен премиер и лидер на Демократската партија, се надева на враќање на власт по 12 години.
На овие избори, првпат, ќе гласа и албанската дијаспора. Прифатени се апликации на 245.93 лица надвор од земјата.
Во 12 изборни единици, на 5.225 избирачки места Албанците гласаат за 140 нови пратеници.