Европа
Мишел: Ние треба да одлучиме кој ќе влезе во ЕУ, а не шверцерите на мигранти

Изразеното единство во реакциите на пандемијата на Ковид и рускиот напад врз Украина се најголемите достигнувања на ЕУ во последните пет години, рече претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, во своевидно проштално интервју.
Мишел помина 10 години во Европскиот совет, првите пет како белгиски премиер, а останатите како претседател на најважното политичко тело во ЕУ.
Неговиот мандат истекува на 1 декември, кога на негово место ќе дојде поранешниот португалски премиер Антонио Коста. Последниот самит на Мишел ќе биде неформален самит на 8 ноември во Будимпешта. Тој смета дека начинот на кој ЕУ реагираше на пандемијата Ковид 19 е едно од најголемите достигнувања во последните пет години.
„Фактот што едногласно донесовме одлуки е можеби поважен од финансиските бројки, односно создавање инструмент за економско закрепнување од последиците од пандемијата“, рече Мишел во интервју за European newsroom (ENR), заедничка проект на околу 20 европски новински агенции.
Како главни предизвици за иднината на ЕУ, тој гледа како да се обезбеди поголем економски раст и повеќе иновации и како да се инвестира повеќе во развојот на европските одбранбени капацитети. Тој вели и дека треба да се зајакне улогата и видливоста на ЕУ во светот.
Како уште едно достигнување го посочува единството во реакцијата на руската агресија врз Украина, кога ЕУ одлучи да и помогне на Украина колку што може и да воведе санкции кон Русија.
Притоа тој ја нагласува важноста на единството на ЕУ и Европскиот совет како чувари на тоа единство. „Европскиот совет е на некој начин контролната кула на европското единство, тој е негов чувар“, рече тој.
Тој вели дека реакцијата на ЕУ на рускиот напад врз Украина била патоказ за другите актери во светот да застанат на страната на нападнатата земја. Од друга страна, ЕУ можеше да биде поамбициозна кога станува збор за Блискиот Исток.
„Ние сме првиот економски партнер на Израел и првиот партнер за палестинскиот народ и мислам дека треба да бидеме поамбициозни во користењето на алатките што ги имаме од двете страни. Го потценуваме влијанието што би можеле да го имаме доколку бевме поамбициозни“, рече Мишел, додавајќи дека блискоисточното прашање води кон поларизација во светот и во ЕУ.
„Апсолутно сум убеден дека проширувањето е можно до 2030 година. Во интерес на ЕУ е да не ги остави земјите од Западен Балкан во некоја сива зона, каде што некои други играат игри за дестабилизација на тие земји и на ЕУ“, вели Мишел.
Тој посочува дека проширувањето не треба да се одложува бидејќи колку станува потешко, толку повеќе „некои други кои не ги делат нашите вредности“ ќе го искористат тоа. Тој смета дека нерешените спорови меѓу земјите кандидати и меѓу земјите-кандидати и земјите-членки се најголем предизвик за проширувањето.
Кога станува збор за финансиските последици од проширувањето за ЕУ, земјите од Западен Балкан не се голем проблем поради нивната големина, додека Украина е нешто покомплициран случај бидејќи нејзиниот влез ќе има видливи последици врз структурата на Европската буџет поради големината на земјата, но исто така е можно да се најдат прагматични решенија, вели Мишел.
За едногласноста како можна пречка за проширување, вели дека работите не се „црно-бели, туку вистината е на средина“.
Мишел вели дека е постигнат голем напредок по прашањето на миграцијата со усвојувањето на Пактот за миграција и азил, кој ќе почне да се применува во 2026 година.
Тој пакт беше усвоен со квалификувано мнозинство, поради што „некои земји се фрустрирани од некои елементи од тој договор“, вели Мишел. Тој додава дека треба да се подобри и забрза враќањето на илегалните мигранти. Малиот број на враќање на илегални мигранти им дава надеж на оние кои се подготвуваат да влезат илегално дека ќе можат да останат во ЕУ, што е искористено од шверцери на луѓе кои заработуваат од нив.
„Ние треба да одлучиме кој ќе влезе во ЕУ, а не шверцерите“, вели Мишел.
На крајот порача дека ЕУ мора да направи се за да ја задржи поддршката од граѓаните.
„Тука треба да бидеме храбри и да објасниме што правиме, зошто го правиме тоа на тој начин, зошто ја поддржуваме Украина, зошто мислиме дека проширувањето е вистинскиот избор, зошто треба да се забрзаат напорите за вклучување на нови членки“, рече Мишел.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Захарова: Убедени сме дека Србите се свесни за ризиците поврзани со продажбата на оружје на Украина

Москва ги зеде предвид коментарите на српскиот претседател Александар Вучиќ за ревизијата на одредбите за српското воено производство по објавувањето на податоците од страна на Руската служба за надворешно разузнавање (СВР), потврди портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова.
Прес-уредот на Руската служба за надворешно разузнавање минатата недела објави дека српските воени компании ги снабдуваат Вооружените сили на Украина со муниција и покрај декларираната неутралност на Белград.
„И покрај ‘неутралноста’ декларирана од српските власти, српските воени компании продолжуваат да ја снабдуваат Украина со муниција. Покривањето на ова е шема што користи лажни сертификати на крајни корисници и земји посредници. Кога сме кај вторите, најчесто се споменуваат земјите од НАТО, имено Чешка, Полска и Бугарија“, нагласија тогаш руските разузнавачи.
Коментирајќи ги обвинувањата од Русија, српскиот претседател Александар Вучиќ изјави дека приватно разговарал за ова прашање со рускиот претседател Владимир Путин. Тој додаде дека е формирана комисија за да се испита веродостојноста на обвинувањата.
„Ги забележавме јавно изјавените уверувања на српските државни раководители дека ќе биде поведена ревизија на воено-техничката соработка на Белград со странски партнери, со цел да се идентификуваат измами со сертификати за крајни корисници. Претпоставуваме дека најавените мерки ќе овозможат навремено евидентирање и прекинување сомнителни извозни трансакции и ќе спречат испраќање воени производи на погрешна адреса“, рече Захарова.
Според Захарова, Русија е убедена дека „Србија е добро запознаена со сите ризици поврзани со паѓањето на производите од националниот воено-индустриски комплекс во рацете на режимот во Киев и ќе преземе ефикасни и доволни мерки за да се осигури дека ништо нема да фрли сенка врз добрите односи меѓу Москва и Белград“.
Европа
Зеленски: Русите го реструктуираа целото општество за да може да убиваат неказнето

Украинскиот претседател Володимир Зеленски синоќа реагираше на социјалните мрежи на ветувањето на рускиот лидер Владимир Путин дека ќе одговори на неодамнешниот напад на Киев врз руските воени аеродроми.
„Путин многу цврсто рече дека ќе мора да одговори на неодамнешниот напад врз аеродромите“, напиша американскиот претседател Доналд Трамп во објава на социјалните мрежи по телефонскиот разговор со Путин вчера.
Трамп делумно се осврна на нападот со беспилотни летала наречен „Операција Пајажина“ врз руските воени аеродроми во неделата, за кој се проценува дека уништил авиони и опрема во вредност помеѓу 4 и 6 милијарди евра. Белата куќа наводно не била информирана однапред за нападот од Украина.
„Многумина разговарале со Русија на различни нивоа. Сепак, ниту еден од овие разговори не донел сигурен мир ниту ја запрел војната“, одговори Зеленски во својата објава.
„За жал, Путин се чувствува неказнето. Дури и по сите ужасни руски напади, тој наводно подготвува повеќе таканаречени „одговори““, се вели во постот.
„Ова значи дека со секој нов напад, со секое одложување на дипломатијата, Русија покажува среден прст кон целиот свет – кон сите оние кои сè уште се двоумат да го зголемат притисокот врз неа“, забележа украинскиот претседател. „Сепак, Русија треба да бара мир. Токму во Москва мора да почнат да чувствуваат дека војната има цена, висока цена, а агресорот треба да ја плати највисоката цена“.
Зеленски изјави дека од почетокот на 2025 година, руската војска извршила напади врз Украина користејќи речиси 27.700 воздушни бомби, речиси 11.200 Шахед (дронови), речиси 9.000 други ударни дронови и повеќе од 700 ракети, вклучувајќи балистички ракети.
„Ова е темпото на руските напади, а тие намерно го поставија уште од првите денови од целосната војна. Русија ја реструктуираше целата своја држава, општество и економија за да може масовно и неказнето да убива луѓе во други земји“, напиша Зеленски.
Украинскиот претседател нагласи дека ако светот реагира слабо на заканите на Путин, тој го толкува ова како подготвеност да се затворат очите пред неговите постапки. Кога не чувствува сила и притисок, туку чувствува слабост, тој секогаш извршува нови злосторства. Тој го гледа таквиот став како премолчена дозвола: дозвола за нови злосторства, нови напади, нови убиства.
„Затоа ние во Украина сме благодарни на сите во светот кои се обидуваат да ја спречат оваа војна и руските напади. На сите кои му кажуваат на убиецот дека ќе биде повикан на одговорност. На сите кои велат дека руските ракети и бомби мора да престанат да одземаат невини животи“, нагласи Володимир Зеленски.
„И денес, на Денот на сеќавање на украинските деца убиени од руската агресија, ги потсетуваме моќните од овој свет на фактите. Ако моќните не го спречат Путин, тоа значи дека ја делат одговорноста со него. И ако сакаат да го спречат, но не можат, тогаш Путин повеќе нема да ги смета за моќни“, заклучи Зеленски.
Европа
(Видео) Борбени авиони на НАТО слетаа на автопатите во Финска и во Шведска

Сојузниците на НАТО одржаа големи воени вежби на автопатите во Финска и Шведска, демонстрирајќи ја способноста за брзо распоредување и дејствување во тешки услови според концепт познат како ACE (Agile Combat Employment), објави „Дифенс Индустри Јуроп“. Целта на ваквите вежби е да се зголеми флексибилноста и издржливоста на силите во потенцијално загрозените области.
Од 26 до 30 мај, Финска беше домаќин на редовна воздушна вежба наречена JPH, во која учествуваа повеќе од 20 сојузнички авиони и околу 2.000 регрути, резервисти и професионални војници. За прв пат, вежбата вклучуваше и операции на дел од автопатот, таканаречениот дел Баана, на патот број 4 во близина на воздухопловната база Тикакоски во Јивескила.
The Finnish Air Force's Baana 25 exercise has kicked off today. This week, the Air Force is operating from the Tikkakoski highway strip on E75, training in line with its mobile and dispersed battle concept. #ilmavoimat #baana25 pic.twitter.com/sr304XO1gZ
— Ilmavoimat (@FinnishAirForce) May 26, 2025
Финските авиони F/A-18 Hornet и Hawk извршија полетувања и слетувања на автопатот, на кои за прв пат им се придружија и холандските борбени авиони F-35A Lightning II од Кралските воздухопловни сили на Холандија.
Холандските пилоти извршија непрекинати полетувања и слетувања, а заедничките вежби со финските авиони F/A-18 дополнително ја зајакнаа соработката меѓу сојузничките авиони од четврта и петта генерација.
The Royal Netherlands Air Force F-35A fighter jets are participating in the exercise #Baana25 at Tikkakoski for the first time. Alongside the touch-and-go landings, @Kon_Luchtmacht🇳🇱 is conducting fighter integration training w/ 🇫🇮 F/A-18 fighters, operating out of Pirkkala AFB. pic.twitter.com/JbHJrW6iGy
— Ilmavoimat (@FinnishAirForce) May 26, 2025
Оваа обука е дел од финската доктрина за мобилно војување, која предвидува одржување на воздушни операции надвор од домашните бази доколку тие станат неупотребливи. Користењето на автопати за слетување и полетување е дел од воената обука во Финска уште од 1960-тите и сега дава важен придонес кон концептот на ACE на НАТО.