Свет
НАСА им забрани на кинеските граѓани да работат на вселенски програми

Американската вселенска агенција НАСА почна да спроведува забрана за кинеските граѓани да работат на нејзините програми, дури и за оние со важечки визи, што дополнително го нагласува интензивирањето на вселенската трка меѓу САД и Кина, пишува „Гардијан“.
Оваа промена на политиката, која првпат ја објави „Блумберг њуз“, ја потврди самата НАСА.
„НАСА презеде внатрешни мерки поврзани со кинеските државјани, вклучително и ограничување на физичкиот и на сајбер-пристапот до нашите објекти, материјали и мрежа за да се обезбеди безбедноста на нашата работа“, изјави портпаролката на агенцијата, Бетани Стивенс.
Според „Блумберг“, на кинеските државјани претходно им било дозволено да работат како надворешни соработници или студенти, кои придонесуваат за истражување, иако не можеле да бидат вработени. Сепак, ситуацијата драстично се промени на 5 септември кога неколку лица, зборувајќи анонимно, потврдија дека одеднаш им е одбиен пристапот до ИТ-системи и им е забрането да присуствуваат на состаноци.
Оваа одлука доаѓа во услови на зголемена антикинеска реторика од администрацијата на претседателот Доналд Трамп во време кога САД и Кина се натпреваруваат кој ќе биде прв што повторно ќе испрати човечки екипаж на Месечината.
Американската програма „Артемис“, наследник на легендарната програма „Аполо“, има цел слетување во 2027 година, но се соочува со пречекорување на трошоците и значителни одложувања.
Од друга страна, Кина планира да ги спушти своите таиконаути на Месечината до 2030 година.
„Во моментот сме во уште една вселенска трка“, изјави минатата недела вршителот на должноста администратор на НАСА, Шон Дафи.
„Кинезите сакаат да се вратат на Месечината пред нас. Тоа нема да се случи. Америка водела во вселената во минатото и ќе продолжиме да водиме во вселената и во иднина“.
Покрај Месечината, Кина има амбиции да стане првата земја што ќе донесе примероци од површината на Марс. Планира оваа роботска мисија да се лансира во 2028 година, а враќањето на Земјата треба да биде веќе во 2031 година.
Во исто време, со својот предлог за буџет администрацијата на Трамп сигнализира дека има намера да ја откаже планираната мисија за донесување примероци од Марс (MSR), што е заеднички проект со Европската вселенска агенција. Оваа задача би можела да ја изврши мисија со екипаж, но конкретните детали сè уште не се познати.
Фото: принтскрин
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Нетанјаху: Нема да има палестинска држава

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху денес изјави дека „нема да има палестинска држава“ на церемонијата на потпишување на голем проект за понатамошна изградба на населби на Западниот Брег, објави агенцијата Франс-прес.
„Ќе го одржиме нашето ветување: нема да има палестинска држава, ова место ни припаѓа нам“, рече Нетанјаху за време на посетата на населбата Маале Адумим на Западниот Брег.
„Ќе го зачуваме нашето наследство, нашата земја и нашата безбедност. Ќе го удвоиме населението на градот“, продолжи тој.
Минатиот месец, Израел одобри клучен проект за изградба на 3.400 станбени единици на Западниот Брег, кој ОН и неколку странски лидери го осудија како преполовување на територијата на можна идна палестинска држава и поткопување на можноста за решение со две држави. Проектот, е познат како Е1.
Израелскиот министер за финансии од крајната десница, Безалел Смотрих, повика на забрзување на проектот и на анексијата на Западниот Брег, како одговор на најавите од неколку земји за нивната намера да ја признаат Државата Палестина.
фото: принтскрин
Свет
Заменик-шефот на Стејт департментот: Ќе им ги одбиеме визите на луѓето што се потсмеваат на смртта на Кирк

Американскиот Стејт департмент ќе „преземе соодветни мерки“ против странците во САД кои „ја слават, одобруваат или се потсмеваат“ на смртта на Чарли Кирк, изјави денес заменик-државниот секретар Крис Ландау.
Ландау посочи дека тие мерки би можеле да вклучуваат укинување на визите. Администрацијата беше агресивна во одземањето на визите, особено на студентите поврзани со протестите против војната во Газа.
In light of yesterday’s horrific assassination of a leading political figure, I want to underscore that foreigners who glorify violence and hatred are not welcome visitors to our country. I have been disgusted to see some on social media praising, rationalizing, or making light…
— Christopher Landau (@DeputySecState) September 11, 2025
„Со оглед на вчерашното ужасно убиство на истакнат политички лидер, сакам да нагласам дека странците кои го величаат насилството и омразата не се добредојдени посетители во нашата земја“, напиша Ландау во објава на својот официјален Икс профил.
„Згрозен сум кога гледам како некои на социјалните мрежи го слават, оправдуваат или се потсмеваат на овој настан и им наложив на нашите конзуларни службеници да преземат соодветни мерки“, рече тој. „Слободно известете ми за ваквите коментари од странци за да може Стејт департментот да го заштити американскиот народ.“
Si alguien conoce el nombre de la bruja, le quitamos la visa. De inmediato. Aunque dudo que tenga visa. pic.twitter.com/8KRf2AQQES
— Christopher Landau (@DeputySecState) September 11, 2025
Ландау рече дека ќе им наложи на конзуларните службеници, кои донесуваат одлуки за визи, да ги следат коментарите на неговата објава.
Како одговор на друга објава во која беше истакнат уште еден пост за пукањето, Ландау рече дека доколку некој го знае името на авторката, „веднаш ќе ѝ ја поништиме визата. Иако се сомневам дека воопшто има виза.“
фото: принтскрин
Регион
(Видео) Албанија постави бот со вештачка интелигенција за министер

Новата министерка на Албанија задолжена за јавни тендери нема да биде поткупувана, нема да можат да и се закануваат или да биде наговарана. Тоа е затоа што Диела, како што ја нарекуваат, е бот генериран од вештачка интелигенција.
Премиерот Еди Рама, кој го започнува својот четврти мандат, во четврток изјави дека Диела, што на албански значи Сонце, ќе ги управува и ќе ги доделува сите јавни тендери на кои владата ангажира приватни компании за разни проекти.
„Диела е првиот член на кабинетот кој не е физички присутен, туку е виртуелно создаден од вештачка интелигенција“, рече Рама, претставувајќи го својот нов кабинет.
Таа ќе ја претвори Албанија во „земја каде што јавните тендери се 100 проценти ослободени од корупција“.
Јавните тендери долго време се извор на корупција во земјата, за која експертите велат дека е седиште на банди кои сакаат да перат пари од шверц со дрога и оружје низ целиот свет, и каде што корупцијата се вовлекла во коридорите на моќта. Таквата слика го отежна пристапувањето на Албанија кон ЕУ, што Рама сака да го постигне до 2030 година. Политичките аналитичари го сметаат ова за амбициозно.
Владата не објасни дали Диела ќе биде следена од луѓе или како ќе се елиминира ризикот од можна манипулација. Диела беше претставена претходно оваа година како виртуелен асистент со вештачка интелигенција на платформата e-Albania за добивање државни документи.
Многумина не ѝ веруваат. „Дури и Диела ќе биде корумпирана во Албанија“, коментираше еден корисник на Фејсбук. „Кражбите ќе продолжат, а Диела ќе биде виновна“, додаде друг. Новиот парламент, избран во мај, треба да започне со работа во петок.