Европа
„Не е прашање дали ќе има земјотрес, туку кога“
Јосип Аталиќ, градежен инженер и координатор во Хрватскиот центар за земјотресно инженерство, вели дека од последниот голем земјотрес во таа земја во 1999 година, кога загинаа 17.000 луѓе, во Турција почнале сериозни инвестиции.
Но, тоа не беше доволно, вели Аталиќ, додавајќи дека таму има многу стара градба, која е во лоша состојба и дека е многу полоша од градбата во Хрватска.
Турција и Сирија вчера рано наутро беа погодени од земјотрес со јачина од 7,8 степени. По тоа, следуваа уште земјотреси, а над 4.000 луѓе ги загубија животите, но уште многу се под урнатините.
„Да се случеше земјотрес овде во Загреб како во Турција, немаше да беше поинаку. Ќе имавме целосно урнат, уништен град. Во тој дел на Турција градежништвото не е отпорно на земјотреси од оваа јачина. Имаше многу силен земјотрес во 1999 година и оттогаш почна сериозно да се инвестира. Но. од 1999 до 2022 година не се градеше многу, а тоа е сè што се градеше претходно, не е градба што е отпорна на земјотреси“, вели професорот на Градежниот факултет за „Данас.хр“.
По земјотресот во 1999 година, турските институции ја препознаа итната потреба за намалување на ризикот во земјата подложна на земјотреси.
Веќе следната година беше изгласан закон за спроведување задолжителни градежни проверки и градежни инспекции на сите објекти.
Аталиќ нагласува дека зградите изградени во согласност со прописите отпорни на земјотреси сè уште се во малцинство.
„И нивната стара градба е лоша, многу полоша од нашата, а претходните земјотреси им направија голема штета. Штом побараа помош, знаете дека е вистинска драма“, коментира инженерот, пренесува „Индекс.хр“.
Турција долго време е интересна за истражувачите на земјотреси.
Германскиот научен центар за геонауки (ГФЗ) од Потсдам инсталира мерни уреди во Турција уште во 80-тите и ја следи сеизмичката ситуација таму. Резултатите покажуваат дека ризикот од земјотреси е многу висок во целиот регион околу Мраморното Море, на чиј брег се наоѓа Истанбул.
„Не е прашање дали ќе се случи земјотрес, прашање е кога ќе се случи“, рече Марко Бонхоф, сеизмолог од ГФЗ и експерт за регионот уште во 2019 година.
Тој, како и други експерти, оваа оценка ја заснова на искуството од неколку силни земјотреси во текот на историјата на Истанбул, врз основа на мерењата што покажуваат постојано движење на плочите под Мраморното Море и на фактот дека право веднаш до Истанбул има област од зоната на земјотресот, која долго време е сомнително мирна.
„Постојат многу индикации дека областа е заглавена долго време. Се создаваат стресови, кои на крајот ја надминуваат јачината на карпата, а потоа одеднаш се намалуваат во рок од неколку секунди со поместување на двете тектонски плочи за неколку метри“, објасни сеизмологот во интервју со платформата на научното списание ESKP (Earth System Knowledge Platform).
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Калас: Руските обвинувања за нападот се намерно одвлекување на вниманието
Високата дипломатка на Европската Унија, Каја Калас, ги нарече тврдењата на Москва дека Украина нападнала објекти на руската влада „намерно одвлекување на вниманието“ и обид за саботација на мировниот процес. Нејзините коментари, објавени на социјалните медиуми, беа одговор на обвинувањата на Кремљ дека Украина се обидела да изврши напад со беспилотни летала врз една од резиденциите на Владимир Путин, објави Би-Би-Си.
„Никој не треба да ги прифаќа неоснованите тврдења на агресор кој неселективно ја таргетирал украинската инфраструктура и цивилите“, напиша Калас. Порано оваа недела, Москва ја обвини Украина дека го таргетирала приватниот дом на Путин на езерото Валдај во северозападна Русија. Кремљ соопшти дека Русија ќе ја преиспита својата позиција во тековните мировни преговори како резултат на тоа.
Russia’s claim that Ukraine recently targeted key government sites in Russia is a deliberate distraction. Moscow aims to derail real progress towards peace by Ukraine and its Western partners.
No one should accept unfounded claims from the aggressor who has indiscriminately…
— Kaja Kallas (@kajakallas) December 31, 2025
Откако министерот за надворешни работи Сергеј Лавров првпат ги изнесе тврдењата, руските државни медиуми и политичари дискутираат за наводниот напад во сè попровокативни тонови. „Нападот е удар во срцето на Русија“, рече Андреј Картаполов, шеф на одборот за одбрана на рускиот парламент. „По она што го направи Украина, нема прошка“.
Иако Кремљ првично тврдеше дека не гледа смисла во споделувањето докази за наводниот напад, руската војска објави материјали што ги нарече докази за обидот за напад.
Европа
(Видео) Путин во новогодишната порака: Уверен сум во победата на Голема Русија
Рускиот претседател Владимир Путин изрази уверување во победата врз Украина, во својата новогодишна порака, речиси четири години по почетокот на руската инвазија.
„Им честитам на нашите борци и команданти за почетокот на новата година! Веруваме во нив и во нашата победа“, рече Путин, според снименото видео обраќање објавено од државните медиуми.
Пораката првпат беше емитувана во Камчатка, каде што започна 2026 година во 13 часот по македонско време.
Putin's traditional New Year's Eve address, which was broadcast just before midnight Moscow time and has already aired in Russia's easternmost time zones like Kamchatka and Chukotka due to the country's sprawling geography (spanning 11 time zones).
The speech clocks in at about… pic.twitter.com/Wucu3g8a1O
— 𝐃𝐚𝐯𝐢𝐝 𝐙 🇷🇺 🇮🇪 (@SMO_VZ) December 31, 2025
Путин уште еднаш ги прогласи руските војници во Украина за херои. „Ве уверувам дека милиони луѓе низ Русија се со нив на оваа новогодишна ноќ. Тие мислат на нив, сочувствуваат со нив и се надеваат на нив. Ние сме обединети во нашата искрена, несебична и лојална љубов кон Русија“, рече Путин.
Путин не ги спомена преговорите со Соединетите Американски Држави за прекин на војната во Украина, ниту изрази надеж за мир. Тој нагласи дека „Голема Русија“ ќе ги постигне своите цели.
Новогодишната порака на Путин се емитува на полноќ во секој руски регион што опфаќа неколку временски зони. Последни што влегуваат во 2026 година се жителите на Калининград на Балтичкото Море, во 23 часот по македонско време. Москва ќе ја дочека Новата година во 22 часот по македонско време.
Европа
(Видео) Нов руски напад врз Одеса: погодени станбени згради, повредени шест лица
Во ноќниот напад со руски беспилотни летала врз Одеса беа погодени станбени згради и електрична мрежа, при што беа повредени шест лица, меѓу кои и три деца, соопштија украинските власти во среда. Нападот е последен во низата руски напади врз украинските градови пред Нова Година, објави АП њуз.
Олех Кипер, началник на регионалната воена администрација, потврди дека четири станбени згради се оштетени во бомбардирањето на Одеса. Енергетската компанија ДТЕК пријави значителна штета на два од нејзините објекти, велејќи дека само во декември во регионот биле оштетени 10 трафостаници.
#Odesa residential building that neither Trump or Modi will ever care about pic.twitter.com/W5MpCVedRk
— Dr Anna Odesitka (@AnnaOdesitka) December 30, 2025
Русија ги засили нападите со долг дострел врз урбаните средини оваа година, а во последните месеци, како што војната се приближува кон својата четврта годишнина, го интензивираше таргетирањето на енергетската инфраструктура. Според Обединетите нации, повеќе од 2.300 украински цивили беа убиени, а повеќе од 11.000 повредени помеѓу јануари и ноември, што е зголемување од 26 проценти во однос на истиот период во 2024 година.
Нападите доаѓаат во време на обновени дипломатски напори за ставање крај на конфликтот, откако американскиот претседател Доналд Трамп го пречека украинскиот претседател Володимир Зеленски во недела, кој треба да се сретне со европските лидери следната недела.
Путин е уверен во победата
И покрај мировните преговори, кои не ги спомена, рускиот претседател Владимир Путин го повтори своето верување во конечниот успех на инвазијата врз Украина во своето традиционално новогодишно обраќање.
Тој особено ги пофали руските војници распоредени во Украина, опишувајќи ги како херои кои „се борат за вашата татковина, вистина и правда“. „Веруваме во вас и во нашата победа“, рече Путин, според руската државна новинска агенција Тасс.

