Европа
„Не е прашање дали ќе има земјотрес, туку кога“
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2023/02/c3b152f8-9fe2-4387-826a-616d058b3ec2.jpg)
Јосип Аталиќ, градежен инженер и координатор во Хрватскиот центар за земјотресно инженерство, вели дека од последниот голем земјотрес во таа земја во 1999 година, кога загинаа 17.000 луѓе, во Турција почнале сериозни инвестиции.
Но, тоа не беше доволно, вели Аталиќ, додавајќи дека таму има многу стара градба, која е во лоша состојба и дека е многу полоша од градбата во Хрватска.
Турција и Сирија вчера рано наутро беа погодени од земјотрес со јачина од 7,8 степени. По тоа, следуваа уште земјотреси, а над 4.000 луѓе ги загубија животите, но уште многу се под урнатините.
„Да се случеше земјотрес овде во Загреб како во Турција, немаше да беше поинаку. Ќе имавме целосно урнат, уништен град. Во тој дел на Турција градежништвото не е отпорно на земјотреси од оваа јачина. Имаше многу силен земјотрес во 1999 година и оттогаш почна сериозно да се инвестира. Но. од 1999 до 2022 година не се градеше многу, а тоа е сè што се градеше претходно, не е градба што е отпорна на земјотреси“, вели професорот на Градежниот факултет за „Данас.хр“.
По земјотресот во 1999 година, турските институции ја препознаа итната потреба за намалување на ризикот во земјата подложна на земјотреси.
Веќе следната година беше изгласан закон за спроведување задолжителни градежни проверки и градежни инспекции на сите објекти.
Аталиќ нагласува дека зградите изградени во согласност со прописите отпорни на земјотреси сè уште се во малцинство.
„И нивната стара градба е лоша, многу полоша од нашата, а претходните земјотреси им направија голема штета. Штом побараа помош, знаете дека е вистинска драма“, коментира инженерот, пренесува „Индекс.хр“.
Турција долго време е интересна за истражувачите на земјотреси.
Германскиот научен центар за геонауки (ГФЗ) од Потсдам инсталира мерни уреди во Турција уште во 80-тите и ја следи сеизмичката ситуација таму. Резултатите покажуваат дека ризикот од земјотреси е многу висок во целиот регион околу Мраморното Море, на чиј брег се наоѓа Истанбул.
„Не е прашање дали ќе се случи земјотрес, прашање е кога ќе се случи“, рече Марко Бонхоф, сеизмолог од ГФЗ и експерт за регионот уште во 2019 година.
Тој, како и други експерти, оваа оценка ја заснова на искуството од неколку силни земјотреси во текот на историјата на Истанбул, врз основа на мерењата што покажуваат постојано движење на плочите под Мраморното Море и на фактот дека право веднаш до Истанбул има област од зоната на земјотресот, која долго време е сомнително мирна.
„Постојат многу индикации дека областа е заглавена долго време. Се создаваат стресови, кои на крајот ја надминуваат јачината на карпата, а потоа одеднаш се намалуваат во рок од неколку секунди со поместување на двете тектонски плочи за неколку метри“, објасни сеизмологот во интервју со платформата на научното списание ESKP (Earth System Knowledge Platform).
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2022/08/makfax_logo_350px.jpg)
Европа
Украинска политичарка застрелана во глава: „Ситуацијата е сериозна“
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot-2024-07-19-215957.jpg)
Непознат сторител пукал во Ирина Фарион, поранешна украинска пратеничка од крајната десница, соопштија украинските власти. Фарион (60) е хоспитализирана со прострелна рана во главата, соопшти украинската национална полиција. Нејзината состојба е „исклучително сериозна“, додаваат тие.
Полицајците се обидуваат да го идентификуваат напаѓачот, пишува Киев Индепендент. Претседателот Володимир Зеленски беше информиран за ситуацијата од страна на министерот за внатрешни работи и шефот на Службата за безбедност на Украина (СБУ).
„Секое насилство е за осуда и кој и да е одговорен мора да ги сноси последиците“, рече Зеленски.
Ирина Фарион, која е позната по нејзините контроверзни изјави за употребата на рускиот јазик во Украина, се приклучи на ултранационалистичката партија Свобода во 2005 година и беше пратеник во парламентот меѓу 2012 и 2014 година.
Во јуни 2024 година, таа беше вратена како професорка на Катедрата за украински јазик на Политехничкиот универзитет во Лавов, набргу откако беше отпуштена. Фарион предизвика бес кога на 6 ноември рече дека не може да ги нарекува украинските војници украински ако зборуваат руски.
Скандалот околу нејзините изјави ескалира откако таа наводно добила порака за поддршка од Максим Хлебов, проукраински студент кој живее на окупираниот Крим. Таа го објави мејлот на своите социјални мрежи, по што наиде на остри критики.
Службата за безбедност на Украина (СБУ) во ноември 2023 година соопшти дека Фарион е под кривична истрага и за нејзините изјави за војниците кои зборуваат руски и за протекувањето на пораката на Хлебов.
Европа
Русите нудат парична награда за првиот уништен Ф-16
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/ruski-vojnik.jpg)
Руски фирми нудат парични награди за уништување на F-16 Fighting Falcons, охрабрувајќи ја својата војска да ги уништи западните авиони кои наскоро ќе се појават над небото на Украина.
Ова првпат беше објавено на каналот Телеграм на руското Министерство за одбрана на почетокот на оваа недела.
„Ќе има награда за уништување на борбените авиони Ф-15 и Ф-16. Наградата за првиот ќе биде 15 милиони рубли“, се вели во објавата, цитирајќи го директорот на руската нафтена компанија ФОРЕС Илја Потанин.
Инаку, 15 милиони рубљи се еднакви на околу 170.000 долари или околу 155.500 евра.
Министерството за одбрана соопшти дека се понудени и парични награди од 500.000 рубљи за уништување на тенковите на НАТО во Авдиивка, пренесува „Њузвик“.
На приложеното видео во објавата на Телеграм, може да се видат руски војници како добиваат награди и се ракуваат со нивните претпоставени офицери.
Европа
Зеленски ја моли новата британска влада: „Дозволете ни да ја нападнеме Русија со моќни ракети“
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2024/07/Screenshot-2024-07-19-194232.jpg)
Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска им се обрати на министрите на новата британска влада, на покана на премиерот Кир Стармер, и го повтори апелот до западните сојузници да дозволат напади врз Русија со ракети со долг дострел.
Зеленски е првиот странски лидер кој лично се обратил пред британскиот кабинет откако поранешниот американски претседател Бил Клинтон го стори тоа во 1997 година.
Украинскиот претседател рече и дека Британија треба да ги убеди своите партнери, кои зазедоа различни позиции за тоа како Украина може да го користи оружјето што им е доставено, да ги укинат ограничувањата за употреба на оружје и муниција.
„Во моментов го немаме главниот одговор на тоа прашање, што се однесува на нашите долгорочни можности. Ве молиме, убедете ги другите партнери да ги укинат овие ограничувања“, рече Зеленски.
Стармер му рекол на Зеленски дека Британија ќе ја забрза испораката на клучната помош за Украина, откако неговиот министер за одбрана на почетокот на овој месец потврди дека помошта ветена од претходната конзервативна влада ќе биде доставена за 100 дена.