Свет
Норвешка: Ризикот од смрт од вакцината на „Астразенека“ е повисок отколку од Ковид-19
Норвежаните се изложени на поголем ризик од смрт ако бидат вакцинирани со вакцината на „Астразенека“ отколку ако се заразат со Ковид-19, заклучи Националниот институт за јавно здравје (ФХИ) во својата анализа на вакцината претходно поврзана со сериозни компликации во форма на ретко згрутчување на крвта и крвавење при низок број на тромбоцити, пишува весникот „Верденс ганг“.
„Воздржувањето од вакцината може да спречи до 10 смртни случаи поврзани со несаканите ефекти“, соопшти ФХИ.
Норвешка досега забележала пет случаи на сериозни нуспојави пријавени непосредно по вакцинацијата, со три смртни случаи. ФХИ ја пресметал стапката на смртност од вакцината на „Астразенека“, која изнесува 2,3 лица на 100.000 вакцинирани.
ФХИ нагласи дека продолжувањето на вакцинацијата ќе ги изложи помладите жени на неразумно висок ризик со оглед на сегашните релативно ниски нивоа на инфекција во Норвешка. Освен тоа, институтот е против нудење на вакцината на доброволна основа, што е предложено и во Норвешка и во другите скандинавски земји.
„Ние веруваме дека таквата алтернатива е неетичка и со висок ризик дека оние што ќе направат таков избор не го разбрале целосно ризикот на кој се изложени“, велат од институтот.
ФХИ смета дека препорачувањето на вакцината на „Астразенека“ за понатамошна употреба може да доведе до помала доверба кај населението во програмите за вакцинација воопшто.
Неодамнешното истражување на ФХИ во соработка со „Мајндшер“ и „Норстат“ покажа дека 76 отсто од испитаниците биле скептични кон барем една од вакцините, иако 82 отсто првично биле со позитивен став кон вакцинирањето. Од вакцините, онаа на „Астразенека“ наиде на највисоко ниво на скептицизам од 99 отсто, во споредба со „Модерна“ (9 отсто) и „Фајзер“ (8 отсто).
Сепак, владата верува дека е рано целосно да се забрани вакцината и, наместо тоа, почнува нова експертска група за понатамошно анализирање на вакцините на „Астразенека“ и на „Џонсон енд Џонсон“, која предизвика слични проблеми.
Во очекување на конечна одлука, Норвешка одлучи да ги дистрибуира своите залихи од „Астразенека“ во нордиски земји кои всушност сакаат да ги користат. Од норвешките вакцини, Шведска ќе позајми 200.000, а 16.000 ќе одат во Исланд.
Шведската агенција за јавно здравје, од друга страна, направи поинаква проценка на вакцината на „Астразенека“ и заклучи дека придобивките од вакцината ги надминуваат ризиците и несаканите ефекти. Шведскиот државен епидемиолог Андерс Тегнел посочи дека спорната вакцина е со висок заштитен ефект и го намалува ризикот од сериозно заболување и смрт, особено кај постарите лица.
Претходно десетици земји привремено ја запреа употребата на вакцината на „Астразенека“ поради извештаите за несакани ефекти. Многу од нив, како Шведска, оттогаш продолжија со користење на вакцината, наведувајќи ги како причина лошата состојба со стапката на зараза и недостигот од други вакцини.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
СЗО: Лековите против дебелина би можеле да го продлабочат јазот меѓу богатите и сиромашните
Светската здравствена организација (СЗО) денес ги издаде своите први упатства за употреба на терапии со GLP-1 за дебелина, условно препорачувајќи ги како дел од долгорочен третман за состојба која влијае на повеќе од милијарда луѓе ширум светот. Упатствата доаѓаат во време кога глобалната побарувачка за класа лекови познати како GLP-1 агонисти расте, а владите се борат да откријат како да ги инкорпорираат овие успешни терапии во системите за јавно здравје.
Првата условно препорака советува употреба на GLP-1 лекови кај возрасни, освен бремени жени, за долгорочен третман на дебелина, додека втората сугерира нивно комбинирање со здрава исхрана и физичка активност. Генералниот директор на СЗО, Тедрос Аданом Гебрејесус, рече дека овој потег „препознава дека дебелината е хронична болест која може да се управува преку сеопфатна и доживотна грижа“, но предупреди дека само лековите нема да ја решат оваа глобална здравствена криза.
Мари Спрекли од Универзитетот во Кембриџ рече дека препораките се „соодветно оценети како условни“, истакнувајќи дека сè уште постои неизвесност во врска со долгорочната употреба во повисоки дози, достапноста и капацитетот на здравствениот систем.
Претставниците на СЗО нагласија дека пристапот сега е најголемиот предизвик. Дури и со брзата експанзија на производството, се предвидува дека GLP-1терапиите до 2030 година ќе достигнат помалку од 10 проценти од оние кои би можеле да имаат корист од нив.
„Нашата најголема загриженост е еднаквиот пристап; без координирана акција, овие лекови би можеле да придонесат за проширување на јазот меѓу богатите и сиромашните, и меѓу и во рамките на земјите“, рече Тедрос.
Најновиот потег доаѓа по одлуката на агенцијата во септември да ги додаде семаглутид и тирзепатид, активните состојки во Ozempic на Novo Nordisk и Mounjaro на компанијата Eli Lilly, на својата листа на клучни лекови за лекување на дијабетес тип 2 кај групи со висок ризик, но не и за лекување на дебелина.
Европа
Мерц: Европејците ќе се спротивстават на наметнатиот мир врз Украина
Европејците ќе се спротивстават на „наметнат мир“ врз Украина, потврди денес германскиот канцелар Фридрих Мерц пред планираната средба меѓу претставникот на американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин.
„Следиме јасна линија, нема одлука за Украина и Европа без Украинци и без Европејци, не може да се наметне мир зад грбот на Украина, нема слабеење или поделба на Европската Унија и НАТО“, рече германскиот лидер по телефонскиот разговор со неговите украински, француски, британски и полски колеги.
Мултилатералната средба се одржа додека Мерц беше домаќин на полскиот премиер Доналд Туск во Берлин, а францускиот претседател Емануел Макрон го угости украинскиот претседател Володимир Зеленски во Париз. Двајцата претходно разговараа со претставникот на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и украинскиот преговарач Рустем Умеров, соопшти Елисејската палата.
Туск: Едногласни сме
„Во Украина, единството на Европа е исто така во прашање“, рече Мерц, додавајќи дека големите европски земји, вклучувајќи ги Полска и Германија, имаат „посебна одговорност да обезбедат дека ништо и никој не ја дели Европа“.
Според симултаниот германски превод, Доналд Туск рече дека Европејците се „едногласни“ по ова прашање и се „целосно посветени на продолжување на целосната поддршка на Украина во нејзината одбрана во војната против Русија“.
Европа
Макрон: Само Украина може да одлучува за своите територии
Европските лидери во понеделник му дадоа поддршка на украинскиот претседател Володимир Зеленски по американско-украинските разговори за мировниот предлог кој првично беше во корист на Русија, додека претставникот на американскиот претседател Доналд Трамп се упати кон Москва на разговори во Кремљ.
Зеленски беше топло пречекан во Париз од францускиот претседател Емануел Макрон, а двајцата им се придружија на десетина европски лидери, меѓу кои и од Велика Британија, Италија, Полска и Европската Унија, во телефонски разговор.
France’s support holds special significance for Ukraine, and I am grateful to President @EmmanuelMacron and his team for their attention to our people and their willingness to help.
Our engagement today was substantive and important – above all, focused on the steps that bring a… pic.twitter.com/aL3mcUokAO
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) December 1, 2025
„Војната мора да заврши што е можно поскоро. Сега многу зависи од вклученоста на секој лидер“, напиша Зеленски на Икс.
Макрон објави фотографија со украинскиот лидер пред почесната гарда во Елисејската палата.
Le travail pour la paix se poursuit.
The work for peace continues.
🇺🇦🇫🇷 pic.twitter.com/31OgcnrO2s— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) December 1, 2025
По средбата со Макрон, Зеленски изјави дека приоритетите на Украина во мировните преговори се одржување на суверенитетот и обезбедување силни безбедносни гаранции.
Тој, исто така, ги повика сојузниците на Киев да спречат Русија да биде наградена за војната што ја започна. Тој истакна дека територијалните прашања претставуваат најголем предизвик во преговорите.
Украинскиот лидер, исто така, изјави дека се надева дека ќе разговара со американскиот претседател Доналд Трамп откако специјалниот претставник на Трамп, Стив Виткоф, ќе ја посети Русија.
Францускиот претседател нагласи дека само Украина може да одлучува за своите територии во мировните преговори. Тој додаде дека Русија не покажува знаци дека ќе ја запре својата агресија.
Мировниот план меѓу Русија и Украина, рече тој, може да се финализира само со учество на Киев и европските партнери.
„За прашањата за замрзнатите средства, безбедносните гаранции, пристапувањето кон Европската унија и европските санкции, (овој план) може да се финализира само со Европејците на маса. Значи, сè уште сме во прелиминарна фаза“, рече Макрон.

