Рускиот претседател Владимир Путин пристигна во Индија во дводневна посета, каде што се очекува да се сретне со премиерот Нарендра Моди и да учествува на годишниот самит меѓу двете земји.

Се очекува да бидат потпишани низа договори меѓу Делхи и Москва, во време кога САД го зголемија притисокот врз Индија поради нејзиното купување руска нафта и во екот на обидите на администрацијата на Доналд Трамп да посредува во мировните преговори меѓу Русија и Украина, пишува Би-Би-Си.

Зошто Индија е клучна за Кремљ?

Индија, со население од 1,4 милијарди и раст од над 8%, е најбрзо растечката голема економија и главен пазар за руски стоки, особено нафта. Пред инвазијата на Украина, 2,5% од увозот на нафта во Индија доаѓаше од Русија, но откако беа воведени западните санкции и големи попусти, таа бројка скокна на 35%.

САД не се задоволни од ова. Во октомври, администрацијата на Трамп воведе дополнителна царина од 25% на индиските стоки, тврдејќи дека купувањата на руска нафта од страна на Индија помагаат во финансирањето на Кремљ. Индиските нарачки оттогаш опаѓаат, а Путин ќе се обиде да го промени трендот.

Продажбата на оружје остана клучна оска на односите Москва-Делхи уште од советско време. Индија наводно размислува да купи модерни руски борбени авиони и системи за воздушна одбрана, додека Русија ја гледа Индија како вреден извор на квалификувана работна сила.

Геополитичка порака до светот
Посетата има силна геополитичка димензија. Кремљ сака да покаже дека Западот не успеал да го изолира поради војната во Украина. Средбата со Моди и неодамнешната посета на Кина се дел од истата стратегија за потврдување на сојузите и идејата за „мултиполарен свет“. Русија повторува дека има „неограничено партнерство“ со Кина и „специјално и привилегирано стратешко партнерство“ со Индија, за разлика од затегнатите односи со ЕУ.

Новинарот Андреј Колесников смета дека Кремљ е убеден дека Западот „не успеал“, но и дека Русија ги изгубила своите историски врски со Европа. Сепак, оваа недела фокусот ќе биде на руско-индиското пријателство, трговските договори и зајакнувањето на соработката.

Тест за стратешката автономија на Моди
Посетата на Путин доаѓа во клучен момент за Моди. Врските меѓу Индија и Русија датираат од советската ера, а Моди се спротивстави на притисокот од Западот да ја осуди Русија за војната, инсистирајќи на дијалог. Таа политика на „стратешка автономија“ функционираше сè додека Доналд Трамп не се врати во Белата куќа. Новите царини ги доведоа односите меѓу САД и Индија до најниската точка во последните месеци. За Моди, сегашната посета е тест за рамнотежата меѓу Москва и Вашингтон.

Моди сака да покаже дека не попуштил пред притисокот од САД, но се соочува и со критики од европските сојузници – амбасадорите на Германија, Франција и Велика Британија објавија заеднички колумна во индиски весник во која го критикуваат рускиот став кон Украина.

Предизвикот за Индија, според тинк-тенкот GTRI, е „зачувување на автономијата, а воедно и управување со притисокот од Вашингтон и зависноста од Москва“.

Трговија надвор од нафтата и оружјето
Вториот приоритет на Моди е да ја зголеми билатералната трговија. Иако порасна на 68,72 милијарди долари, тоа е во голема мера резултат на големиот увоз на руска нафта од Индија. Ова создаде значителен дисбаланс во корист на Русија, кој Моди сака да го исправи.

Како што индиските компании ги намалуваат купувањата на руска нафта поради санкциите на САД, ќе се бараат нови области на соработка. Одбраната е главен кандидат: Индија останува во голема мера зависна од руските системи. Конфликтот со Пакистан во мај ја истакна важноста на платформите како С-400, но и нивните недостатоци. Индија наводно сака да го купи системот С-500 и борбениот авион Су-57, но Русија има проблеми со производството поради санкциите, а испораката на С-400 е одложена до 2026 година. Моди ќе бара гаранции за роковите.

Индија, исто така, сака подобар пристап до рускиот пазар за да го исправи огромниот дисбаланс. Според GTRI, индиските производи како што се паметни телефони, ракчиња, месо и облека сè уште имаат многу слабо присуство во Русија.

„Посетата на Путин не е како старите разговори од Студената војна, туку преговори за ризик, синџири на снабдување и економска изолација. Скромниот исход ќе обезбеди нафта и одбрана; амбициозниот би можел да ја преобликува регионалната економија“, заклучува GTRI.

Во понеделникот, уште една експлозија го потресе рускиот нафтовод „Дружба“, потврдија извори од украинското воено разузнавање (ХУР) за „Киев пост“. Нападот наводно се случил во близина на селото Казински Виселки на делницата Таганрог-Липецк од нафтоводот, а бил предизвикан од далечински активирана експлозивна направа, објави „Киев пост“.

Службеник на ХУР, запознаен со операцијата, објасни дека уредот бил опремен и со запаливи смеси за интензивирање на пожарот. Кратко по силната експлозија, локалните жители пријавиле блесоци на светлина, а за неколку минути, видеа и пораки се појавија на регионалните социјални мрежи.

On December 1, the “Druzhba” oil pipeline was blown up in Russia.https://t.co/eX9LDzjS4s pic.twitter.com/hUj2l39ycb

— Babel.ua: Ukraine at war (@UaBabel) December 3, 2025

Нафтоводот „Дружба“, еден од најголемите во светот, е клучен за транспорт на руска сурова нафта до неколку земји од Европската Унија. И покрај санкциите, делови од нафтоводот остануваат оперативни, дозволувајќи ѝ на Москва да генерира милијарди приходи за да ја поддржи својата воена кампања во Украина.

Извештајот за нападот доаѓа во време кога Киев ја засилува својата кампања против руската нафтена инфраструктура. Во последните недели, танкери за нафта кои се обидуваат да ги избегнат санкциите беа цел и во Црното Море. Разузнавачки извор изјави дека нападите врз руската нафтена инфраструктура ќе продолжат сè додека таа ги финансира воените напори на Москва.

💥 Russia: Unecha oil pumping station in Bryansk region struck again by Ukraine. Annual pumping capacity of 60 million tons of crude oil, critical hub on the Druzhba pipeline that goes to Europe.
No more Russian blood oil for Hungary and Slovakia. pic.twitter.com/MgFOmiPOtM

— Igor Sushko (@igorsushko) August 21, 2025

„Руската нафтена мрежа, која ја финансира државата агресор и нејзиниот воено-индустриски комплекс, ќе продолжи да гори сè додека непријателот не престане да ја напаѓа Украина“, рече лице запознаено со операцијата.

Ова не е прв напад врз овој стратешки важен нафтовод. На 22 август, Украина ја нападна најголемата руска пумпна станица за нафта во рамките на системот „Дружба“, која се наоѓа во градот Унеча во Брјанската област. Унеча, која се наоѓа на четириесет километри од украинската граница, е најголемиот центар на системот „Дружба“ и игра клучна улога во снабдувањето на рускиот воено-индустриски комплекс.

Велика Британија и Норвешка денес ќе потпишат нов договор за одбранбена соработка, планирајќи заедничко управување со флота од фрегати за лов на руски подморници во северниот Атлантик, објави британското Министерство за одбрана.

Договорот доаѓа неколку месеци откако беше објавено дека Норвешка купила најмалку пет фрегати од типот 26 од британската група BAE Systems, за сума од 11,5 милијарди евра.

Според условите на новиот договор, кои треба да бидат потврдени денес за време на посетата на норвешкиот премиер Јонас Гар Сторе и неговиот министер за одбрана Торе Сандвик, двете земји заеднички ќе управуваат со флота од најмалку 13 фрегати, осум британски и пет под команда на Осло.

Оваа флота, способна за брзо распоредување насекаде, особено ќе обезбеди следење на руските подморници и заштита на британската критична инфраструктура, се вели во соопштението за медиумите, без да се прецизира кога ќе биде оперативна.

Според Лондон, активноста на руските подморници во британските територијални води се зголемила за 30 проценти во последните две години, во услови на зголемени тензии со Москва предизвикани од војната во Украина.