Свет
Отворено ново поглавје на соработка, во Иран пристигнуваат моќни системи: „Ова менува сè“
Во март руски производител на оружје покани делегација од Иранци да ги обиколи нејзините фабрики за оружје. Имаше 17 гости кои беа почестени со ручеци и културни претстави, а последниот ден ја обиколија фабриката што го произведува она што долго време беше на списокот на желби на Техеран – напредни руски системи за противвоздушна одбрана за соборување непријателски авиони.
Централата „НПП старт“ во Екатеринбург е под санкции на САД поради поддршка на руската војна против Украина. Меѓу нивните производи се мобилни лансери и други компоненти за противвоздушни системи, вклучително и моќниот руски „С-400“ за кој воените аналитичари проценуваат дека може да детектира и уништи „стелт“ борбени авиони управувани од пилотите на Израел и Соединетите Американски Држави, пренесува „Јутарњи лист“.
Во обелоденетиот руски документ, кој е дел од украдените ирански имејлови објавени од хакерска група во февруари, посетата се опишува како обиколка и гледање излози на научниот и техничкиот потенцијал и производствените способности што Русија може да му ги понуди на Иран. Сепак, не е познато дали посетата доведе до целосно купување, но таа е симболична за она што разузнавачите го нарекуваат продлабочување на стратешкото партнерство меѓу Москва и Техеран во двете години од почетокот на руската инвазија на Украина.
Иран отвори ново опасно поглавје во односите со Русија во 2022 година со тоа што се согласи да испорача илјадници борбени беспилотни летала и проектили за да ѝ помогне на Москва во нејзината војна против Украина. Тие зајакнати односи сега придонесуваат за солиден договор меѓу Москва и Техеран вклучувајќи го и ветувањето на Кремљ дека ќе го снабдува својот сојузник со напредни борбени авиони и технологија за противвоздушна одбрана, ресурси што би можеле да му помогнат на Техеран да ја зајакне својата одбрана од какви било идни воздушни напади од страна на Израел или САД, како што проценуваат европските и блискоисточните разузнавачи и експертите за оружје, од кои некои разговарале за „Вашингтон пост“ под услов да останат анонимни.
Не е познато колку системи се испорачани и распоредени, но руската технологија може да го претвори Иран во многу пострашен противник, со подобрена способност за соборување авиони и проектили, велат официјални лица и експерти.
Договорите за оружје, чии детали не се објавени, се дел од пошироката соработка, која вклучува производство на воени беспилотни летала во Русија, споделување технологија за спречување пречки и процена на оружјето распоредено против силите опремени од НАТО во Украина, соопштија разузнавачите и експертите за вооружување. Соработката носи значителни придобивки за двете земји подигајќи го статусот на Иран од ниво на помал сојузник на стратешки партнер.
„Тоа веќе не е динамика покровител – клиент, каде што Русија ја има целата моќ“, вели Хана Нот, директорка на програмата Eurasia Nonproliferation во непрофитната организација James Martin Center for Nononiferation Studies.
„Иранците имаат корист од оваа промена. Природата на нивната врска оди подалеку од обичната испорака на нештата. Има и трансфер на знаење, има и нематеријални придобивки“, додава.
Претставниците на разузнавањето зборуваат за договори склучени во тајност за снабдување на Иран со „су-35“, еден од најспособните руски ловци бомбардери, што потенцијално би значело драматична надградба на иранските воздухопловни сили, кои главно се состојат од обновени американски и советски авиони изградени пред 1979 година. Москва исто така вети дека ќе обезбеди техничка помош со иранските шпионски сателити, како и помош за изградба на ракети за испраќање повеќе сателити во вселената, изјавија официјални лица.
Во исто време нема јавен доказ дека авионите „су-35“ навистина биле испорачани, а причината за доцнењето на реализацијата на таа работа може да биде доцнењето на плаќањето од страна на Техеран, вели добро запознаен со американското и блискоисточното разузнавање во врска со оваа тема.
Кога станува збор за одбранбените ресурси, Иран долго време бара напредни руски противвоздушни системи за да ги заштити своите нуклеарни и воени капацитети од можни американски или израелски напади. Во 2007 година Техеран склучи договор за купување на рускиот систем за противвоздушна одбрана „С-300“, но Москва ја одложи испораката поради притисокот од САД и европските сили.
Самонаметнатата забрана за испорака заврши во 2016 година, а иранскиот „С-300“ стана оперативен во 2019 година. Оттогаш Иран се обиде да го купи рускиот уште понапреден систем „С-400“, но не е познато дали Москва го испорача. Некои варијанти на системот „С-400“ се опремени со радари што може да ја поништат стелт-технологијата што ја користат модерните борбени авиони. Русија ги распореди „С-400“ за да ги заштити своите воени бази во Сирија и тие претставуваат потенцијална смртоносна закана за американските и израелските авиони, кои повремено оперираат во сирискиот воздушен простор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Шефот на украинската армија: Држиме дел од Покровск, но моравме да повлечеме дел од војската
Украинските трупи држат делови од опколениот град Покровск од средината на ноември, но на некои единици им е наредено да се повлечат од непрактични позиции надвор од градот во изминатата недела, изјави во вторник врховниот командант на Украина, Олександр Сирски.
Ситуацијата околу Покровск, логистички центар практично уништен по месеци руски напади, останува тешка. Русија собра сила од 156.000 луѓе околу градот, изјави врховниот командант на украинската армија.
Сирски, цитиран од јавната телевизија „Суспилне“, рече дека украинските сили постигнале напредок од средината на ноември. Руската војска минатата недела соопшти дека нејзините сили го освоиле Покровск, тврдење што го негираа украинските власти.
„Нашите војници не беа присутни во Покровск оваа есен бидејќи нашите капацитети беа ограничени. Од средината на ноември, како резултат на офанзивните акции, обезбедивме околу 13 квадратни километри“, рече Сирски.
Тој додаде дека Украина „продолжува да го држи северниот дел од градот, приближно до железничката линија“ и дека западно од Покровск „контролира околу 54 квадратни километри“.
„Пред неколку дена, наредив повлекување на нашите трупи од растојание од околу 5-7 километри од Покровск. Ротацијата повеќе не беше можна и непријателот се провлекуваше. Немаше смисла да ги држат таму повеќе“, рече тој.
Покровск е во центарот на долгото, бавно напредување на руските сили низ регионот Донецк во источна Украина, а Москва неколку пати неделно најавува заземање на нови села.
Минатиот месец, Русија соопшти дека нејзините сили го зазеле и во голема мера уништениот град Купјанск, тврдење што украинската војска исто така го негираше.
Во својата објава на Телеграм, Сирски рече дека Русија користи дезинформации за да ја искриви ситуацијата и претставува дополнителна опасност за неговите трупи „во областите каде што воспоставиле контрола“.
фото: depositphotos
Свет
Папата го критикува Трамп за коментарите за Европа
Папата Лав вчера по средбата со украинскиот претседател Володимир Зеленски им изјави на новинарите дека Европа мора да игра централна улога во напорите за завршување на војната во Украина и предупреди дека секој мировен план што ја игнорира улогата на Европа е нереален.
„Војната е во Европа“, рече папата Лав, нагласувајќи дека европските земји мора да бидат дел од безбедносните гаранции. Тој коментираше дека не сите го разбираат ова, но инсистираше дека Европа мора да биде вклучена во сите преговори за завршување на речиси четиригодишниот конфликт.
Ukraine deeply appreciates all the support of His Holiness Pope Leo XIV @Pontifex and the Holy See – the ongoing humanitarian assistance and the readiness to expand humanitarian missions.
During today’s audience with His Holiness, I thanked him for his constant prayers for… pic.twitter.com/J2iPAdArQn
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) December 9, 2025
Неговите изјави се чинеа како критика кон американскиот претседател Доналд Трамп, чија администрација првично го отфрли европскиот придонес во поставувањето мировни рамки со Москва.
Запрашан за планот на Трамп, тој рече дека нема да коментира за него. Тој истакна дека не го прочитал целиот документ, но дека она што го видел е голема промена од вистинскиот сојуз меѓу Европа и САД што постоел со години.
Папата Лав рече дека неодамнешните изјави до Европа ризикуваат ослабување на врските што остануваат клучни. „Мислам дека се обидуваат да го растурат она што мислам дека треба да биде многу важен сојуз денес и во иднина“, рече тој.
Кога беше прашан за евентуално патување во Киев, тој одговори дека се надева на тоа. Додаде дека не знае кога тоа би можело да се случи и дека треба да биде реалистичен. „Можеби ќе се оствари“, рече тој.
Изјавите на американските претставници ги потресоа повоените претпоставки за европскиот сојуз со Вашингтон. Нов документ за стратегијата за национална безбедност на САД вели дека Европа мора да го промени курсот или ризикува „бришење“.
„Тие се слаби“, рече Трамп во интервју за Политико, осврнувајќи се на европските политички лидери. „Тие сакаат да бидат политички коректни. Не знаат што да прават“, рече тој.
фото: depositphotos
Свет
Мељник: Украина не тргува со територијата и суверенитетот, тие не се на продажба
Постојаниот претставник на Украина во ОН, Андриј Мељник, денес изјави дека Украина не тргува со својата територија и суверенитет. Додавајќи дека Киев е подготвен да преземе конкретни чекори за враќање на сеопфатен, праведен и траен мир.
„Нашата територија и нашиот суверенитет не се на продажба. Ние не сме на божиќниот пазар. Ние не сме на озлогласениот „Черкиз Базар“.
Русија сака Украина да капитулира. Но, еве го мојот одговор, вие ќе добиете дупка во крофната, а не Украина“, рече Мељник, алудирајќи на претходната изјава на рускиот постојан претставник Василиј Небензја, кој оцени дека властите во Киев ја доведоа Украина во сиромаштија и ја претворија во преговарачки адут во геополитичкиот конфликт меѓу Западот и Русија, пренесува Укринформ.
Мељник истакна дека постои „опасност од пасивност“ и се осврна на претставата „Крај на играта“ од Семјуел Бекет.
„Бекет ни покажува дека вистинскиот крај не започнува со уништување, туку со неактивност“, рече тој.
Тој ги повика членовите на Советот за безбедност на ООН да дејствуваат храбро и решително. „Потребно е повеќе од реторика за да се заврши оваа ужасна војна. Потребна е храброст да се дејствува пред неактивноста да се претвори во соучество, пред историјата да одлучи дека веројатно овој Совет за безбедност завршил“, рече Мељник.
Небензја претходно изјави дека Соединетите Американски Држави „работат напорно на реални предлози за долгорочно и одржливо решение на украинскиот конфликт“.
„Може ли еден од иницијаторите на овој состанок јасно да објасни зошто Украинците се принудени да се борат против својата волја кога на маса има сосема реални предлози за долгорочно и одржливо решение на украинскиот конфликт, на кои нашите американски колеги напорно работат?“, рече Небензја.
Според него, Лондон, Париз, Берлин и другите европски престолнини се заинтересирани за продолжување на конфликтот во Украина, пренесува Танјуг.
„Всушност, и покрај сите напори на организаторите, нашиот денешен состанок само јасно го истакнува интересот на Лондон, Париз, Берлин и другите европски престолнини да ја продолжат војната до последниот Украинец“, рече рускиот претставник.
Фото: депозитфотос

