Свет
Отворено ново поглавје на соработка, во Иран пристигнуваат моќни системи: „Ова менува сè“
Во март руски производител на оружје покани делегација од Иранци да ги обиколи нејзините фабрики за оружје. Имаше 17 гости кои беа почестени со ручеци и културни претстави, а последниот ден ја обиколија фабриката што го произведува она што долго време беше на списокот на желби на Техеран – напредни руски системи за противвоздушна одбрана за соборување непријателски авиони.
Централата „НПП старт“ во Екатеринбург е под санкции на САД поради поддршка на руската војна против Украина. Меѓу нивните производи се мобилни лансери и други компоненти за противвоздушни системи, вклучително и моќниот руски „С-400“ за кој воените аналитичари проценуваат дека може да детектира и уништи „стелт“ борбени авиони управувани од пилотите на Израел и Соединетите Американски Држави, пренесува „Јутарњи лист“.
Во обелоденетиот руски документ, кој е дел од украдените ирански имејлови објавени од хакерска група во февруари, посетата се опишува како обиколка и гледање излози на научниот и техничкиот потенцијал и производствените способности што Русија може да му ги понуди на Иран. Сепак, не е познато дали посетата доведе до целосно купување, но таа е симболична за она што разузнавачите го нарекуваат продлабочување на стратешкото партнерство меѓу Москва и Техеран во двете години од почетокот на руската инвазија на Украина.
Иран отвори ново опасно поглавје во односите со Русија во 2022 година со тоа што се согласи да испорача илјадници борбени беспилотни летала и проектили за да ѝ помогне на Москва во нејзината војна против Украина. Тие зајакнати односи сега придонесуваат за солиден договор меѓу Москва и Техеран вклучувајќи го и ветувањето на Кремљ дека ќе го снабдува својот сојузник со напредни борбени авиони и технологија за противвоздушна одбрана, ресурси што би можеле да му помогнат на Техеран да ја зајакне својата одбрана од какви било идни воздушни напади од страна на Израел или САД, како што проценуваат европските и блискоисточните разузнавачи и експертите за оружје, од кои некои разговарале за „Вашингтон пост“ под услов да останат анонимни.
Не е познато колку системи се испорачани и распоредени, но руската технологија може да го претвори Иран во многу пострашен противник, со подобрена способност за соборување авиони и проектили, велат официјални лица и експерти.
Договорите за оружје, чии детали не се објавени, се дел од пошироката соработка, која вклучува производство на воени беспилотни летала во Русија, споделување технологија за спречување пречки и процена на оружјето распоредено против силите опремени од НАТО во Украина, соопштија разузнавачите и експертите за вооружување. Соработката носи значителни придобивки за двете земји подигајќи го статусот на Иран од ниво на помал сојузник на стратешки партнер.
„Тоа веќе не е динамика покровител – клиент, каде што Русија ја има целата моќ“, вели Хана Нот, директорка на програмата Eurasia Nonproliferation во непрофитната организација James Martin Center for Nononiferation Studies.
„Иранците имаат корист од оваа промена. Природата на нивната врска оди подалеку од обичната испорака на нештата. Има и трансфер на знаење, има и нематеријални придобивки“, додава.
Претставниците на разузнавањето зборуваат за договори склучени во тајност за снабдување на Иран со „су-35“, еден од најспособните руски ловци бомбардери, што потенцијално би значело драматична надградба на иранските воздухопловни сили, кои главно се состојат од обновени американски и советски авиони изградени пред 1979 година. Москва исто така вети дека ќе обезбеди техничка помош со иранските шпионски сателити, како и помош за изградба на ракети за испраќање повеќе сателити во вселената, изјавија официјални лица.
Во исто време нема јавен доказ дека авионите „су-35“ навистина биле испорачани, а причината за доцнењето на реализацијата на таа работа може да биде доцнењето на плаќањето од страна на Техеран, вели добро запознаен со американското и блискоисточното разузнавање во врска со оваа тема.
Кога станува збор за одбранбените ресурси, Иран долго време бара напредни руски противвоздушни системи за да ги заштити своите нуклеарни и воени капацитети од можни американски или израелски напади. Во 2007 година Техеран склучи договор за купување на рускиот систем за противвоздушна одбрана „С-300“, но Москва ја одложи испораката поради притисокот од САД и европските сили.
Самонаметнатата забрана за испорака заврши во 2016 година, а иранскиот „С-300“ стана оперативен во 2019 година. Оттогаш Иран се обиде да го купи рускиот уште понапреден систем „С-400“, но не е познато дали Москва го испорача. Некои варијанти на системот „С-400“ се опремени со радари што може да ја поништат стелт-технологијата што ја користат модерните борбени авиони. Русија ги распореди „С-400“ за да ги заштити своите воени бази во Сирија и тие претставуваат потенцијална смртоносна закана за американските и израелските авиони, кои повремено оперираат во сирискиот воздушен простор.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Франција ќе ја врати доброволната воена служба поради „забрзани закани“
Претседателот на Франција, Емануел Макрон, денеска објави воведување на доброволна воена служба за млади луѓе, која треба да започне до средината на 2026 година, што ќе ѝ помогне на Франција да одговори на „забрзаните закани“ на глобалната сцена.
Овој потег е дел од поширока промена низ Европа, каде што земјите кои долго време уживаат во мир со децении благодарение на безбедносните гаранции на САД, се загрижени за променетите приоритети на претседателот Доналд Трамп и агресивниот став на Русија.
„Франција не може да стои настрана“, рече Макрон за време на посетата на 27-та планинска пешадиска бригада во Варсес, во француските Алпи. Тој додаде дека доброволната програма ќе биде отворена за лица на возраст од 18 и 19 години, кои ќе бидат платени, и ќе трае 10 месеци. Тоа би чинело 2 милијарди евра, што тој го нарече „важен и неопходен напор“.
Програмата предвидува регрутирање на 3.000 луѓе до 2026 година, кои би служеле само на француска почва, а бројот би се зголемил на 10.000 до 2030 година. „Мојата амбиција е да стигнам до 50.000 млади луѓе до 2036 година, во зависност од еволуирачките закани“, рече Макрон.
„По програмата, учесниците би можеле да се интегрираат во цивилниот живот, да станат резервисти или да останат во вооружените сили“, рече тој.
Најавата на Макрон ја доведува Франција во линија со речиси десетина други европски земји како што се Германија и Данска кои започнаа слични проекти.
Макрон рече дека укинувањето на задолжителната воена служба спроведено од поранешниот претседател Жак Ширак во 1996 година било исправно, но дека регрутацијата нема смисла за сегашните потреби на Франција.
Фото: ЕПА
Свет
Путин: Американска делегација доаѓа во Москва следната недела на разговори за војната во Украина
Се очекува претставници на САД да дојдат во Москва во првата половина од следната недела на разговори за завршување на војната во Украина, изјави рускиот претседател Владимир Путин.
Тој зборуваше на крајот од посетата на Бишкек, главниот град на Киргистан.
Путин рече дека руската страна ќе ја претставуваат претставници од Министерството за надворешни работи и од претседателскиот кабинет, додавајќи дека меѓу нив ќе бидат и неговите помошници Владимир Медински и Јуриј Ушаков.
„Разговорите ќе се однесуваат на исклучително големи и сложени прашања, а секое прашање има клучно значење“, нагласи тој.
Според информациите од Кремљ, Стив Виткоф, специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, се очекува во Москва следната недела. Путин и Виткоф досега се сретнаа во неколку наврати.
Путин уште еднаш јасно стави до знаење дека Русија треба да има целосна контрола врз целиот регион Донбас во Украина пред прекинот на огнот.
Фото: ЕПА
Свет
Лукашенко: Русија покажува поголема подготвеност за преговори од Украина
Претседателот на Белорусија, Александар Лукашенко, изјави дека американскиот мировен план за решавање на конфликтот во Украина треба детално да се разработи. Тој откри дека опширно разговарал за него со рускиот претседател Владимир Путин и дека двајцата го гледаат планот како неофицијален нацрт што не е конечен, пишува белорускиот медиум Белта.
„Вчера Владимир и јас разговаравме за ова прашање детално. Колку што разбирам, и тој и јас во моментов гледаме нацрт што не е конечен и, така да се каже, неофицијален нацрт. Откако ќе им биде доставен на Русите преку официјални канали, тогаш можеме да разговараме за конкретни прашања“, рече Лукашенко, додавајќи дека верува дека предлогот е изводлив и дека Путин признава дека тоа е добра основа за преговори.
Сепак, тој забележа дека документот е пребрзо составен. „Се надевам дека тимот на Трамп нема да биде навреден, но беше набрзина составен. Не сакам да кажам дека е целосно несреден, но беше набрзина составен. Треба да се презентира на таков начин што сè ќе биде конкретно. Ако се решаваат територијални прашања, тогаш сè мора да се прецизира до метар, километар“, рече тој.
„Кои војници, каде се војниците, кој треба да биде таму, кој не треба да биде таму. Сè мора да се прецизира до последен детаљ. Широкото толкување ќе овозможи подоцнежно дивергенција во времето… Секој ќе толкува одредени точки на свој начин. Затоа, сè мора да биде апсолутно специфично“, додаде белорускиот претседател.
И покрај тоа што го сметаше планот за недовршен, Лукашенко рече дека Американците завршиле огромна работа. Тој се осврна и на обвинувањата дека САД повеќе ги земале предвид руските интереси во планот, тврдејќи го спротивното.
„Трамп не само што се сретна со Владимир Путин во Анкориџ, туку имаше и многу средби со Володимир Зеленски и европските лидери. Дали мислите дека само пиеја чај? Трамп и неговиот тим завршија многу темелна работа. Со Украинци, Европејци и Руси. И Трамп заслужува пофалби за тоа“, рече тој.
Лукашенко додаде дека клучниот проблем е што Русија покажува поголема подготвеност за преговори од Украина. Тој тврди дека сегашната ситуација немаше да се појави доколку Зеленски го послушал неговиот совет на почетокот на конфликтот.
„Ако Украина ги исполни договорите од Минск, немаше да има војна. И Украина ќе останеше во границите од 1991 година, како што сака“, рече тој и му порача на украинскиот претседател реално да ја погледне ситуацијата на терен: „Ако сакате Украина да остане во границите што ги има денес, мора да преговарате, не смеете да го попречувате процесот на преговори“.
Тој верува дека во предлогот нема непремостливи пречки. „Ако некаде не можете да се согласите за нешто… Па, има демилитаризирана зона, некои делови во Донбас… Оставете го за подоцна, но запрете ја војната во која умираат туѓи деца. Тоа е главниот проблем на Зеленски. Мора да го имаме тоа на ум. И најважно: ќе ја изгубите земјата“, предупреди тој.
Тој не исклучи сценарио во кое Зеленски ќе се обиде да се заштити себеси и своето семејство: „А што ќе прават Украинците? Милиони луѓе. Затоа мора да размислите, врз основа на реалната ситуација, како да го зачувате она што го имате. А имате сè – пристап до морето, Одеса и Николаев. Но, може да исчезне. Во еден миг.“
Конечно, тој се осврна и на Европската Унија, за која рече дека во моментов игра негативна улога. „Мора да ја запреме оваа војна. Се плашам дека нема да има победници во оваа војна. Ова е катастрофа. И ако има победник, тоа сигурно нема да биде Европската Унија ако САД ги напуштат“, заклучи Лукашенко.
фото: ЕПА

