Европа
Пет теми ќе ги одбележат изборите за Европскиот парламент
Изборите за Европскиот парламент треба да го опишат правецот на Европската унија во следните пет години.
Стотици милиони луѓе во 27-те земји на ЕУ имаат право да гласаат на изборите за Европскиот парламент што почнуваат за една недела. Ова се главните прашања кои ќе влијаат на одлуките на гласачите.
Руска инвазија на Украина
Со инвазијата на Украина, рускиот претседател Владимир Путин го уништи безбедносниот консензус што владееше во Европа по Студената војна.
Како одговор на инвазијата, ЕУ воведе повеќекратни санкции кон Русија и испрати милијарди евра финансиска и воена помош за Украина. Економската и воената поддршка за Украина останува популарна во ЕУ, покажува истражувањето на Евробарометар спроведено пред околу три месеци.
Околу 70 отсто од испитаниците одобруваат финансиска помош за Украина, а 60 отсто оружје. Уште повеќе, 83 отсто, поддржуваат грижа за украинските бегалци, од кои има повеќе од четири милиони во ЕУ.
Некои европски земји значително ги зголемија буџетите за одбрана, што е директна последица на руската инвазија. Истражувањето на Европскиот парламент ширум ЕУ во април покажа дека 31 отсто од испитаниците сакаат да се разговара за одбраната и безбедноста за време на изборната кампања.
Трошоците за живот
Економските последици од украинската војна врз цените на енергијата и храната во последниве години беа огромни, поттикнувајќи ја инфлацијата. Околу 31 отсто од анкетираните три месеци пред изборите сакаат ЕУ да ја поддржи нивната национална економија, додека 33 отсто сакаат ЕУ да се справи со сиромаштијата.
Европската централна банка (ЕЦБ) неколкупати ги зголеми каматните стапки од јули 2022 година за да ја спречи инфлацијата, која се искачи на рекордно ниво. Ова ги стави должниците под притисок, додека во исто време високата инфлација ги јадеше заштедите на луѓето.
Се предвидува дека инфлацијата ќе падне на 2,7% во 2024 година, но и покрај ова подобрување, гласачите остануваат загрижени за трошоците за живот.
Климатски промени
На изборите за Европскиот парламент во 2019 година, левиот центар и десниот центар загубија дел од гласовите од либералите, екстремната десница и партиите кои водат кампања за построги политики за климата и животната средина.
Ова доведе до тоа ЕУ да се впушти во големи иницијативи за климата, вклучувајќи го и Европскиот климатски акт од 2021 година, кој го направи постигнувањето на нула емисии на стакленички гасови до 2050 година правно обврзувачки.
Иако јавноста сè уште сака акција за климата, со поддршка од 27 отсто според анкетата на Евробарометар, партиите можеби не сакаат да се посветат на новите климатски политики бидејќи гласачите сè уште имаат приоритет на економијата и одбраната. Освен тоа, годината ја одбележаа и големи протести на земјоделците незадоволни од товарот што им го наметнува зелениот план.
Миграции
Прашањето за мигрантите и барателите на азил е секогаш актуелно на европските избори бидејќи предизвикува поделби и ја загрижува јавноста.
На ниво на ЕУ, 24 отсто од граѓаните сакаат прашањето на миграцијата и азилот да бидат важна тема на европските избори, во просек во текот на целата територија, а највисоко во Малта, Холандија и Ирска со 50, 48 и 42 отсто.
Бројот на луѓе кои ги поминале границите на ЕУ без валидни документи достигна речиси 380.000 во 2023 година, што е највисоко од 2016 година. Како резултат на тоа, барањата за азил се највисоки во последните седум години. Повеќе од 1,14 милиони луѓе поднеле такво барање во 2023 година, што е најмногу од бегалската криза 2015-2016 година.
Унијата, исто така, е домаќин на 4,2 милиони луѓе кои побегнале од војната во Украина во рамките на посебна програма на ЕУ.
Партиите на левиот и десниот центар во своите кампањи ја истакнаа сеопфатната реформа на правилата за миграција наречена Пакт за миграција и азил. Но, екстремно десничарските националистички партии го искористија ова прашање во нивните кампањи и велат дека тоа нема да го реши проблемот.
Екстремната десница
Подемот на екстремно десничарските партии на анкетите стана изборен проблем сам по себе.
Сепак, екстремната десница не е хомогена и не е јасно дали партиите делат доволно заеднички точки за всушност да соработуваат во една од политичките групи на Европскиот парламент.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Лавров: Европа е заведена од илузијата дека може да нè победи
Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров денес на седница на Советот на Федерацијата зборуваше за контактите со САД за мирно решавање на конфликтот во Украина, обвинувајќи ја Европската Унија дека се обидува да го попречи процесот, пренесува руската новинска агенција РИА Новости.
Дијалог со Вашингтон
Лавров потврди дека Москва и Вашингтон постигнале договор да продолжат да работат на завршување на украинскиот конфликт. „Главната работа е да постои принципиелно разбирање дека одржливо решение не е можно без искоренување на корените на кризата“, нагласи шефот на руската дипломатија.
Тој изјави дека предлозите што ги донесе во Москва специјалниот претставник на американскиот претседател Стив Виткоф зборуваат за потребата од обезбедување права на националните малцинства и верските слободи во Украина. Русија, додаде тој, ги цени напорите на Доналд Трамп за решавање на конфликтот преку политички и дипломатски средства.
„Европа е заведена од илузијата дека може да нè победи“
Од друга страна, Лавров остро ја критикуваше политиката на Европската Унија, тврдејќи дека Брисел е „заведен од илузијата“ дека Русија може да биде поразена.
„Откако го инвестираа целиот свој политички капитал во војната со Русија со рацете и телата на украинските граѓани, тие се залажуваат со безнадежна политичка слепило со илузијата дека ќе ја победат нашата земја на еден или друг начин. Како што нагласи претседателот, ние немаме намера да се бориме со Европа, немаме такви мисли“, рече Лавров.
„Ќе одговориме на сите непријателски чекори, веќе имаме подготвен одговор“
Сепак, тој веднаш предупреди дека Москва ќе одговори на сите „непријателски чекори“, вклучително и евентуално распоредување на европски воени контингенти во Украина и запленување на руски имот.
„Ќе одговориме на сите непријателски чекори, вклучително и распоредување на европски воени контингенти во Украина и запленување на руски имот. И веќе сме подготвени за овој одговор“, рече Лавров.
Според него, Брисел вештачки го попречува процесот на дипломатско решение, за кое, како што тврди, зборувал и Трамп.
„Европа се обидува на секој начин да го охрабри таканаречениот украински лидер, членови на неговиот режим, да не престанат да се борат до последниот Украинец. Сега овој идеолошки набој е под влијание на финансиски размислувања, бидејќи освен ограбувањето на Русија и запленувањето на нашите златни и девизни резерви, кршејќи ги нормите на меѓународното и трговското право, тие немаат други извори на финансирање“, заклучи тој.
фото: Depositphotos
Европа
ЕУ се согласи да ги намали емисиите за 90 отсто до 2040 година
Европската Унија постигна правно обврзувачки договор за климата со кој емисиите на стакленички гасови ќе се намалат за 90 проценти во однос на нивоата од 1990 година до 2040 година, вклучително и купување странски јаглеродни кредити за покривање на пет проценти од намалувањето на емисиите, соопшти Европскиот парламент во среда.
Со договорот ќе се бара од европските индустрии да ги намалат емисиите за 85 проценти, а од 2036 година земјите-членки на ЕУ ќе им плаќаат на земјите што не се членки за да ги намалат емисиите во нивно име за да го надоместат остатокот.
Европскиот парламент и земјите-членки на ЕУ мора одделно да ја одобрат целта за таа да стане закон – формалност што обично ги потврдува претходно договорените договори.
Договорот ги надминува повеќето ветувања за намалување на емисиите дадени од другите големи економии. Сепак, целта е пониска од онаа што ја препорачуваат научните советници на ЕУ за климатските промени и послаба од оригиналната цел, што ги одразува несогласувањата меѓу владите на ЕУ околу брзината и цената на нивната зелена агенда.
„Овој договор покажува дека климата, конкурентноста и независноста одат рака под рака и испраќа силна порака до нашите глобални партнери. Се согласивме за силен, но реалистичен закон за климата“, рече Вопке Хоекстра, портпарол на Европската комисија за климатските промени.
Компромис меѓу различни интереси
Целта претставува политички компромис по месеци преговори во кои владите, вклучувајќи ги Полска, Словачка и Унгарија, се спротивставија на подлабоките намалувања на јаглерод диоксидот, сметајќи ги за премногу тешки за домашните индустрии кои се борат со високите цени на енергијата, поевтиниот кинески увоз и американските тарифи.
Други членки на ЕУ, вклучувајќи ги Холандија, Шпанија и Шведска, ги наведоа влошувањето на екстремните временски настани и потребата да се стигне до Кина во производството на зелена технологија како причини за поставување висока цел.
За да ги освои противниците, ЕУ се согласи и да ги ублажи другите политички чувствителни климатски политики.
фото: unsplash
Европа
Шефот на украинската армија: Држиме дел од Покровск, но моравме да повлечеме дел од војската
Украинските трупи држат делови од опколениот град Покровск од средината на ноември, но на некои единици им е наредено да се повлечат од непрактични позиции надвор од градот во изминатата недела, изјави во вторник врховниот командант на Украина, Олександр Сирски.
Ситуацијата околу Покровск, логистички центар практично уништен по месеци руски напади, останува тешка. Русија собра сила од 156.000 луѓе околу градот, изјави врховниот командант на украинската армија.
Сирски, цитиран од јавната телевизија „Суспилне“, рече дека украинските сили постигнале напредок од средината на ноември. Руската војска минатата недела соопшти дека нејзините сили го освоиле Покровск, тврдење што го негираа украинските власти.
„Нашите војници не беа присутни во Покровск оваа есен бидејќи нашите капацитети беа ограничени. Од средината на ноември, како резултат на офанзивните акции, обезбедивме околу 13 квадратни километри“, рече Сирски.
Тој додаде дека Украина „продолжува да го држи северниот дел од градот, приближно до железничката линија“ и дека западно од Покровск „контролира околу 54 квадратни километри“.
„Пред неколку дена, наредив повлекување на нашите трупи од растојание од околу 5-7 километри од Покровск. Ротацијата повеќе не беше можна и непријателот се провлекуваше. Немаше смисла да ги држат таму повеќе“, рече тој.
Покровск е во центарот на долгото, бавно напредување на руските сили низ регионот Донецк во источна Украина, а Москва неколку пати неделно најавува заземање на нови села.
Минатиот месец, Русија соопшти дека нејзините сили го зазеле и во голема мера уништениот град Купјанск, тврдење што украинската војска исто така го негираше.
Во својата објава на Телеграм, Сирски рече дека Русија користи дезинформации за да ја искриви ситуацијата и претставува дополнителна опасност за неговите трупи „во областите каде што воспоставиле контрола“.
фото: depositphotos

