Европа
Пет теми ќе ги одбележат изборите за Европскиот парламент
Изборите за Европскиот парламент треба да го опишат правецот на Европската унија во следните пет години.
Стотици милиони луѓе во 27-те земји на ЕУ имаат право да гласаат на изборите за Европскиот парламент што почнуваат за една недела. Ова се главните прашања кои ќе влијаат на одлуките на гласачите.
Руска инвазија на Украина
Со инвазијата на Украина, рускиот претседател Владимир Путин го уништи безбедносниот консензус што владееше во Европа по Студената војна.
Како одговор на инвазијата, ЕУ воведе повеќекратни санкции кон Русија и испрати милијарди евра финансиска и воена помош за Украина. Економската и воената поддршка за Украина останува популарна во ЕУ, покажува истражувањето на Евробарометар спроведено пред околу три месеци.
Околу 70 отсто од испитаниците одобруваат финансиска помош за Украина, а 60 отсто оружје. Уште повеќе, 83 отсто, поддржуваат грижа за украинските бегалци, од кои има повеќе од четири милиони во ЕУ.
Некои европски земји значително ги зголемија буџетите за одбрана, што е директна последица на руската инвазија. Истражувањето на Европскиот парламент ширум ЕУ во април покажа дека 31 отсто од испитаниците сакаат да се разговара за одбраната и безбедноста за време на изборната кампања.
Трошоците за живот
Економските последици од украинската војна врз цените на енергијата и храната во последниве години беа огромни, поттикнувајќи ја инфлацијата. Околу 31 отсто од анкетираните три месеци пред изборите сакаат ЕУ да ја поддржи нивната национална економија, додека 33 отсто сакаат ЕУ да се справи со сиромаштијата.
Европската централна банка (ЕЦБ) неколкупати ги зголеми каматните стапки од јули 2022 година за да ја спречи инфлацијата, која се искачи на рекордно ниво. Ова ги стави должниците под притисок, додека во исто време високата инфлација ги јадеше заштедите на луѓето.
Се предвидува дека инфлацијата ќе падне на 2,7% во 2024 година, но и покрај ова подобрување, гласачите остануваат загрижени за трошоците за живот.
Климатски промени
На изборите за Европскиот парламент во 2019 година, левиот центар и десниот центар загубија дел од гласовите од либералите, екстремната десница и партиите кои водат кампања за построги политики за климата и животната средина.
Ова доведе до тоа ЕУ да се впушти во големи иницијативи за климата, вклучувајќи го и Европскиот климатски акт од 2021 година, кој го направи постигнувањето на нула емисии на стакленички гасови до 2050 година правно обврзувачки.
Иако јавноста сè уште сака акција за климата, со поддршка од 27 отсто според анкетата на Евробарометар, партиите можеби не сакаат да се посветат на новите климатски политики бидејќи гласачите сè уште имаат приоритет на економијата и одбраната. Освен тоа, годината ја одбележаа и големи протести на земјоделците незадоволни од товарот што им го наметнува зелениот план.
Миграции
Прашањето за мигрантите и барателите на азил е секогаш актуелно на европските избори бидејќи предизвикува поделби и ја загрижува јавноста.
На ниво на ЕУ, 24 отсто од граѓаните сакаат прашањето на миграцијата и азилот да бидат важна тема на европските избори, во просек во текот на целата територија, а највисоко во Малта, Холандија и Ирска со 50, 48 и 42 отсто.
Бројот на луѓе кои ги поминале границите на ЕУ без валидни документи достигна речиси 380.000 во 2023 година, што е највисоко од 2016 година. Како резултат на тоа, барањата за азил се највисоки во последните седум години. Повеќе од 1,14 милиони луѓе поднеле такво барање во 2023 година, што е најмногу од бегалската криза 2015-2016 година.
Унијата, исто така, е домаќин на 4,2 милиони луѓе кои побегнале од војната во Украина во рамките на посебна програма на ЕУ.
Партиите на левиот и десниот центар во своите кампањи ја истакнаа сеопфатната реформа на правилата за миграција наречена Пакт за миграција и азил. Но, екстремно десничарските националистички партии го искористија ова прашање во нивните кампањи и велат дека тоа нема да го реши проблемот.
Екстремната десница
Подемот на екстремно десничарските партии на анкетите стана изборен проблем сам по себе.
Сепак, екстремната десница не е хомогена и не е јасно дали партиите делат доволно заеднички точки за всушност да соработуваат во една од политичките групи на Европскиот парламент.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Захарова: Западот е управуван од апсолутно неморални луѓе, како да се опседнати
Во разговор за Радио Спутник, портпаролката на руското Министерство за надворешни работи, Марија Захарова, остро го коментираше ставот на Европската Унија кон мировните иницијативи, тврдејќи дека европските претставници „ги стегаат вилиците“ при споменувањето на преговорите.
Преглед на настаните од 2014 година.
Захарова се потсети на 2014 година, кога тогашниот украински претседател Виктор Јанукович направи пауза за да размисли за ориентацијата на земјата кон ЕУ, по што, како што тврди таа, Западот одлучи да ја собори владата во Украина.
„Тој не побара да биде разбран за напуштање на некој претходно склучен договор, само побара време да се подготви, да види како тоа би било најдобро за неговата земја. Дури и оваа суверена одлука на суверена држава, заснована на волјата на народот, дури и во тој случај го вклучија тоа копче на далечинскиот управувач со ознака „шум“. Само што имаше бучава заедно со мешање во внатрешните работи. И тие започнаа уште еден Мајдан со крајна цел не само да ја соборат владата, туку и со цел неуставен државен удар во Украина“, истакна таа.
Обвинувања за двојни стандарди
Во овој контекст, таа ги коментираше изјавите на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, за потребата Украина, како „суверена држава“, самостојно да го одреди својот пат на развој.
„Не станува збор дури ни за двојни стандарди. Станува збор за руската поговорка: ‘Плукнете во очи – сè е Божја роса’. Тоа е, апсолутниот неморал на луѓето кои сега владеат на страната на западното малцинство, светското малцинство“, рече Захарова.
Таа додаде дека „на Европејците денес не им е гајле што зборуваат, бидејќи нивната единствена цел е да го пополнат информативниот простор“.
„Штом ќе ги чујат зборовите ‘мировен план’, ‘преговори’, ‘контакти’, им се стегаат вилиците. Тоа е она што не е само спротивно на нивната суштина, туку како да ги попрскувате со света вода, опседнати“, заклучи Захарова.
фото: принтскрин
Европа
Една четвртина од Европејците не ги плаќаат сметките на време: младите се најтешко погодени
По неколку години тврдоглава инфлација и зголемување на трошоците за живот, ценовните притисоци се намалуваат низ цела Европа. Сепак, и покрај подобрувањето на економската состојба, еден од четири Европејци сè уште не ги плаќа своите сметки на време, според најновиот извештај на Intrum за европските плаќања на потрошувачите, објавува Euronews.
Иако ситуацијата е подобра отколку во 2023 година, кога 37% од граѓаните доцнеа со своите плаќања, фактот дека 24% сè уште не ги плаќаа своите долгови на време открива длабоки разлики меѓу земјите и социјалните групи.
„Гледаме јасна поделба помеѓу оние кои се чувствуваат финансиски сигурни и оние кои сè уште живеат од месец во месец. Многу потрошувачи остануваат во ‘режим на преживување’, се двоумат дали да инвестираат или да трошат повеќе, обележани со години економска неизвесност“, рече Агњешка Кункел, извршен директор на Intrum TFI.
Стапката на домаќинства кои ги плаќаат сите сметки на време варира од земја до земја. Шпанија и Австрија се најдобри во овој поглед, со 83%, додека Грција е рангирана најниско со 67%.
Трајните ефекти од кризата со трошоците за живот
Цели 43% од потрошувачите во Европа изјавиле дека последните години имале трајно негативно влијание врз нивната финансиска благосостојба, при што помладите генерации честопати се најтешко погодени. Цели 63% од испитаниците од Генерацијата Z изјавиле дека доцнењето со плаќањето сметки оваа година е редовна појава, а не еднократен настан.
Многу Европејци сè уште живеат од ден за ден, според Intrum. Само шест од десет редовно издвојуваат фонд за итни случаи за црни денови, додека 29% признаваат дека извештаите за економска нестабилност ги прават вознемирени.
Овогодинешниот извештај, исто така, покажува промена во причините за доцнење со плаќањето. Недостатокот на средства повторно стана доминантен проблем, а овој феномен особено влијае на Генерацијата Z. 52% од испитаниците изјавиле дека нивната главна причина за неплаќање е тоа што немаат доволно пари за да ги платат сметките.
Дополнителен товар за младите е таканаречениот аспиративен притисок. Како што истакнува Агњешка Кункел, социјалните мрежи честопати создаваат нереални стандарди, охрабрувајќи ги младите купувачи да се задолжуваат за да бидат во чекор со своите врсници. Според анкетата, 31% велат дека обидот да се реплицира животниот стил на инфлуенсер ги довел во долгови.
фото: принтскрин
Европа
Фон дер Лајен: Русија разбира само притисок, ќе го зголемиме
Лидерите на европските земји кои ја поддржуваат Украина како дел од Коалицијата на волните изјавија за време на видеоповик со американскиот државен секретар Марко Рубио во вторникот дека санкциите против Русија мора да останат на сила, изјави претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен.
Фон дер Лајен напиша на платформата Икс дека „притисокот е единствениот јазик на кој Русија реагира“ и дека Европа ќе го зголемува „сè додека не се појави искрена подготвеност за ангажирање на кредибилен пат кон мирот“. Таа додаде дека централна тема на разговорите е финансирањето на Украина, вклучително и користењето на замрзнатите руски средства во странство.
Состанокот го копретседателуваа францускиот претседател Емануел Макрон и британскиот премиер Кир Стармер. Според француските претставници, учесниците одлучија да формираат работна група од претставници од САД и членови на Коалицијата на волните за зајакнување на безбедносните гаранции за Украина.
Макрон изјави по состанокот дека групата ќе ја предводат Франција и Велика Британија, во соработка со Турција и, за прв пат, од САД. Целта е да се дефинираат деталите за безбедносните гаранции откако ќе се постигне мировен договор.
„Во следните неколку дена ќе ги финализираме придонесите на секоја страна и ќе ги обликуваме безбедносните гаранции. Ова е клучно за Украина, клучно за преговори за кредибилен мир и за одржување на притисокот врз Русија“, рече Макрон.
Тој, исто така, најави финални разговори во рамките на Европската Унија за користење на замрзнатите руски средства како извор на финансирање за украинската одбрана. „Ќе финализираме решение што ќе ѝ даде на Украина видливост и трајна финансиска поддршка“, рече тој.
Украина изјави дека е подготвена да ја поддржи рамката на евентуален мировен договор, но дека „чувствителните прашања“ остануваат отворени и ќе бидат решени на состанокот меѓу украинскиот претседател Володимир Зеленски и американскиот претседател Доналд Трамп.
фото: принтскрин

