Свет
Почнува важен самит на НАТО, домаќин е Бајден
Американскиот претседател Џо Бајден ги поздрави лидерите на земјите-членки на НАТО на годишниот самит на западната воена алијанса, што ќе му овозможи на демократскиот претседател, соочен со повиците да се откаже од трката за втор мандат, да ги убеди домашните и странските сојузници на меѓународната сцена дека тој сè уште е лидер.
81-годишниот Бајден ќе се обиде да ги искористи трите дена од церемонијата по повод 75-годишнината на НАТО за да ги убеди присутните во раководството на САД и неговата способност да владее, додека, по катастрофалниот настап во дебатата со неговиот изборен противник Доналд Трамп минатиот месец, во кој изгледаше уморно и збунето, изобилува со повици да се повлече.
Исходот од претседателските избори во САД во ноември може да има значителни последици за НАТО и иднината на Европа, пишува Ројтерс.
Трамп во кампањата се заканува дека ќе го уништи принципот на меѓусебна самоодбрана, кој е во основата на НАТО, доколку членките не одвојат два отсто од БДП за одбраната, а ја доведе во прашање и количината на воената помош испратена за Украина.
Оваа година, 23 од 32-те членки на алијансата треба да ја исполнат целта на НАТО за трошење два отсто од бруто домашниот производ на своите воени сили, во споредба со само три земји пред една деценија.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски пристигна во Вашингтон и рече дека ќе се „бори“ за да донесе силни одлуки поврзани со зајакнување на одбранбените системи на Украина и барања за повеќе борбени авиони Ф-16.
Како што рече, Зеленски ќе побара уште поголема воена, политичка и финансиска помош.
Без детали, Бајден во понеделник вети дека со сојузниците во НАТО ќе објави „нови мерки за зајакнување на воздушната одбрана на Украина за заштита на нејзините градови и цивили од руски напади“.
Зеленски ќе се сретне со Бајден и ќе одржи говор во Институтот Роналд Реган.
Во воведниот говор на самитот, како што беше најавено, Бајден треба да ги истакне своите достигнувања, како што е посилен и пообединет НАТО, а со тоа да испрати порака до американските гласачи за побезбедна земја со силна економска позиција и помал ризик од конфликт со противниците.
Но, Трамп и неговите сојузници ги отфрлаат аргументите на Бајден и велат дека „Републиканците, се разбира, го поздравуваат мирот и просперитетот што ги донесе НАТО и ќе стојат на страната на нивните партнери додека ќе спречуваат непотребни војни“.
Некои членови на 32-члената алијанса нервозно гледаат на можното враќање на Трамп во Белата куќа, загрижени за останувањето на Бајден на власт откако тој претрпе штета во дебатата со Трамп, несигурни за неговиот политички опстанок.
Со Украина како главна тема, се очекува Бајден да ја повтори својата поддршка за Украина и да се заложи за координација на снабдувањето со оружје и обука на украинските сили, што го потврди и американскиот државен секретар Ентони Блинкен во разговор со неговиот украински колегата Дмитро Кулеба, зборувајќи за „многу силен пакет помош за Украина“.
Загрижени за пристапот на НАТО кон војната со Русија, САД и Германија ги прекинаа сите разговори за јасна покана до Украина да се приклучи на нивниот сојуз.
Наместо тоа, дипломатите велат дека размислуваат да го наречат патот на Киев кон евентуалното членство во декларацијата од самитот „неповратен“ и да напишат дека земјата е на „мостот“ за приклучување.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Изгласана новата Европска комисија на Урсула фон дер Лајен
Претставниците на Европскиот парламент со повеќе од половина од мнозинството гласови ја избраа новата Европска комисија предводена вторпат од Урсула фон дер Лајен, која ја презема функцијата в недела, 1 декември.
Гласаа 688 пратеници, од кои 370 гласаа за потврдување на Комисијата, 282 беа против, а 36 беа воздржани.
Комисијата доби помалку гласови од Урсула фон дер Лајен кога Европскиот парламент гласаше за новиот шеф на Комисијата во јули кога таа доби 401 глас.
Пред пет години, во јули 2019 година, Урсула фон дер Лајен доби само 383 гласа, девет повеќе од апсолутното мнозинство, но нејзината прва Комисија доби поддршка од 461 европратеник, значително повеќе од денес, со тоа што тогашниот состав имаше помалку европратеници, 705, а сегашната има 720.
„Првата голема иницијатива на новата Европска комисија ќе биде компас за конкурентност, што вклучува затворање на иновацискиот јаз со САД и Кина, заеднички план за декарбонизација и конкурентност и зголемување на безбедноста и намалување на зависноста. Тој компас за конкурентност ќе биде рамка за нашата работа до крајот на мандатот“, објави претседателката на ЕК, Урсула фон дер Лајен, во својот говор пред претставниците на Европскиот парламент, во кој ја претстави својата програма.
Таа рече дека компасот ќе биде изграден на три столба од извештајот за европската конкурентност, што за Комисијата го напиша поранешниот италијански премиер и претседател на Европската централна банка, Марио Драги.
Зборувајќи за заостанувањето во иновациите, Фон дер Лајен рече дека ЕУ е на исто ниво со САД и Кина кога станува збор за патенти и создавање стартапи.
Сепак, само една третина од европските патенти се комерцијално експлоатирани, а европските стартапи наидуваат на многубројни пречки за нивниот раст.
Свет
Роберт Фицо му честита на Трамп за победата, разговараа за војната во Украина
Словачкиот премиер Роберт Фицо преку телефонски разговор му ја честитал победата на Доналд Трамп на претседателските избори во САД, од кој значаен дел е посветен на анализата на војната во Украина, соопштија од кабинетот на премиерот.
Фицо нагласи дека во Европа, а особено во Словачка, многумина се надеваат дека Трамп ќе го реши конфликтот во Украина, пренесе ТАСР.
„Убеден сум дека има огромни очекувања во однос на него не само во Словачка туку и во цела Европа кога станува збор за воениот конфликт во Украина“, рече Фицо.
Регион
Убиен син на хрватски пејач во Еквадор: го застрелале две лица на мотор, го убиле со четири куршуми
Томислав Зеленчиќ (48), хрватски државјанин, е убиен во вооружен напад во Манта, во провинцијата Манаби во Еквадор, што го прави четврта жртва во регионот во последните три дена. Зеленчиќ, кој живееше во тој град повеќе од 20 години, беше убиен во напад во вторникот, на 26 ноември, во 10 часот, во близина на неговиот дом во населбата Јоцај.
Според изјавите на сведоците, жртвата се движела по тротоарот во близина на неговата куќа, а нападот го извршиле две лица на мотор. Напаѓачите, според еквадорските медиуми, испукале најмалку четири куршуми кон Томислав Зеленчиќ пред да побегнат. Тешко повредениот Хрват останал да лежи на улицата во локва крв. Соседите и роднините со приватно возило го пренеле во болницата „ИЕСС Манта“, каде што и покрај напорите на медицинскиот персонал, набргу починал. Полицијата излегла на местото на настанот за прибирање докази. Телото е пренесено на судска медицина во Манта за понатамошна обдукција. Мотивот за нападот сè уште не е познат, а властите почнале интензивна истрага за откривање на сторителите.
„Јутарњи лист“ пишува дека Зеленчиќ е син на пејачот Инослав (Ино) Зеленчиќ, основач на групата „Задар експрес“. Пред многу години Томислав се преселил во Панама, каде што работел на рибарски бродови, по што се преселил во Еквадор. Еквадорските медиуми објавија и дека Зеленчиќ во 2016 година поднел пријава за грабеж, кој набргу бил решен.