Европа
Претседателката на ЕК во центарот на скандалот со вакцините: европските обвинители ја истражуваат Урсула фон дер Лајен
Европските обвинители ја презедоа истрагата за наводни кривични дела во врска со преговорите за набавка на вакцини против коронавирусот што ги водеа претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и извршниот директор на „Фајзер“, Алберт Бурле, изјави портпаролот на обвинителството во белгискиот град Лиеж.
Инспекторите на Европското јавно обвинителство (ЕППО) во последните месеци ја презедоа истрагата од белгиските обвинители, кои ја истражуваа Фон дер Лајен за „мешање во јавни функции, уништување на СМС-пораки, корупција и судир на интереси“, според правните документи во кои увид имал „Политико“ и портпаролот на обвинителството во Лиеж.
Иако обвинителите на ЕППО ги истражуваат наводните злосторства, сè уште никој не е обвинет во врска со случајот. Истрагата првично беше отворена од белгиските власти во Лиеж на почетокот на 2023 година откако локалниот лобист Фредерик Балдан поднесе кривична пријава. Жалбата на Балдан се фокусира на наводна размена на СМС-пораки помеѓу Фон дер Лајен и извршниот директор на „Фајзер“, Алберт Бурле, пред најголемиот договор за вакцини на ЕУ во екот на пандемијата на коронавирусот, во таканаречената афера „Фајзергејт“.
Балдан, 36-годишен белгиски лобист со врски со скептичката група за вакцини „Бон сенс“, поднесе кривична пријава во Белгија поради улогата на Фон дер Лејен во преговорите за вакцини со „Фајзер“ за, како што тврди, „мешање во јавните функции, уништување СМС, корупција и судир на интереси“, се вели во правните информации на неговиот адвокат.
Подоцна му се приклучија унгарската и полската влада, иако Варшава е во процес на повлекување на жалбата по изборната победа на проевропската влада предводена од премиерот Доналд Туск, изјави портпаролот на полската влада за „Политико“.
Американскиот весник „Њујорк тајмс“, кој прв откри дека размената се случила кога претседателката на ЕК и извршниот директор на „Фајзер“ преговарале за условите на договорот, почна паралелна тужба против Комисијата кога ЕК одби да ја открие содржината на пораките по барањето за пристап до документи. Веста дека ЕППО сега го истражува случајот ризикува дополнителна проверка на улогата на Фон дер Лејен во огромниот договор за вакцини, кој се проценува дека вреди повеќе од 20 милијарди евра.
ЕППО спроведува паневропски истраги за финансиски криминал и теоретски може да заплени телефони и друг релевантен материјал од канцеларијата на ЕК или други земји во Европа, како Германија, од каде што е Фон дер Лајен. Ваквиот развој на настаните доаѓа во деликатен момент за претседателката на ЕК бидејќи набргу се европските избори, а во Брисел очекуваат Фон дер Лајен да добие втор мандат на чело на Европската комисија.
Комисијата засега одбива да ја открие содржината на СМС-пораките или да го потврди нивното постоење. Договорот, склучен во екот на пандемијата во 2021 година, првично се сметаше за триумф на Фон дер Лајен, но огромната количина купени вакцини предизвика чудење. На крајот на минатата година „Политико“ откри дека пропаднала доза вакцини вредна најмалку четири милијарди евра.
Договорот за вакцината со „Фајзер“ оттогаш е повторно преговаран. Во 2022 година ЕППО објави дека поопшто ја разгледува набавката на вакцини во ЕУ, но ова е првпат канцеларијата експлицитно да се поврзе со таканаречениот „Фајзергејт“.
Случајот што сега го разгледува ЕППО обединува неколку правни, политички и финансиски текови и се вкрстува со тужбите што ги поведе фармацевтскиот гигант „Фајзер“ против Унгарија и Полска. „Фајзер“ ги тужеше Унгарија и Полска за неплаќање на дозите вакцини по запрањето на испораките.
Унгарија, предводена од премиерот Виктор Орбан, жесток противник на Фон дер Лајен, исто така поднесе жалба за улогата на претседателката на ЕК во преговорите за вакцината со „Фајзер“, изјавија двајца извори запознаени со ова прашање, кои побараа да останат анонимни. Полска поднесе жалба во ноември минатата година, потврди портпаролот на полската влада. Сепак, како што наведе, по изборот на Доналд Туск за премиер во декември минатата година, „новата влада работи на повлекување на Полска од овие процедури“.
Официјален претставник на Европската комисија изјави дека ЕК нема сознанија за можни дејства, освен за написи во весници.
Унгарската влада не одговори на барањето за коментар. „Фајзер“ и ЕППО одбија да го коментираат случајот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Зеленски: Руските сили одведоа 52 житела од погранично село во областа Суми
Украинскиот претседател Володимир Зеленски изјави дека жителите на пограничното село Храбовске, кои руските сили ги однеле во Русија, со години комуницирале со своите соседи без инциденти.
Зеленски, зборувајќи со новинарите на настан во чест на украинските дипломати, ги потврди медиумските извештаи дека жителите на селото Храбовске, кое се наоѓа по должината на границата во украинскиот регион Суми и каде што живеат 52 лица, биле однесени од руските сили.
„Овие 52 лица, кои живееле таму и не заминале, природно имале некаков дијалог со оние на руска територија“, рече Зеленски. Тој додаде дека тие живееле така многу години.
„И мислам дека, едноставно, не очекувале руските војници да влезат и да ги земат како затвореници. Но, тоа се случи“, рече тој.
Зеленски исто така рече дека меѓу заробените имало 13 украински војници. „Можеа да го убијат непријателот таму од далечина со артилерија или беспилотни летала, но не го сторија тоа“, рече тој. „Не го сторија тоа затоа што таму имаше цивили. Не сакаа да убиваат цивили“, објасни тој. Тој исто така рече дека украинските сили ќе ги вратат своите позиции во селото.
„Што ќе направиме следно за да ги вратиме овие луѓе е друго прашање“, рече тој.
Евакуација на пограничните области
Руските сили се зајакнуваат во регионот Суми во последните месеци заземајќи неколку села во близина на границата. Многу области од регионот се под чести руски гранатирања.
Шефот на воената администрација на регионот Суми, Олех Грихоров, во неделата изјави дека властите почнале со евакуација на жителите на пограничните села, кои претходно одбивале да бидат преселени.
Европа
Британец обвинет за 56 сексуални дела против поранешната сопруга: ќе им се суди уште на петмина
Маж од Свиндон, Велика Британија, е обвинет за 56 сексуални дела против неговата поранешна сопруга, а пет други мажи се обвинети за напад врз истата жена. Сите шестмина обвинети треба да се појават на суд денес, објави Скај њуз.
Филип Јанг (49), поранешниот сопруг на жртвата, е обвинет за низа сериозни прекршоци за кои полицијата вели дека се случиле во период од 13 години помеѓу 2010 и 2023 година. Обвиненијата против него вклучуваат повеќекратни обвиненија за силување, давање супстанца со намера за поттикнување сексуална активност, воајеризам и поседување непристојни слики од деца и екстремен материјал, соопшти полицијата во Вилтшир.
Покрај Јанг, уште пет други мажи се обвинети за сексуални прекршоци против неговата поранешна сопруга Џоан Јанг (48). Сите тие треба да се појават на Прекршочниот суд во Свиндон денес.
Обвинетите се:
Норман Максони (47), од Шарнбрук, Бедфордшир, обвинет за силување и поседување екстремни слики.
Дин Хамилтон (47), обвинет за силување, сексуален напад со пенетрација и две обвиненија за сексуално допирање.
Конер Сандерсон Дојл (31), од Свиндон, обвинет за сексуален напад со пенетрација и сексуално допирање.
Ричард Вилкинс (61), од Свиндон, обвинет за силување и сексуално допирање.
Мохамед Хасан (37), исто така од Свиндон, обвинет за сексуално допирање.
Жртвата се откажа од правото на анонимност
Џоан Јанг донесе одлука да се откаже од своето автоматско законско право на анонимност. „Таа беше поддржана од специјално обучени полицајци од почетокот на процесот и ја донесе оваа одлука по бројни разговори со службеници и служби за поддршка“, се вели во соопштението.
Жртвите на силување имаат автоматско право на доживотна анонимност откако Законот за сексуални прекршоци беше изменет во 1976 година. Ова право оттогаш е проширено за да опфати и некои други сексуални прекршоци, иако жртвите можат да се откажат од анонимност доколку сакаат.
Детективот началник на полицијата во Вилтшир, Џеф Смит, рече дека станува збор за сложена и обемна истрага. Деталите за случајот сè уште не се познати.
Европа
(Видео) Русите: Украински дронови нападнаа постројка на „Лукоил“ во Русија
Украински дронови ја нападнаа петрохемиската фабрика Ставролен во рускиот град Будоновск во текот на ноќта. Снимките од голем пожар се шират на социјалните мрежи, а нападот првпат беше објавен од руските медиумски канали на Телеграм, објави The Kyiv Independent.
Видеата и фотографиите објавени од локалните жители покажуваат огромни пламени што излегуваат од фабриката. Непосредно пред експлозиите и пожарот, гувернерот на територијата Ставропол, Владимир Владимиров, предупреди на ризикот од напади со дронови во регионот.
Фабриката Ставролен, подружница на Лукоил, е една од водечките петрохемиски компании во Русија, која произведува полиетилен, полипропилен, бензен и други сродни производи. Сепак, Генералштабот на украинските вооружени сили претходно изјави дека фабриката се користи и за производство на компоненти за дронови, композитни материјали и делови и изолација за разни видови руска воена опрема.
Ukrainian attack drones successfully hit Russia's Stavrolen petrochemical plant in the city of Budyonnovsk tonight.
The facility, a major producer of key polyethylene/polypropylene products, is heavily ablaze. pic.twitter.com/wAQ3fW29bN
— OSINTtechnical (@Osinttechnical) December 23, 2025
Украинската војска сè уште не го коментирала нападот, а извештаите сè уште не се независно потврдени. Информациите за обемот на штетата исто така сè уште не се достапни.

