Европа
Претседателката на ЕК во центарот на скандалот со вакцините: европските обвинители ја истражуваат Урсула фон дер Лајен
Европските обвинители ја презедоа истрагата за наводни кривични дела во врска со преговорите за набавка на вакцини против коронавирусот што ги водеа претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и извршниот директор на „Фајзер“, Алберт Бурле, изјави портпаролот на обвинителството во белгискиот град Лиеж.
Инспекторите на Европското јавно обвинителство (ЕППО) во последните месеци ја презедоа истрагата од белгиските обвинители, кои ја истражуваа Фон дер Лајен за „мешање во јавни функции, уништување на СМС-пораки, корупција и судир на интереси“, според правните документи во кои увид имал „Политико“ и портпаролот на обвинителството во Лиеж.
Иако обвинителите на ЕППО ги истражуваат наводните злосторства, сè уште никој не е обвинет во врска со случајот. Истрагата првично беше отворена од белгиските власти во Лиеж на почетокот на 2023 година откако локалниот лобист Фредерик Балдан поднесе кривична пријава. Жалбата на Балдан се фокусира на наводна размена на СМС-пораки помеѓу Фон дер Лајен и извршниот директор на „Фајзер“, Алберт Бурле, пред најголемиот договор за вакцини на ЕУ во екот на пандемијата на коронавирусот, во таканаречената афера „Фајзергејт“.
Балдан, 36-годишен белгиски лобист со врски со скептичката група за вакцини „Бон сенс“, поднесе кривична пријава во Белгија поради улогата на Фон дер Лејен во преговорите за вакцини со „Фајзер“ за, како што тврди, „мешање во јавните функции, уништување СМС, корупција и судир на интереси“, се вели во правните информации на неговиот адвокат.
Подоцна му се приклучија унгарската и полската влада, иако Варшава е во процес на повлекување на жалбата по изборната победа на проевропската влада предводена од премиерот Доналд Туск, изјави портпаролот на полската влада за „Политико“.
Американскиот весник „Њујорк тајмс“, кој прв откри дека размената се случила кога претседателката на ЕК и извршниот директор на „Фајзер“ преговарале за условите на договорот, почна паралелна тужба против Комисијата кога ЕК одби да ја открие содржината на пораките по барањето за пристап до документи. Веста дека ЕППО сега го истражува случајот ризикува дополнителна проверка на улогата на Фон дер Лејен во огромниот договор за вакцини, кој се проценува дека вреди повеќе од 20 милијарди евра.
ЕППО спроведува паневропски истраги за финансиски криминал и теоретски може да заплени телефони и друг релевантен материјал од канцеларијата на ЕК или други земји во Европа, како Германија, од каде што е Фон дер Лајен. Ваквиот развој на настаните доаѓа во деликатен момент за претседателката на ЕК бидејќи набргу се европските избори, а во Брисел очекуваат Фон дер Лајен да добие втор мандат на чело на Европската комисија.
Комисијата засега одбива да ја открие содржината на СМС-пораките или да го потврди нивното постоење. Договорот, склучен во екот на пандемијата во 2021 година, првично се сметаше за триумф на Фон дер Лајен, но огромната количина купени вакцини предизвика чудење. На крајот на минатата година „Политико“ откри дека пропаднала доза вакцини вредна најмалку четири милијарди евра.
Договорот за вакцината со „Фајзер“ оттогаш е повторно преговаран. Во 2022 година ЕППО објави дека поопшто ја разгледува набавката на вакцини во ЕУ, но ова е првпат канцеларијата експлицитно да се поврзе со таканаречениот „Фајзергејт“.
Случајот што сега го разгледува ЕППО обединува неколку правни, политички и финансиски текови и се вкрстува со тужбите што ги поведе фармацевтскиот гигант „Фајзер“ против Унгарија и Полска. „Фајзер“ ги тужеше Унгарија и Полска за неплаќање на дозите вакцини по запрањето на испораките.
Унгарија, предводена од премиерот Виктор Орбан, жесток противник на Фон дер Лајен, исто така поднесе жалба за улогата на претседателката на ЕК во преговорите за вакцината со „Фајзер“, изјавија двајца извори запознаени со ова прашање, кои побараа да останат анонимни. Полска поднесе жалба во ноември минатата година, потврди портпаролот на полската влада. Сепак, како што наведе, по изборот на Доналд Туск за премиер во декември минатата година, „новата влада работи на повлекување на Полска од овие процедури“.
Официјален претставник на Европската комисија изјави дека ЕК нема сознанија за можни дејства, освен за написи во весници.
Унгарската влада не одговори на барањето за коментар. „Фајзер“ и ЕППО одбија да го коментираат случајот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
Москва го затвори последниот полски конзулат во Русија
Руското МНР денес објави дека го затвора полскиот конзулат во сибирскиот град Иркутск како одговор на минатонеделното затворање на единствениот преостанат руски конзулат во Полска.
Русија го извести полскиот амбасадор за затворањето на конзулатите, кое ќе стапи во сила на крајот од годината како одговор на одлуката на полските власти да ја повлечат својата согласност за работењето на рускиот генерален конзулат во Гдањск од 23 декември 2025 година, се вели во соопштението на Министерството за надворешни работи.
Полска минатата недела објави дека ќе го затвори последниот руски конзулат во Гдањск на северот од земјата по саботажата врз железничката линија за која Варшава ја обвини Русија.
Варшава идентификува двајца Украинци за кои се сомнева дека дејствуваат во име на Москва како наводни сторители на нападот, кој оштети клучна железничка линија што се користи за транспорт на оружје, патници и стока во Украина.
Руското министерство во четвртокот соопшти дека одлуката на полските власти да го затворат рускиот конзулат е отворено непријателска и неоправдана мерка донесена под апсурден изговор.
По овие меѓусебни акции, единствените преостанати дипломатски мисии меѓу двете земји се руската амбасада во Варшава и полската амбасада во Москва.
Односите меѓу Варшава и Москва отсекогаш биле затегнати, но тие значително се влошија по инвазијата на Русија на Украина во 2022 година, при што Полска стана еден од клучните сојузници на Киев.
Европа
Инфлуенсерка исчезна во Грац: во Словенија уапсени нејзиното момче, неговиот очув и брат му
32-годишната инфлуенсерка Стефани Пипер од Грац е исчезната. Откако нејзиното повремено момче беше уапсено во Словенија, полицијата приведе уште два члена на неговото семејство, братот и очувот. Стравувањата од најлошиот исход во случајот што ја потресе Австрија се зголемуваат, пишува Krone.
Добро познатата инфлуенсерка е исчезната од неделата наутро. Откога се вратила од божиќна забава околу 7 часот, таа испратила порака до пријателка дека безбедно пристигнала дома. Подоцна истиот ден, во раните попладневни часови, требало да се појави на фотосесија во центарот на Грац, но не се појавила. Нејзиното исчезнување било пријавено во полицијата вечерта.
Настаните се одвивале со филмска брзина по пријавата. Во понеделникот вечерта, во граничната област меѓу Штаерска и Словенија, уапсен е нејзиниот 31-годишен дечко Петер М., со кого била во повремена врска со години. Сомневањата се зголемиле кога неговиот црвен „голф“ бил пронајден изгорен на паркингот на казиното „Монд“ покрај граничниот премин Шпилје.

Истражителите веруваат дека тој се обидувал да го прикрие злосторството, но исчезнатата жена сè уште ја нема. Осомничениот од Словенија моментно е во притвор во својата матична земја, а вчера беше донесена одлука за негова можна екстрадиција. Словенечките власти вчера ја претресоа куќата на баба му, а исто така ги претресоа и шумите во пограничната област.
Следуваше дополнителен шок кога портпаролот на канцеларијата на државниот обвинител во Грац, Арнулф Румполд, потврди дека се уапсени уште двајца мажи. Братот и очувот на поранешното момче се исто така осомничени дека се поврзани со исчезнувањето на младата жена.
Во меѓувреме, сосед на 32-годишната жена потврди дека го видел момчето на осомничената на скалите од нејзината зграда во Грац во времето на нејзиното исчезнување зголемувајќи ја можноста дека тој ја чекал таму во заседа. Истрагата е во тек.
фото: принтскрин
Европа
Папата патува во Турција, ќе се сретне со Ердоган
Папата Лав денеска го започнува своето прво патување надвор од Италија како католички лидер со посета на Турција, каде што се очекува да апелира за мир на Блискиот Исток и да се обиде да поттикне единство меѓу долго поделените христијански цркви.
Првиот американски папа ја избра претежно муслиманската Турција како своја прва странска дестинација за да ја одбележи 1700-годишнината од значајниот раноцрковен собор што го создаде Никејското верување, кое сè уште го користат повеќето христијани во светот.
Лав, чиј тридневен распоред во Турција е преполн со настани пред да се упати кон Либан, ќе биде внимателно следен, особено додека ги прави своите први странски посети на чувствителни културни места.
„Тоа е многу важно патување бидејќи сè уште не знаеме многу за геополитичките ставови на Лав, а ова е првата голема можност за него да ги разјасни“, изјави за Ројтерс Масимо Фаџоли, италијански академик кој го следи Ватикан.
70-годишниот Лав, кој со својата придружба долета од аеродромот Фјумичино во Рим кратко пред 8 часот наутро, прво ќе ја посети турската престолнина Анкара, каде што ќе се сретне со претседателот Таип Ердоган и ќе им се обрати на политичките лидери. Тој вечерва ќе лета за Истанбул, дом на патријархот Вартоломеј, духовниот водач на 260-те милиони православни христијани во светот.
фото: епа

