Свет
Претседателот на Чешка: Решеноста на Трамп може да го доближи крајот на војната во Украина
Претседателот на Чешката Република, Петр Павел, се надева дека одлучноста и неодоливиот стил на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп може да помогнат да се принуди претседателот на Русија, Владимир Путин, да направи отстапки и да отвори простор за дипломатија во војната во Украина, иако патот до мирот ќе биде долг и тоа е невозможно да се постигне за 24 часа.
„Доколку директниот контакт на Доналд Трамп со Владимир Путин доведе до тоа Русија да биде поподготвена да направи отстапки и да ѝ даде простор на дипломатијата, тогаш тоа би претставувало голем чекор напред“, рече Павел во интервју за чешкиот таблоид „Блеск“.
Тој оцени дека би било вредно барем да се запре војната, дури и по цена на неправеден мир, на пример, според сценариото на тимот на Трамп за демилитаризирана зона по должината на сегашната линија на фронтот.
„Преку праведен мир, значи не на оној што ќе го награди агресорот, можеби не на денот кога примирјето ќе стапи во сила, туку да создаде можност во иднина да се врати меѓународното право, односно територијалниот интегритет и суверенитет на Украина на целата нејзина територија“, рече тој.
Чешкиот претседател рече дека предуслов е двете завојувани страни првин да почнат да преговараат, а потоа воопшто да прифатат решение.
„Мислам дека првин е потребна волјата на завојуваните страни за почеток на преговорите, па дури потоа може да се зборува како да се постигне мир бидејќи патот до мирот секако ќе биде долг и не може да се заврши за 24 часа“, рече Павел.
Во интервјуто што денеска го објави „Блеск“ претседателот на Чешка потсети дека додека украинскиот претседател Зеленски зборува за подготвеност за преговори, Русија го извршува најголемиот воздушен напад досега кога цели првенствено на инфраструктура, односно цивилни цели.
„Намерата е да се парализира Украина како земја што успева да ги обезбеди потребите за живот на своето население и на тој начин да ја принуди да се согласи на мир под какви било услови“, рече Павел.
Чешкиот претседател исто така изрази страв од првите потези и назначувањето клучни луѓе во идната американска администрација и предупреди дека тоа води до пресврт и нестабилност, што не е добро за безбедноста во светот, а исто така се покажало дека бизнис-стилот во политиката, напорот да се води државата како компанија, едноставно, не функционира.
„Секоја промена што не носи еволуција, туку револуција, предизвикува страв. Некои изјави на Трамп, на пример, во однос на одбраната, дека речиси сите генерали ќе бидат сменети бидејќи не одговараат на идеите на новата администрација, имаат карактеристики на револуција“, рече чешкиот претседател.
Павел предупреди дека светот во оваа геополитичка ситуација не може да си дозволи такви земјотреси, кои предизвикуваат нестабилност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Убиен почитуван професор од МИТ, бил застрелан пред неговиот дом
Шок и неверување владееше во престижниот Масачусетски институт за технологија (МИТ) и во мирното бостонско предградие Бруклин по веста за бруталното убиство на почитуван професор.
Нуно Ф.Г. Луреиро, 47, професор по нуклеарни науки, инженерство и физика и директор на Центарот за наука за плазма и фузија на МИТ, беше застрелан повеќе пати во понеделникот вечерта во својот дом на улицата Гибс. Починал од повредите во болница рано наутро во вторник, потврди канцеларијата на окружниот обвинител на округот Норфолк, Мајкл В. Морисеј, според „Бостон тајмс“.
Соседка која живее во станот над Луреиро рече дека слушнала повеќе истрели во понеделник вечерта. Кога ја отворила вратата, затекнала ужасна сцена – Лоуреиро лежел на грб на влезот од зградата.
Полициските службеници на местото на настанот пронашле чаури во лобито и куршуми во ѕидот. Информациите за убиецот се спротивставени; еден полицаец пријавил сив седан кој возел со исклучени светла, додека друг споменал син или црн седан.
Шефицата на полицијата во Бруклин, Џенифер Пастер, изјави дека истрагата за убиство е активна и во тек. „За да го заштитиме интегритетот на истрагата, ограничени сме во информациите што можеме да ги споделиме во овој момент и бараме разбирање и трпение од заедницата“, рече Пастер.
Иако ФБИ понуди помош на државните власти, таа во овој момент не е побарана. Специјалниот агент Тед Докс нагласи дека злосторството не изгледа поврзано со пукањето што се случи во саботата на Универзитетот Браун, каде што беа убиени двајца студенти.
Во вторник вечерта на улицата Гибс се одржа бдение во спомен на убиениот професор. Според соседите, Лоуреиро имал три деца, а неговата смрт ја потресе целата заедница.
Претседателката на МИТ, Сали Корнблут, изрази сочувство до семејството. „Соочени со оваа шокантна загуба, нашите мисли се со неговата сопруга и нивното семејство, како и со неговите многубројни посветени студенти, пријатели и колеги“, рече Корнблут, додавајќи дека универзитетот ги поддржува сите погодени од оваа трагедија.
Лоуреиро пораснал во малиот град Визеу, Португалија, и уште од мал знаел дека сака да биде научник. Тој дипломирал физика од Лисабон, докторирал од Империјал колеџ во Лондон и продолжил со постдокторски истражувања на престижниот универзитет Принстон и Националната лабораторија за истражување на фузија во Велика Британија.
По враќањето во Португалија, се приклучил на МИТ во 2016 година. Опишан како „признаен теоретски физичар и научник за фузија“, во 2024 година бил именуван за директор на Центарот за плазма и фузиска наука на МИТ, кој има повеќе од 250 истражувачи и студенти.
Неговото почитување во научната заедница се одразува во фактот дека ја добил Претседателската награда за научници и инженери во рана кариера, највисокото признание што владата на САД им го доделува на научниците во рана кариера.
Свет
Зеленски бара конкретни чекори против Русија
Украинскиот претседател Володимир Зеленски ги повика сојузниците на Украина да му дадат поддршка на Киев и да и покажат на Русија дека војната е бесмислена, пред клучниот самит на Европската унија на кој треба да се разговара за замрзнатите средства на Русија.
„Исходот од овие состаноци – исходот за Европа – мора да биде таков што Русија ќе почувствува дека нејзината желба да продолжи со борбите следната година ќе биде бесмислена бидејќи Украина ќе има поддршка“, рече Зеленски во своето вечерашно обраќање.
Тој ги повика украинските партнери да донесат одлука за користење на речиси 250 милијарди долари замрзнати руски државни средства во Европската унија, од кои повеќето се чуваат во белгискиот Euroclear, за поддршка на заем за Украина.
Владите на ЕУ минатата недела се согласија да ги задржат средствата замрзнати до понатамошно известување, наместо да гласаат на секои шест месеци дали да го продолжат статусот.
Некои европски лидери се спротивставија на планот, плашејќи се дека тоа би можело да претставува правни ризици за нив.
„Ни треба сите наши партнери да имаат храброст да ја видат вистината, да ја признаат вистината и да дејствуваат соодветно“, рече Зеленски. Тој додаде дека постапките на Русија покажуваат дека таа има намера да продолжи да се бори следната година.
„Сојузниците во Соединетите Американски Држави често велат дека се чини дека Русија сака да ја заврши војната. Но, Русија испраќа сосема поинаква реторика и сигнали, вклучително и официјални наредби до својата војска“, рече Зеленски.
фото/депозитфотос
Свет
Макрон: Франција ќе се спротивстави на наметнувањето увоз од јужноамериканските земји
Францускиот претседател Емануел Макрон денес го предупреди Брисел против финализирање на договорот за слободна трговија со јужноамериканските земји поради противењето од француската влада и земјоделците.
„Доколку европските власти имаат намера да го наметнат, Франција ќе се спротивстави многу силно“, рече Макрон на состанокот на кабинетот во Париз, според портпаролката на владата Мод Брежон.
Владата јасно стави до знаење во текот на викендот дека не сака земјите од ЕУ наскоро да гласаат за договорот со земјите од Меркосур, кој го сочинуваат Бразил, Аргентина, Уругвај и Парагвај. Протестите на земјоделците против договорот од Меркосур и справувањето на владата со епидемијата на добиток се шират во Франција.
Со околу 19 милиони животни, Франција е најголемиот производител на говедско месо во Европа.
„Доколку договорот со Меркосур се потпише на крајот од неделата, тоа природно би довело до многу посилни протести“, изјави Арно Русо, претседател на чадор организацијата на француските земјоделски здруженија (FNSEA), за телевизијата Франс Интер.
Европската унија и Меркосур постигнаа политички договор пред една година за договор за слободна трговија, кој е во процес на преговори веќе 25 години.
Евентуалното отворање на пазарот на ЕУ за производите на Меркосур наиде на отпор во Европа, првенствено во земјоделскиот сектор, а во октомври Европската комисија предложи заштитни мерки за европските земјоделци кои треба да ги решат нивните загрижености и противење на трговскиот договор.
фото/депозитфотос

