Лансирањето на ракетата „Њу Глен“ од компанијата Blue Origin, во сопственост на американскиот милијардер Џеф Безос, пред неколку дена беше откажано во последен момент поради технички проблеми.

Но, висока околу триесет ката (висока е 98 метри и широка 7 метри) и дизајнирана за повеќекратна употреба, ракетата „Њу Глен“ беше лансирана рано утринава од Кејп Канаверал, Флорида. Овој беспилотен тест лет е наменет да ја прикаже демонстрациската технологијата во вселената за потребите на Blue Origin. Главната цел на мисијата беше да докаже дека „Њу Глен“ може да стигне до орбитата, што би го отворило патот за посложени мисии во иднина.

„Го направивме тоа, ракетата стигна до орбитата“, рекоа тие во пренос во живо славејќи го успехот на мисијата.

Џорџ Нилд, претседател на компанија која промовира приватни вселенски активности, смета дека лансирањето на Њу Глен е добра вест за целиот вселенски сектор, бидејќи „добро е да се има конкуренција, да се има опција за избор“. „Ова е исклучително важно за комерцијалната вселенска индустрија, но и за владата и НАСА, бидејќи не само што ги намалува трошоците, туку нуди и план Б во случај на проблеми со уредот“, објасни тој за АФП пред летот.

The NG-1 countdown clock is proceeding. The three-hour launch window opens at 1 a.m. EST (0600 UTC).

Live webcast begins here 20 minutes before launch.https://t.co/wDtmxoDKRs

— Blue Origin (@blueorigin) January 16, 2025

Оваа инаугуративна мисија на „Њу Глен“ се очекува да трае шест часа.

„Њу Глен“ е ракета за повеќекратна употреба. Нејзината прва фаза се напојува со мотори BE-4 кои се напојуваат со течен природен гас и течен кислород. Blue Origin претходно успеа да ја приземји својата ракета Њу Шепард на копно во Тексас, но овојпат ќе се обиде со контролирано слетување на првата етапа на шлеп во море – деликатен маневар сличен на оние што ги изведува SpaceX.

По одвојувањето, моторите BE-3U на горната етапа, кои користат течен кислород и водород, покренуваат до 45 метрички тони носивост во ниската орбита на Земјата.

Станува збор за мисија без екипаж, а нејзината носивост го вклучува Blue Ring Pathfinder, која содржи комуникациска низа, енергетски систем и компјутер за летање. Blue Origin планира да го тестира вселенското летало Blue Ring, кое ќе овозможи идни мисии со полнење гориво, пренос на податоци.

Доколку ова лансирање биде успешно, дополнителни летови на „Њу Глен“ се очекуваат во 2025 година.

Blue Origin веќе има потпишано договори со неколку клиенти, меѓу кои и американската вселенска агенција која ќе го користи за беспилотна мисија на Марс и американската влада која ќе го користи за мисии за национална безбедност.

Од комерцијална страна, Blue Origin планира да лансира интернет сателити за неколку компании, а како и SpaceX со Starlink, треба да биде одговорен и за лансирање сателити од групата Amazon.

Џеф Безос и Илон Маск, двајца од најбогатите луѓе во светот, се исто така ривали во сателитскиот интернет простор.

Израел ги интензивираше нападите врз Газа и покрај најавата дека е постигнат договор за прекин на огнот со Хамас и ослободување на заложниците, што треба да стапи на сила во недела.

Израелските напади продолжија во текот на ноќта и рано утринава, при што загинаа најмалку 46 Палестинци, соопштија здравствените власти во Газа, пренесе Ројтерс.

Хамас утринава истрела ракета кон Израел, соопшти израелската војска, наведувајќи дека во нападот нема жртви.

Комплексниот договор меѓу Израел и палестинската милитантна група Хамас беше финализиран вчера по неколкумесечни преговори со посредство на Катар, Египет и Соединетите држави, по 15-месечното крвопролевање кое го опустоши Појасот Газа и се закани дека Блискиот Исток ќе го претвори во држава на општ конфликт.

Високиот функционер на Хамас Басем Наим потврди дека милитантната група го прифатила договорот за прекин на огнот и ослободување на заложниците со Израел.

Наставата за студентите на сите катедри на Филозофскиот факултет во Сплит беше откажана поради истрага за инцидентот што се случи доцна вчера. На социјална мрежа, во група со неколку членови, студент на тој факултет напишал дека ќе изврши „училишно пукање“ врз студенти, професори и факултетски кадар.

Содржината на неговата порака стана предмет на истрага на полициски службеници откако неколку лица пријавиле дека млад возрасен на истата социјална мрежа како и неговата профилна фотографија објавил слика на која држи пиштол, но се уште не се знае дали е тоа вистинско автоматско оружје или верна пластична копија.

Дел од студентите самоиницијативно најавија отсуство од настава во четврток поради страв, така што нешто пред полноќ беше донесена одлука на ниво на факултет за целосно одложување на наставата. Полицијата потврди дека започнала истрага.

„Вчера, среда, 15.01.2025 година, во вечерните часови добивме повеќе пријави дека едно лице испратило заканувачки пораки преку каналот за комуникација на социјалната мрежа. По извршените проверки веднаш по пријавите, полициски службеници идентификувале 19-годишен ученик на образовна установа за кој постои основано сомнение дека ги сторил елементите на кривичното дело загрозување на повеќе лица. Уапсен е околу 23 часот и 30 минути, а против него се води кривична истрага“, соопшти полициската управа Сплит-Далмација.

Деканката на Филозофскиот факултет во Сплит, Ина Реиќ Ерцеговац, накратко писмено одговори на барањето на Dalmacija News дека безбедноста на сите студенти и вработени е секогаш приоритет, па затоа наставата на Факултетот денеска е откажана како мерка на претпазливост.