Свет
СЗО: Ракот на дојка најчеста форма на карцином во светот
Ракот на дојка го надмина ракот на белите дробови како најчеста форма на рак во светот, објави Светската здравствена организација
„Ракот на дојка сега е за првпат најчестиот карцином во светот“, рече Андре Илбави, специјалист за карцином при СЗО на брифингот на ООН пред Светскиот ден за борба против ракот, в четврток.
Ракот на белите дробови беше најчеста форма на рак во последните две децении, но сега е на второто место, зад ракот на дојка и пред ракот на дебелото црево, посочи Илбави.
Се проценува дека минатата година биле дијагностицирани 2,3 милиони нови случаи на рак на дојка, што е 11,7 проценти од сите случаи на рак во светот.
„Меѓу жените, ракот на дојка е најчесто дијагностициран карцином и водечка причина за смрт од рак во светот“, додава тој.
Илбави истакна дека дебелината кај жените го зголемува ризикот од карцином на дојка, но исто така и за вкупниот број случаи на рак.
Со растот на глобалното население и очекуваното зголемување на животниот век, се очекува карциномите да станат почести и до 2040 година да пораснат на околу 30 милиони нови случаи во споредба со 19,3 милиони во 2020 година, додаде Илбави.
СЗО предупреди дека една третина од смртните случаи од рак се резултат на пушење, висок индекс на телесна маса, премалку внесување овошје и зеленчук, недостаток на физичка активност и пиење алкохол.
Пандемијата на коронавирусот го нарушува лекувањето на рак во околу половина од земјите опфатени со студијата, предупреди Илбави, посочувајќи на одложените дијагнози, здравствените работници под екстремен стрес и влијанието на коронавирусот врз истражувањето на ракот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Руската централна банка: ЕУ нема право да ги користи нашите средства за да ѝ помогне на Украина
Руската централна банка денес изјави дека објавените предлози на Европската унија за користење на нејзините средства се нелегални и дека го задржува правото да ги користи сите расположливи средства за заштита на своите интереси.
„Механизмите за директно или индиректно користење на средствата на Банката на Русија, како и сите други форми на неовластено користење на средствата на Банката на Русија, се нелегални и спротивни на меѓународното право, вклучително и кршење на принципот на суверен имунитет на имотот“, соопшти банката.
Банката се повика на соопштението за медиумите на Европската комисија, објавено на 3 декември, во кое се наведени две решенија за поддршка на финансиските потреби на Украина во 2026 и 2027 година.
Според едно од овие решенија, Европската комисија би можела да позајми пари од финансиските институции на ЕУ кои поседуваат замрзнати средства на руската централна банка со цел да издаде заем на Украина за репарации.
Руските претставници постојано повторуваат дека таквата акција ќе наиде на „најсилна реакција“.
Централната банка изјави дека спроведувањето на ваквите планови ќе биде оспорено пред „национални судови, судски тела на странски земји и меѓународни организации, арбитражни судови и други меѓународни судски инстанци, а потоа спроведување на судски одлуки на териториите на земјите-членки на ООН“.
фото/депозитфотос
Европа
(Видео) Украина спроведува невиден напад: се шири листата на цели во Русија
Украина соопшти дека нејзините беспилотни летала со долг дострел погодиле голема нафтена платформа во Каспиското Езеро за прв пат оваа недела, што означува нова ескалација во сè поинтензивната кампања на Киев за прекинување на приходите од енергија на Москва што ја финансираат нејзината војна. Мисијата, која претходно беше ненајавена, означува значително проширување на списокот на цели на Украина, објавува Си-ен-ен.
„Ова е првиот украински напад врз руската инфраструктура поврзан со производството на нафта во Каспиското Езеро“, изјави за Си-ен-ен извор во Службата за безбедност на Украина, нарекувајќи го „уште еден потсетник за Русија дека сите нејзини претпријатија што работат за војна се легитимни цели“. Нападот бил насочен кон нафтената платформа Филановски во сопственост на Лукоил, за која се вели дека е најголемото нафтено поле во рускиот сектор на Каспиското Море. Си-ен-ен. контактирал со Лукоил и руското Министерство за одбрана за коментар.
Ukraine has struck a large Russian oil platform in the Caspian Sea.
The Security Service of Ukraine (SBU) struck the Filanovsky offshore platform, operated by Lukoil-Nizhnevolzhskneft, marking Ukraine's first strike against Russian oil production infrastructure in the Caspian… pic.twitter.com/u6UCzRnEqn
— Meanwhile in Ukraine (@MeanwhileInUA) December 11, 2025
Сè пожестоки напади врз руската енергија
Кампањата на Украина за длабоки напади врз руските енергетски објекти започна сериозно на почетокот на 2024 година, но од почетокот на август Киев значително ги засили своите напори, удвојувајќи го она што украинскиот комесар за санкции Владислав Власиук го нарекува „долгорочни санкции“ насочени кон најголемата финансиска линија на Русија. Украина сега се насочува кон сè поширок спектар на цели, вклучувајќи не само рафинерии, туку и инфраструктура за извоз на нафта и гас, цевководи, танкери, а сега и инфраструктура за дупчење.
More footage of the area near the Syzran refinery in the Samara region, Russia. Russian air defense tried to intercept the Ukrainian UAVs. pic.twitter.com/f9NPR4udtx
— (((Tendar))) (@Tendar) December 5, 2025
Промена на стратегијата и западната поддршка
Ескалацијата доаѓа во критичен момент од војната. Неодамнешните мировни напори предводени од САД само се чинеше дека ги зацврстуваат максималистичките барања на Русија, додека силите на Москва напредуваат бавно на неколку фронтови. Ова, заедно со глобалната презаситеност со нафта што ги ублажува пазарните шокови, ги наведе западните сојузници сè повеќе да ја поддржуваат кампањата.
That’s what I call real sanctions: Ukraine is shutting down Russian oil production (alone!)
Reuters: Transneft warned Russian oil producers they may need to cut output due to Ukrainian drone attacks on export ports and refineries
Zelenskyy calls it sanctions that work faster 1/ pic.twitter.com/UpShFOPfKf
— Tymofiy Mylovanov (@Mylovanov) September 16, 2025
Последици за Москва: од недостиг до пад на приходите
Додека Русија останува непопустлива во мировните преговори, нејзиниот нафтен сектор – најголемиот финансиски столб на војната – изгледа значително понестабилен отколку пред една година. Руските рафинерии преработуваат околу 6% помалку нафта отколку во ова време минатата година, а повторените напади, според аналитичарите, „го забавуваат темпото на какви било поправки“.
Gasoline crisis in Russia.
The situation in Primorsky Krai is getting worse.
In the first video I counted 85 cars in the queue! pic.twitter.com/gWt044YRPi— Evgen Istrebin 🇺🇦 (@evgen1232007) August 23, 2025
Во септември и октомври оваа година се појавија снимки од долги редици автомобили на бензинските пумпи, а руската влада, соочена со недостиг во некои региони, го забрани извозот на бензин до крајот на годината. Ескалацијата на нападите се совпадна и со новите санкции на САД. Во октомври, Трамп најави целосно блокирачки санкции против најголемите руски нафтени компании – Роснефт и Лукоил.
Цените на руската сурова нафта оттогаш паднаа, што придонесе за пад на приходите од извоз на нафта на Русија на најниско ниво од февруари 2022 година. Во ноември, државните медиуми објавија дека приходите од нафта и природен гас се намалиле за речиси 34% во споредба со истиот месец минатата година.
Свет
(Видео) Шефот на НАТО: „Ние сме следната цел на Русија, немаме време“; Москва одговори
Генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, денес ги повика сојузниците да ги засилат одбранбените напори за да спречат војна што Русија би можела да ја започне, „војна каква што доживеале нашите дедовци и прадедовци“.
Зборувајќи во Берлин, Руте нагласи дека премногу членови на воениот сојуз не ја чувствуваат итноста на руската закана во Европа и мора брзо да ги зголемат трошоците и производството за одбрана за да спречат конфликт од размерите на минатите векови.
„Ние сме следната цел на Русија. Се плашам дека многумина се премногу самозадоволни. Не ја чувствуваат итноста. И премногу веруваат дека времето е на наша страна. Не е. Времето за дејствување е сега“, рече Руте. Тој додаде дека „конфликтот е пред нашата врата. Русија ја врати војната во Европа. И ние мора да бидеме подготвени“. Руте предупреди дека Русија би можела да биде подготвена да употреби воена сила против НАТО во рок од пет години.
❗️NATO Secretary General Rutte: "We must be prepared for the scale of war that our grandfathers and great-grandfathers experienced." pic.twitter.com/8HP4ltdUxx
— 🪖MilitaryNewsUA🇺🇦 (@front_ukrainian) December 11, 2025
Русија: НАТО се подготвува за војна со нас
„Раководството на НАТО и Европската Унија постојано ја ескалира ситуацијата и се подготвува за конфликт од големи размери со Русија“, соопшти руската амбасада во Белгија во коментар на изјавите на Руте, пренесува ТАСС.
„Не Москва, туку раководството на НАТО и ЕУ е тоа што постојано ја ескалира ситуацијата и се подготвува за конфликт од големи размери со нашата земја. Ги сметаме изјавите на генералниот секретар на НАТО Руте дека алијансата е следната цел на Русија и дека војната ќе дојде во секој дом за крајно неодговорни и крајно провокативни“, соопшти амбасадата.
Амбасадата нагласи дека „воената партија“ во Брисел се обидува да „го продаде неконтролираното зголемување на воените трошоци и милитаризацијата на економиите на населението на штета на социо-економската благосостојба“.
Според нивните тврдења, целта е и да се „оправда континуираното пумпање оружје и опрема на украинските вооружени сили што се повлекуваат и на кој било начин да се меша во напорите на администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп за мирно решавање на украинската криза“.

