Свет
Си-ен-ен: Смртта на Раиси доаѓа во тешко време за Блискиот Исток и за самиот Иран

Смртта на иранскиот претседател Ебрахим Раиси и министерот за надворешни работи во хеликоптерска несреќа доаѓа во особено тешко време на Блискиот Исток – и за самиот Иран, според анализата на Си-Ен-Ен.
Војната на Израел против Хамас и хуманитарната катастрофа што следеше во Газа во последните седум месеци го „загреаја“ глобалното јавно мислење и ги зголемија тензиите низ Блискиот Исток.
Тоа фрли ново светло и на повеќедецениската војна во сенка меѓу Иран и Израел, пишува Си-Ен-Ен.
Минатиот месец, Иран започна напад со беспилотни летала и ракети врз Израел, што е негов прв директен напад врз земјата како одговор на израелското бомбардирање на иранскиот конзулат во Дамаск, при што беше убиен главниот командант на елитната иранска револуционерна гарда (ИРГЦ).
„Израел возврати една недела подоцна, погодувајќи цели во близина на иранскиот град Исфахан, но со значително помал воен одговор.
Оттогаш, директните удари меѓу двете страни престанаа. Но, војната продолжува, при што милитантните групи поддржани од Иран како Хамас и Хезболах сè уште се борат против израелските сили.
Во последниве години, тврдокорното раководство на Иран се соочи со „експлозија на незадоволство“ на улиците, бидејќи нацијата издржа години на санкции предводени од САД.
Во 2022 година, земјата беше потресена од демонстрации предводени од младите против свештеничката власт и влошените економски услови. Ова се случи по смртта на Махса Амини во притвор на озлогласената „иранска морална полиција“.
Иранските власти тогаш, како одговор на протестите, започнаа акција насочена кон борба против несогласувањето на народот.
Тоа сузбивање доведе до кршење на човековите права, од кои некои претставуваат „злосторства против човештвото“, според извештајот на Обединетите нации објавен во март.
И додека протестите во голема мера згаснаа, противењето на свештеничкото раководство останува длабоко вкоренето кај многу Иранци, особено кај младите, кои копнеат за реформи, платени работни места и оддалечување од системот во кој се „задушени“ од религиозното владеење.
Инаку, овластувањата на иранскиот претседател се помали од оние на врховниот лидер Али Хамнеи, кој е последниот арбитер за внатрешните и надворешните работи во Исламската Република.
Бидејќи Раиси е мртов, најверојатно ќе треба да се одржат нови избори.
Уставот на Иран налага дека потпретседателот – моментално Мохамед Мокбар – ќе ја преземе функцијата привремен претседател и дека новите претседателски избори ќе се одржат во рок од 50 дена.
Ова значи дека иранскиот свештенички естаблишмент, предводен од Хамнеи, сега треба да најде нов лидер кого ќе може да го поддржи во ситуација на интензивна регионална несигурност и незадоволство во сопствената земја“, анализира Си-Ен-Ен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Кремљ негира вмешаност во инцидентот со ГПС со авионот на Урсула фон дер Лајен во Бугарија

Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, ги отфрли тврдењата дека Русија се мешала во услугата на Глобалниот систем за позиционирање (ГПС) во времето кога авионот на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, требаше да слета во градот Пловдив, Бугарија.
„Вашите информации се лажни“, изјави Песков за „Фајненшл тајмс“, кој прв ја објави веста.
Претходно денес, британскиот весник „Фајненшл тајмс“ напиша дека наводното руско мешање довело до прекини во ГПС навигацијата на авионот за време на приближувањето кон аеродромот.
Портпаролката на Европската комисија, Аријана Подеста, изјави дека инцидентот со летот на претседателката Урсула фон дер Лајен за Бугарија ја истакнал важноста на нејзината мисија во земјите-членки на првата линија.
Таа потврди дека, според информациите добиени од бугарската влада, наводниот руски напад врз Фон дер Лајен за време на нејзиниот лет во неделата ги оневозможил ГПС навигациските услуги на аеродромот Пловдив, принудувајќи го авионот да слета.
Регион
(Видео) Костадинов од Бугарија нападнал автомобил мислејќи дека во него е Урсула фон дер Лајен

Во неделата, додека претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, престојуваше во посета на фабриката за оружје во бугарскиот град Сопот, лидерот на националистичката партија „Преродба“, Костадин Костадинов, бил снимен како блокира влез на автомобилот за кој демонстрантите верувале дека се наоѓа таа внатре.
Според извештаите, Костадинов, кој претходно повикувал Бугарија да излезе од НАТО, организирал демонстрации со друга националистичка партија пред фабриката „Вазов“, противејќи се на европскиот пат на Бугарија и барајќи заштита на националниот суверенитет.
На видеото објавено на социјалните мрежи се гледа како демонстрантите со бугарски и руски знамиња го опкружуваат автомобилот, кој потоа почнува да се движи, но е неколку пати удрен со транспарент. Костадинов се расправа со полицијата, додека демонстрантите продолжуваат да го блокираат возилото со повици „нацисти“ и свирежи.
Не е јасно дали претседателката била во автомобилот за време на инцидентот. Костадинов подоцна тврдел дека фон дер Лајен во фабриката во Сопот пристигнала со хеликоптер, а не со автомобил.
Партијата „Преродба“ редовно организира протести против ЕУ и бара Бугарија да излезе од Унијата, а нејзините приврзаници претходно ја вандализирале и делегацијата на ЕУ во Софија, фрлајќи црвена боја и обидувајќи се да запалат врати, пренесе „Б92“.
Претходно беше објавено и дека авионот во кој претседателката на Европската комисија леташе за Бугарија остана без ГСП-навигација и мораше да слета со помош на хартиени мапи. Тројца службеници запознаени со инцидентот изјавија за „Фајненшл тајмс“ дека се сомневаат во руско попречување.
Свет
Германскиот министер контра Фон дер Лајен: Фундаментално е погрешно да се зборува сега за распоредувањето сили во Украина

Германскиот министер за одбрана, Борис Писториус, денес ја критикуваше претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, поради јавно претставените планови за испраќање мултинационални сили во Украина како дел од долгорочни безбедносни гаранции.
Писториус изјави дека е „фундаментално погрешно“ да се разговара за такви опции пред мировните преговори.
„Европската Унија нема никаква одговорност ниту надлежност кога станува збор за распоредување на сили. Би се воздржал од потврдување или коментирање на такви размислувања на било кој начин“, рече министерот пред новинарите во објект на одбранбената индустрија во западногерманскиот град Тројсдорф.
Тој потврди дека владите размислуваат што би било можно „под кои услови и ограничувања“.
„Но мислам дека е целосно погрешно јавно да се дискутира за тоа во овој момент“, додаде Писториус.
Во интервју за „Фајненшл тајмс“, фон дер Лајен изјави дека Европа прави „доволно прецизни планови“ за распоредување на мултинационални сили во Украина.
Претседателката на Комисијата рече дека плановите би можеле да вклучат десетици илјади војници од европските земји, со поддршка од САД во области како разузнавање и командување.
Фон дер Лајен нагласи дека силните гаранции се „од најголема важност“ за заштита на Украина од идни руски напади и за зачувување на безбедноста на цела Европа.
Таа исто така ја поздрави подготвеноста на американскиот претседател Доналд Трамп да обезбеди она што го опиша како „безбедносна гаранција слична на член 5“ за Киев.
Идејата за стационирање на западни сили во Украина предизвикува длабоки поделби. Франција и Велика Британија разговараат за ова прашање, САД и земјите членки на НАТО, како Полска, ја исклучија можноста за испраќање трупи, додека некои земји се уште не се одлучни.