Свет
Си-ен-ен: Смртта на Раиси доаѓа во тешко време за Блискиот Исток и за самиот Иран
Смртта на иранскиот претседател Ебрахим Раиси и министерот за надворешни работи во хеликоптерска несреќа доаѓа во особено тешко време на Блискиот Исток – и за самиот Иран, според анализата на Си-Ен-Ен.
Војната на Израел против Хамас и хуманитарната катастрофа што следеше во Газа во последните седум месеци го „загреаја“ глобалното јавно мислење и ги зголемија тензиите низ Блискиот Исток.
Тоа фрли ново светло и на повеќедецениската војна во сенка меѓу Иран и Израел, пишува Си-Ен-Ен.
Минатиот месец, Иран започна напад со беспилотни летала и ракети врз Израел, што е негов прв директен напад врз земјата како одговор на израелското бомбардирање на иранскиот конзулат во Дамаск, при што беше убиен главниот командант на елитната иранска револуционерна гарда (ИРГЦ).
„Израел возврати една недела подоцна, погодувајќи цели во близина на иранскиот град Исфахан, но со значително помал воен одговор.
Оттогаш, директните удари меѓу двете страни престанаа. Но, војната продолжува, при што милитантните групи поддржани од Иран како Хамас и Хезболах сè уште се борат против израелските сили.
Во последниве години, тврдокорното раководство на Иран се соочи со „експлозија на незадоволство“ на улиците, бидејќи нацијата издржа години на санкции предводени од САД.
Во 2022 година, земјата беше потресена од демонстрации предводени од младите против свештеничката власт и влошените економски услови. Ова се случи по смртта на Махса Амини во притвор на озлогласената „иранска морална полиција“.
Иранските власти тогаш, како одговор на протестите, започнаа акција насочена кон борба против несогласувањето на народот.
Тоа сузбивање доведе до кршење на човековите права, од кои некои претставуваат „злосторства против човештвото“, според извештајот на Обединетите нации објавен во март.
И додека протестите во голема мера згаснаа, противењето на свештеничкото раководство останува длабоко вкоренето кај многу Иранци, особено кај младите, кои копнеат за реформи, платени работни места и оддалечување од системот во кој се „задушени“ од религиозното владеење.
Инаку, овластувањата на иранскиот претседател се помали од оние на врховниот лидер Али Хамнеи, кој е последниот арбитер за внатрешните и надворешните работи во Исламската Република.
Бидејќи Раиси е мртов, најверојатно ќе треба да се одржат нови избори.
Уставот на Иран налага дека потпретседателот – моментално Мохамед Мокбар – ќе ја преземе функцијата привремен претседател и дека новите претседателски избори ќе се одржат во рок од 50 дена.
Ова значи дека иранскиот свештенички естаблишмент, предводен од Хамнеи, сега треба да најде нов лидер кого ќе може да го поддржи во ситуација на интензивна регионална несигурност и незадоволство во сопствената земја“, анализира Си-Ен-Ен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
МААЕ: Заштитната структура на Чернобил е тешко оштетена
Заштитната структура на напуштената нуклеарна електрана Чернобил, која треба да го спречува ширењето на радиоактивен материјал, повеќе не може да ја извршува својата безбедносна функција поради штетата предизвикана од напад со дрон на почетокот на годината, соопшти Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ).
Инспекцијата на заштитната структура што МААЕ ја спроведе минатата недела покажала дека нападот со дрон во февруари предизвикал пропаѓање на конструкцијата, објави агенцијата на ОН.
Во мисијата е потврдено дека заштитната структура ги загубила „примарните заштитни функции“, вклучувајќи го и задржувањето на радиоактивниот материјал, но дека на носечката конструкција и на контролните системи нема трајна штета, се наведува во соопштението.
Веќе се извршени привремени поправки на покривот, изјави директорот на агенцијата Рафаел Гроси, нагласувајќи дека за спречување на понатамошно пропаѓање и обезбедување долгорочна нуклеарна безбедност е неопходно да се спроведе сеопфатна обнова.
Врз основа на истрагата, МААЕ препорачува понатамошна обнова и заштита на структурата, како и ажурирање на системите за следење на влага и корозија и други надзорни програми, се наведува во соопштението.
На 14 февруари дрон ја пробил надворешната обвивка на заштитната структура и предизвикал пожар. Украинските власти тогаш соопштија дека нападот го извела Русија, а Москва го демантираше тоа.
Заштитната структура е поставена во 2019 година околу реакторот број 4, кој експлодираше во нуклеарната катастрофа во 1986 година, со цел да се спречи понатамошно истекување на радијација во околината.
По нападот со дрон, радијацијата останала на нормално и стабилно ниво и немало извештаи за нејзино истекување, соопштиja ОН во февруари.
Несреќата во Чернобил се случи во април 1986 година. Советските инженери околу реакторот поставија саркофаг, кој подоцна беше заменет со нова структура. Преостанатите три реактори постепено беа исклучени, а последниот престана со работа во 2000 година.
Руските сили накратко ја окупираа нуклеарната електрана на почетокот на инвазијата на Украина во 2022 година.
МААЕ во Чернобил има постојан тим експерти и ќе продолжи да прави сè што е во нејзина моќ за да го поддржи повторното воспоставување целосна нуклеарна безбедност во Чернобил, нагласи шефот на агенцијата на ОН.
Истовремено со инспекцијата во Чернобил, МААЕ спроведе и истражување на штетата на електричните трафостаници низ Украина.
Свет
Во САД укината универзалната препорака за вакцинација против хепатит Б за новороденчиња
Американските советници за вакцинација ја укинаа долгогодишната препорака сите новороденчиња во САД да ја примаат вакцината против хепатит Б веднаш по раѓањето. Наместо тоа, вакцината ќе се дава само на бебиња чиишто мајки (помалку од 1 отсто) се позитивни на вирусот.
За останатите новороденчиња, комитетот одлучи лекарите и родителите самостојно да одлучуваат кога ќе започне вакцинацијата, со препорака првата доза да се даде пред детето да наполни два месеца.
Јавноздравствени експерти и медицински здруженија ја критикуваа одлуката, предупредувајќи дека може да го загрози напредокот постигнат од 1991 година, кога рутинската вакцинација драматично го намали бројот на заразени деца.
Американскиот центар за контрола и превенција на болести (ЦДЦ), со новото раководство назначено од министерот Роберт Ф. Кенеди Џуниор, ќе ги користи препораките за изработка на јавноздравствени упатства. Стручњаците предупредуваат дека ставањето акцент на „изборот на родителите“ е главен аргумент на противниците на вакцините.
Светската здравствена организација и понатаму препорачува сите новороденчиња да се вакцинираат што е можно побрзо по раѓањето, бидејќи 95% од заразените бебиња развиваат хроничен хепатит.
Свет
Администрацијата на Трамп смета дека Европа е во ризик од цивилизациско бришење
Европа се соочува со „цивилизациско бришење“ и можеби еден ден ќе го загуби статусот на сигурен сојузник на САД, смета администрацијата на Доналд Трамп во голем стратегиски документ, што предизвика бурна реакција од Европејците, пишува „Ројтерс“.
Новата Стратегија за национална безбедност, објавена на веб-страницата на Белата куќа во текот на ноќта меѓу четвртокот и петокот, ја осуди Европската унија како антидемократска и наведе дека целта на САД треба да биде да ѝ помогнат на Европа да ја исправи својата моментална траекторија.
Документот ги обвини европските влади за „поткопување на демократските процеси“, вклучувајќи ги напорите – како што се наведува – да се спречи наводната волја на европската јавност да се стави крај на војната во Украина.
„На долг рок, повеќе од веројатно е дека во рок од неколку децении, одредени членки на НАТО ќе станат мнозински неевропски“, стои во документот.
„Затоа, отворено е прашањето дали тие ќе го гледаат своето место во светот или својот сојуз со САД на ист начин како оние што ја потпишаа НАТО-повелбата.“
Во документот од 33 страници, со вовед што го потпишал Трамп, се наведува дека Европа е во економски пад, но дека нејзините „вистински проблеми се уште подлабоки“. Меѓу нив се истакнати „активностите на ЕУ кои ја поткопуваат политичката слобода и суверенитетот, миграциските политики кои го трансформираат континентот, цензурата на слободата на говор и сузбивањето на политичката опозиција како и губењето на националните идентитети“.
Во текстот се додава: „Ако сегашните трендови продолжат, континентот ќе биде непрепознатлив за 20 години или помалку“, пренесе „Индекс“.
Реагирајќи на објавата на документот, германскиот министер за надворешни работи Јохан Вадефул изјави дека САД остануваат клучен безбедносен сојузник, но дека „прашањата за слободата на изразување или организирањето на нашите слободни општества“ не спаѓаат во таа категорија.
„Сметаме дека сме способни самите да разговараме за овие прашања и дека не ни е потребен надворешен совет“, порача тој.
Додека Трамп бара крај на војната во Украина, документот ги обвинува Европејците за слабост. Иако имаат „значајна предност во тврда моќ“, се наведува, многумина на континентот „ја сметаат Русија за егзистенцијална закана“.
Се нагласува дека „клучен интерес на САД е да преговараат за брз прекин на непријателствата во Украина“, но дека Вашингтон е „во судир со европски функционери кои имаат нереални очекувања од војната, сместени во нестабилни малцински влади, од кои многу ги газат основните демократски принципи за да ја сузбијат опозицијата“.

