Свет
Си-ен-ен: Смртта на Раиси доаѓа во тешко време за Блискиот Исток и за самиот Иран

Смртта на иранскиот претседател Ебрахим Раиси и министерот за надворешни работи во хеликоптерска несреќа доаѓа во особено тешко време на Блискиот Исток – и за самиот Иран, според анализата на Си-Ен-Ен.
Војната на Израел против Хамас и хуманитарната катастрофа што следеше во Газа во последните седум месеци го „загреаја“ глобалното јавно мислење и ги зголемија тензиите низ Блискиот Исток.
Тоа фрли ново светло и на повеќедецениската војна во сенка меѓу Иран и Израел, пишува Си-Ен-Ен.
Минатиот месец, Иран започна напад со беспилотни летала и ракети врз Израел, што е негов прв директен напад врз земјата како одговор на израелското бомбардирање на иранскиот конзулат во Дамаск, при што беше убиен главниот командант на елитната иранска револуционерна гарда (ИРГЦ).
„Израел возврати една недела подоцна, погодувајќи цели во близина на иранскиот град Исфахан, но со значително помал воен одговор.
Оттогаш, директните удари меѓу двете страни престанаа. Но, војната продолжува, при што милитантните групи поддржани од Иран како Хамас и Хезболах сè уште се борат против израелските сили.
Во последниве години, тврдокорното раководство на Иран се соочи со „експлозија на незадоволство“ на улиците, бидејќи нацијата издржа години на санкции предводени од САД.
Во 2022 година, земјата беше потресена од демонстрации предводени од младите против свештеничката власт и влошените економски услови. Ова се случи по смртта на Махса Амини во притвор на озлогласената „иранска морална полиција“.
Иранските власти тогаш, како одговор на протестите, започнаа акција насочена кон борба против несогласувањето на народот.
Тоа сузбивање доведе до кршење на човековите права, од кои некои претставуваат „злосторства против човештвото“, според извештајот на Обединетите нации објавен во март.
И додека протестите во голема мера згаснаа, противењето на свештеничкото раководство останува длабоко вкоренето кај многу Иранци, особено кај младите, кои копнеат за реформи, платени работни места и оддалечување од системот во кој се „задушени“ од религиозното владеење.
Инаку, овластувањата на иранскиот претседател се помали од оние на врховниот лидер Али Хамнеи, кој е последниот арбитер за внатрешните и надворешните работи во Исламската Република.
Бидејќи Раиси е мртов, најверојатно ќе треба да се одржат нови избори.
Уставот на Иран налага дека потпретседателот – моментално Мохамед Мокбар – ќе ја преземе функцијата привремен претседател и дека новите претседателски избори ќе се одржат во рок од 50 дена.
Ова значи дека иранскиот свештенички естаблишмент, предводен од Хамнеи, сега треба да најде нов лидер кого ќе може да го поддржи во ситуација на интензивна регионална несигурност и незадоволство во сопствената земја“, анализира Си-Ен-Ен.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Путин и Макрон разговараа по телефон по три години

Рускиот претседател, Владимир Путин разговараше со францускиот претседател Емануел Макрон за војната во Украина, соопшти денес Кремљ. Се работи за прв телефонски разговор меѓу двајцата лидери од 2022 година.
Во соопштението се наведува дека Путин, коментирајќи ја ситуацијата во Украина, оценил дека сегашниот конфликт е директна последица на политиките на западните земји кои со години ги игнорираа безбедносните интереси на Русија, а сега водат политика на продолжување на непријателствата.
Рускиот претседател ги потврди основните пристапи кон можните мировни договори за Украина, се додава во соопштението, тврдејќи дека договорот треба да биде сеопфатен и долгорочен, да обезбеди отстранување на коренските причини за украинската криза и да се базира на нови територијални реалности.
Двајцата лидери разговараа и за ситуацијата на Блискиот Исток во контекст на конфликтот меѓу Иран и Израел и нападите на САД врз нуклеарните постројки на Иран. Тие ја нагласија посебната одговорност на Русија и Франција како постојани членки на Советот за безбедност на ООН во зачувувањето на мирот и безбедноста и одржувањето на глобалниот режим за неширење на нуклеарно оружје.
„Во овој контекст, важноста од почитување на легитимното право на Техеран да развива мирна нуклеарна енергија и да продолжи да ги исполнува своите обврски според Договорот за неширење на нуклеарно оружје, вклучително и соработката со Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ)“, се додава во соопштението.
Путин и Макрон се залагаа за решавање на прашањето за иранската нуклеарна програма и другите регионални прашања исклучиво преку политички и дипломатски средства, а беше нагласено дека претседателите се согласиле да продолжат со контактите. „Разговорот меѓу Владимир Путин и Емануел Макрон беше значаен“, се заклучува во соопштението.
Ова е првиот телефонски разговор меѓу двајцата претседатели по повеќе од две години, а последниот познат контакт се одржа во септември 2022 година.
Свет
Тесно изгласан „големиот, прекрасен закон“ на Трамп за даноците и трошењето

Сенатот на САД го изгласа законот за даноци и владини трошоци на претседателот на САД, Доналд Трамп, по повеќе од 24 часа преговори.
Гласањето заврши со нерешен резултат 50-50, при што потпретседателот Џ.Д. Венс во просторијата го даде одлучувачкиот глас. Републиканците Том Тилис, Ранд Пол и Сузан Колинс гласаа против законот, заедно со сите демократи.
Таканаречениот Голем прекрасен закон, кој ги спроведува многу од клучните политички цели на Трамп, а воедно го зголемува националниот долг за 3,3 трилиони долари, сега се враќа во Претставничкиот дом за конечно одобрување.
Трамп претходно навести дека можеби ќе биде флексибилен во врска со рокот од 4 јули.
Поради законот, избувна пресметка меѓу недамнешните сојузници, претседателот Доналд Трамп и милијардерот кој ја водеше канцеларијата за ефикасност на владата, Елон Маск. Денес, таа конфронтација повторно се разгоре.
Американскиот претседател Доналд Трамп го нарече усвојувањето на неговиот закон за даноци и владини трошоци во Сенатот „музика за неговите уши“.
За време на дискусијата на тркалезна маса во новоотворениот, многу контроверзен центар за притвор на мигранти во Флорида, кој е наречен „Алигатор Алкатраз“ поради неговите услови и локација, еден новинар го информираше Трамп дека Сенатот штотуку го усвоил законот.
„Ви благодарам, вау. Ви благодарам, чекав, слушајќи ги овие прекрасни зборови што се музика за моите уши, но ме интересираше и како стоиме. Тоа покажува колку ве ценам затоа што сум тука со вас, а веројатно треба да бидам таму“, одговори Трамп.
Трамп, исто така, го пофали својот потпретседател Џ.Д. Венс, кој го даде одлучувачкиот глас во Сенатот.
„Тој добро си ја врши работата“, рече Трамп.
Кога беше прашан што им кажува на републиканските членови на Претставничкиот дом кои не беа задоволни од промените во законодавството усвоени од Сенатот, Трамп рече:
„Тоа ви кажува дека има по нешто за секого… Тоа е одличен закон. Има по нешто за секого и мислам дека ќе помине многу непречено во Претставничкиот дом. Всушност, мислам дека ќе биде полесно таму отколку во Сенатот.“
Свет
Трамп го навреди фаворитот за градоначалник на Њујорк: „Тој е лудак“

Претседателот на САД, Доналд Трамп, денес остро го критикуваше кандидатот за градоначалник на Њујорк, Зохран Мамдани, нарекувајќи го „целосен лудак“, објави Анадолија.
„Искрено, слушнав дека е тотален лудак“, им рече Трамп на новинарите.
„Мислам дека луѓето од Њујорк се луди што гласаат така. Мислам дека се луди. За прв пат ќе имаме комунист, вистински, чист комунист. Тој сака продавници, стоковни куќи. А што е со луѓето што работат таму? Мислам дека е лудо.“
Мамдани го победи поранешниот гувернер на Њујорк, Ендру Куомо, на демократските прелиминарни избори минатата недела, позиционирајќи се себеси како првиот муслимански градоначалник на Њујорк.
Кандидатот на демократите е познат како отворен поддржувач на Палестина и критичар на Израел. Тој е ко-основач на огранокот Студенти за правда во Палестина на колеџот Боудоин, а во 2023 година учествуваше во штрајк со глад пред Белата куќа барајќи прекин на огнот во Појасот Газа.
Трамп го повтори своето тврдење дека Мамдани бил комунист. „Мислам дека е ужасен. Тој е комунист. Последното нешто што ни треба е комунист. Реков дека никогаш нема да има социјализам во Соединетите Држави“, рече тој.
„Мислам дека е лоша вест и мислам дека ќе се забавувам многу со него, гледајќи го, бидејќи мора да дојде тука за своите пари. Не грижете се, нема да се извлече.“