Свет
Трамп ветува нови безбедносни мерки по одлуката на жалбениот суд
Американскиот претседател Доналд Трамп во петокот вети дека веќе следната седмица ќе донесе нови мерки за заштита на националната безбедност, ден откако апелациониот суд одби повторно да ја активира неговата извршна уредба за привремено запирање на влезот во САД за државјаните на седум доминантно муслимански земји и повторно изрази увереност дека на крајот судовите ќе го потврдат неговиот указ
„Ќе сториме сé што е неопходно да ја сочуваме безбедноста на нашата земја. Ќе сториме нешто многу наскоро, во однос на дополнителната безбедност за нашата земја, ќе го водите тоа во одреден момент следната седмица“, изјави американскиот претседател Доналд Трамп на прес-конференцијата во Вашингтон со јапонскиот премиер Шинзо Абе.
Дода дека неговата администрација ќе ја продолжи правната битка. „Немам никакви дилеми дека на крајот ќе го добиеме тој спор“, рече Трамп но не одговори директно на прашањето на дали го воведен нова забрана.
Извори од Reuters oд Белата куќа не исклучиле дека ќе биде преработен указот на Трамп по неговото суспендирање минатиот петок од страна на федералниот судија од Сиетл, Џејмс Робарт и од апелациониот суд во Сан Франциско во четвртокот.
На 27-ми јануари претседателот Доналд Трамп го потпиша извршниот указ 13769 „За заштита на земјата од влез на странски терористи“, со кој во рок од 90 дена се суспендира издавање визи за државјаните на седум муслимански држави: Иран, Ирак, Јемен, Либија, Сирија, Сомалија и Судан. Указот, исто така, и им наложува на Стејт департментот и на Министерството за национална безбедност да го суспендираат распоредувањето на бегалците по сојузните држави на 120 дена, како и на неодреден рок се суспендира прифаќањето бегалци од Сирија. Исто така, значително е намалена квотата за прифаќање на барателите на азил во САД во фискалната 2017 година, која таму започнува во октомври 2016 година, на не повеќе од 50.000, од претходно планираните 110.000.
Сојузниот судија од Сиетл, Џејмс Робарт на 3-ти февруари го блокираше овој указ на Трамп со што тој не важеше на целата територија на САД. Потоа на 5-ти февруари, Окружниот апелационен суд во Сиетл одби, на барање на американското министерство за правосудство, да донесе итна мерка со којашто ќе биде суспендирана одлуката на федералниот судија Робарт, а којашто се однесува на целата територија на САД за привремено поништување на привремениот извршен указ на претседателот Трамп. Овој апелациониот суд го установил рокот за министерството за правосудство за одговор на тужителот кој истекува за приговорот на тужениот. Тој требало да биде даден до понеделник.
Потоа на 9-ти февруари Сојузниот апелационен суд на САД во Сан Франциско едногласно го поддржа суспендирањето на извршниот указ на претседателот Доналд Трап за привремена забрана за влегувањето на американска територија на државјани од седум мнозински муслимански земји, иако во неговата уредба не се споменува зборот ислам.
Набрзо по објавувањето на пресудата претседателот Доналд Трамп на својот Twitter профил порача „Ќе се видиме на суд, безбедноста на нашата нација е во прашање!“.На новинарите пред канцеларијата на неговиот портпарол, Трамп им најави дека на крајот ќе го добие случајот,а пресудата на жалбениот суд ја оцени како „политичка одлука“.
Администрацијата на новиот американски претседател на оваа одлука на Сојузниот апелационен суд може да се жали од 10-ти февруари и да побара целиот Апелационен суд на САД за деветтиот округ, кој има 29 активни судии и е надлежен за државите и териториите на западот од Соединетите држави, да ја преиспита одлуката или, пак, директно да вложи жалба до Врховниот суд, кој најверојатно и ќе го одреди крајниот исход од судскиот спор. пред американскиот Врховен суд.
Пресудата на апелациониот суд, која следеше по рочиштето во вторникот не го решава правниот спор, тукусамо се однесува на прашањето дали указот на Трамп треба да биде суспендиран во текот на траењето на судската постапка против забраната за влегување во САД кои ги поднесоа сојузните држави Вашингтон и Минесота.
Американскиот Врховен суд, откако лани почина еден од неговите девет судии во моментов е идеолошки поделен на по четири судии либерали и четворица конзервативци., додека се чека потврдата на Сенатот, каде републиканците имаат мнозинство за предлогот на Трамп за избор на 49-годишниот конзервативен кандидат Нил Горсач.
На администрацијата во моментов ѝ е потребно да гласаат пет од осумте судии во полза на повторното стапување на сила на указот на претседателот, додека продолжува постапката на двете сојузни држави. Тоа значи дека Белата куќа треба да придобие на своја страна барем еден од либералните судии./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) „Ти си најнапорната новинарка овде“: Трамп повторно со навреди
Американскиот претседател Доналд Трамп продолжи со своите вербални напади врз новинарките, а откако ги навреди врз основа на нивниот изглед во последните недели, вчера за време на дискусија на тркалезна маса во Белата куќа обвини две новинарки дека лошо си ја вршат работата, пишува HuffPost.
Нови напади во Белата куќа
Кога Рејчел Скот од ABC го праша дали е посветен на објавување на целиот материјал од нападот на 2 септември врз наводните бродови за дрога во Карибите, Трамп остро одговори. „Вие сте најнапорниот новинар на целото ова место“, рече Трамп. „Дозволете ми да ви кажам, вие сте исклучително напорна, ужасна – всушност ужасна новинарка, и секогаш е истото со вас“.
За потсетување, Трамп и министерот за одбрана Пит Хегсет се соочуваат со критики поради гореспоменатиот напад, за кој некои критичари тврдат дека може да се класифицира како воено злосторство.
Rachel Scott walked into the roundtable with a script, not a question. Trump shredded it in seconds. Clear answer. Clear authority. When she tried the same ambush twice, he ended it with a flame thrower.pic.twitter.com/o5WAc6752t
— MAG🔫1775🇺🇸 (@realMAG1775) December 8, 2025
Новинарката го потсети дека претходно рекол дека „нема проблем“ со објавувањето на материјалот, но Трамп го негираше тоа.
„Тоа е она што вие го кажавте. Јас не го кажав тоа. Ова се типични лажни вести на ABC“, одговори претседателот.
Кога новинарот повторно се обиде да добие јасен одговор, Трамп рече дека ја остава одлуката на министерот за одбрана Пит Хегсет. „Што и да одлучи Хегсет, согласен сум со тоа“, рече тој.
Трамп, исто така, нападна друга новинарка која го праша за 20-те републиканци кои објавија дека нема да се кандидираат за реизбор, при што некои од нив изразија незадоволство од состојбата во партијата. „Колку демократи се откажуваат? Како тоа ги познавате само републиканците, а не и демократите?“, ја праша Трамп. Кога новинарката одговори дека се подготвила за прашања за републиканците, претседателот ја прекина. „Не, не сте подготвени, бидејќи треба да ги познавате демократите. Вие сте целосно неподготвени“, ѝ рече тој.
Овие испади дојдоа кратко откако тој ја нападна Кејтлан Колинс од Си-Ен-Ен на социјалната мрежа TruthSocial, нарекувајќи ја „глупава и злобна“ затоа што го прашала за растечките трошоци за неговата балска сала.
Европа
Фарските Острови го легализираа абортусот, само пет европски земји сè уште се придржуваат кон забраната
Фарските Острови повеќе не се меѓу европските земји и автономни региони кои не дозволуваат абортус по барање. Минатиот четврток, парламентот на оваа автономна и самоуправна нација во рамките на Кралството Данска гласаше со тесно мнозинство (17 наспроти 16) за промена на многу рестриктивниот закон од 1956 година, така што абортусот по барање сега ќе биде достапен таму до крајот на 12-тата недела од бременоста.
„Ова е голем момент за жените од Фарските Острови, кои сега можат да се чувствуваат почитувани во сопствената земја. Тие конечно имаат право сами да одлучуваат за своите тела“, изјави за данската телевизија (DR) Хервор Палсдотир, пратеник од левичарската Републиканска партија во парламентот, во кој доминираат три партии од социјалдемократскиот блок.
🇫🇴 The parliament of the Faroe Islands voted on Thursday to legalise abortion until the end of the 12th week of pregnancy, overturning a decades-old law that prohibited abortions in most cases. pic.twitter.com/bBXHm4c78s
— Joakim 🌹🇳🇴🇪🇺 (@joakial_) December 5, 2025
Тренд на либерализација во Европа
Фарските Острови се придружија на трендот на либерализација на абортусот во Европа, односно ја напуштија сè помалата група земји со рестриктивни закони. Андора останува единствената европска земја со целосна забрана за абортус, без никакви законски исклучоци. Абортусот по барање во моментов не е дозволен ниту во Малта, Полска, Монако и Лихтенштајн.
Треба да се додаде и дека Фарските Острови (околу 55.000 жители) имаат една од највисоките стапки на фертилитет во Европа (1,9). Просечната стапка на фертилитет во Европа е околу 1,4. За да може секоја генерација од населението да биде заменета со следната генерација, без потреба од имиграција, потребна е стапка од 2,1. Сè под тоа значи намалување на домашното население.
Европа
Украина не се откажува од еден услов, Зеленски подготвува одговор на Трамп
Украина подготвува нов мировен план што ќе го презентира пред Белата куќа, додека борбите на истокот од земјата продолжуваат. Клучниот услов на Киев е да избегне какви било територијални отстапки кон Русија, што го потврди и претседателот Володимир Зеленски, нагласувајќи дека „нема право“ да се откаже од украинска територија, јавува Би-Би-Си.
Дипломатската офанзива на Киев
Изјавата на Зеленски дојде во понеделник за време на состанокот со европските и НАТО лидери и е дел од поширокиот напор да се одвратат Соединетите Американски Држави од поддршката на мировниот договор за кој сојузниците стравуваат дека ќе вклучува премногу отстапки и ќе ја остави Украина ранлива на идни напади.
На дипломатската турнеја на Зеленски низ Европа ѝ претходеа интензивни, но неуспешни преговори меѓу американските и украинските претставници во текот на викендот.
Врвниот помошник на украинскиот претседател, Рустем Умеров, го информираше Зеленски за деталите од приватниот самит и директните разговори меѓу САД и рускиот претседател Владимир Путин. Според извештаите, нов украински предлог би можел да им биде испратен на Американците уште денес.
„Немаме никакво морално или законско право“
Зборувајќи за можноста за предавање на територија, Зеленски беше експлицитен.
„Русија инсистира да се откажеме од територија, но не сакаме да се откажеме од ништо“, изјави тој на прес-конференција.
„Немаме законско право да го сториме тоа, според украинскиот закон, нашиот устав и меѓународното право. И немаме никакво морално право“, додаде тој, повторувајќи го својот долгогодишен став дека секоја промена на границата ќе мора да биде одобрена од граѓаните на референдум.
Контроверзни точки од американскиот план
Според извештај на Интерфакс-Украина, Зеленски откри дека почетниот американски план од 28 точки, кој Киев и европските лидери го отфрлија како премногу проруски, сега е намален на 20 точки.
Тој нагласи дека „проукраинските“ точки не се отстранети од нацртот, но дека нема „компромиси“ за територијата.
Тој ја издвои контролата врз источниот регион Донбас и нуклеарната централа Запорожје како „најчувствителни“ прашања. Протечена верзија на планот поддржан од САД предлага Украина да ѝ ја отстапи целосната контрола врз Донбас на Русија, иако силите на Кремљ не успеаја целосно да го освојат по речиси четири години војна. Планот, исто така, предвидуваше енергијата произведена во Запорожје, најголемата нуклеарна централа во Европа, да се дели меѓу Русија и Украина.
Европска поддршка и идни гаранции
Брзо закажаниот состанок во Лондон во понеделник, на кој присуствуваа Зеленски, британскиот премиер Сер Кир Стармер, францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Фридрих Мерц, беше протолкуван како јасен знак за поддршка на Украина во нејзиниот отпор кон притисокот од Белата куќа. Даунинг стрит соопшти дека лидерите се согласиле дека разговорите предводени од САД претставуваат „критичен момент“ и го повториле својот повик за „праведен и траен мир што вклучува силни безбедносни гаранции“.
Природата на тие идни безбедносни гаранции останува клучно отворено прашање. Додека Велика Британија и Франција предложија распоредување на меѓународни трупи во Украина, Германија и Италија изразија скептицизам во врска со идејата. Исто така, не е јасно до кој степен САД би биле подготвени да поддржат такви аранжмани.
По Лондон, Зеленски отпатува во Брисел на средби со шефот на НАТО Марк Руте и претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен, а денес е во Италија за да се сретне со премиерката Џорџа Мелони.
Реакции од Москва и Вашингтон
Додека дипломатите преговараат, руските напади на терен продолжуваат. Во текот на ноќта, градот Суми во северозападна Украина остана без електрична енергија по нападот со руски беспилотни летала. Регионалниот гувернер рече дека повеќе од десетина беспилотни летала ја погодиле енергетската инфраструктура. За среќа, немало жртви во нападот.
Москва ги опиша разговорите со Белата куќа како „конструктивни“, иако нема индикации дека Кремљ ги напуштил целите што ги поставил на почетокот на инвазијата во февруари 2022 година.
Од друга страна, американскиот претседател Доналд Трамп во неделата го издвои Зеленски како главна пречка за постигнување мировен договор. Тој им рече на новинарите дека Русија е „задоволна“ со мировниот план на САД, но дека е „малку разочаран што претседателот Зеленски не го прочитал“, иако не беше потврдено дали тоа навистина е случај.

