Свет
Трамп до НАТО: Подготвен сум да воведам санкции кон Русија ако и вие тоа го направите

Американскиот претседател Доналд Трамп преку својата мрежа Truth Social објави „писмо до сите народи на НАТО и светот“, во кое најавува дека е подготвен да воведе силни санкции кон Русија, но само доколку и сите земји на НАТО се усогласат и престанат да купуваат руска нафта.
„Подготвен сум да воведам големи санкции кон Русија кога сите земји членки на НАТО ќе се усогласат и ќе почнат да го прават истото, и кога ќе престанат да купуваат нафта од Русија. Во секој случај, јас сум подготвен да ‘тргнам’ кога и вие ќе бидете. Само кажете кога,“ порача Трамп.
Тој предложи и воведување царини од 50 до 100 проценти на Кина, кои би се укинале откако ќе заврши војната меѓу Русија и Украина. Според него, тоа би помогнало да се скрати руското влијание и побрзо да се стави крај на конфликтот.
„Ова не е моја војна, таа никогаш немаше да започне доколку јас бев претседател. Ова е војна на Бајден и Зеленски. Јас сум тука само да помогнам да се запре и да се спасат илјадници животи,“ додаде Трамп, наведувајќи дека само минатата недела, според неговите информации, во Украина и Русија загинале повеќе од 7.000 луѓе.
Последните недели Трамп значително ја заостри реториката кон државите кои и понатаму купуваат руска нафта, предупредувајќи дека со тоа ја финансираат војната во Украина. На почетокот на август тој воведе дополнителни царини од 25 отсто за Индија поради продолжување на увозот на руски енергенси, директно или преку посредници.
Истовремено, во повеќе наврати ги повика европските лидери целосно да го прекинат купувањето руска нафта, предупредувајќи дека Европа и натаму ѝ обезбедува на Москва милијарди евра годишни приходи.
Трамп предложи и Г7 и Европската унија да воведат високи царини за Кина и за сите земји што продолжуваат да купуваат руска нафта, истакнувајќи дека неговото „трпение кон Путин е при крај“.
Европската унија засега е воздржана кон идејата за воведување царини од 100 отсто на стоката од Индија и Кина, а според дипломатски извори, ваквите екстремни мерки најверојатно ќе бидат одбиени. Наместо тоа, ЕУ се залага за постепено укинување на увозот на руска нафта и гас до 1 јануари 2028 година, со забрана за краткорочни договори што би стапила во сила уште следната година.
Индија, пак, реагираше со критики, обвинувајќи ги САД и ЕУ за двојни стандарди. Владата во Њу Делхи истакна дека, додека ним им се префрла за увоз на руски енергенси, западните држави и понатаму имаат значителна трговија со Русија. И владејачките, и опозициските партии во Индија оценија дека е неправедно земјата да биде изложена на притисок додека слични практики се толерираат на Запад.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Демонстранти упаднаа во претседателската резиденција во Тбилиси на денот на локалните избори

На денот на локалните избори во Грузија, антивладини демонстранти во Тбилиси пробија метални огради и упаднаа во дворот на претседателската резиденција. Специјалните сили употребија бибер-спреј за да ја растераат толпата, соопштија локални медиуми.
За да се зачува јавниот ред, дополнителни безбедносни сили беа преместени од неколку делови на Тбилиси во центарот на главниот град, објави РИА Новости.
NOW – Pro-EU protesters attempting to storm the presidential palace in Tbilisi, Georgia. pic.twitter.com/qZchEj9G6M
— Disclose.tv (@disclosetv) October 4, 2025
Муртаз Зоделава, член на опозициската партија „Обединето национално движење“, претходно им рече на десетиците илјади луѓе собрани на Плоштадот на слободата во Тбилиси дека следниот чекор ќе биде „заземање на претседателската палата“, откако организаторите на протестот објавија дека „власта се вратила кај народот“, пренесува локалниот портал „Цивил Џорџ“.
Опозицијата тврди дека станува збор за „мирна револуција“ најавена за денот на локалните избори, додека владејачката партија „Грузиски сон“ вели дека зад инцидентите стојат внатрешни и надворешни актери.
Happening now, Tbilisi #GeorgiaProtests pic.twitter.com/YFR7ccAKWq
— Anna Gvarishvili (@AnnaGvarishvili) October 4, 2025
Локалните избори се одржуваат истовремено во 64 општини и региони низ целата земја, а граѓаните избираат градоначалници на пет самоуправни градови, Тбилиси, Кутаиси, Батуми, Рустави и Поти – како и градоначалници на 59 општини и советници на локалните собранија.
Во изборниот процес учествуваат 12 политички партии, додека дел од опозицијата најави бојкот.
Свет
20 точки за мир: што точно пишува во планот на Трамп за Газа

Планот на Доналд Трамп за прекин на војната во Газа е прифатен од израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху. Хамас се согласи да ги ослободи преостанатите заложници, но вели дека бара понатамошни преговори по голем број точки.
Еве што содржи планот што го објави Белата куќа:
1. Дерадикализација на Газа
Газа ќе стане зона без тероризам, дерадикализирана, која нема да претставува закана за своите соседи.
2. Реконструкција на Газа
Газа ќе се развива за добробит на луѓето од Газа, „кои се намачиле повеќе од доволно“.
3. Итен прекин на огнот
Ако и двете страни го прифатат овој план, војната веднаш ќе престане. Израелските сили ќе се повлечат до договорената линија за да се подготви ослободувањето на заложниците. Боите на борба ќе останат замрзнати додека не се исполнат условите за комплетно, постепено повлекување.
4. Ослободување на сите заложници
Во рок од 72 часа откако Израел јавно ќе го прифати овој договор, сите заложници, живи и мртви, ќе бидат вратени.
5. Ослободување на палестински затвореници
Откако сите заложници ќе бидат ослободени, Израел ќе ослободи 250 затвореници со доживотна казна плус 1.700 Газани кои биле уапсени по 7 октомври, вклучувајќи ги и сите жени и деца. За секој израелски заложник чија останки се вратат, Израел ќе ги ослободи останките на 15 мртви Газани.
6. Разоружување на Хамас
Откако сите заложници ќе бидат вратени, членовите на Хамас кои се обврзат на мирно коегзистирање и да ги предадат своите оружја, ќе добијат амнестија. Бунтовниците кои сакаат да го напуштат Газа ќе добијат безбедно преминување кон земји што ќе ги пречат.
7. Доставување помош
Целосна помош ќе биде веднаш испратена во Газа. Како минимум, тоа ќе вклучува реконструкција на инфраструктурата (вода, електрична енергија, канализација), реконструкција на болници и пекари, неопходна опрема за отстранување на урнатини и отворање на патишта.
8. Распределба на помош
Распределбата на помошта во Газа ќе се спроведува без мешање од двете страни преку ОН и неговите агенции и Црвениот полумесец, како и други „меѓународни институции кои не се поврзани на никакви начини со ниту една страна“.
9. Управување на Газа
Газа ќе се управува под „привремена транзициска власт на технократски, аполитички палестински комитет“. Ова тело наречено „Одбор за мир“, предводено од Доналд Трамп, Тони Блер и други шефови на држави, ќе биде одговорно за дневните јавни услуги.
10. Економски план
Планот за економски развој на Трамп за обнова и развој на Газа ќе биде креиран со свикување на повеќе експерти кои помогнале во создавањето на некои од просперитетните модерни градови-чуда на Блискиот Исток.
11. Економска зона
Ќе биде воспоставена посебна економска зона со преферирани тарифи и пристапни услови што ќе се договорат со други држави.
12. Без присилно раселување
Никој нема да биде принуден да ја напушти Газa — а секој кој сака да замине ќе биде слободен да го стори тоа, но и да се врати.
13. Исклучување на Хамас
Хамас и други фракции се согласуваат да немаат никаква улога во управувањето на Газа — директно, индиректно или во било каква форма. Сите „војнички, терористички и офанзивни инфраструктури, вклучувајќи тунели и објекти за производство на оружје, ќе бидат разрушени и нема да бидат обновени“.
14. Гаранција
Регионални партнери ќе обезбедат гаранција дека Хамас и другите фракции ќе ги почитуваат своите обврски и дека „Новата Газа“ нема да претставува закана за своите соседи или за својот народ.
15. Меѓународна Стабилизациона Сила (ИСФ)
САД ќе работат со арапски и меѓународни партнери за формирање привремена Меѓународна Стабилизациона Сила. Оваа група ќе обучува проверени палестински полицајци во Газа. Оваа сила ќе биде долгорочно решение за внатрешната безбедност.
16. Нема анексија на Газа
Израел нема да ја окупира или анексира Газa. Како што ИСФ ќе ја зема контролата, Израелската армија ќе се повлече според „стандарди, пресвртни точки и временски рокови поврзани со демилитаризацијата“. Тие области ќе бидат предадени на ИСФ.
17. План ако Хамас го одбие договорот
Доколку Хамас го одложи или одбие ова предложение, планот, вклучително и засилената операција за помош, ќе продолжи во „зона без терор“ што ќе биде предадена од ИДФ на ИСФ.
18. Меѓурелигиски дијалог
Ќе биде воспоставен процес на „меѓурелигиски дијалог“ базиран на „вредности на толеранција и мирно коегзистирање“ со цел променa на мислењата и наративите кај Палестинците и Израелците.
19. Пат кон државноста
Додека се спроведува обнова на Газа и кога Палестинската власт ќе се реформira, ќе се создадат услови „конверибилни за кредибилен пат кон палестинското самоопределување и државност“.
20. Израелско-палестински дијалог
САД ќе воспостават дијалог помеѓу Израел и Палестинците за да се договори политички хоризонт за мирно и просперитетно коегзистирање.
Свет
Германската полиција уапси Хрват поради дрон над аеродромот во Франкфурт

Германската полиција уапси 41-годишен хрватски државјанин под сомнение дека управувал со дрон во близина на аеродромот во Франкфурт, пренесува германскиот весник „Билд“. Инцидентот се случил во четвртокот, на 2 октомври, а денеска полицијата објави повеќе информации за случајот.
Дронот бил забележан во западниот дел на аеродромот, на оддалеченост од околу 700 метри од пистите. Благодарение на системот за брза реакција и детекција, беспилотното летало веднаш било лоцирано и запленето, а не било потребно прекинување на воздушниот сообраќај.
„Нема индикации за каква било поврзаност на осомничениот со Русија“ соопшти портпаролот на полицијата за германските медиуми, додавајќи дека околностите под кои дронот се нашол во близина на аеродромот сè уште се предмет на истрага.
Сè уште не е познато дали станува збор за комерцијален аматерски дрон или за поголем летачки објект. Против осомничениот е покрената прекршочна постапка поради прекршување на безбедносните прописи.
Полицијата нагласи дека овој случај не е поврзан со неодамнешните инциденти со дронови во Минхен.