Свет
Трамп: Потребно е да се стави крај на војната во Газа
Новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп изјави дека сака крај на војната во Појасот Газа и дека израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху го знае тоа.
Трамп за магазинот „Тајм“ рече дека го информирал Нетанјаху за неговата позиција во телефонски разговори за време на кампањата за претседателските избори во САД на 5 ноември.
Американски магазин во октомври објави дека Трамп му рекол на Нетанјаху за време на состанокот во јули во Флорида дека сака војната да заврши додека тој се врати во Белата куќа. Трамп ќе ја преземе функцијата претседател на САД на 20 јануари.
Израел претходно ги отфрли ваквите јавни повици на светските лидери, тврдејќи дека притисокот е неправедно насочен кон таа земја наместо кон палестинскиот Хамас, против кој води војна во Појасот Газа.
На почетокот на овој месец Трамп предупреди дека ќе биде платена „пеколна цена“ доколку заложниците држени во Газа не бидат ослободени до 20 јануари, јавуваат израелските медиуми. Трамп, сепак, тогаш не ги спомна Хамас или Израел.
Нетанјаху досега одбиваше да ја заврши војната во Газа во замена за ослободување на заложниците, тврдејќи дека тоа ќе му овозможи на Хамас да се прегрупира.
Дополнително, Нетанјаху има обврска кон неговите екстремно десничарски партнери во владејачката коалиција, кои се заканија дека ќе ја соборат владата доколку тој се согласи на таква размена.
Израелскиот одбранбен естаблишмент претпочита да се согласи со договорот бидејќи верува дека Израел може да ги врати војниците во Газа доколку е потребно дури и по повлекувањето, и предупредува дека многу од заложниците нема да бидат живи ако долго се чека да се постигне договор.
Неименуван арапски дипломат, запознаен со текот на преговорите, за израелските медиуми изјави дека двете страни покажале подготвеност за компромис за условите за повлекување на Израел од Газа. Спорно прашање за кое нема договор е дали прекинот на огнот би бил траен или привремен.
Посредниците се залагаат за договор во три фази, сличен на оној предложен од Израел во мај и поддржан од американскиот претседател Џозеф Бајден.
Израел е фокусиран на првата фаза од договорот од 40 до 60 дена, а Хамас стравува дека земјата ќе продолжи да се бори откако Трамп ќе стане претседател.
На прашањето дали му верува на Нетанјаху, сега кога му се приближува вториот мандат, Трамп по кратко размислување рече дека „не му верува на никого“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Изненадување во Киев, Зеленски се согласи да преговара за планот на САД
Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, денес му рече на секретарот на американската армија, Ден Дрискол, дека е подготвен да соработува со администрацијата на Трамп на нов мировен план, потврдија американски и украински претставници, пишува „Аксиос“.
Овој потег доаѓа и покрај тоа што планот бара огромни отстапки од Украина, вклучително и предавање на територијата под нејзина контрола на Русија. Наместо целосно да го отфрли, Зеленски се согласи на преговори, а неговата канцеларија соопшти дека очекуваат разговор со претседателот Трамп на оваа тема во наредните денови.
Дрискол му предаде на Зеленски копија од планот за време на денешниот состанок во Киев, рече украинскиот претставник.
Кабинетот на Зеленски во соопштението наведува дека украинскиот претседател „ги навел основните принципи што се важни за украинскиот народ, а по денешниот состанок, страните се согласиле да работат на одредбите од планот на начин што ќе доведе до праведен крај на војната“.
Еден американски функционер додаде дека Зеленски и Дрискол „се согласиле за агресивен временски рок за потпишување“.
Делегацијата на Дрискол првично требаше да патува во Украина за да разговара за воената технологија и стратегија, но Белата куќа го замоли да помогне во почнувањето преговори со Зеленски во име на американскиот претставник Стив Виткоф и државниот секретар Марко Рубио, откри друг американски функционер.
Планот, изготвен од Виткоф и други американски функционери во дослух со Русите, ги шокираше Киев и европските престолнини кога беше откриен оваа недела од веб-страницата „Аксиос“. Планираната средба меѓу Зеленски и Виткоф пропадна претходно оваа недела откако американската страна процени дека Зеленски не покажал подготвеност сериозно да се ангажира.
Сепак, украински функционер изјави за „Аксиос“ дека Зеленски бил многу попомирувачки за време на состанокот со Дрискол.
„Одлуката е да се обидеме да работиме на ова заедно за да го овозможиме мирот“, рече функционерот.
Администрацијата на Трамп ги помина средата и четвртокот обидувајќи се да ги увери Украина и нејзините европски сојузници дека планот е „жив документ“ и дека нивните ставови ќе бидат земени предвид, потврди американскиот функционер.
Во телефонски повик утрово, Виткоф го увери германскиот министер за надворешни работи Јохан Вадефул дека новиот план е само „рамка на идеи“ што ги вклучува и украинските и руските позиции, рече американски функционер.
„Виткоф нагласи дека администрацијата на Трамп работи одговорно и бара начини да се стави крај на конфликтот во Украина“, додаде тој. Според истиот функционер, Виткоф му рекол на Вадефул: „Ако на луѓето не им се допаѓаат одредени делови од планот, треба да нè известат и ние ќе се обидеме да најдеме компромис“.
Европејците не беа консултирани за време на изготвувањето на планот, а Украинците беа вклучени само по обемни разговори меѓу американските и руските претставници. Планот содржи елементи кои се сметаат за исклучително поволни за Москва, како што се ограничувањата на големината и можностите на украинската војска по војната, рече украинскиот функционер. Украина во минатото постојано ги отфрлаше ваквите предлози.
Киев верува дека единствената причина зошто Русија би побарала од Украина да ги ограничи своите воени капацитети е да ја подготви Москва за идна инвазија.
Притисокот од САД доаѓа во време кога Зеленски се соочува со најсилниот домашен политички притисок од почетокот на руската инвазија. Растечкиот корупциски скандал во кој се вклучени некои од неговите блиски соработници ја натера опозицијата да го повика да ја среди ситуацијата или дури и да формира нова влада на национално единство.
Се очекува Зеленски да се сретне со членови на својата партија во парламентот вечерва, само неколку часа по средбата со Дрискол.
Еден американски функционер изјави за „Аксиос“ дека домашниот притисок би можел да го направи Зеленски посклоен кон правење тешки отстапки за мир. Од друга страна, некои аналитичари веруваат во спротивното – дека со неизвесна политичка иднина, тој не може да си дозволи да се смета дека попушта пред Москва.
Фото: ЕПА
Свет
Невработеноста во САД на највисоко ниво од пандемијата во 2021 година
Вработеноста во САД се опорави само малку во септември, со највисока стапка на невработеност за речиси четири години, покажа денес извештајот на Министерството за труд.
Стапката на невработеност во септември изнесуваше 4,4 проценти, што е највисока од есента 2021 година. Околу 7,6 милиони Американци беа невработени на почетокот на есента, 200.000 повеќе отколку во август.
Просечната заработка по час се зголеми за 0,2 проценти на месечно ниво во септември, на 36,67 долари. Во споредба со септември минатата година, таа е зголемена за 3,8 проценти, соопшти одделот.
Податоците за октомври ќе бидат објавени кон средината на декември, заедно со податоците за ноември, соопшти одделот.
фото: ЕПА
Свет
Америка има нов план за мир во Украина, но за Европа е неприфатлив
Високи функционери во Брисел, Варшава и Берлин денес реагираа скептично на извештаите за нов американски мировен план за Украина, а еден водечки германски функционер го опиша како „неприфатлив“.
Шефицата за надворешна политика на ЕУ, Каја Калас, изјави дека „Украинците и Европејците се неопходни за да функционира секој план“.
„Исто така, мора да разбереме дека во оваа војна има еден агресор и една жртва, не сме слушнале за никакви отстапки од руска страна. Ако Русија навистина сакаше мир, можеше порано да се согласи на безусловно примирје“, рече Калас.
Се верува дека планот на Вашингтон, според „Фајненшл тајмс“, содржи широки отстапки кон Москва, повикувајќи ја Украина да ја преполови големината на својата војска и да ги отстапи источните региони окупирани од Русија, вклучувајќи ги Донецк и Луганск.
Планот наводно ќе ѝ дозволи на Русија да ги контролира областите што не успеа да ги освои во речиси четири години долгата војна.
Порталот „Аксиос“ објави дека предлогот го преговарале специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп, Стив Виткоф, и високиот руски функционер Кирил Дмитриев.
Државниот секретар на САД, Марко Рубио, претходно објави на својот личен X профил дека САД „ќе продолжат да развиваат список на потенцијални идеи за завршување на оваа војна врз основа на придонесите од двете страни во овој конфликт“, без да потврди дека веќе постои конкретен предлог.
Американската воена делегација сега е во Украина на состаноци на високо ниво.
Украинскиот министер за одбрана, Денис Шмихал, изјави вчера дека се сретнал со секретарот на американската армија, Даниел Дрискол, во Киев и ги информирал службениците за новите развојни активности на Украина во врска со беспилотните летала.
Се очекува групата, за која американските медиуми известуваат дека вклучува тројца генерали и други офицери, да се сретне и со претседателот Володимир Зеленски.
Киев наводно е информиран за новиот план на САД, но извори во Брисел велат дека Европската Унија не е информирана.
Пред состанокот со своите европски колеги во Брисел, германскиот министер за надворешни работи Јохан Вадефул инсистираше дека „Украина мора да може да го задржи својот суверенитет, без оглед на големината на нејзината територија“.
„Ова мора да се преговара на рамноправна основа и не е важно само за Украина, туку и за Европа“, рече Вадефул. „Сите можеме да видиме дека Русија се вооружува до таа мера што ние во Европа оправдано мора да прашаме со која цел се случува ова“, продолжи тој.
Предлогот беше уште полошо примен во Берлин, каде што Торстен Фрај, началник на кабинетот на канцеларот Фридрих Мерц, рече дека повлекувањето на Украина од територијата што сè уште ја контролира би бил „неприфатлив исход“.
Полскиот министер за надворешни работи, Радослав Сикорски, пред состанокот во Брисел изјави дека не треба да се ослабува способноста на жртвата да се одбрани, туку способноста на агресорот да нападне.
„Иако Полска ги поддржува сите напори за прекин на борбите во Украина, европската безбедност во голема мера зависи од исходот на кој било мировен договор и Европа мора да биде дел од него“, рече тој.
Извештаите за нов мировен план доаѓаат во време кога украинските сили се соочуваат со голем притисок околу источниот град Покровск, како и со широко распространети прекини на електричната енергија по руските напади.

