Доналд Трамп силно сака мировен договор во Украина. Киев сака мир уште повеќе, но не по секоја цена, пишува Би-би-си во анализата на новиот обид за постигнување прекин на огнот во Украина. Според анализата, токму затоа Украина одби кога американската администрација почна да се залага за договор до Денот на благодарноста, под услови што речиси личеа на предавање.

Итни разговори во Женева
Украина испрати високи функционери на разговорите во Женева, а во текот на целата недела делегациите на САД и Украина се возеа напред-назад помеѓу двете главни локации во црни лимузини со затемнети прозорци.

Ним им се придружија советници за национална безбедност од Германија, Франција и Обединетото Кралство.

Единствениот момент кога аналитичарот на Би-Би-Си успеа да го види Андриј Јермак, кој го водеше украинскиот преговарачки тим, беше кога тој изгледаше сосема безизразно. Ова не е изненадувачки: првичниот предлог беше толку поволен за руските барања што американскиот државен секретар Марко Рубио мораше да негира дека е напишан од Кремљ.

Но, Доналд Трамп беше јасен – Украина мора брзо да потпише или да се соочи со неодредени последици. Затоа Киев мораше да учествува.

Рубио споменува „огромен напредок“, но ништо конкретно
Во неделата вечерта, Рубио објави дека е постигнат „огромен напредок“ и дека „остануваат само две работи“. Кога беше прашан од новинарите, тој одби да прецизира, нарекувајќи ја ситуацијата „деликатна“.

Но, во заедничката изјава на Украина и САД сега се вели дека е во тек „нов договор“, наречен „ажуриран и ревидиран рамковен документ“.

Тој документ сè уште не е објавен. „Фајненшл тајмс“, според Би-Би-Си, го цитира украинскиот заменик-министер за надворешни работи Сергеј Кисљак, кој вели дека новиот план од 19 точки остава „многу малку“ од оригиналниот нацрт.

Европските промени го поместуваат документот во корист на Украина
Новиот текст веројатно ќе вклучи барем некои од амандманите предложени од европските земји, објавени од Ројтерс, кои се значително поприфатливи за Киев. Во оваа верзија, повеќе нема автоматско вето за идното членство на Украина во НАТО – ниту пак какви било ограничувања за големината на вооружените сили на Украина.

Во него се наведува дека западните сили нема да бидат трајно распоредени во Украина, но ова не е целосна забрана.

Нема предавање на територија, нема амнестија за воени злосторства
За чувствителното прашање за територијата – земјата што украинските војници ја бранат и за која умираат 11 години – нема да има предавање на остатокот од Донбас на Русија, а Украина ќе се обиде да ги врати окупираните територии исклучиво преку дипломатски канали. Ова е нешто што украинскиот претседател Володимир Зеленски веќе го прифати.

Општата амнестија за воени злосторства е исто така целосно отфрлена. Но, најважно – во документот се споменуваат безбедносни гаранции.

Стармер и други функционери бараат заштита за Украина во стилот на Член 5 на НАТО
Неколку функционери, вклучувајќи го и британскиот премиер Кир Стармер, зборуваа за тоа дека на Украина ѝ е дадена заштита во стилот на Член 5, што значи дека САД ќе бидат обврзани да застанат во нејзина одбрана ако Русија повторно нападне.

Ова е клучно прашање за кое Украина вели дека не може да преговара. Не е јасно колку европски предлози влегоа во најновата верзија, но германскиот канцелар Фридрих Мерц го нарекува договорот „значително изменет“ – и „на позитивен начин“.

Како се промени планот преку ноќ?
Би-Би-Си пишува дека е тешко да се каже со сигурност како документот од план пријателски настроен кон Кремљ се претворил во нешто сосема друго, особено со луѓе како Стив Виткоф во просторијата.

Оригиналниот текст пријателски настроен кон Кремљ е базиран на средбата на Виткоф со рускиот претседател Путин оваа пролет, кога тој се врати цитирајќи руски контроверзни наративи речиси дословно. Овој нов предлог, според Би-Би-Си, изгледа како нешто на што Украина би можела да се согласи – еден ден.

Трамп го менува тонот
Затоа Трамп премина од напаѓање на украинските функционери – за нивниот наводен „целосен недостаток на благодарност“ – на тврдење дека „нешто добро“ може да произлезе од нова рунда разговори. Но, колку добро? Сè уште нема индикации дека Русија е подготвена да се откаже од борбите освен ако не биде принудена.

„Путин е многу посигурен воено во моментов“, вели Татјана Становаја од Carnegie Russia Eurasia Center.

Таа ги наведува скандалот со корупција и политичката криза во Киев, проблемите со мобилизацијата и руските воени придобивки на терен – сето ова го одразува размислувањето на Путин. Во најдобар случај, велат некои, желбата на Трамп за брз договор даде нов импулс на потрагата по мир – за кој Украинците, под постојан напад, очајно копнеат.

Кругот се затвора
Но, тешко е да се ослободиме од впечатокот дека деновите на интензивна дипломатија нè вратија таму каде што бевме, според Би-Би-Си.

„Руската позиција е: ‘Ги презентиравме нашите барања, па дали ќе ги прифатите или не?’“ вели Становаја. „Ако да – ќе ја запреме војната. Ако не – само ќе почекаме додека не бидете подготвени“.

фото: принтскрин

Русија синоќа започна жесток напад врз Киев и други украински градови, користејќи беспилотни летала „Шахед“ и балистички ракети „Кинжал“. Нападите беа насочени кон станбени области и клучна енергетска инфраструктура, а според првичните извештаи, најмалку едно лице е убиено, а седум се повредени во главниот град, објавува „Киев Индепендент“.

Експлозии и пожари во Киев
Гласни експлозии одекнуваа низ Киев околу 1 часот наутро, додека заканата од ракети беше на сила низ целата земја откако беше пријавено дека руските бомбардери МиГ-31 полетале. Градските власти потврдија дека се распоредуваат воздушни одбрани за да се заштити градот.

Kyiv is enduring a terrible night of russian strikes. https://t.co/OMx0s5J4Fn pic.twitter.com/uzUrZAWBLd

— Iryna Voichuk (@IrynaVoichuk) November 24, 2025

Градоначалникот на Киев, Виталиј Кличко, пријави пожари во неколку високи згради во централниот Печерски округ. Една од погодените згради беше облакодер со 22 ката, кој претрпе штета на неколку ката.

Деветкатница се запали во округот Дњепарк, при што загина едно лице. Пожарникарите го локализираа пожарот, а спасувачките екипи ги пребаруваат урнатините за други можни жртви, соопшти Државната служба за вонредни ситуации. Во истиот округ изгоре и гаража.

Уништени куќи, рането момче (14)
Руските напади не го поштедија ниту регионот Киев, каде што беа погодени семејни куќи и станови. Во градот Била Церква, четири куќи беа „целосно уништени“, а едно 14-годишно момче беше повредено во нападот. Активност на ракети и беспилотни летала е пријавена и во други региони, вклучувајќи ги регионите Запорожје и Харков.

Украинското Министерство за енергетика го опиша ноќниот напад како „масовен комбиниран напад… врз објектите на енергетската инфраструктура“. Москва ги засили нападите врз енергетскиот систем во последните месеци во обид да ја турне Украина во уште една сурова и студена зима.

Напад неколку часа по предупредувањето на Зеленски
Немилосрдната кампања доаѓа во време кога САД вршат притисок врз Киев да прифати мировен план кој во голема мера е од корист за Русија. „Студена зима е и многу големи електрани беа нападнати, благо речено, да се изразам убаво“, рече американскиот претседател Доналд Трамп на 21 ноември.

Во драматична порака на социјалните мрежи само неколку часа пред руските напади, украинскиот претседател Володимир Зеленски ги предупреди граѓаните да очекуваат континуирани напади и покрај мировните преговори и ги повика меѓународните партнери да обрнат внимание на занемарувањето на дипломатијата од страна на Русија.

We must be cognizant that Russia will not ease its pressure on Ukraine. In these days and weeks, it is essential to take air raid alerts and all similar strike threats very seriously.

We clearly understand whom we are dealing with, and all necessary orders have been issued…

— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) November 24, 2025

„Исто така, мора да бидеме свесни дека Русија нема да го намали притисокот врз нас, врз Украина, врз нашиот народ“, рече Зеленски само неколку часа пред нападот. „Овие денови, овие недели, мора да бидеме многу внимателни и да реагираме на предупредувањата за воздушни напади и на сите слични закани за напад. Точно разбираме со кого си имаме работа… И би било фер сите наши партнери – а пред сè американската страна – да ја земат предвид заканата дека… ако навистина ја завршуваме војната, тогаш не треба да има ракети, ниту масовни напади врз Украина, врз нашиот народ“.

фото: принтскрин

Серија случаи на труење пријавени во последните недели, по трагичната смрт на германско семејство кое го посети Истанбул, предизвикаа широко распространета загриженост за безбедноста на храната и предизвикаа огромни економски загуби за уличните продавачи, рестораните и хотелите во клучните туристички области. Стравот е толку голем што продажбата на улична храна во некои делови од градот падна за до 80 проценти, објавува „Хуриет дејли њуз“.

Драстичен пад на продажбата
Според Здружението на сите ресторани и туризам (TÜRES), уличните продавачи на храна во областа Бешикташ забележаа пад на продажбата на печени компири, школки и кокореч – јадење направено од јагнешки црева – за повеќе од 80 проценти во првите денови по инцидентот. Продавниците за ќебапи и пилешки донери, исто така, пријавија загуби до 25 проценти, додека онлајн нарачките за храна паднаа за речиси иста стапка.

Службеникот на TÜRES, Ридван Туршак, за „Хуриет“ изјави дека продажбата е „сè уште околу 40 проценти под нивото пред инцидентот“, додавајќи дека најостриот пад е забележан во Ортакој, дел од Бешикташ кој долго време е синоним за културата на улична храна во Истанбул.

Трагедијата што ја предизвика лавината
Кризата започна откако едно германско-турско семејство кое престојувало во хотел во населбата Фатих се разболело на 12 ноември откако јадело улична храна во Ортакој и подоцна починало, предизвикувајќи шпекулации дека контаминираната храна е причината. Иако форензичките експерти подоцна го наведоа алуминиум фосфидот што се користи во контролата на штетници на хотелот како веројатна причина за смртта, Туршак забележа дека почетниот фокус на уличната храна веднаш ја потресе довербата на потрошувачите и ги оддалечи клиентите од малите продавачи.

Здружението издаде соопштение во кое нагласува дека „не може да прифати целиот сектор за храна и пијалоци да биде доведен во прашање“, потсетувајќи дека компаниите подлежат на редовно земање примероци и инспекции. Предупреди дека неколку неусогласени установи „не треба да ја дефинираат целата индустрија“.

Трговците од Ортакој, исто така, го осудија она што го опишаа како штета на нивниот углед, велејќи дека нивниот промет се намалил за до 70 проценти. „Досега молчевме, но нема да го сториме тоа повторно“, рече адвокатот Мехмет Дервиш Јилдиз од локалното здружение на трговци, повикувајќи ги властите и јавноста да избегнуваат „вонсудско спроведување“.

Хотелите исто така се погодени
Туристичките работници велат дека хотелите исто така се погодени. Иако Здружението на мали хотели на Турција (TÜRKODER) не пријави никакви мерливи загуби, Гуркан Озџан од Здружението на турски туристички агенции (TÜRSAB) процени дека резервациите во Фатих можеби се намалиле за 10 до 15 проценти. „Настаните што создаваат перцепција на несигурност неизбежно влијаат на резервациите“, рече тој.

Новите инциденти ја продлабочуваат недовербата
Јавната вознемиреност е дополнително зголемена од неколку неповрзани случаи на труење пријавени во изминатата недела. Во истанбулскиот округ Шишли, 25 лица кои нарачале храна од истиот ресторан побарале медицинска помош поради сомневање за труење; објектот подоцна бил затворен откако инспекторите откриле дека работи без лиценца. Во населбата Бејоглу, 26-годишен инженер завршил на интензивна нега откако пиел турско кафе направено со индустриски детергент за миење садови наместо вода, претрпувајќи тешки хемиски изгореници.

Иако неодамнешните инциденти не се видливо поврзани, нивното временско поврзување ја зголемило јавната загриженост, а за многу истанбулски бизниси финансиските последици се веќе под знак прашалник.

фото: принтскрин