Свет
Чешкиот претседател: Клучот за брз мир во Украина не го држи Трамп туку Путин
Претседателот на Чешка, Петр Павел денеска оцени дека клучот за брз мир во Украина не го држи идниот американски претседател Доналд Трамп, иако тоа го ветува, туку рускиот претседател Владимир Путин, кој можеби сака да се договори, но веројатно на штета на Украина.
„Ако некој го има клучот за брз крај на војната во Украина, тоа е претседателот Путин. Но, тоа нема да го направи бидејќи има интерес да контролира барем дел од Украина. Русија размислува како империја која има повеќе привилегии од другите. Според Путин, поголемите играчи ги поставуваат правилата и ние треба да се адаптираме“, рече чешкиот претседател во дебатата со студентите на југот на Чешка, пренесува Бета.
Претседателот предупреди дека е наивно да се очекува Русија одеднаш да почне да се однесува како мирољубива земја, бидејќи никогаш не се однесувала така, и додаде дека воената победа на Русија во Украина може да значи дека Украина ќе престане да постои, а тоа ќе биде пресврт на други земји, а првата е Молдавија.
„Русија во својата безбедносна доктрина го вклучи т.н обоените револуции, односно напорите на народите кои биле под руско влијание или се уште се, да станат независни. Русија не се плаши од НАТО алијансата, таа се плаши од демократијата“, рече Павел.
Додаде дека Чешка ја поддржува Украина бидејќи ги почитува принципите на меѓународното право и демократијата, но земјите кои и помагаат на Украина не можат директно да бидат вклучени во војната.
„Тогаш би можела навистина да избие тековната светска војна“, рече Павел и додаде дека главниот принцип за кој се залага Чешка е помалите земји, а не само светските сили да добијат право да ги почитуваат нив и нивниот суверенитет.
„Путин би сакал да разговара со земји како САД, Кина, Индија, можеби и Бразил. Земјите како Чешка се пиони за него“, изјави Петр Павел.
Чешкиот претседател, според написите на светските медиуми, ги коментирал и неговите изјави за време на кампањата пред претседателските избори минатата година дека Доналд Трамп е одвратно суштество со кое не би сакал да се ракува.
„Неколку пати го сретнав, разговарав со него, видов како се однесува, како води кампањи, какви изјави дава на различни теми. Имам свое мислење за него, но тоа воопшто не е релевантно. Тој е претседател, јас сум претседател, двајцата ги претставуваме нашите земји. Во интерес на Чешка е да не ги заострува односите со САД, туку да се залага за соработка“, рече Павел.
Сепак, претседателот на студентите им порачал дека претседателските избори во САД годинава покажале колку е ранлива демократијата, дури и во земји каде што се чини дека е на цврсти темели долго време.
„Причината за ова е неинформираноста на луѓето и тенденцијата да се манипулира со нив, евентуално да се исплашат и да се свртат против некој конкретен. Трамп даде многу ветувања во текот на кампањата, ќе видиме кои ќе успее да ги исполни“, изјави Павел.
Во серијата први разговори со светски претставници по изборот за нов претседател на САД, Доналд Трамп не разговарал со претседателот Павел, но Трамп телефонски му се јавил на чешкиот премиер Петар Фијала.
Чешкиот премиер денеска пред чешките новинари во Баку, каде што присуствува на самитот за климата, изјави дека со Трамп разговарал за Украина, а идниот американски претседател го потсетил на неговите врски со Чешка преку неговата поранешна сопруга, Ивана Трамп.
„Нема да кажам за што разговаравме бидејќи тоа не се прави јавно и секој во секој случај јавно ќе каже што сака. Сигурно е дека решението за руската агресија врз Украина нема да биде едноставно, мислам дека сите го знаеме тоа“, изјави Фијала.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Орбан: Срамно е како ЕУ се однесува кон Србија
Унгарскиот премиер Виктор Орбан денес изјави дека Србија е клучна земја во Западен Балкан и дека начинот на кој Европската унија се однесува кон Белград е срамен и неправеден.
Орбан го изјави ова пред самитот на Европската унија и земјите од Западен Балкан во Брисел, одговарајќи на прашање за отсуството на Србија од состанокот, објавија регионалните медиуми.
Тој изјави дека Западен Балкан претставува економска резерва на злато за Европската Унија и дека Србија игра клучна улога во регионалната стабилност и заштитата на Европа од мигрантските текови.
„Не можеме ништо да направиме без Србија. Она што се случува тука, мислам на третманот и однесувањето кон Србија, е срамно. Тоа е целосно неправедно и неприфатливо“, рече Орбан.
Унгарскиот премиер истакна дека Србија сочинува повеќе од една третина од вкупното население на Западен Балкан, додека, според него, најмалку половина од економијата на регионот е поврзана со таа земја. Тој додаде дека околу две третини од извозот на Западен Балкан е поврзан со Србија.
„Без Србија, невозможно е да се направи нешто на Западен Балкан“, тврди Орбан.
Тој оцени дека, за да се најдат решенија за постојните предизвици, Европската унија прво треба да ја прифати Србија како членка, а дури потоа да го продолжи процесот на проширување со другите земји во регионот.
„Ние го правиме токму спротивното. Не е добро. Лошо е, неправедно и срамно. Затоа ние Унгарците мора да ја поддржиме Србија да продолжи напред“, заклучи Орбан.
Српскиот претседател Александар Вучиќ изјави доцна синоќа дека Србија нема да присуствува на денешниот самит ЕУ-Западен Балкан во Брисел, наведувајќи дека не сака владата на земјата да трпи притисок, но повтори дека Белград останува посветен на членството во ЕУ.
фото/депозитфотос
Свет
Убиен почитуван професор од МИТ, бил застрелан пред неговиот дом
Шок и неверување владееше во престижниот Масачусетски институт за технологија (МИТ) и во мирното бостонско предградие Бруклин по веста за бруталното убиство на почитуван професор.
Нуно Ф.Г. Луреиро, 47, професор по нуклеарни науки, инженерство и физика и директор на Центарот за наука за плазма и фузија на МИТ, беше застрелан повеќе пати во понеделникот вечерта во својот дом на улицата Гибс. Починал од повредите во болница рано наутро во вторник, потврди канцеларијата на окружниот обвинител на округот Норфолк, Мајкл В. Морисеј, според „Бостон тајмс“.
Соседка која живее во станот над Луреиро рече дека слушнала повеќе истрели во понеделник вечерта. Кога ја отворила вратата, затекнала ужасна сцена – Лоуреиро лежел на грб на влезот од зградата.
Полициските службеници на местото на настанот пронашле чаури во лобито и куршуми во ѕидот. Информациите за убиецот се спротивставени; еден полицаец пријавил сив седан кој возел со исклучени светла, додека друг споменал син или црн седан.
Шефицата на полицијата во Бруклин, Џенифер Пастер, изјави дека истрагата за убиство е активна и во тек. „За да го заштитиме интегритетот на истрагата, ограничени сме во информациите што можеме да ги споделиме во овој момент и бараме разбирање и трпение од заедницата“, рече Пастер.
Иако ФБИ понуди помош на државните власти, таа во овој момент не е побарана. Специјалниот агент Тед Докс нагласи дека злосторството не изгледа поврзано со пукањето што се случи во саботата на Универзитетот Браун, каде што беа убиени двајца студенти.
Во вторник вечерта на улицата Гибс се одржа бдение во спомен на убиениот професор. Според соседите, Лоуреиро имал три деца, а неговата смрт ја потресе целата заедница.
Претседателката на МИТ, Сали Корнблут, изрази сочувство до семејството. „Соочени со оваа шокантна загуба, нашите мисли се со неговата сопруга и нивното семејство, како и со неговите многубројни посветени студенти, пријатели и колеги“, рече Корнблут, додавајќи дека универзитетот ги поддржува сите погодени од оваа трагедија.
Лоуреиро пораснал во малиот град Визеу, Португалија, и уште од мал знаел дека сака да биде научник. Тој дипломирал физика од Лисабон, докторирал од Империјал колеџ во Лондон и продолжил со постдокторски истражувања на престижниот универзитет Принстон и Националната лабораторија за истражување на фузија во Велика Британија.
По враќањето во Португалија, се приклучил на МИТ во 2016 година. Опишан како „признаен теоретски физичар и научник за фузија“, во 2024 година бил именуван за директор на Центарот за плазма и фузиска наука на МИТ, кој има повеќе од 250 истражувачи и студенти.
Неговото почитување во научната заедница се одразува во фактот дека ја добил Претседателската награда за научници и инженери во рана кариера, највисокото признание што владата на САД им го доделува на научниците во рана кариера.
Свет
Зеленски бара конкретни чекори против Русија
Украинскиот претседател Володимир Зеленски ги повика сојузниците на Украина да му дадат поддршка на Киев и да и покажат на Русија дека војната е бесмислена, пред клучниот самит на Европската унија на кој треба да се разговара за замрзнатите средства на Русија.
„Исходот од овие состаноци – исходот за Европа – мора да биде таков што Русија ќе почувствува дека нејзината желба да продолжи со борбите следната година ќе биде бесмислена бидејќи Украина ќе има поддршка“, рече Зеленски во своето вечерашно обраќање.
Тој ги повика украинските партнери да донесат одлука за користење на речиси 250 милијарди долари замрзнати руски државни средства во Европската унија, од кои повеќето се чуваат во белгискиот Euroclear, за поддршка на заем за Украина.
Владите на ЕУ минатата недела се согласија да ги задржат средствата замрзнати до понатамошно известување, наместо да гласаат на секои шест месеци дали да го продолжат статусот.
Некои европски лидери се спротивставија на планот, плашејќи се дека тоа би можело да претставува правни ризици за нив.
„Ни треба сите наши партнери да имаат храброст да ја видат вистината, да ја признаат вистината и да дејствуваат соодветно“, рече Зеленски. Тој додаде дека постапките на Русија покажуваат дека таа има намера да продолжи да се бори следната година.
„Сојузниците во Соединетите Американски Држави често велат дека се чини дека Русија сака да ја заврши војната. Но, Русија испраќа сосема поинаква реторика и сигнали, вклучително и официјални наредби до својата војска“, рече Зеленски.
фото/депозитфотос

