Свет
Шарл Мишел: ЕУ и кандидатите да бидат подготвени за проширување до 2030 година
Европската унија и земјите кандидати мора да бидат подготвени за проширување до 2030 година, изјави претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел и порача дека следниот бран на проширување на ЕУ претставува геополитички императив и „нов состанок со историјата“.
Во Брисел, на церемонијата по повод 20-годишнината од големото проширување на ЕУ, која се одржа на првиот ден од состанокот на министрите за внатрешни работи на ЕУ, Мишел истакна дека 2004 година, кога десет земји пристапија во ЕУ, ја одбележа повторно обединување на „поделениот континент“.
„Денес, 20 години подоцна, војната се врати во Европа. Следниот бран на проширување е повторно рандеву со историјата, повторно е геополитички императив“, рече Мишел. Тој нагласи дека проширувањето е камен-темелник на стратешкиот суверенитет на ЕУ.
„И ние, земјите кандидати и институциите на ЕУ, имаме многу работа.
„Би сакал да го повторам моето цврсто верување дека мора да бидеме подготвени од двете страни за проширување до 2030 година“, рече Мишел.
Тој објасни дека за кандидатите тоа значи спроведување на неопходните реформи и решавање на сите билатерални спорови, а за ЕУ реформа на програмата и буџетот и процесот на одлучување.
„Тестот на нашата генерација е да ја направиме оваа Европа, нашата Европска унија, посилна, посуверена, повлијателна, поинтегрирана и пообединета. Повторно сме на прагот на уште еден историски момент за нашата Унија. Имаме состанок со историјата. Ајде да го фатиме со двете раце“, изјави Мишел. Тој потсети дека од 2004 година, 13 нови членки се приклучија на ЕУ поради желбата да станат дел од „светот на слободата и просперитетот“.
Од друга страна, како што наведе, ЕУ имала морална обврска да одговори на „повикот на историјата“ како мотив, но имала и стратешки интерес.
„Големата експанзија од 2004 година беше трансформативен настан за нашиот континент. За новите членки, влезот во нашето семејство на ЕУ претставува моќен мотор за поголем просперитет, спектакуларниот раст на нивниот БДП е најдобар доказ“, рече Мишел и посочи дека големото проширување на ЕУ даде поголемо глобално влијание.
Од друга страна, како што наведе, оптимизмот што владеел во 2004 година изгледа далечен.
„Денес се соочуваме со три големи шокови. Првиот шок со кој се соочува нашиот природен свет: климатските промени и биолошката разновидност. Второ, шокот на технологијата: дигиталната револуција и вештачката интелигенција и влијанието врз нашите општества. И трето, шокот од хаотичната геополитичка транзиција“, рече Мишел.
Во овој контекст, тој изјави дека светскиот поредок е разнишан, што, како што рече, се случува на европско тло, каде Русија води војна против Украина. Тој тврди дека ЕУ, земјите кандидати и Африка се цел на хибридни напади на Кремљ, кој, како што рече, има за цел да го уништи европскиот сон бидејќи се плаши од слободата и демократијата на својот праг.
Тој оцени дека Европејците со децении ги земале мирот, безбедноста и просперитетот „здраво за готово“ и станале премногу зависни од енергијата од Русија, клучните суровини од Кина, па дури и од одбраната од САД.
Сега треба да го надополниме изгубеното време“. Имаме стратегија: таа се нарекува европски суверенитет или стратешка автономија.
„Суверенитетот значи дека стануваме посилни, повлијателни и повеќе ја контролираме нашата судбина“, рече Мишел, додавајќи дека суверенитетот се заснова на три столба.
Како што појасни, првото се демократските вредности и принципи, второто е градење силна и конкурентна економија и третото градење на одбранбената готовност на ЕУ.
„Сите разбираме дека безбедноста и одбраната не се теоретски и важно е да ги развиеме нашите сопствени алатки, сопствените способности и да ги зајакнеме нашите индустриски одбранбени способности. „Мораме да инвестираме повеќе во Европа и да развиваме европски водечки проекти, како што е Железната купола“, рече Мишел.
Неформалниот состанок на Советот на ЕУ за општи работи почна вчера во Брисел, на кој министрите за внатрешни работи на ЕУ ќе разговараат за процесот на проширување на ЕУ во серија работни сесии. Како што е најавено, тема ќе бидат и разговорите за владеење на правото во рамките на процесот на проширување со десет партнери со европска перспектива.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Регион
Србија оди на вонредни избори следната година, најави Вучиќ
Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, изјави вечерва дека е прифатено главното барање на блокадерите и дека следната година ќе бидат распишани вонредни парламентарни избори, пренесе „Еуроњуз Србија“.
„Го прифативме нивното главно барање, наскоро, следната година, ќе одиме на избори. Само нема да бидат толку среќни кога ќе ги пребројат гласовите. Одиме да ги победиме во секое место во Србија“, рече Вучиќ обраќајќи им се на собраните граѓани пред Домот на Народното собрание.
Тој истакна дека „секогаш силата, љубовта и верата се посилни од нивната омраза“, како и дека верува оти „наредната година ќе биде една од најдобрите, ако не и најдобрата во историјата на Србија“, кога ќе бидат изградени најмногу патишта и железници.
Вучиќ изјави дека е горд што за време на протестите на блокадерите немало ниту една жртва, наведувајќи како пример дека на протестите на „жолтите елеци“ и уличните демонстрации во Франција имало десетици загинати.
„Колку што ќе имам енергија, колку што ќе имам сила, ќе ми биде чест да бидам заедно со вас во борбата против сите кои сакаат да ја уништат нашата земја“, рече Вучиќ, прецизирајќи дека тоа „мора да биде политичка борба“.
Тој потсети дека во Србија една година се одржувале, како што наведе, насилни судири на блокадерите, при што биле уриваани простории на Српската напредна странка и биле претепани поединци.
„Ќе продолжиме да работиме и ќе продолжиме да градиме. Ни зборуваа – плашете се од нас, а ние ниту еден момент не се плашевме од нив, знаевме за кого станува збор. Се плашевме да не одговориме со целата сила, го чувувавме нивниот образ, ја чувувавме Србија. На крајот, на никого од нив ама баш ништо не му се случи. Потешко беа повредени само оние кои ја чуваа Србија, и од нож и од пиштол“, изјави Вучиќ.
Регион
(Видео) Хрватска, Косово и Албанија ќе произведуваат оклопно возило наречено „Шота“
Косово, во соработка со Албанија и Хрватска, планира да започне производство на оклопното возило „Шота“, што би бил прв заеднички проект од ваков тип на Балканот. Веста ја потврди в.д. министерот за одбрана на Косово, Ејуп Мачедонци, наведувајќи дека разговорите со Албанија се во завршна фаза, по што договорот ќе биде проширен и на Хрватска, пишува „Кликс.ба“.
Во во интервју за емисијата „60 минути“, пренесено од порталот „Коха“, тој изјави дека партнерите веќе постигнале начелен договор за заеднички развој и производство на возилото со албански дизајн. Според него, производството би било географски распределено, така што секоја земја би била задолжена за изработка на различни компоненти.
Доколку проектот се реализира, тоа ќе биде првпат три балкански држави заеднички да произведуваат воено оклопно возило, кое би било наменето за нивните вооружени сили, но и за извоз. Оваа иницијатива е продолжение на меморандумот за соработка во областа на одбраната и безбедноста што Косово, Албанија и Хрватска го потпишаа во март во Тирана, при што е оставена можност и за приклучување на други земји.
U okviru trilateralne vojne suradnje, Kosovo, Albanija i Hrvatska ulaze u povijesni projekt zajedničke proizvodnje oklopnog vozila “Shota”, dizajniranog u Albaniji. pic.twitter.com/dwNGk4bcoc
— Vuk83J 🇭🇷 (@putnik833) December 27, 2025
Министерот нагласи и дека Косовските безбедносни сили напредуваат побрзо од очекуваното, надминувајќи ги целите поставени со Сеопфатниот план за транзиција од 2018 година. Тој потврди дека Косово веќе користи системи за противдронска заштита и размислува за дополнително зајакнување на тие капацитети.
Во иднина, Косово планира да премине кон целосна воена оперативност веќе од следната година, што вклучува набавка на системи за противвоздушна одбрана и хеликоптери. Се водат разговори со Пентагон за можната набавка на хеликоптери, при што министерот истакна дека Соединетите Американски Држави и Турција остануваат главни одбранбени партнери на Косово, заедно со проширување на соработката со Германија, Италија, Обединетото Кралство, Хрватска и Чешка.
Трилатералниот меморандум за одбрана предизвика остри критики од Србија, пишува „Индекс“. Белград тврди дека со него се крши регионалниот договор за контрола на вооружувањето од 1996 година, како и Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, која, според српскиот став, го дефинира КФОР како единствена овластена вооружена сила на Косово.
Фото: pexels
Свет
(Видео) Трамп: Преговорите се во финална фаза, можен е брз крај на војната – состанокот со Зеленски е во тек
Во резиденцијата Мар-а-Лаго на Флорида започнаа разговорите меѓу американскиот претседател Доналд Трамп и украинскиот претседател Володимир Зеленски. Објавени беа и првите детали од салата за состаноци, според кои украинската делегација е сместена на една страна од масата, а американската делегација спроти нив.
Во американската делегација, покрај Трамп, учествуваат државниот секретар Марко Рубио, како и специјалните пратеници Стив Виткоф и Џаред Кушнер. На состанокот присуствува и генералот Дан Кејн, претседател на Здружениот штаб и највисок воен функционер на САД.
По пристигнувањето на Зеленски, Трамп пред новинарите изјави дека е оптимист за можноста за постигнување мировен договор, оценувајќи дека рускиот претседател Владимир Путин е сериозен во врска со мирот.
Trump-Zelensky meeting continues. pic.twitter.com/bC5OvVmSxN
— Clash Report (@clashreport) December 28, 2025
„Премногу луѓе загинаа и мислам дека двајцата претседатели сакаат да постигнат договор. Навистина верувам дека имаме основа за договор што е добар за Украина, добар за сите. Ништо не е поважно“, изјави Трамп.
Тој најави дека ќе постои силен безбедносен договор за Украина и нагласи дека европските држави се многу вклучени во целиот процес, оценувајќи дека тие се усогласени со напорите за постигнување договор.
Во меѓувреме, Зеленски соопшти дека е постигнат значаен напредок во мировниот план од 20 точки, наведувајќи дека украинскиот и американскиот тим завршиле околу 90 отсто од работата и дека наскоро ќе се разговара за преостанатите точки, меѓу кои и чувствителното прашање за територијата.
⚡ Closed-door talks between Zelensky and Trump have begun
Before the press was escorted out, Trump said:
“We’re in final stages of talking. It’ll either end or go on for a long time.” pic.twitter.com/YQ6ia03E2f
— NEXTA (@nexta_tv) December 28, 2025
Трамп изрази уверување дека преговорите за завршување на војната се во финална фаза и дека е можен и брз крај на конфликтот, предупредувајќи на тешките последици доколку решение не се постигне наскоро.
„Или ќе заврши, или ќе продолжи долго време, а милиони дополнителни луѓе ќе умрат. И никој не го сака тоа“, изјави Трамп, додавајќи дека, според него, процесот може да се одвива многу брзо.
По кратките изјави пред јавноста, Трамп и Зеленски се повлекоа во внатрешноста на Мар-а-лаго, каде ги започнаа официјалните разговори.

