Свет
„Њујорк тајмс“: Бомбата што го уби лидерот на Хамас беше поставена во неговата соба пред два месеци
Бомбата што го уби Исмаил Ханије, висок лидер на Хамас, била скриена во куќата во која престојувал пред околу два месеци, изјавија за „Њујорк Тајмс“ официјални лица од Блискиот Исток. Куќата е заштитена од Корпусот на Исламската револуционерна гарда и е дел од голем комплекс во луксузен кварт во северен Техеран, пишува „Њујорк Тајмс“.
Ханије беше во главниот град на Иран на претседателската инаугурација, а беше убиен од бомба што беше активирана од далечина, според официјални лица. Убиен е и неговиот телохранител. Експлозијата ја потресе зградата, скрши некои прозорци и предизвика делумно уривање на надворешниот ѕид. Ханије, кој ја предводеше политичката канцеларија на Хамас во Катар, претходно неколку пати престојуваше во истата куќа за време на посетите на Техеран. Сите официјални лица разговараа со „Њујорк Тајмс“ под услов да останат анонимни.
Иранските власти и Хамас рекоа дека Израел е одговорен за атентатот, како и неколку американски официјални лица, кои побараа анонимност. Атентатот може да предизвика нов бран на насилство на Блискиот Исток и да ги отфрли преговорите за ставање крај на војната во Газа, во која Ханије беше еден од клучните учесници.
Израел јавно не ја презеде одговорноста за убиството, но израелските разузнавачи ги информираа САД и другите западни влади за деталите набргу по операцијата, според пет претставници на Блискиот Исток. Вчера американскиот државен секретар Ентони Блинкен изјави дека САД немале сознанија за заговор за атентат.
Во часовите по убиството, шпекулациите веднаш се концентрираа на можноста Израел да го убил Ханије во ракетен напад, веројатно од дрон или авион, сличен на проектилот што го лансираше во воената база Исфахан во април.
Таа ракетна теорија покрена прашања за тоа како Израел можеше повторно да ги избегне иранските системи за воздушна одбрана. Како што се испостави, атентаторите можеле да искористат поинаков вид дупка во одбраната на Иран: нарушување на безбедноста на наводно силно чуваниот комплекс, што овозможило бомбата да биде поставена и да остане скриена неколку недели пред активирањето.
Таквото прекршување, рекоа тројца ирански официјални лица, е катастрофален неуспех на иранските разузнавачки и безбедносни служби и огромен срам за гардата, која го користи комплексот за тајни состаноци и за сместување гости од висок профил како Ханије.
Како била сокриена бомбата се уште е нејасно. Официјални лица од Блискиот Исток рекоа дека атентатот се планирал со месеци и барал опсежен надзор на комплексот. Двајца ирански функционери кои ја опишаа природата на атентатот изјавија дека не знаат како и кога експлозивот бил поставен во просторијата.
Според официјални лица од Блискиот Исток, вклучително и Иранци, направата експлодирала околу 2 часот по полноќ. Зачудените членови на персоналот на зградата, велат официјалните лица, истрчале да го најдат изворот на огромната бучава. Медицинскиот тим вработен во комплексот веднаш по експлозијата се упатил кон собата. Откриле дека Ханије веднаш починал. Се обиделе да го оживеат телохранителот, но безуспешно.
Водачот на палестинскиот исламски џихад Зијад ал-Нахалах престојувал во соседството, изјавија двајца ирански официјални лица. Неговата соба не била многу оштетена, што укажува на тоа дека целта била прецизно испланирана. Калил ал-Хаја, заменик-командантот на Хамас во Појасот Газа, кој исто така бил во Техеран, пристигнал на местото на настанот и го видел телото на својот колега, според пет функционери од Блискиот Исток.
Меѓу луѓето веднаш известени, рекоа тројцата ирански официјални лица, бил и генералот Исмаил Гани, врховен командант на силите Кудс, прекуокеанска војска на Револуционерната гарда која тесно соработува со сојузниците на Иран во регионот, вклучувајќи ги Хамас и Хезболах. Тој го известил иранскиот врховен лидер, ајатолахот Али Хамнеи, среде ноќ.
Четири часа по експлозијата, Револуционерната гарда излезе со соопштение дека Ханије е убиен. До 7 часот наутро, Хамнеи ги повикал членовите на Врховниот совет за национална безбедност на Иран во неговиот комплекс на итен состанок, каде што наредил одмазднички напад врз Израел, според тројцата ирански официјални лица.
Техеран веќе беше под засилено обезбедување за инаугурацијата на новиот претседател на Иран, Масуд Пезешкијан, а високи владини претставници, воени команданти и високи претставници од 86 земји се собраа во парламентот во центарот на Техеран на церемонијата. Ханије изгледаше нервозно за време на заклетвата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
„Ројтерс“: Богатите земји ги зголемуваат трошоците за климатскиот договор на 300 милијарди долари
Европската унија, САД и другите богати земји на самитот за климатски промени COP29 одлучиле да ја зголемат глобалната финансиска цел на 300 милијарди долари годишно до 2035 година, изјавија извори за „Ројтерс“.
Промената доаѓа откако земјите во развој го оценија предлогот за договор од 250 милијарди долари, кој беше изготвен од претседателството на Азербејџан COP29 во петокот, како навредливо низок.
Пет извори запознаени со разговорите зад затворени врати изјавиле дека ЕУ прифатила поголема сума.
Два извори рекоа дека САД, Австралија и Британија исто така се согласиле.
Делегатите на конференцијата на ОН за климатски промени во Баку, Азербејџан, во саботата наутро чекаа нов предлог за глобален договор за финансирање на борбата против климатските промени, а преговорите траеја цела ноќ.
Не е јасно дали земјите во развој се веќе запознаени со ревидираните позиции на богатите земји.
Портпаролот на Европската комисија одби да ги коментира преговорите.
Делегацијата на САД на COP29 не одговори на барањето за коментар.
Свет
Потпретседателката на Филипините: Ако ме убијат мене, убијте го претседателот
Потпретседателката на Филипините, Сара Дутерте рече дека треба да се убие претседателот Фердинанд Маркос Џуниор, ако таа самата биде убиена, што ја натера канцеларијата на Маркос на „итна соодветна акција“.
Во драматична слика за продлабочувањето на јазот меѓу двете најмоќни политички семејства на оваа земја во Југоисточна Азија, Дутерте на прес-конференција рече дека разговарала со атентаторот и му наложила да ги убие Маркос, неговата сопруга и претседателот на филипинскиот парламент, ако таа самата била убиена.
„Реков не застанувај додека не ги убиеш, а потоа тој рече ‘да’“, изјави Дутерте.
Канцеларијата за претседателски комуникации одговори со соопштение во кое се вели: „Постапувајќи по јасната и недвосмислена изјава на потпретседателката дека таа ангажирала атентатор да го убие претседателот доколку успее наводниот заговор против неа, извршниот секретар ја проследи оваа активна закана до претседателската безбедносна команда за итна соодветна акција“.
„Секоја закана по животот на претседателот мора секогаш да се сфати сериозно, особено што оваа закана беше јавно откриена на јасен и несомнен начин“, се вели во соопштението за печатот.
Кабинетот на Дутерте не одговори веднаш на барањето за коментар на изјавата од претседателскиот кабинет.
„Оваа земја оди по ѓаволите бидејќи нè води личност која не знае да биде претседател и која е лажго“, рече таа на пресот.
Дутерте, ќерката на претходникот на Маркос, поднесе оставка од неговата влада во јуни, додека остана потпретседател, сигнализирајќи го колапсот на силната политичка алијанса што им помогна на неа и на Маркос, синот и истоименикот на покојниот авторитарен лидер, да обезбедат убедлива изборна победа во 2022 година.
Претседателот на парламентот Ромуалдез, братучед на Маркос, го намали буџетот на кабинетот на потпретседателот за речиси две третини.
Испадот на Дутерте е последен во низата зачудувачки индикации за раздор во врвот на филипинската политика.
Во октомври таа го обвини Маркос за неспособност и рече дека замислува да му ја отсече главата.
Двете семејства се во судир околу надворешната политика и смртоносната војна на поранешниот претседател Родриго Дутерте против дрогата.
На Филипините, потпретседателот се избира одвоено од претседателот и нема официјални должности. Многу потпретседатели беа ангажирани во општествениот развој, додека некои беа именувани на позиции во владата.
Свет
Зеленски: Украина работи на развој на нови видови воздушна одбрана
Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска изјави дека Украина работи на развој на нови видови воздушна одбрана за да се спротивстави на, како што рече, новите ризици откако Русија искористи нова ракета со среден дострел.
Зеленски во своето ноќно видео обраќање рече дека потегот на Русија бара сериозен одговор за да се спречи, како што наведе, рускиот претседател Владимир Путин да ја прошири војната и да ги почувствува вистинските последици од неговите постапки.
Путин во четвртокот рече дека Русија, како одговор на нападите на американските и британските ракети со долг дострел, истрела нова балистичка ракета со среден дострел „Орешник“ на украинска територија, на која современите системи немаат начин да се спротивстават.