Свет
Американски извори за „Ројтерс“: Иран се подготвувал да ја минира Ормутската Теснина

Иранската војска минатиот месец натовари подводни мини на бродови во Персискиот Залив, што предизвика загриженост во Вашингтон дека Техеран се подготвува да го блокира Ормутскиот теснец по израелските напади врз цели низ Иран, изјавија за Ројтерс двајца американски функционери.
Подготовките за минирање на виталниот воден пат, кои претходно не беа објавени, а кои беа откриени од американските разузнавачки служби, се случија по првиот израелски ракетен напад врз ирански цели на 13 јуни, рекоа функционерите, зборувајќи под услов на анонимност бидејќи информациите се чувствителни.
Натоварувањето на мините, кои сè уште не се поставени во теснецот, сугерира дека Техеран можеби сериозно размислувал за затворање на еден од најпрометните водни патишта во светот, што дополнително би го продлабочило конфликтот и сериозно би ја нарушило глобалната трговија.
Околу една петтина од светската трговија со нафта и гас поминува низ Ормутскиот теснец, а блокадата веројатно би предизвикала нагло зголемување на цените на енергијата. Глобалните цени на нафтата паднаа за повеќе од 10% по нападите на САД врз иранските нуклеарни постројки, делумно поради олеснувањето што конфликтот не предизвика значителни прекини во трговијата со „црното злато“.
Иранскиот парламент наводно поддржа мерка за блокирање на теснецот на 22 јуни, кратко откако американската војска бомбардираше три клучни ирански нуклеарни постројки во обид да ја запре нуклеарната програма на Иран.
Одлуката не беше обврзувачка, а конечната одлука за затворањето требаше да ја донесе Врховниот совет за национална безбедност на Иран, објави во тоа време иранската телевизија Прес ТВ. Иран постојано се закануваше дека ќе го затвори теснецот во текот на годините, но никогаш не ја оствари таа закана.
Според Ројтерс, не е познато со сигурност кога Техеран ги натоварил мините за време на израелско-иранската воздушна војна или дали оттогаш биле отстранети.
Двајца функционери изјавија дека американската влада не ја исклучила можноста мините да биле измама. Иранците можеле да ги подготват мините за да го убедат Вашингтон дека сериозно размислуваат за затворање на теснецот, без всушност да имаат намера да го сторат тоа, рекоа функционерите.
Ормутскиот теснец се наоѓа помеѓу Оман и Иран и го поврзува Персискиот Залив со Оманскиот Залив на југ и Арапското Море на исток. Во најтесната област, тој е широк 34 километри, а бродската линија е широка само околу 3 километри во секоја насока.
Членовите на ОПЕК, Саудиска Арабија, Обединетите Арапски Емирати, Кувајт и Ирак, го извезуваат поголемиот дел од својата нафта преку теснецот, главно во Азија. Катар, еден од најголемите извозници на течен природен гас во светот, го испраќа речиси целиот свој течен природен гас преку него.
Иран, исто така, го извезува поголемиот дел од својата нафта преку преминот, што теоретски ја ограничува неговата склоност да го затвори. Сепак, Техеран посвети значителни ресурси за да се осигури дека може да го стори тоа доколку е потребно.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
ЦИА не оспорува дека Путин се обидел да му помогне на Трамп на изборите во 2016 година

Ревизијата на ЦИА откри недостатоци во подготовката на проценката на американското разузнавање дека рускиот претседател Владимир Путин се обидел да влијае на претседателските избори во САД во 2016 година во корист на Доналд Трамп, но не го оспори тој заклучок.
Ревизијата „не го оспорува квалитетот или кредибилитетот“ на строго доверливиот извештај на ЦИА на кој се потпирале авторите на проценката за да дојдат до тој заклучок, соопшти денес ЦИА.
Но, ревизијата ја доведува во прашање „високата доверба“ во тој заклучок, како што е оценета од ЦИА и ФБИ. Наместо тоа, на заклучокот требало да му се даде оценка „умерена доверба“ што му ја дала Националната агенција за безбедност (НСА).
Трамп ја отфрли проценката на разузнавањето, објавена во јануари 2017 година. По состанокот со Путин во ноември 2017 година, тој рече дека верува оти Путин не се мешал во изборите.
Директорот на ЦИА, Џон Ратклиф, поранешен конгресмен кој беше директор на националното разузнавање за време на првиот мандат на Трамп, нареди преглед и на делот „научени лекции“ „за да се промовира аналитичка објективност и транспарентност“, соопшти ЦИА.
Дирекцијата за анализа на ЦИА, која ја спроведе ревизијата, „идентификуваше повеќе процедурални аномалии“ во подготовката на класифицираната проценка за руското мешање во изборите во декември 2016 година.
Меѓу нив беа „екстремно тесниот временски рок… и прекумерната вклученост на раководителите на агенцијата“, што „доведе до отстапувања од стандардните практики во подготовката, координацијата и прегледот“ на извештајот, се вели во неа.
„Овие отстапувања ја спречија ригорозната примена на експертизата, особено за најспорната оценка на проценката“.
Сепак, ревизијата не ја поништи проценката дека Путин користел дезинформации и сајбер кампања за да влијае на изборите во 2016 година во корист на Трамп.
Одборот на Сенатот за разузнавање дојде до истиот заклучок во извештајот од 2018 година.
Свет
СЗО бара зголемување на цените на алкохолот, тутунот и безалкохолните пијалоци за 50 проценти

Светската здравствена организација (СЗО) вчера ги повика земјите да ги зголемат цените на алкохолот, тутунот и безалкохолните пијалоци за 50 проценти во следните десет години преку даноци за да помогнат во борбата против хроничните болести.
СЗО истакна дека ова ќе помогне да се намали потрошувачката на овие производи, кои придонесуваат за болести како што се дијабетес и некои видови рак, и да се соберат пари во време кога помошта за развој се намалува, а јавниот долг расте.
„Даноците за здравство се едни од најефикасните алатки што ги имаме“, рече помошникот генерален директор на СЗО за промоција на здравјето и превенција и контрола на болести, Џереми Фарар.
„Време е да се дејствува“, додаде тој.
СЗО започна иницијатива наречена „3 до 35“ на Конференцијата на ОН за финансирање на развојот во Севиља. Иницијативата би можела да собере 1 трилион американски долари до 2035 година.
СЗО со децении ги поддржува даноците на тутунот и зголемувањето на цените, а во последниве години повикува на даноци на алкохолот и безалкохолните пијалоци, но ова е прв пат да предложи специфични зголемувања на цените за сите три производи.
Генералниот директор на СЗО, Тедрос Аданом Гебрејесус, на конференцијата изјави дека даноците би можеле да им помогнат на владите „да се прилагодат на новата реалност“ и да ги зајакнат своите здравствени системи со зголемени приходи. Речиси 140 земји веќе ги зголемија даноците и цените на тутунот за просечно повеќе од 50 проценти од 2012 до 2022 година, забележа СЗО.
СЗО разгледува други даночни препораки, вклучително и оние за ултра-преработена храна, и ја финализира дефиницијата за тој вид храна во наредните месеци. Иницијативата е поддржана од Bloomberg Philanthropies, Светската банка (СБ) и OECD и вклучува поддршка за земјите кои сакаат да дејствуваат.
Свет
Топлотен бран во Европа: 8 загинати, стотици хоспитализирани, дискусии во Франција

Силен топлински бран го погоди големиот дел од Европа, при што досега се пријавени осум смртни случаи — четворица во Шпанија, двојца во Франција и двојца во Италија. Стотици лица се хоспитализирани, а температурите достигнаа и до 40°C во некои региони.
Во Шпанија, шумски пожари предизвикаа загуби на животи и штети на земјоделски површини. Во Франција, министерството за здравство предупредува на висок ризик особено за ранливите групи, а земјата е поделена поради дебатата за потребата од климатизација во јавните објекти. Крајно десничарскиот политичар Марин Ле Пен ја користи кризата за кампања, додека владата ја критикува таквата политика како штетна за климата.
Поради топлинскиот бран, некои региони се соочуваат и со опасност од силни невремиња, додека еден од нуклеарните реактори во Швајцарија беше привремено исклучен поради високите температури на водата за ладење.
Економски анализи предупредуваат дека екстремните температури може да го забават економскиот раст во Европа, додека научниците потенцираат дека климатските промени се главен фактор зад овие екстреми.