Свет
Бајден и Макрон телефонски ќе разговараат за спорот околу подморниците
Францускиот претседател, Емануел Макрон и неговиот американски колега, Џо Бајден, во наредните денови ќе разговараат телефонски за неуспешниот договор за подморници, објавија француските власти по ненадејниот раскол меѓу Франција од една страна и САД, Велика Британија и Австралија од друга.
Австралискиот премиер, Скот Морисон, денеска изјави дека го разбира разочарувањето на Франција што Канбера го откажа договорот за купување француски подморници во корист на сојузот со САД и Велика Британија, но нагласи дека Австралија треба да ги заштити своите интереси.
„Претседателот Бајден побара разговор со францускиот претседател Емануел Макрон и тој ќе се одржи во наредните денови“, изјави портпаролот на француската влада, Габриел Атал.
Австралија, Велика Британија и САД во средата објавија формирање на трилатерална безбедносна алијанса АУКУС за зајакнување на одбранбената соработка во Индо-Пацификот, која предвидува флота од нуклеарни подморници што Австралија ќе ги изгради со американска помош.
Поради таа одлука, Канбера се откажа од договор вреден 40 милијарди долари со француска компанија која требаше да изгради флота од подморници, на што Париз жестоко реагираше и ги повлече своите амбасадори од САД и Австралија.
„Сакаме објаснувања за нешто што изгледа како изиграна доверба и сакаме да знаеме како тие имаат намера да излезат од овој договор“, рече Атал за БФМТВ.
Новата британска министерка за надворешни работи, Лиз Трус, која ја презеде функцијата среде голем дипломатски спор и по реконструкција на владата, го бранеше новиот сојуз во неделното издание на „Телеграф“.
„Слободите мора да се бранат. Ние градиме силни безбедносни врски низ целиот свет“, посочи Трус.
„Освен нуклеарните подморници, воената употреба на вештачка интелигенција треба да се прошири со Австралија и Соединетите американски држави“, додаде таа.
Но, Франција гледа на новиот сојуз не само во светлината на загубата на договорот вреден повеќе милијарди долари, туку и како товар за НАТО и предизвик за ЕУ.
„Исто така, мора да ја доведете во прашање и силата на сојузот со САД“, изјави францускиот министер за надворешни работи, Жан-Ив Ле Дријан, во саботата навечер.
„Во вистински сојуз, луѓето разговараат едни со други и се почитуваат, но тоа не е случај овде“, рече Ле Дријан, кој предупреди дека има сериозна криза меѓу двете земји, но и со Австралија, додавајќи дека во еден сојуз нема простор за лицемерие презир и лаги.
Експертите веруваат дека на Австралија ќе ѝ требаат 10 до 20 години за изградба на подморници бидејќи земјата нема соодветна инфраструктура за нуклеарна технологија, како и нуклеарни експерти.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
„Ројтерс“: Богатите земји ги зголемуваат трошоците за климатскиот договор на 300 милијарди долари
Европската унија, САД и другите богати земји на самитот за климатски промени COP29 одлучиле да ја зголемат глобалната финансиска цел на 300 милијарди долари годишно до 2035 година, изјавија извори за „Ројтерс“.
Промената доаѓа откако земјите во развој го оценија предлогот за договор од 250 милијарди долари, кој беше изготвен од претседателството на Азербејџан COP29 во петокот, како навредливо низок.
Пет извори запознаени со разговорите зад затворени врати изјавиле дека ЕУ прифатила поголема сума.
Два извори рекоа дека САД, Австралија и Британија исто така се согласиле.
Делегатите на конференцијата на ОН за климатски промени во Баку, Азербејџан, во саботата наутро чекаа нов предлог за глобален договор за финансирање на борбата против климатските промени, а преговорите траеја цела ноќ.
Не е јасно дали земјите во развој се веќе запознаени со ревидираните позиции на богатите земји.
Портпаролот на Европската комисија одби да ги коментира преговорите.
Делегацијата на САД на COP29 не одговори на барањето за коментар.
Свет
Потпретседателката на Филипините: Ако ме убијат мене, убијте го претседателот
Потпретседателката на Филипините, Сара Дутерте рече дека треба да се убие претседателот Фердинанд Маркос Џуниор, ако таа самата биде убиена, што ја натера канцеларијата на Маркос на „итна соодветна акција“.
Во драматична слика за продлабочувањето на јазот меѓу двете најмоќни политички семејства на оваа земја во Југоисточна Азија, Дутерте на прес-конференција рече дека разговарала со атентаторот и му наложила да ги убие Маркос, неговата сопруга и претседателот на филипинскиот парламент, ако таа самата била убиена.
„Реков не застанувај додека не ги убиеш, а потоа тој рече ‘да’“, изјави Дутерте.
Канцеларијата за претседателски комуникации одговори со соопштение во кое се вели: „Постапувајќи по јасната и недвосмислена изјава на потпретседателката дека таа ангажирала атентатор да го убие претседателот доколку успее наводниот заговор против неа, извршниот секретар ја проследи оваа активна закана до претседателската безбедносна команда за итна соодветна акција“.
„Секоја закана по животот на претседателот мора секогаш да се сфати сериозно, особено што оваа закана беше јавно откриена на јасен и несомнен начин“, се вели во соопштението за печатот.
Кабинетот на Дутерте не одговори веднаш на барањето за коментар на изјавата од претседателскиот кабинет.
„Оваа земја оди по ѓаволите бидејќи нè води личност која не знае да биде претседател и која е лажго“, рече таа на пресот.
Дутерте, ќерката на претходникот на Маркос, поднесе оставка од неговата влада во јуни, додека остана потпретседател, сигнализирајќи го колапсот на силната политичка алијанса што им помогна на неа и на Маркос, синот и истоименикот на покојниот авторитарен лидер, да обезбедат убедлива изборна победа во 2022 година.
Претседателот на парламентот Ромуалдез, братучед на Маркос, го намали буџетот на кабинетот на потпретседателот за речиси две третини.
Испадот на Дутерте е последен во низата зачудувачки индикации за раздор во врвот на филипинската политика.
Во октомври таа го обвини Маркос за неспособност и рече дека замислува да му ја отсече главата.
Двете семејства се во судир околу надворешната политика и смртоносната војна на поранешниот претседател Родриго Дутерте против дрогата.
На Филипините, потпретседателот се избира одвоено од претседателот и нема официјални должности. Многу потпретседатели беа ангажирани во општествениот развој, додека некои беа именувани на позиции во владата.
Свет
Зеленски: Украина работи на развој на нови видови воздушна одбрана
Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска изјави дека Украина работи на развој на нови видови воздушна одбрана за да се спротивстави на, како што рече, новите ризици откако Русија искористи нова ракета со среден дострел.
Зеленски во своето ноќно видео обраќање рече дека потегот на Русија бара сериозен одговор за да се спречи, како што наведе, рускиот претседател Владимир Путин да ја прошири војната и да ги почувствува вистинските последици од неговите постапки.
Путин во четвртокот рече дека Русија, како одговор на нападите на американските и британските ракети со долг дострел, истрела нова балистичка ракета со среден дострел „Орешник“ на украинска територија, на која современите системи немаат начин да се спротивстават.