Свет
Бајден и Си разговараа по телефон: „Целта е да се контролира тензијата меѓу двете велесили“

Кинескиот претседател Си Џинпинг и американскиот претседател Џо Бајден одржаа телефонски разговор во, како што рече Белата куќа, обид на двајцата лидери да ги „контролираат тензиите“ меѓу двете суперсили.
Белата куќа објави во соопштението дека Бајден во разговорот со Си повикал на мир и стабилност околу Тајван, кој се подготвува да постави нов претседател.
Американскиот претседател повика и на почитување на правата и слободата на пловидба во Јужното Кинеско Море. Тоа беше прв телефонски разговор меѓу двајцата претседатели од јули 2022 година.
Кинеските медиуми објавија дека Си му рекол на американскиот претседател дека проблемот со Тајван претставува „црвена линија што не смее да се премине“.
Бајден исто така, се вели во соопштението на Белата куќа, изразил загриженост за „нефер трговските практики и непазарните економски практики на Кина“.
Тој нагласи дека „САД ќе продолжат да ги преземаат неопходните активности за да се спречи употребата на напредните американски технологии за поткопување на нашата национална безбедност, без непотребно ограничување на трговијата и инвестициите“.
Кинеските медиуми објавија дека Си рекол дека Пекинг нема да стои настрана „со скрстени раце“ доколку Вашингтон продолжи да го задушува „високиот технолошки развој на Кина“. Според нив, Си рекол дека „САД покренале безмилосна серија мерки за потиснување на кинеската економија, трговија, наука и технологија, а списокот на санкции против кинеските компании расте“.
Американскиот министер за финансии Џенет Јелен за неколку дена ќе отпатува во Кина, а државниот секретар Ентони Блинкен за неколку недели ќе биде во Пекинг за да го продолжи дијалогот меѓу двете страни, потврди извор од Белата куќа.
Според извор од Белата куќа, телефонскиот разговор меѓу двајцата лидери бил можност да се оцени напредокот од нивната средба во ноември на самитот во Вудсајд, Калифорнија, кога Кси и Бајден се договориле да соработуваат во повеќе области, од борбата против наркотици до вештачка интелигенција и воспоставување дијалог меѓу нивните вооружени сили.
„Интензивната конкуренција бара интензивна дипломатија за да се менаџираат тензиите, да се разговара за заблуди и погрешни толкувања и да се избегне несакани конфликти“, рече американскиот претставник. САД, додаде тој, се прилично загрижени за економската поддршка што Кина и ја дава на Русија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Eди Рама го слави четвртиот мандат, Бериша повика на отпор

Премиерот на Албанија, Еди Рама обезбеди четврти мандат откако неговата Социјалистичка партија победи на изборите во Албанија во неделата, покажаа вчера официјалните резултати. Опозицијата тврди дека изборите се украдени.
Со преброени 96 отсто од гласовите, Социјалистичката партија имаше 52 отсто од гласовите и 82 места во 140-члениот парламент. Нејзиниот главен опозициски ривал, централно-десничарската Демократска партија на Сали Бриша, освои 34 отсто од гласовите и 52 пратенички места.
Резултатите ќе го прошират мнозинството на Социјалистичката партија и ќе му дадат на Рама удобно водство за формирање влада. Тие, исто така, ќе му овозможат да продолжи со напорите за исполнување на ветувањето за влез на Албанија во Европската унија до 2030 година, иако многу експерти сметаат дека временската рамка е премногу оптимистичка со оглед на неопходните реформи, особено кога станува збор за искоренување на корупцијата.
„Ова е најскромното искуство во мојот живот и доаѓа во историски момент за Албанија… како идна членка на Европската унија“, изјави Рама за Политико.
Меѓународните набљудувачи се сомневаа во регуларноста на изборите, а албанското специјално обвинителство соопшти дека истражува 39 случаи поврзани со изборите, главно за купување гласови, објави Ројтерс. Не е прецизирано кои партии се под сомнеж.
Бериша, поранешен претседател и премиер, ги отфрли изборните резултати и повика на протест на 16 мај, денот кога лидерите од цела Европа треба да се соберат на самитот во Тирана.
„Никогаш нема да ги прифатиме овие избори – никогаш“, рече Бериша на вчерашната прес-конференција, на која упати обвинувања за нерегуларности, но без јавно да презентира докази.
Бериша продолжи со острата реторика карактеристична за изборната кампања, нарекувајќи го Рама „нарко-диктатор“. Во изјава за Ројтерс, партијата на Рама ги отфрли обвинувањата за изборна измама и го нарече Бериша „стар, безнадежен поранешен комунистички политичар“.
Осумдесетгодишниот Бериша тврди дека Албанија не е ни блиску до подготвеност за прием во ЕУ. Поранешниот личен лекар на покојниот диктатор Енвер Хоџа, по професија кардиолог, водеше кампања по моделот на американската, под надзор на консултанти донесени од Вашингтон Сепак, тоа не му помогна да го порази Рама.
„Да мислиш дека можеш да станеш Трамп е исто како да ангажираш фризер во Холивуд и да мислиш дека ќе станеш Бред Пит“, рече Рама.
Рама (60), познат по своето присуство на социјалните мрежи, во понеделникот објави фотографии и пораки од Европската куќа во Тирана, каде што интензивно се подготвуваат за самитот на европската политичка заедница, објави Политико.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и претседателот на Европскиот совет Антонио Коста доаѓаат во Албанија на шестото издание на самитот, иницијатива што ја покрена францускиот претседател Емануел Макрон за да ги соберат земјите од ЕУ и земјите кои не се членки на ЕУ за да разговараат за безбедноста, економската соработка и регионалната стабилност. На самитот ќе бидат и претставници на земјите кои се надеваат на членство во ЕУ, како Украина и Грузија.
„Голема чест е да го пречекаме целиот наш демократски континент во Тирана – вклучувајќи ја Украина и мојот драг пријател Володимир Зеленски“, рече Рама.
Рама, кој е на власт од 2013 година, беше фаворит на овие избори, делумно благодарение на влијателната мрежа што ја изгради за време на неговите 12 години на власт, неодамнешниот период на постојан економски раст, но и длабоко поделена опозиција, според Ројтерс.
Свет
Зеленски: Подготвени сме на се’ утре во Турција

Украинскиот претседател Володимир Зеленски во своето вечерашно обраќање рече дека Украина е подготвена за секаков формат на мировни преговори и дека не се плаши од средби или разговори.
„Подготвени сме за секаков формат на преговори и не се плашиме од средби. Утре – во Турција“, рече Зеленски.
Тој додаде дека се уште чека потврда за тоа кој ќе дојде од Русија на преговорите, по што ќе одлучи за следните чекори на Украина: „Чекам кој ќе пристигне од Русија. Потоа ќе одлучам што понатаму“.
Свет
Макрон: Ако Русија не се согласи на прекин на огнот, ќе следат нови санкции

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека е подготвен да го поддржи воведувањето нови санкции против Русија во наредните денови доколку Москва не се согласи на прекин на огнот. Тој ги спомена финансискиот сектор и индустријата за нафта и гас како можни цели на санкции.
„Нашата намера е да воведеме нови санкции против Русија во наредните денови“, рече Макрон во вечерното интервју за телевизијата TF1.
Коментарите на Макрон уследија по слични пораки од Лондон, Берлин и Варшава – сите три земји најавија нови мерки во сабота доколку Русија не се согласи на 30-дневен безусловен прекин на огнот, кој требаше да стапи на сила на почетокот на оваа недела.
Германскиот канцелар Фридрих Мерц, исто така, вчера предупреди дека европските сојузници ќе воведат „значително заострување на санкциите“ доколку Владимир Путин го отфрли примирјето, наведувајќи ги енергетските и финансиските пазари како клучни сектори. Францускиот министер за надворешни работи Жан-Ноел Баро во понеделникот изјави дека Европската комисија е задолжена да подготви предлози за нови санкции токму во тие области.