Свет
Би-би-си: Војната го промени Зеленски, но сега е време повторно да се трансформира

„Најдобриот продавач во историјата“, така Доналд Трамп еднаш го нарече Володимир Зеленски поради количината помош што Соединетите Американски Држави ѝ ја дадоа на Украина. Без разлика дали таа споредба е фер или не, улогата на Зеленски во задржувањето на светското внимание на неговата земја беше секако клучна за украинската борба.
Неговата трансформација од телевизиски комичар во воен претседател е одамна позната, а датира од 2022 година кога реши да остане во Киев додека се приближуваа руските трупи. Таа одлука значеше дека Украина ќе продолжи да се брани до ден-денес, пишува Би-би-си.
Зеленски денес остава впечаток на поавторитативна, можеби борбена личност, делумно обликувана од неговата зголемена изолација на меѓународната сцена. Но, со непредвидливоста на вториот мандат на Трамп, особено откога двајцата се судрија во Овалната соба во февруари, Зеленски можеби ќе треба повторно да се трансформира“, пишува медиумот.
Политички веќе не е приказна за угнетувачот и угнетените. Наместо тоа, приказната е заматена од двоен предизвик: изразување желба за мир додека истовремено ги штити интересите на својата земја.
Но, дали човекот што имаше толку голема моќ дома и беше толку влијателен во странство навистина ќе претрпи уште една голема трансформација префрлајќи го својот фокус на дипломатијата во ерата на Трамп? Или ќе одлучат дека е најдобро да се попушти што е можно помалку?
Пред да почне второто поглавје со Трамп, украинскиот лидер ефикасно лобира за поддршка од Западот. Неговата порака беше силна и успеа да обезбеди поддршка.
„Зеленски беше многу паметен и пресметлив во раните денови на војната“, вели Ед Арнолд од тинк-тенкот за одбрана и безбедност, Кралскиот институт за обединети услуги (RUSI).
Неговата одлука да присуствува на безбедносна конференција во Минхен две недели пред инвазијата, и покрај советите дека тоа е безбедносен ризик, беше клучна, тврди Арнолд: „Тоа ја направи поддршката за Украина лична за оние што присуствуваа лично“.
Серхи Лешченко, советникот на Зеленски, објаснува: „Мораме да бидеме видливи за светот. Ако јавното мислење е на страната на Украина, има поголеми шанси да добиеме помош од меѓународната заедница“.
Победата на Украина во битката за Киев го зацврсти Зеленски како симбол на опстанокот на земјата и ја зајакна неговата позиција да продолжи да бара воена помош од западните сојузници. До крајот на 2022 година Зеленски можеше да ги покаже ефектите од помошта кога беа ослободени големи области на Украина.
Почетниот успех го постигна со своите европски сојузници. „Тие се лично поврзани со Зеленски и Украина. Тој комуницира со четворица британски премиери од почетокот на војната и сите потпишаа нови декларации со Украина“, вели Арнолд.
Но, кога не следуваа нови успеси, пораката на Зеленски не се промени и со текот на времето тоа почна да му штети. По неуспешната украинска контраофанзива во летото 2023 година, оправдувањето за поддршката на Киев сè повеќе беше доведено во прашање од влијателните републиканци во САД.
Марија Золкина од фондацијата „Демократски иницијативи“ со седиште во Киев верува дека Зеленски е делумно одговорен.
„Тој се потпира на логиката дека мора постојано да бараат нешто од своите партнери. На почетокот функционира многу добро, но со САД и другите сојузници таа порака престана да функционира во 2023 година, а неговата дипломатија не се адаптира доволно бргу“, тврди Золкина.
На 27 септември 2024 година многу се променија. Тој ден нешто повеќе од еден месец пред претседателските избори во САД, Зеленски се сретна со Трамп во кулата „Трамп“.
Тензиите меѓу двајцата се зголемија пред средбата: Зеленски неколку дена претходно рече дека Трамп не знае како всушност да ја заврши војната откога вториот тврдеше дека тоа може да го направи за еден ден.
По нивната средба во кулата „Трамп“, двајцата се појавија пред камерите и изгледаа непријатно. Иако објавија дека имаат заеднички став во желбата да се стави крај на војната, нивните невербални знаци укажуваа на недостиг на хемија. Дуото повторно се сретна пет месеци подоцна во Овалната соба, каде што нивната сега позната средба стана дипломатска катастрофа за Киев.
„Зеленски го гледаше Трамп како себеси, како медиумска личност што влезе во политиката, која е против естаблишментот“, вели Вадим Пристајко, амбасадор на Украина во Обединетото Кралство до неговото сменување во 2023 година, според написите.
„Односите со Трамп се како возење во забавен парк. Понекогаш има конструктивна соработка, а потоа одеднаш се појавува некаква криза“, вели Володимир Фесенко, директор на Центарот за политички студии „Пенто“.
Тука е и нивниот вербален конфликт. Трамп го обвини Зеленски за почетокот на војната нарекувајќи го диктатор, а украинскиот претседател го обвини својот американски колега дека живее во простор на руска дезинформација.
Фесенко смета дека Зеленски постојано ја менува тактиката за да најде начин да соработува со Вашингтон, а Золкина смета дека проблемите се подлабоки: „Постои триаголник меѓу американската администрација, Кремљ и Киев. Украина се смета за послаба страна на тој триаголник. За Трамп, Зеленски не е во иста лига и тука лежи проблемот.
Кога се одржа познатата средба во Овалната соба со Трамп и потпретседателот Џеј-Ди Венс, Зеленски првпат изгледаше како да остана без политички одговор бидејќи беше обвинет дека не покажал доволно благодарност и си игра со трета светска војна.
Неговиот одбранбен говор на телото, како и неговите раце, беше исто така нов. Зеленски отсекогаш изгледал самоуверен. Тој се чувствува удобно на сцената и често се свртува кон хуморот, но ова беше поинаку“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Вучиќ најави намалување на цените на јајцата, зеленчукот, овошјето, млечните производи…

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, објави денеска дека од идната недела ќе се ограничат маржите во трговските синџири, што ќе доведе до пониски цени за околу 3.000 производи. Според него сега ти маржи сега се и до 45,2 проценти во најголемите синџири, и дека во наредниот период до крајот на годината ќе следат сеопфатни мерки за подобрување на животниот стандард на луѓето во Србија.
Toj најави и намалување на каматите на станбените, готовинските и потрошувачките кредити што ќе важи за следните 365 денови.
Вучиќ на прес-конференција изјави дека во наредниот период ќе бидат донесени закони за трговија и заштита на потрошувачите, додека до крајот на годината се очекува донесување на законот за забрана на нефер трговски практики.
Дел од мерките тој ги претстави денеска, а дел ќе бидат дополнително претставени во средината на септември. Маржите ќе бидат ограничени за 23 групи производи, односно околу 3.000 производи, што се однесуваат на 24 компании. Oпфатени се 24 трговци на мало.
„Во наредниот период ќе донесеме закон за трговија, ќе донесеме закон за заштита на потрошувачите, каде што ќе мора да има ценовници, нема да има измами со таканаречени промоции. А, до крајот на годината ќе донесеме и закон за спречување на нефер трговски практики, каде што им помагаме на домашните бизнисмени, на нашите добавувачи“, рече Вучиќ на денешната прес-конференција во Белград.
Вучиќ најави дека регулативата за ограничување на маржите „ќе започне следната недела“.
Тој истакна дека речиси и да нема да има измама, бидејќи се е обезбедено преку регулативата, преку директна контрола и пазарна инспекција, преку сите финансиски и даночни инспекции.
„Казните ќе бидат исклучително строги, но веќе разговаравме со трговците и ќе се погрижиме добро да го разберат тоа. Сакаме тие да остварат поголем профит и веруваме дека тоа е во нивен интерес, бидејќи луѓето ќе купуваат повеќе и ќе трошат повеќе пари, бидејќи знаат дека не плаќаат за нешто што е прескапо“, рече Вучиќ.
Тој додаде дека верува оти тоа е многу важно и дека е сигурен дека луѓето ќе бидат исклучително задоволни бидејќи секој од производите ќе биде значително поевтин. Како што истакна, за секој производ максималната маржа ќе биде 20 проценти, а максималниот „оф-рабат“ ќе биде 10 проценти.
„Се обидуваме да постигнеме ограничување на маржите што ќе придонесе за големо намалување на цените, вклучени се околу 3.000 производи. За да се види зошто стандардот е повисок во ЕУ – од 13 до 15 проценти оди во просечната потрошувачка кошничка, толку оди за храна. Во нашиот случај, оди помеѓу 40,6 и 47,8 проценти, во минималната потрошувачка кошничка, толку оди за храна, а потоа малку пари остануваат за луѓето за други потреби“, рече Вучиќ.
Српскиот претседател најави намалување на цените на сапун, паста за заби, детергенти, пелени за бебиња и возрасни, ориз, безалкохолни пијалоци, солени кондиторски производи, зеленчук и овошје, замрзнати производи, оцет, тестенини, млечни производи, јајца…
„Србија има стабилен девизен курс веќе 13 години, тоа никогаш не било случај. Србија има ниска стапка на јавен долг, некаде околу 45 проценти, сите тие бројки се добри. Таму каде што ние, признавам, направивме грешка, поради разни проблеми, не обрнав доволно внимание на одредени работи што излегоа од контрола“, рече Вучиќ.
Според него, неговата грешка била кога имало две претходни акции за намалување на цените, кои не биле ограничувања на маржите за сите производи.
Во врска со каматните стапки на кредитите, претседателот на Србија рече дека целта е да се поттикне дополнителна потрошувачка. Поповолни кредити се обезбедуваат за граѓани со приход до 100.000 динари.
„Стапката на сиромаштија во Србија е најниска, но сè уште има луѓе кои се сиромашни, секоја година тој број се намалува. Но, ова се однесува на средната класа. Просечната плата во мај била 107.500 динари, медијалната плата е 83.525 динари. Околу 50 проценти од граѓаните примаат плата што е помала од 83.525 динари, имаме голем број граѓани кои имаат големи плати од над 100.000 динари. значајна стратификација, сакаме да им помогнеме на средната класа“, рече тој.
Тој тврди дека тие мерки досега „не се видени во историјата на Србија“.
„Граѓаните и пензионерите со пензија до 100.000 динари можат да земат готовински кредити до 9.000 евра. Со ваков вид пензија и плата, до вчера каматната стапка на динарските кредити беше до 11,35. Сега им кажуваме – не смее да надмине 7,5 проценти. Поштенска штедилница ќе ја намали на 5,99“, нагласи Вучиќ.
Беа објавени и измени на Законот за извршување и обезбедување (ЗИО), според кои конфискацијата на недвижен имот ќе биде невозможна, ако станува збор за единствен семеен недвижен имот, ако живеалиштето на таа адреса е регистрирано најмалку пет години пред поднесувањето на предлогот за извршување, како и ако станува збор за стан со површина до 60 квадратни метри.
Претставувајќи нов пакет економски мерки за подобрување на животниот стандард на граѓаните, тој додаде дека ќе има одредени услови, како што е постоењето на судска одлука дека станува збор за едносемејна куќа, и дека новата регулатива ќе содржи „уште некои бенефиции за должниците на извршување“.
Свет
Палестински камерман убиен во појасот Газа

Палестинската новинска агенција (ВАФА) објави дека израелските војници убиле палестински камерман во северниот дел на Појасот Газа. Камерманот Калед ал Мадхун бил смртно застрелан во близина на преминот Зиким.
Израелската армија сè уште не го коментираше инцидентот.
Во средината на август израелската армија во градот Газа уби четворица вработени во Ал Џезира.
Израелската војска ја потврди смртта на дописникот Анас ал-Шариф, наведувајќи дека 28-годишникот се претставувал како новинар на Ал Џезира додека водел терористичка ќелија за палестинската милитантна организација Хамас.
Според податоци на Комитетот за заштита на новинарите (ЦПЈ) и Меѓународната федерација на новинари (ИФЈ) од почетокот на војната во Појасот Газа, октомври 2023 до 11 август во израелските напади загинале Израел 274 новинари и медиумски работници, од кои 269 биле Палестинци.
Свет
Израелски војници забележани во градот Газа

Палестински очевидци тврдат дека во градот Газа забележани се израелски војници.
Според нив израелските војници биле забележани во населбата Сабра, во близина на зграда во која порано се наоѓало училиште.
Израелските војници наводно се заблежани во градот Газа откако израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху одобри план за преземање на градот, во кој живеат околу еден милион луѓе.
Израелската армија не ги коментираше палестинските наводи, истакнувајќи оти не ги открива позициите на своите војници.
Претходно Израел соопшти дека планира да евакуира околу еден милион жители од градот пред офанзивата, која се очекува да почне најрано во септември.