Свет
Борел до иранскиот колега: Престанете да давате воена помош за Русија
Шефот на европската дипломатија денеска изјави дека на состанокот во Јордан побарал од својот ирански колега Хосеин Амир-Абдолахијан, Иран да престане со репресијата на демонстрантите и давање воена поддршка за Русија.
Средбата, прва на тоа ниво меѓу двете страни од август, се одржа на маргините на регионалниот самит во Мртвото Море. Тоа се случи во време кога преговорите за иранската нуклеарна програма меѓу Техеран и големите сили се во застој.
На средбата учествуваа и европскиот координатор за преговорите што се водат во Виена, Енрике Мора, и главниот ирански преговарач Али Багери, пренесе агенцијата „Ирна“.
„Неопходен состанок со иранскиот министер во време на влошување на односите меѓу ЕУ и Иран“, напиша Борел на „Твитер“. „Нагласив дека воената поддршка за Русија и внатрешната репресија во Иран треба веднаш да се прекине“, додаде тој.
Necessary meeting w Iranian FM @Amirabdolahian in Jordan amidst deteriorating Iran-EU relations
Stressed need to immediately stop military support to Russia and internal repression in Iran
Agreed we must keep communication open and restore #JCPOA on basis of Vienna negotiations— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) December 20, 2022
ЕУ минатата недела воведе нова серија санкции против Техеран поради неговото задушување на демонстрантите, кои ја потресоа земјата по смртта во притвор во средината на септември на една млада Иранка со курдско потекло.
Амир-Абдолахијан „го осуди пристапот на западните земји, кој се состои во поддршка на бунтовниците и воведување незаконски санкции“ на неговата земја „под лажен изговор за заштита на човековите права“, соопшти неговото министерство.
ЕУ ги санкционира производителите на беспилотни летала и командантите на иранските воздухопловни сили, кои ги обвинува дека се вклучени во продажбата на беспилотни летала на Русија, која ги користи во војната во Украина.
Техеран тврди дека никогаш не ѝ испратил на Русија оружје за употреба во тој конфликт, а Амир-Абдолахијан денеска изјави дека неговата земја е „подготвена да ги реши сите недоразбирања со украинската страна“, се вели во соопштението за печатот.
Борел рече дека двете страни се согласиле да „одржат отворени канали за комуникација и да го обноват“ нуклеарниот договор. Во врска со ова иранскиот функционер ги советува Европејците да „усвојат конструктивен и реален пристап“.
Во април 2021 година во Виена, Иран и големите сили почнаа преговори за обновување на иранскиот нуклеарен договор од 2015 година, кој го гарантира цивилниот карактер на иранската нуклеарна програма. Но, преговорите се во застој.
Тие се заглавени по прашањето за присуство на траги од збогатен ураниум на три локации за што Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) бара објаснувања.
Делегацијата на МААЕ во понеделникот се состана со официјални претставници во Иран, меѓу кои беше и Мохамад Еслами, шеф на иранската организација за атомска енергија, според иранската новинска агенција ИСНА.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
Изградена за „Посејдон“: Русија ја покрена нуклеарната подморница „Хабаровск“
Во производственото здружение „Севмаш“ во Северодвинск беше лансирана нуклеарната подморница „Хабаровск“, една од најмистериозните во поновата руска флота, способна да го носи беспилотното летало-торпедо „Посејдон“ опремено со нуклеарни боеви глави. Тоа е настан што Москва го опишува како пресвртница во развојот на подводни нуклеарни системи.
На церемонијата зборуваше министерот за одбрана Андреј Белошов, кој нагласи дека „Хабаровск“ значително ќе ја зајакне безбедноста на поморските граници на Русија и заштитата на нејзините национални интереси околу светските океани. Присутни беа и адмиралот Александар Мојсејев, врховен командант на морнарицата, проследен од Андреј Пучков, раководител на Обединетата корпорација за бродоградилиште, и Михаил Будниченко, директор на „Севмаш“.
„Денес е исклучителен ден за нас – беше лансиран крстосувачот со тешки ракети на нуклеарен погон „Хабаровск“, симбол на новата генерација на руската морнарица“, рече Белоусов. Министерот додаде дека се очекува подморницата да помине низ циклус фабрички и државни тестови кои, со оглед на моменталната ситуација, ќе траат најмногу шест месеци.
„Посејдон“ – „Франкенштајн оружје“ без контрамерки
Според поранешниот началник на Генералштабот на морнарицата, адмирал Виктор Кравченко, „Хабаровск“ е специјално дизајниран за системот „Посејдон“. Овој подводен беспилотен уред, кој носи нуклеарно оружје, може да работи на екстремно големи длабочини и растојанија и се смета за еден од најопасните проекти во историјата на модерното оружје.
„Посејдон може да онеспособи цели држави. Нема контрамерки против него“, рече претседателот на Комитетот за одбрана на Државната дума, Андреј Картаполов, додавајќи дека ова оружје претставува клучен елемент во стратешкото одвраќање.
Западните аналитичари го нарекуваат „Посејдон“ „Франкенштајн оружје“ – систем со практично неограничен дострел и можност за преминување на океаните. Според податоците објавени од „Вашингтон пост“, дронот може да носи боева глава со моќност до 20 мегатони ТНТ, што е доволно за уништување на крајбрежните бази, градови и индустриски центри во радиус од десетици километри. Целите, како што е наведено, би можеле да ги вклучат американските поморски бази Норфолк и Сан Диего, како и британската база Девонпорт.
Тестовите предизвикаа одговор од Трамп
По најновите тестови на системот „Посејдон“, претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, објави дека ќе ја започне својата програма за нуклеарни тестови „под еднакви услови“. На платформата Truth Social, тој рече дека е време Америка да ја покаже својата технолошка предност и да ги зајакне своите одбранбени способности.
„Соединетите Американски Држави се далеку пред другите во развојот на нуклеарни подморници и воена технологија. Нашето оружје е најдобро во светот и сите земји сакаат да го купат“, рече Трамп.
Лансирањето на „Хабаровск“ и активирањето на програмата „Посејдон“ ги зголемуваат влоговите во глобалната трка во вооружување. Москва испраќа порака дека има системи што можат да ја пробијат секоја одбрана, додека Вашингтон нагласува дека останува еден чекор понапред. Воените аналитичари предупредуваат дека влегувањето на автономни нуклеарни системи во оперативна употреба може да означи почеток на нова ера на стратешка конкуренција, без постојните механизми за контрола на ризикот, според светските медиуми.
Фото: принтскрин
Свет
Иранскиот претседател изјави дека Техеран ќе ги обнови своите нуклеарни постројки
Иранскиот претседател, Масуд Пезешкијан, изјави дека Техеран ќе ги обнови своите нуклеарни постројки со уште поголема сила од претходно, додавајќи дека земјата не сака да развива нуклеарно оружје.
Американскиот претседател Доналд Трамп предупреди дека ќе нареди нови напади врз иранските нуклеарни постројки доколку Иран се обиде повторно да ги активира оние што САД ги бомбардираа во јуни.
„Уништувањето на зградите и фабриките нема да ни претставува проблем — ќе ги обновиме со поголема сила“, рече Пезешкијан.
Вашингтон тврди дека нападнатите постројки биле дел од програма за развој на нуклеарно оружје, додека Техеран инсистира дека неговата нуклеарна програма има исклучиво цивилна намена — „за решавање на проблемите на народот, за болести, за здравјето на народот“.
Свет
Полицијата ги објави првите детали за напаѓачите од возот во Англија
Две лица сè уште се борат за живот по масовниот напад со нож во воз помеѓу Донкастер и Лондон вчера вечерта, соопшти британската полиција.
Нападот се случил во 18:25 часот по локално време во воз на Лондонската североисточна железница (LNER) што сообраќал од Донкастер во Јужен Јоркшир до станицата Кингс Крос во Лондон. Според полициските податоци, десет лица се повредени, од кои девет имале повреди опасни по живот. Четворица оттогаш се пуштени од болница, додека двајца се сè уште во критична состојба.
Надзорникот Џон Лавлес изјави на прес-конференција на станицата Хантингдон дека „во рок од осум минути од повикот на 999, двајца мажи се уапсени“.
„Тие се 32-годишен маж, црн британски државјанин и 35-годишен маж со карипско потекло. И двајцата се родени во Обединетото Кралство и се уапсени под сомнение за обид за убиство“, рече Лавлес.
Тој додаде дека во моментов „нема ништо што укажува дека станува збор за терористички напад“. Истрагата ја води Британската транспортна полиција, во соработка со антитерористичките единици, кои помагаат да се утврдат околностите и мотивите на нападот.
Според сведочењето на патниците, напаѓачот почнал да боде луѓе по случаен избор откако возот поминал низ Питерборо во Кембриџшир. Полицијата добила неколку повици од возот околу 19:40 часот, и набрзо бил запрен на станицата Хантингдон, на околу 15 минути возење од Питерборо.
Вооружени полициски сили пристигнале на местото на настанот и влегле во возот и ги привеле двајцата осомничени. Сведоците рекле дека полицајците користеле елетрошок за да совладаат еден од мажите кој држел нож.
На местото на настанот беа испратени бројни екипи за итни случаи, вклучувајќи и хеликоптерска амбуланта. Според полициските проценки, целиот инцидент траел помеѓу 10 и 15 минути. Неповредените патници биле испрашувани, а некои од нив биле префрлени во Лондон со автобус.
Пратеникот од Хантингдон, Бен Обез-Џекти, изјави за Би-Би-Си дека по пристигнувањето на местото на настанот, пронашол „околу десетина амбулантни возила, неколку противпожарни возила и повеќе од 20 полициски автомобили“. Железничката станица и блискиот пат А1307 останале затворени во недела наутро, додека возот сè уште бил на перонот под полициски надзор.
Сведоците опишаа сцени на паника и хаос во вагоните за Би-Би-Си, додека патниците трчале и се обидувале да избегаат од напаѓачот.
„Слушнав некого како вика „бегајте, човекот буквално ги боде сите“, мислев дека е шега поради Ноќта на вештерките“, рече Оли Фостер. Тој видел постар човек со рани на главата и вратот кој се обидел да ја заштити девојката од напаѓачите, додека другите патници се обидувале да го сопрат крварењето со своите јакни.
Друг сведок, Врен Чемберс, рече дека едно лице било избодено во раката и трчало низ возот за да ги предупреди другите патници, додека некои избегале во паника кон предниот дел од возот, а други се скриле во тоалетите.
Дин Мекфарлан, вработен во лондонското метро, рече дека на перонот на станицата Хантингдон видел неколку луѓе како трчаат крвави и преплашени, меѓу нив и човек во бела кошула „целосно покриен со крв“.
Премиерот Кир Стармер го нарече нападот „ужасен“ и „длабоко загрижувачки“. Полицијата сè уште ги истражува сите околности на инцидентот.

