Европа
Британската МИ 5 објави тајни досиеја за озлогласената Кембриџ-петорка
Објавени се строго доверливи досиеја од британската разузнавачка служба МИ 5, во кои се детализирани признанијата од прва рака на тројца од најозлогласените двојни агенти во Велика Британија, вклучувајќи ги Ким Филби и Ентони Блант, кои шпионирале за Советскиот Сојуз.
Филби и Блант беа, заедно со Гај Бурџис, Доналд Меклин и Џон Кернкрос, дел од петорката на Кембриџ – група поранешни студенти на Универзитетот „Кембриџ“, кои пренесуваа информации на Советскиот Сојуз од 30-тите до барем 50-тите.
Декласифицираните документи на британската тајна домашна разузнавачка агенција, објавени од Националниот архив, даваат детален преглед на групата чии тајни активности ја фасцинираа јавноста и инспирираа безброј шпионски филмови и романи.
Меѓу документите е и нецелосното признание на шест страници од 1963 година на Ким Филби, кој се смета за водач на петорката од Кембриџ и кој стана високорангирана личност во британската странска шпионска агенција МИ 6, во која тој, конечно, ја призна својата измама по долгогодишно сомневање.
Тој раскажува како во 1934 година се сретнал со еден човек наречен Ото на поттик на сопругата Лизи, која била членка на Комунистичката партија.
„Накратко, тој ми предложи да работам за организација што подоцна можев да ја идентификувам како OGPU (советска тајна служба). Со големо внимание го објаснив мојот став и тој ме испрашуваше долго. Тој остана на својата понуда, а јас прифатив“, напиша Филби.
Тој исто така опишува како помогнал да се регрутираат Бурџис и Меклин, а подоцна ги известил дека Меклин ќе биде разоткриен во 1951 година, што кулминирало со нивното бегство во Советскиот Сојуз. Самиот Филби побегна во СССР набргу по признанието, а во 2010 година беше почестен со спомен-плоча во седиштето на Службата за надворешно разузнавање во Москва.
Во досиејата поврзани со Блант има транскрипт од интервју од 1964 година, спроведено од службеникот на МИ 5, Артур Мартин, во кое тој конечно признава во замена за имунитет од гонење. Во тоа време тој беше уметнички советник на покојната кралица Елизабета, улога што ја задржа до 1972 година. Неговата вмешаност во петорката од Кембриџ беше јавно откриена дури во 1979 година.
Белешка од март 1973 година вели дека приватниот секретар на кралицата разговарал со неа за Блант. „Таа сето тоа го сфати многу смирено и без изненадување“, беше кажано.
Кернкрос, последниот од шпионскиот синџир, кој беше јавно идентификуван во 90-тите, во интервју во 1964 година во САД призна дека и тој бил регрутиран од советското разузнавање. „Кернкрос призна дека шпионирал од 1936 до 1951 година“, се наведува во телеграмата испратена од Вашингтон.
Некои од документите ќе бидат дел од специјалната изложба во Националниот архив наречена „МИ 5: Официјални тајни“, на која ќе бидат прикажани датотеки, фотографии, документи и опрема што ја користеле шпионите во текот на 115-годишната историја на агенцијата. „Иако голем дел од нашата работа мора да остане тајна, оваа изложба ја одразува нашата постојана посветеност да бидеме што е можно поотворени“, рече актуелниот шеф на МИ 5, Кен Мекалум.
Други документи објавени денес во врска со работата на МИ 5 од 1909 година до 70-тите го откриваат интересот на МИ 5 за актерот Дирк Богард за кој се веруваше дека бил контактиран од советските разузнавачи, но по интервјуто, сомнежите беа отфрлени.
Имаше и брошура, користена од 1939 до 1951 година, која даваше совети како да се биде добар набљудувач. „Не се препорачува маскирање на лицето. Ова може да се смета за суштинско во шпионските филмови, но во пракса е за жалење. Лажни мустаќи или брада лесно се откриваат, особено под силно светло во ресторан, паб или во метро“, се објаснува.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Европа
ЕУ конечно постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.
Европа
(Видео) Украинските дронови уништија „неуништливи“ руски С-400
Украинските оператори на беспилотни летала уништија два руски ракетни системи С-400 Триумф заедно со нивната муниција во рускиот регион Белгород, потврди украинскиот Генералштаб. Нападот, кој се случи на 14 декември, го изврши 15-та одделна артилериска извидничка бригада, а целата операција беше снимена, објави „Евромајдан прес“.
Ваквите напади се дел од пошироката украинска стратегија за ослабување на руската воздушна одбрана, како на руска територија, така и на окупираните територии. Системот С-400 Триумф, модернизиран наследник на советскиот С-300, е клучна компонента на слоевитата мрежа за воздушна одбрана на Русија. Русија повремено го користи и за напад на копнени цели, насочувајќи се кон украински градови. Затоа, уништувањето на овие системи се смета за голем губиток за руските сили.
Според извештајот на порталот Militarnyi, лансирните системи С-400 биле уништени додека биле во движење. Објавените снимки прикажуваат руски возила за противвоздушна одбрана како се движат по земјен пат, веројатно за време на промена на борбената позиција.

