Свет
Бројот на луѓе раселени поради војна е на шокантно, децениско високо ниво, соопшти УНХЦР

Бројот на луѓе раселени поради војна, насилство и прогон ширум светот е неодржливо висок, особено во услови кога хуманитарното финансирање исчезнува, а единствената светла точка е зголемувањето на бројот на враќања, особено во Сирија, соопшти денеска УНХЦР, Агенцијата за бегалци при ОН.
Според годишниот Извештај за глобални трендови на УНХЦР објавен денеска, до крајот на април 2025 година имало 122,1 милион присилно раселени луѓе, што е зголемување споредено со 120 милиони во истиот период минатата година. Тоа претставува околу една деценија на континуирано зголемување на бројот на бегалци и други луѓе кои се принудени да ги напуштат своите домови.
Главните двигатели на раселувањето остануваат големите конфликти како што се Судан, Мјанмар и Украина, како и постојаната неспособност да се сопре насилството.
Филипо Гранди, Високиот комесар на ОН за бегалци, изјави:
„Живееме во време на силна нестабилност во меѓународните односи, при што современото војување создава кревок и мачен пејзаж обележан со акутно човечко страдање. Мора да ги удвоиме напорите за да најдеме мир и долгорочни решенија за бегалците и другите принудени да ги напуштат своите домови.“
Присилно раселените луѓе вклучуваат лица раселени во рамките на сопствената држава поради конфликти – нивниот број се зголеми за 6,3 милиони, достигнувајќи 73,5 милиони до крајот на 2024 година – како и бегалци кои избегале надвор од своите држави (42,7 милиони луѓе). Судан сега е најголемата ситуација на присилно раселување во светот со 14,3 милиони бегалци и внатрешно раселени лица, заменувајќи ја Сирија (13,5 милиони), а следни се Авганистан (10,3 милиони) и Украина (8,8 милиони).
Извештајот открива дека, спротивно на често присутното мислење во побогатите региони, 67 проценти од бегалците остануваат во соседните држави, додека државите со ниски и средни приходи прифаќаат 73 проценти од бегалците во светот.
Всушност, 60 проценти од луѓето принудени да избегаат никогаш не ја напуштаат сопствената држава. Иако бројот на присилно раселените лица речиси се удвои во последната деценија, финансирањето за УНХЦР е на речиси истото ниво како во 2015 година, во услови на остри и тековни кратења на хуманитарната помош. Оваа ситуација е неодржлива и ги прави бегалците и другите луѓе кои бегаат од опасност уште поранливи.
„Дури и покрај овие разорни кратења, сведоци сме на зраци надеж во последните шест месеци,“ додаде Гранди.
„Речиси два милиони Сиријци успеаја да се вратат дома по повеќе од деценија во бегство. Државата и натаму е кревка и на луѓето им е потребна нашата помош за повторно да ги изградат своите животи.“
Вкупно 9,8 милиони присилно раселени лица се вратиле дома во 2024 година, вклучувајќи и 1,6 милиони бегалци (најмногу во последните повеќе од 20 години) и 8,2 милиони внатрешно раселени лица (втор највисок број досега). Сепак, многу од овие враќања се случија во политички или безбедносно неповолна клима. На пример, голем број Авганистанци беа принудени да се вратат во Авганистан во 2024 година, пристигнувајќи дома во очајни услови.
Во држави како Демократската Република Конго, Мјанмар и Јужен Судан, имаше значителни нови присилни раселувања во исто време кога се враќаа бегалци и внатрешно раселени лица. Извештајот повикува на континуирано финансирање на програмите на УНХЦР кои спасуваат животи, им помагаат на бегалците и раселените лица што се враќаат дома, и ја зајакнуваат основната инфраструктура и социјалните услуги во заедниците кои ги прифаќаат – како суштинска инвестиција во регионалната и глобалната безбедност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
(Видео) Нов жесток напад врз демонстрантите во Србија

Протестите продолжуваат во неколку градови во Србија вечерва по вчерашните напади од страна на поддржувачите на Српската напредна партија (СНС) врз демонстрантите во Врбас и Бачка Паланка. Собирите беа организирани од „студенти во блокада“, кои ги повикаа граѓаните да излезат на улиците и да протестираат пред канцелариите на СНС и полициските штабови.
Најголемите собири се одржуваат во Белград, Нови Сад, Ниш, Крагуевац и други градови, вклучувајќи ги Суботица, Шабац, Лесковац, Сомбор, Панчево и Ваљево.
Novi Sad
SNS na gradjane pirotehnikom pic.twitter.com/8tk37G5df0— Žaklina Tatalović (@zaklina_prva) August 13, 2025
Ескалација во Нови Сад вечерва
Ситуацијата во Нови Сад ескалираше кога пиротехнички средства беа лансирани кон граѓаните од правец на просториите на СНС. Демонстрантите одговорија со кршење прозорци во партиските простории, по што полицијата во опрема за разбивање демонстрации, формираше кордон. На протестот беа фрлени и факели.
Протестната колона во Нови Сад тргна од студентскиот кампус, по дебатата „Медиумите во ерата на репресија“, кон главните простории на СНС.
Вчера во Врбас, поддржувачи на СНС и Александар Вучиќ ги нападнаа демонстрантите со пиротехнички средства, камења, шишиња и клучеви. Еден граѓанин претрпе повреда на ногата, а помошник снимател на Н1 беше погоден со камења. Сличен напад се случи и во Бачка Паланка.
Директорот на српската полиција, Драган Васиљевиќ, изјави дека полицијата „спречила големи конфликти“ синоќа, дека граѓани и полицајци биле повредени, а неколку лица биле приведени. „Не заштитувавме една група, туку јавен ред и мир“, рече Васиљевиќ.
фото: принтскрин
Европа
Американски портал објави што му рекол Трамп на Зеленски на состанокот со европските лидери

Американскиот претседател Доналд Трамп им порача на украинскиот претседател Володимир Зеленски и на европските лидери дека неговите цели за претстојната средба со рускиот претседател Владимир Путин се постигнување прекин на огнот и проценка на можноста за сеопфатен мировен договор.
Според „Аксиос“, повикувајќи се на два извори запознаени со ова прашање, средбата меѓу Трамп и Путин е закажана за 15 август во Алјаска. За време на обемните разговори на 13 август, во кои учествуваа европски лидери, Зеленски и американски претставници, Трамп рече дека неговата цел е да преговара за прекин на огнот и подобро да процени дали постои реална шанса за мировен договор во војната меѓу Русија и Украина.
Трамп ги намали очекувањата за големи добивки во Алјаска, нарекувајќи ја средбата „воведен состанок“. Сепак, францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Фридрих Мерц, кои исто така учествуваа во разговорот, потврдија дека Трамп јасно ставил до знаење дека сака да се обиде да постигне прекин на огнот.
Според еден извор, Зеленски му рекол на Трамп за време на разговорот дека „на Путин не може да му се верува“. Изворот рекол дека Трамп проценил дека мировниот договор ќе вклучува размена на територии. „Трамп рекол дека работа на Владимир и на Володимир е да разговараат еден со друг за територии, а не е негова“, рекол изворот.
Друг извор тврди дека Макрон зазел „многу цврст“ став, кажувајќи му на Трамп дека „средбата била голема работа која му се дава на Путин“. „На Трамп не му се допаднало“, додаде изворот. Исто така, беше забележано дека Мерц и генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, биле „многу активни“, додека италијанската премиерка Џорџа Мелони „изнела некои добри поенти“.
Според истиот извор, полскиот претседател Карол Навроцки го потсетил Трамп на Битката за Варшава пред точно 105 години, кога Полска и Украинците се бореле заедно против болшевичка Русија.
На состанокот присуствуваа само некои лидери на ЕУ, а од источниот дел на НАТО беа присутни само Полска и Финска. Финска е исто така членка на „коалицијата на волните“, која ги започна разговорите по заедничката прес-конференција на Мерц и Зеленски.
Макрон по повикот изјави дека територијалните прашања „нема да бидат предмет на преговори“ со никого освен со Зеленски. Мерц по повикот откри дека Украина е подготвена да разговара за територијални прашања, но дека почетната точка ќе биде фронтовската линија. „Правното признавање на окупираните територии не е тема за преговори“, нагласи тој.
Зеленски рече дека прашањето за состанокот меѓу претседателите на САД и Русија во Алјаска на 15 август било опфатено во низа разговори и дека Трамп му рекол дека ќе остане во контакт по тој состанок.
фото: принтскрин
Свет
Нетанјаху: Нашата визија е Голем Израел

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху изјави дека се чувствува како да е на „историска и духовна мисија“ и е „многу“ поврзан со визијата за Голем Израел.
Новинарот Шерон Гал, кој кратко време беше десничарски член на Кнесетот, му подари на Нетанјаху она што тој го опиша како амајлија со „мапа на Ветената земја“.
Гал на шега додаде дека не сака дополнително да го „вмешува“ премиерот во случајот во кој Нетанјаху е обвинет за прифаќање накит и други луксузни предмети од неколку бизнисмени за себе и неговата сопруга, Сара.
На прашањето дали чувствува поврзаност со „визијата“ за Голем Израел, Нетанјаху одговори: „Многу“.
Терминот Голем Израел почнал да се користи по Шестдневната војна во јуни 1967 година за да се однесува на Израел и териториите што потоа ги освоил – Источен Ерусалим, Западниот Брег, Појасот Газа, Синајскиот Полуостров и Голанската Висорамнина.
Прашањето на Гал за Голем Израел дојде откако го праша Нетанјаху дали чувствува дека е на мисија во име на еврејскиот народ. Премиерот одговори дека е на „мисија на генерации – генерации Евреи кои сонувале да дојдат тука, а генерации Евреи ќе дојдат по нас“.
„Ако ме прашате дали имам чувство за мисија, историски и духовно, одговорот е да“, заклучи Нетанјаху.
фото: принтскрин