Свет
(Видео) Бајден одржа говор за состојбата на нацијата: Путин нема да застане на Украина

Американскиот претседател Џо Бајден синоќа изјави дека демократијата е загрозена и го нарече ставот на поранешниот претседател Доналд Трамп за НАТО неприфатлив, во обраќањето за состојбата на Унијата дизајнирано да ја спротивстави неговата визија за Америка и светот со онаа што ја застапуваше неговиот претходник и најверојатно противник во ноември на претседателски избори.
Бајден (81), говорејќи на заедничката седница на Претставничкиот дом и Сенатот, го започна своето обраќање со директно критикување на Трамп за неговиот повик до рускиот претседател Владимир Путин да ги нападне земјите од НАТО кои не трошат доволно за одбрана.
„Сега мојот претходник, поранешен републикански претседател, му вели на рускиот претседател Владимир Путин, цитирам: „Прави што сакаш“, рече Бајден. „Мислам дека тоа е безобразно, опасно и неприфатливо“.
Бајден ги истакна заканите за демократијата што ги поставува Трамп додека поранешниот претседател повторува лажни тврдења за неговата загуба на изборите во 2020 година. Доналд Трамп вети дека ќе се „одмазди“ за неговиот пораз во 2020 година, кој никогаш не го признал, а правните дејствија против него се натрупуваат.
Поранешниот претседател најави дека во живо ќе ги коригира зборовите на Бајден.
Во својот говор за состојбата на Унијата, Џо Бајден рече дека „слободата и демократијата се загрозени“. „Никогаш нашата слобода и демократија не биле во таква опасност во нашата земја како што се денес“, рече тој.
Бајден и Трамп победија на прелиминарните избори на нивните партии за претседателските кандидати во „Супер вторник“, па извесен е историски реванш на изборите на 5 ноември и покрај ниското ниво на поддршка за двајцата кандидати.
Анкетите на јавното мислење покажуваат дека Бајден (81) и Трамп (77) се во многу тесна трка.
Во говорот, Бајден повторно побара од Конгресот да ја поддржи Украина да го „запре Путин“ во неговата инвазија, обвинувајќи го Трамп дека „му се покорува“.
„Можам да ве уверам дека Путин нема да застане на Украина. Но, Украина може да го запре Путин ако ја поддржиме и го обезбедиме оружјето што и е потребно за да се одбрани“, рече тој, повикувајќи го Конгресот да дозволи помош за Киев, која е замрзната со месеци поради партиски судири меѓу демократите и републиканците.
„Тоа е сè што бара Украина. Таа не бара американски војници“, нагласи тој, мислејќи на неодамнешните зборови на францускиот претседател Емануел Макрон за евентуалното распоредување на војници.
Тој нагласи дека во Украина нема американски војници и „ве уверувам дека така ќе остане“. Макрон неодамна изјави дека западните сојузници не треба да исклучат каква било опција за спречување на руската победа во Украина, иако истакна дека сè уште нема консензус за тоа. „Историјата не набљудува“, рече Бајден повеќе пати.
Официјалното обраќање пред двата дома на американскиот Конгрес традиционално му дава можност на американскиот претседател да зборува за состојбата на земјата и приоритетите за иднината.
Бајден ги истакна неговите разлики со Трамп за демократијата, правата на абортусот, имигрантите и економијата за време на говорот што демократите го гледаат како главна можност за претседателот да добие поддршка за втор мандат пред телевизиската публика од милиони Американци.
Зборувајќи за тековната војна во Газа, Бајден повика на итен шестнеделен прекин на огнот и го предупреди Израел дека прашањето за хуманитарната помош за Газа „не може да биде второстепено прашање или договор за преговарање“.
Тој, исто така, го информираше Конгресот дека и наредил на американската војска да основа вештачко пристаниште во Газа за да испорача поголема хуманитарна помош на опколената палестинска територија.
Бајден, исто така, го поздрави приемот на Шведска во НАТО, „најсилниот воен сојуз што светот некогаш го видел“.
Шведска се приклучи на НАТО вчера во Вашингтон, две години откако руската инвазија на Украина ја принуди да ја преиспита својата национална безбедносна политика и да заклучи дека влезот во НАТО е подобар гарант за безбедноста од традиционалната политика на неутралност.
Шведскиот премиер Улф Кристерсон, кој беше присутен на говорот на Бајден, вчера и ја предаде конечната документација на американската влада, што беше последен чекор во долгиот процес за влез во НАТО, кој требаше да биде одобрен од сите членки на воената алијанса.
Претседателот Бајден, исто така, го осуди укинувањето на федералната гаранција за абортус, ветувајќи дека ќе ја врати таа заштита доколку Американците изберат Конгрес со „право на избор“.
Тој, исто така, рече дека „нема да ги демонизира“ мигрантите како што тоа го направи Трамп, повикувајќи го Конгресот да усвои нацрт-закон за контрола на границите.
„Нема да ги демонизирам мигрантите велејќи дека ја ’трујат крвта на нашата земја’“, нагласи тој, осврнувајќи се на неодамнешните изјави на Доналд Трамп, но не именувајќи го. „Можеме да разговараме за границата или можеме да го решиме проблемот“, рече тој.
Одговарајќи на критиките на гласачите поради неговата возраст, Бајден рече: „На моја возраст, некои работи стануваат појасни од кога било“.
Во говорот што траеше нешто повеќе од еден час, Џо Бајден рече дека под негово водство, Америка го доживеа „најголемото закрепнување“ по пандемијата на Ковид-19, која ја фрли на колена најголемата светска економија.
„Наследив економија која беше на работ на колапс. Сега на нашата економија буквално ѝ завидува целиот свет. За три години се отворени 15 милиони работни места, тоа е рекорд. А стапката на невработеност е најниска во последните 50 години“, рече тој и заклучи дека тоа ја оцртува „иднината полна со ветувања“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Мајка го фрлила новороденчето во полскиот тоалет во Романија

Жена во Романија го убила своето новородено дете на грозоморен начин, пренесуваат медиумите во регионот.
Според официјалното соопштение на Обвинителството при Окружниот суд, на 30 јуни 2025 година, во нејзиното домаќинство, жената родила без помош здраво девојче, тешко 3.440 грама, со јасни знаци на активно дишење.
Наместо да повика брза помош или да ги извести властите, мајката го фрлила бебето живо во полскиот тоалет во дворот на нејзината куќа.
Прелиминарниот извештај на Институтот за судска медицина во Бузау покажува дека причина за смртта е механичка асфиксија, односно задушување, предизвикано од присуство на фекална материја во респираторниот тракт, хранопроводот и желудникот.
Овие наоди потврдуваат дека новороденчето било живо во моментот кога било фрлено и дека починало во ужасни маки, вдишувајќи и голтајќи ја содржината од септичката јама, според написите.
Врз основа на овие докази, на 17 јули 2025 година, надлежниот обвинител покренал кривична постапка против жената, по обвинение за убиство на член на семејството, кривично дело кое романскиот Кривичен законик го квалификува како едно од најсериозните и предвидува затворска казна до 20 години.
Истиот ден, обвинителството поднесе предлог за 30-дневен притвор, кој судот го одобри. Жената е приведена, а истрагата продолжува.
Свет
Американските лекари предупредуваат: Четворица починати на Флорида од бактерија што „јаде месо“

Редок тип на бактерија, која предизвикува некроза на ткивото (позната како бактерија што јаде месо) усмртила најмалку четири лица на Флорида оваа година, соопштија здравствените власти на оваа американска сојузна држава.
Во изминатите неколку месеци се пријавени најмалку 11 случаи на инфекција со бактеријата Vibrio vulnificus во округите Беј, Брауард, Хилсборо и Сент Џонс – области во централна Флорида, популарни кај туристите и крајбрежните заедници.
„Во разни води живеат многу видови бактерии“, изјави инфектологот Даниел Иган од болницата „Орландо хелт“. Vibrio vulnificus е бактерија што сака солена вода. Властите засега не откриваат повеќе информации за починатите.
Иако ретка, инфекцијата со оваа бактерија може да биде многу сериозна. Центарот за контрола и превенција на болестите (CDC) годишно бележи помеѓу 150 и 200 пријави. Бактеријата може да предизвика некротизирачки фасцитис – сериозна инфекција, при што ткивото околу отворена рана бргу умира. Многу пациенти завршуваат на интензивна нега, а во некои случаи е потребна и ампутација.
Стапката на смртност изнесува приближно 20 отсто, а доколку бактеријата навлезе во крвотокот, може да достигне и до 50 проценти. Во многу случаи смртта настапува во рок од два дена по појавата на првите симптоми. Бактеријата се развива во топли, солени и мешани (солено-сладководни) води.
Лекарите предупредуваат дека со глобалното зголемување на температурите бактеријата може да се прошири и на области во кои претходно не постоела. Најактивна е од мај до октомври кога температурите на морето се највисоки.
Симптомите вклучуваат повраќање, дијареја, висока температура, треска, забрзано чукање на срцето и дезориентација. Кај здрави лица инфекцијата може да помине без сериозни последици, но многу поранливи се лицата со хронични заболувања или ослабен имунитет, вклучувајќи и болни од рак.
Во 2024 година CDC регистрирал 82 инфекции и 19 смртни случаи – речиси двојно повеќе од претходната година. Порастот се поврзува со невообичаено големиот број доцносезонски урагани на Флорида и на југоистокот на САД.
Бројот на случаи нагло се зголемил по ураганите Милтон и Хелена кога водите од поплавата потиснале топла солена вода кон копнените населени места, што довело до поголема изложеност на луѓето на бактеријата. Научниците предупредуваат дека климатските промени дополнително ќе го зголемат бројот на вакви инфекции. Потоплите океани создаваат посилни бури и подолги урагански сезони – идеални услови за ширење на Vibrio vulnificus.
Министерството за земјоделство на САД проценува дека годишните трошоци за лекување инфекции од вакви бактерии ќе достигнат 6,1 милијарди долари до 2090 година во споредба со 2,6 милијарди долари во 1995 година.
Свет
Што стои зад историскиот воен сојуз меѓу Германија и Велика Британија?

Во Музејот „Викторија и Алберт“ во Лондон германскиот канцелар Фридрих Мерц и британскиот премиер Кир Стармер го потпишаа таканаречениот договор за пријателство: 27 страници, кои не само што треба да го потврдат туку и да го прошират германско-британското партнерство.
Целта на договорот е двете земји „да бидат водени од желбата, во пресрет на фундаменталните промени во геополитичката средина, да ги здружат силите со цел да обезбедат иднина карактеризирана со просперитет, безбедност и одржливост за своите граѓани, како и за нивните отворени демократски општества“, пишува „Дојче веле“.
По брегзитот, Германија и Велика Британија сакаат повторно да соработуваат потесно. Што предвидува таканаречениот договор за пријателство и кои области ги опфаќа? Преглед на главните точки:
Безбедност
Германија и Велика Британија потврдуваат тесна соработка во оваа област. Забележливо е дека се преговара за клаузула за заемна помош, која треба билатерално да го надополни член 5 од договорот за НАТО. Таму се вели:
„Свесни за блиското совпаѓање на нивните фундаментални интереси и верувајќи дека не постои стратешка закана за едната страна што не е исто така стратешка закана за другата, договорните страни како блиски сојузници ја потврдуваат својата длабока посветеност на заемна одбрана и си обезбедуваат меѓусебна помош во случај на вооружен напад врз другата договорна страна, вклучително и воени средства“.
Ова треба да важи и за нови области, како што е сајбер-безбедноста.
Политика за оружје
Беше договорен развој на ракета со дострел од повеќе од 2.000 километри. Германија и Велика Британија веќе ја објавија оваа цел кон средината на мај. Таков систем на оружје сè уште не постои во европско производство.
Планирана е и поблиска соработка во развојот на беспилотни воздушни системи, проекти, како што е оклопното транспортно возило „Боксер“, на источното крило на НАТО и во областа на подводната безбедност во Северното Море. Треба да се прошири соработката во извозот на оружје.
Треба да се олесни извозот на заеднички произведена воена опрема. Досега, Германија честопати ги блокира ваквите проекти поради многу строги правила. Британците се надеваат дека промената во насоката ќе донесе дополнителен извоз во вредност од неколку милијарди.
Украина
Двете земји ветија дека ќе продолжат да ја поддржуваат Украина – во нејзината одбрана од Русија, но и во нејзината реконструкција.
Западен Балкан
Велика Британија исто така сака да учествува во таканаречениот берлински процес, кој треба да ги приближи земјите од Западен Балкан до Европската Унија преку засилена меѓурегионална соработка.
Миграциска политика
За да се потисне нерегуларната миграција, двете земји сакаат да воспостават свој акциски план. Борбата против трговијата со луѓе ќе се подобри, меѓу другото, преку меѓусебна правна помош, поддршка во гонењето на криминалците и ефикасна гранична контрола.
Повеќе од 20.000 бегалци го преминале Ла Манш од почетокот на годината. Германија се смета за транзитна точка за гумени чамци и друга опрема и застанување за мигрантите.
Треба да се зајакне и соработката во борбата против прекуграничниот криминал. Ова особено се однесува на перење пари, нелегални финансиски текови и трговија со дрога.
Патувања
До крајот на годината училишните групи треба да може да патуваат без виза помеѓу Обединетото Кралство и Германија. Во моментот проблемот е што учениците без германски пасош, на пример, од Сирија или Авганистан, мора да аплицираат за виза за Велика Британија, што често е комплицирано. За да не бидат овие деца де факто исклучени од училишните екскурзии, некои училишта во моментот целосно се откажуваат од размени со Велика Британија.
Од крајот на август на Британците ќе им биде полесно да патуваат во Германија преку терминалите Е-порти на граничните премини. Причината за сегашната регулатива е тоа што Велика Британија не само што ја напушти ЕУ туку никогаш не ѝ се приклучи на шенген-зоната – создавајќи значителни тешкотии за Британците при патување во ЕУ.
Економија
Договорен е германско-британски економски форум. Соработката треба да се прошири во областите на високата технологија и деловните финансии.
Енергетика
Двете земји сакаат да соработуваат во снабдувањето со енергија преку Северното Море и во изградбата на инфраструктура за водород и CO₂.
Сообраќај
За десет години, првите директни возови од Германија до Велика Британија треба да сообраќаат – под Ла Манш. Во моментот, поради пасошката контрола, ова е можно само со префрлање. Ќе се формира работна група за реализација на железничката врска.