Свет
(Видео) Вонредна состојба на Хаитите: банди упаднаа во затвор, ослободија 4.000 затвореници

Вооружени банди упаднаа во затвор во главниот град на Хаитите и ослободија голем број затвореници. Повеќето од околу 4.000 мажи кои беа затворени во Порт-о-Пренс избегаа, изјави локален новинар за „Би-би-си њуз“.
Меѓу затворениците имало и членови на бандата обвинети за убиство на претседателот Џовенел Моис во 2021 година.
Прогласена е 72-часовна вонредна состојба, а владата најави дека ќе лови убијци, киднапери и други насилни криминалци за кои верува дека избегале.
„На полицијата и е наредено да ги искористи сите средства што ѝ се на располагање за да го спроведе полицискиот час и да ги уапси сите прекршители“, рече министерот за финансии Патрик Боиверт, кој ја извршува функцијата премиер.
Les élèves du Petit Saint-Marcial sont coincés à cause des fortes détonations.
La panique est extrêmement intense au centre-ville de Port-au-Prince. pic.twitter.com/0Rbbqx45Tk— Avena Constant (@AvenaConstant) February 29, 2024
Насилството во Хаитите, најсиромашната земја на американскиот континент, ескалира во последниве години. Бандите кои сакаат да го соборат привремениот претседател Ариел Хенри контролираат 80 отсто од Порт-о-Пренс.
Последниот бран на насилство почна во четвртокот, кога претседателот отпатува за Најроби за да разговара за испраќање меѓународни безбедносни сили предводени од Кенија на Хаити.
Водачот на бандата Џими Шеризие започна координиран напад за да го елиминира Хенри. Тој рече дека целта на нападот била да се фати шефот на полицијата и министрите на владата на Хаити и да се спречи враќањето на Хенри.
„Сите ние, вооружените групи во провинциските градови и вооружените групи во главниот град, сме обединети“, изјави поранешен полицаец за кој се верува дека стои зад неколку масакри во Порт-о-Пренс.
🚨 Haiti 🇭🇹
Armed groups attacked one of the most important prisons in Haiti and managed to free gang members. There are clashes with heavy weapons in the streets of Port-au-Prince. pic.twitter.com/46XwjCIpmO
— Izlamic Terrorist (@raviagrawal3) March 3, 2024
Во бранот престрелки загинаа четворица полицајци, а петмина беа повредени. Француската амбасада на Хаити советуваше да не се патува во и околу главниот град.
Полицискиот синдикат на Хаити побара помош од војската за зајакнување на затворите, но нивниот штаб беше нападнат доцна навечер во саботата.
Во неделата вратите на затворот беа сè уште отворени и немаше полицајци, објави новинската агенција Ројтерс. Тројца затвореници кои се обиделе да побегнат лежеле мртви во дворот, се вели во извештајот.
Арнел Реми, адвокат за човекови права чија непрофитна организација работи во затворот, на „Икс“ објави дека помалку од 100 затвореници остануваат зад решетки.
„Јас бев единствениот кој остана во ќелијата“, изјави за Ројтерс еден неидентификуван затвореник.
Во затворот, изграден за 700 затвореници, до февруари минатата година се сместени 3.687 од нив, објави организацијата за човекови права RNDDH.
Од атентатот на претседателот Мојзе, насилството е во пораст. Неговиот наследник се уште не е избран, а избори не се одржани од 2016 година.
Според политичкиот договор, требаше да се одржат избори, а Хенри, кој не беше избран, требаше да се повлече до 7 февруари, но тоа не се случи.
ОН во јануари соопштија дека повеќе од 8.400 луѓе биле жртви на групно насилство на Хаити минатата година, вклучувајќи убиства, повреди и киднапирања – двојно повеќе од бројот регистриран во 2022 година.
Многу жители останаа без интернет бидејќи, како што соопштија од најголемиот телеком на Хаити, за време на немирите бил пресечен оптички кабел. Проблемот е решен вчера попладне.
За неполни две недели, неколку државни институции беа нападнати од банди кои сè повеќе ги координираат нивните акции и избираат некогаш незамисливи цели како што е Централната банка.
Полициските сили на Хаити имаат околу 9.000 полицајци кои се грижат за безбедноста на повеќе од 11 милиони луѓе, според бројките на ОН.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Телескоп на НАСА ја сними поларната светлина на Јупитер

Впечатливите поларни светлини на Јупитер се стотици пати посветли од оние на Земјата, откриваат нови слики од вселенскиот телескоп Џејмс Веб, објави Асошиејтед Прес.
На најголемата планета во Сончевиот систем, се гледа импресивен светлосен феномен како „танцува“ кога честички со висока енергија од вселената се судираат со атоми на гас во атмосферата во близина на магнетните полови на планетата.
Аурорите на северната и јужната светлина на Јупитер и Земјата (aurora borealis и aurora australis) се движат од истиот механизам – честички со висока енергија што Сонцето ги исфрла за време на сончевите бури. Но, аурорите на Јупитер се уште поинтензивни бидејќи силното магнетно поле на планетата, исто така, ги заробува честичките исфрлени во вселената од џиновските вулкани на нејзината месечина Ио.
Телескопот Веб претходно го сними сјајот на аурорите на Нептун со највисока резолуција досега, децении откако тие беа првпат слабо видливи за време на прелетот на Војаџер 2.
Телескопот го снимил феноменот на аурора користејќи специјална камера во близок инфрацрвен спектар. Набљудувањето на Јупитер беше спроведено на 25 декември 2023 година, а го водеше тим научници предводен од Џонатан Николс од Универзитетот во Лестер во Обединетото Кралство. Резултатите од истражувањето беа објавени денес во научното списание „Nature Communications“.
Свет
Хамас го ослободи последниот американски заложник од Газа

Палестинската милитантна група Хамас објави дека го ослободила израелско-американскиот заложник Едан Александар и го предала на Меѓународниот комитет на Црвениот крст.
Израел потврди дека 21-годишниот Александар е ослободен.
Александар бил член на воена единица стационирана на границата со Газа кога бил заробен од милитантите на Хамас за време на нападот врз јужен Израел на 7 октомври 2023 година.
Хамас изјави дека ослободувањето на Александар е „гест на добра волја“ насочен кон оживување на разговорите за ставање крај на 19-месечната војна меѓу Израел и Хамас.
Објавувањето доаѓа пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Блискиот Исток, која започнува утре.
Свет
„Имате рок до крајот на денот“: Европа ѝ постави ултиматум на Русија, пристигна експресен одговор од Москва

Европските земји се подготвуваат да воведат нови санкции кон Русија доколку Москва не почне да го почитува предложеното 30 дневно примирје во војната против Украина до крајот на денешниот ден, објави денес германската влада.
Портпаролот на германската влада на прес-конференција во Берлин изјави дека „часовникот отчукува“ за Русија и дека е време да се покаже сериозност во врска со мирот.
Заканата со санкции доаѓа во време на интензивирање на дипломатскиот притисок од Брисел, Берлин и Париз, а се очекува дека меѓу мерките би можело да биде и прекинувањето на гасоводот „Северен тек 2“, што го објави претходно денес претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, во разговор со германскиот канцелар Фридрих Мерц.
Сепак, од Москва брзо дојде остар одговор. Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека „јазикот на ултиматумот е неприфатлив за Русија“ и дека „не е можно да се разговара со Русија на тој начин“. Песков потсети дека ова е второ предупредување од Европа за само неколку дена, нарекувајќи го тонот на пораката „ултимативен и недипломатски“.
Во меѓувреме, рускиот претседател Владимир Путин предложи одржување директни преговори меѓу Русија и Украина во Истанбул на 15 мај, без претходни услови. Портпаролот Песков го опиша предлогот како „сериозен сигнал за мировна намера“, нагласувајќи дека целта на Москва останува да постигне траен мир и да ги реши „коренските причини за конфликтот“, а воедно да ги зачува интересите на Руската Федерација.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски одговори позитивно на предлогот на Путин, изразувајќи подготвеност лично да се сретне со рускиот лидер. Доколку средбата се одржи, тоа би бил нивниот прв состанок од декември 2019 година. Сепак, Кремљ сè уште официјално не одговорил на согласноста на Украина.
За време на нивната посета на Киев во саботата, лидерите на Франција, Германија, Велика Британија и Полска упатија заеднички повик до Русија за безусловно примирје, нагласувајќи дека мирот во Украина е од суштинско значење за стабилноста на Европа.
Сепак, на терен насилството не стивнува. Украинската војска соопшти дека во текот на претходниот ден, Русија извршила десетици напади по должината на источниот фронт, вклучувајќи повеќе од 100 напади со беспилотни летала преку ноќ.
И покрај предлогот за преговори, фактот дека Русија не се согласи на моментален прекин на огнот ги наведува европските лидери сè посериозно да разгледуваат дополнителни мерки за притисок. Брисел вели дека подготвеноста на Русија за компромис е клучна за избегнување на нов пакет санкции, што би можело дополнително да влијае на рускиот енергетски и финансиски сектор.