Портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи, Есмаил Багеј, денес изјави дека иранскиот парламент подготвува закон за повлекување од Договорот за неширење на нуклеарно оружје (NPT), додавајќи дека Техеран останува против развојот на оружје за масовно уништување.

Тајната програма за збогатување на ураниум на Иран беше откриена во 2002 година, што предизвика загриженост дека се обидува да развие нуклеарна бомба со што ги прекрши своите обврски од NPT, што Техеран го негира.

Западните земји, предводени од САД, и Израел, заколнатиот непријател на Иран, се сомневаат дека Техеран сака да развие нуклеарно оружје. Техеран негира дека има такви воени амбиции, но во исто време потсетува и го истакнува своето право да користи нуклеарна енергија за цивилни цели во согласност со одредбите од НПТ.

Сепак, Иран е единствената земја што нема нуклеарно оружје и збогатува ураниум до високо ниво од 60 проценти, според МААЕ.

Нуклеарните разговори меѓу Иран и САД што требаше да одржат вчера во главниот град на Оман, Мускат, беа откажани откако Израел ја започна операцијата „Лавовски подем“ во петокот наутро со ненадеен напад што елиминираше дел од военото раководство на Иран и оштети нуклеарни постројки.

Израел рече дека кампањата дополнително ќе се интензивира во наредните денови, а Иран вети дека ќе „ги отвори портите на пеколот“ како одмазда.

Иранскиот министер за надворешни работи, Абас Аракчи, рече дека неговата влада не гледа смисла во продолжувањето на преговорите по големиот напад врз нуклеарните постројки на Иран.

Иран ја повика Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ) да го осуди Израел по нападот врз неговите нуклеарни постројки. „Мирните нуклеарни постројки на земја која беше под постојан надзор од страна на МААЕ беа нападнати. Очекуваме (агенцијата и нејзиниот раководител Рафаел Гроси) да заземат цврст став со кој ќе го осудат овој чин“, изјави портпаролот на иранското Министерство за надворешни работи, Есмаил Багаи, за време на денешниот вонреден состанок.

Полска се подготвува да евакуира околу 200 свои граѓани кои се нашле во Израел како туристи или на кратка посета, изјави заменик-министерката за надворешни работи Хенрика Мошчицка-Дендис, според Ројтерс.

„Претпоставуваме дека ќе бидеме подготвени во следните неколку десетици часа. Евакуацијата ќе се однесува на оние кои се заглавени како туристи и на оние на краток престој“, изјави таа за новинарите. Евакуацијата треба да се изврши преку јорданската престолнина Аман.

Израел започна напад врз Иран во раните утрински часови во петокот, привремено затворајќи го својот воздушен простор и повикувајќи ги жителите да останат таму каде што се, додека долгогодишните непријатели на Блискиот Исток разменија смртоносни напади.

Според Министерството за туризам, околу 40.000 туристи моментално се „заробени“ во Израел. Авиокомпаниите ги откажуваат летовите до понатамошно известување, па патниците се принудени да одлучат дали да чекаат до крајот на конфликтот или да бараат скапи алтернативни патишта низ соседните земји.

Министерството за туризам отвори виртуелна услуга за помош на патниците, достапна на англиски и хебрејски јазик 24 часа на ден. Но, за оние што останаа, музеите се затворени до понатамошно известување, пристапот до Стариот град на Ерусалим е забранет за секој што не живее таму, а многу продавници остануваат затворени.

Конфликтот меѓу Иран и Израел денес доминира во насловите на руските весници, а многу коментатори во Москва ја гледаат ескалацијата на Блискиот Исток низ призмата на сопствените геополитички интереси, пишува дописникот на Би-би-си за Русија, Стив Розенберг.

„Колку и да звучи цинично, овој конфликт носи одредени придобивки за Русија и на тактичко ниво“, објави таблоидот Московски Комсомолец, наведувајќи ги растечките цени на нафтата и намаленото внимание на Западот кон војната во Украина. „Киев е заборавен“, се вели во него.

Бизнис дневниот весник „Комерсант“ оди чекор понатаму: „Секоја ескалација на Блискиот Исток ги одвлекува противниците на Москва од Украина и ги менува приоритетите на западната воена помош“.

Во овој контекст, руските аналитичари сугерираат дека Москва би можела да се обиде да игра улога на „непристрасен посредник“ – не мора да ја реши кризата, туку барем да помогне во нејзиното деескалирање. Ова, според „Комерсант“, би го зајакнало политичкото влијание на Русија во регионот.

Сепак, истиот весник предупредува дека Москва не успеала да спречи израелски напад врз Иран, земја со која потпиша сеопфатен стратешки договор пред само пет месеци. Ова фрла сенка врз нејзината вистинска моќ во регионот и го поставува прашањето колку влијание навистина може да има врз настаните надвор од постсоветскиот простор.