Свет
(Видео) Во САД протести поради забраната за абортус

Пресудата на Врховниот суд во САД со која се поништи правото на абортус предизвика протести во повеќе американски држави.
Стотици луѓе излегоа на улиците во Њујорк, а протести имаше и на Унион Сквер и Вашингтон Сквер, Бостон , Мајами Лос Анџелес, Тексас, Феникс, Аризона.
Американскиот претседател Џо Бајден претходно вчера оцени дека одлуката им го одзема правото на жените самите да одлучуваат за своето здравје и живот.
„ Ова е тажен ден за судот и за нашата земја“, рече Бајден.
„ Тројцата судии назначени од Трамп беа во срцето на денешната одлука да се смени рамнотежата на правдата и да се отстранат основните права на жените во оваа земја. Оваа одлука е кулминација на една екстремна идеологија“, рече Бајден.
Тој повикува протестите да бидат мирни и луѓето да се воздржат од насилство. Бајден рече дека одлуката на Врховниот суд да ја поништи пресудата на Роу против Вејд го загрозува здравјето и животот на жените.
Бајден очекува гласачите на ноемвриските избори да гласаат за кандидати кои ќе се борат да го вратат правото на абортус.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Страшно злосторство во БиХ: млад човек убил друг, па се обидел да го распарчи телото

24-годишник брутално го убил својот врсник вчера во Високо во централна Босна.
Од Оперативниот центар на Министерството за внатрешни работи на Зеничко-добојскиот кантон потврдија за босански Аваз дека вчера во 18 часот и 35 минути во Полициската станица Високо влегло лице со иницијали И.М. и пријавил дека лице со иницијали Б.Д. (2001) од Високо му кажало дека во својот стан го убило лицето со иницијали П.Е. (2001).
„Пронајдено е безживотно тело. Увидот на местото на злосторството е извршен во текот на ноќта под надлежност на дежурниот обвинител“, соопштено е.
Првичните информации говорат дека младиот човек ја убил жртвата, а потоа ја исекол на парчиња во обид да го скрие телото.
Свет
Марк Карни ќе го замени Џастин Трудо како премиер на Канада

Поранешниот гувернер на Канадската централна банка, Марк Карни, победи во трката за нов лидер на владејачката Либерална партија и ќе го замени Џастин Трудо како премиер, покажаа резултатите објавени во неделата.
Карни ја презема извршната власт во турбулентно време за Канада, која е во средина на трговска војна со долгогодишниот сојузник САД, а оваа година се соочува и со парламентарни избори.
Карни (59) убедливо ја победи поранешната министерка за финансии Кристиа Фриленд, со 86 отсто од гласовите од нешто помалку од 152.000 членови на партијата кои гласаа.
Претходниот премиер Трудо беше на власт повеќе од девет години, но во јануари најави дека ќе се повлече од функцијата, по остриот пад на неговиот рејтинг, што ја принуди Либералната партија да најде нов лидер.
„Нема простор за грешка, ова е клучен момент за нашата нација. Демократијата не е дар од небото. Не е ниту слобода. Ниту Канада“, рече Трудо. „И сега, додека ние Канаѓаните се соочуваме со егзистенцијални предизвици и економска криза, покажуваме од што сме создадени“, рече премиерот по неговото заминување.
Неговиот наследник нагласи дека тој е најдобриот кандидат за лидерската позиција, кој ќе ја оживее партијата и ќе ги надгледува трговските преговори со Доналд Трамп. Американскиот претседател им се заканува на северните соседи со дополнителни царини кои би можеле силно да ја погодат канадската економија.
Победата на Марк Карни е прва победа на кандидат надвор од светот на политиката. Иако нема политичко искуство, Карни како свој адут го наведе искуството како гувернер на две централни банки, па ќе знае како да се справи со Трамп, рече тој.
Европа
Европа значително го зголеми увозот на оружје во последните четири години

Европскиот увоз на оружје се зголеми за 155 отсто помеѓу 2020 и 2024 година, при што Украина стана најголемиот увозник на оружје по руската агресија во 2022 година, покажуваат податоците на Стокхолмскиот меѓународен институт за мировни истражувања (СИПРИ) објавени денеска.
Податоците на СИПРИ, исто така, укажуваат на континуирана доминација на САД на глобалниот пазар, бидејќи американските компании го зголемија својот удел во извозот на оружје од 35 проценти во периодот 2015-2019 година на 43 проценти во периодот 2020-2024 година, извозот на оружје од САД е еднаков на вкупниот вкупен износ на следните осум земји.
Кога станува збор за увоз, 28 отсто од оружјето во периодот 2020-2024 година отишло во Европа, додека во претходниот период, од 2015 до 2019 година, Европа учествувала во увозот со само 11 отсто.
Гледајќи ги земјите, 8,8 отсто од оружјето било увезено во Украина помеѓу 2020 и 2024 година, а половина од тој процент доаѓа од Соединетите држави, пред американскиот претседател Доналд Трамп да ја прекине испораката на оружје за Киев.
Руската инвазија на Украина резултираше со најголемиот конфликт меѓу Западот и Русија од Кубанската ракетна криза во 1962 година. Војната во Источна Европа ја покажа својата зависност од американското оружје, иако трансатлантската алијанса, основата на европската безбедносна архитектура по Втората светска војна, често се доведува во прашање.
САД обезбедија повеќе од половина од увозот на оружје во Европа во четиригодишниот период од 2020 до 2024 година, а првите тројца купувачи беа Обединетото Кралство, Холандија и Норвешка.
Европските лидери минатиот четврток го поддржаа планот за зголемување на трошоците за одбрана, што следеше по пресвртот во надворешната политика на САД на почетокот на вториот мандат на претседателот Трамп.
„Со сè повоинствената Русија и трансатлантските односи под прашање, европските членки на НАТО презедоа чекори за да ја намалат нивната зависност од увоз на оружје и да ја зајакнат европската индустрија за оружје“, рече Питер Веземан, виш истражувач во СИПРИ.
„Сепак, трансатлантските врски во набавката на оружје имаат длабоки корени. Увозот од САД се зголемува, а европските членки на НАТО порачаа околу 500 борбени авиони и многу други оружја“.
Рускиот извоз на оружје падна на 7,8 отсто од глобалниот пазар меѓу 2020 и 2024 година, речиси три пати помалку од 21 отсто во претходниот четиригодишен период. Ова е резултат на меѓународните санкции поради војната во Украина и зголемената домашна побарувачка за оружје.