Свет
(Видео) Катастрофа во Либија: пукнаа брани, уништен град, илјадници мртви, пишува Си-ен-ен
Се стравува дека илјадници луѓе загинале во Либија откога бурата Даниел донесе толку многу дожд на североистокот, што две брани се урнаа во еден регион влечејќи цели населби во морето. Повеќе од 2.000 луѓе загинаа, а околу 6.000 се водат за исчезнати во тешко погодениот град Дерна, каде што под притисокот на поплавите се урнаа две брани, пишува Си-ен-ен.
„Како резултат на тоа се урнаа три моста. Водата што тече однесе цели населби и на крајот ги исфрли во морето“, изјави Ахмед Мисамари, портпарол на Либиската национална армија.
Have we just whiteness a whole city washed in the sea in Libya 🇱🇾 International help will not fix anything anymore this impact is just too fast and big. As usually we underestimated the consequences of our incompetence from our overvaluation. https://t.co/OiVKOC7JL0 pic.twitter.com/V3vr6CaojW
— Thomas Reis (@peakaustria) September 11, 2023
Според Си-ен-ен, овие бројки не може да се проверат независно, а Мисамари не даде извор за бројките за загинатите и исчезнатите. Црвената полумесечина на Бенгази претходно процени дека во Дерна загинале од 150 до 250 луѓе, според „Ројтерс“.
Шефот на либиската служба за итни случаи, Осама Али, за Си-ен-ен изјави дека по уривањето на браната „целата вода отишла во областа кај Дерна, која е планинско крајбрежно подрачје“.
This isn’t war. This is a consequence of choosing war and corruption over nation building.
A video from Derna, Eastern Libya pic.twitter.com/y1NoQhZY24
— Anas El Gomati (@AGomati) September 11, 2023
Куќите во долините беа однесени од силни струи од кал, кои носеа возила и остатоци, додаде тој. Телефонските линии во градот исто така се во прекин, што ги отежнува напорите за спасување, рече Али, а работниците не можеа да влезат во Дерна поради огромното уништување.
Али рече дека властите не ги предвиделе размерите на катастрофата. „Временските услови не беа добро проучени, нивото на морската вода и врнежите (не беа проучени), брзината на ветерот, немаше евакуации на семејства, кои би можеле да се најдат на патот на бурата и во долините“, рече Али.
„Либија не беше подготвена за ваква катастрофа, никогаш не сме биле сведоци на вакво нешто. Признаваме дека имаше недостатоци иако првпат се соочуваме со вакво нешто“, рече Али.
Мисамари, портпарол на Либиската национална армија, изјави дека биле погодени уште неколку градови, како Ал-Бајда, Ал-Марџ, Тобрук, Такенис, Ал-Бајада и Батах.
After devastating Greece in the country’s worst ever flood disaster, #medicane Daniel submerges East Libya under water. First estimate of 2,000 dead, many missing thought to have been washed out to sea. Apocalyptic. #ClimateCrisis #ClimateActionNow pic.twitter.com/HTxgiTQbaz
— George Tsakraklides (@99blackbaloons) September 11, 2023
Либија е земја со речиси шест милиони жители, која е поделена меѓу фракции од 2014 година како резултат на граѓанската војна што се појави таму по смртта на Моамер Гадафи и акцијата на НАТО во 2011 година.
Шефот на либиската источна влада, поддржана од парламентот, Осама Хамад, ја опиша ситуацијата како „катастрофална и без преседан“, според извештајот на Државната либиска новинска агенција (ЛАНА).
Снимките на социјалните мрежи покажуваат потопени автомобили, урнати згради и порои вода, кои течат бргу низ улиците. Болниците во источниот град Бајда се евакуирани, според видеата споделени на „Фејсбук“ од Медицинскиот центар „Бајда“.
Libya’daki can pazarı görüntüleri çok kötü, 10.000 insan kayıp deniliyor.
Ey Rabbimiz;
Senin gazabından yine Sana sığınırız..——#Libya Affet Türkiye Antalya Mehmet Şimşek Savcı iPhone 15 Pro Max BAŞÖĞRETMEN ERDOĞAN Bursa Medine Tuzla Belediyesi Kuran Osman Gökçek Şeriat pic.twitter.com/jXrRWE5Kcb
— Deniz BOZDOĞAN (@DenizBozdogan_) September 11, 2023
„Обединетите нации во Либија внимателно ја следат вонредната ситуација предизвикана од тешките временски услови во источниот регион на земјата“, се вели во соопштението на мисијата за поддршка на Обединетите нации во Либија.
Неколку земји испратија сочувство и понудија помош за Либија додека спасувачките тимови се обидуваат да најдат преживеани под урнатините.
Турската агенција за катастрофи во понеделникот соопшти дека ќе мобилизира 150 лица за пребарување и спасување заедно со шатори, возила за спасување и други материјали, како што се генератори.
Американската амбасада во Либија на „Твитер“ објави дека е во „близок контакт со Обединетите нации и со властите во Либија за да се утврди колку бргу можеме да обезбедиме помош онаму каде што е најпотребна“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Европа
(Видео) Русите ја нападнаа Одеса: луѓето ги блокираат патиштата, лути затоа што нема струја
Во руските напади во близина на украинското црноморско пристаниште Одеса беше убиена жена синоќа, а градски округ претрпе прекини во електричната енергија и другите комунални услуги, соопштија официјални лица.
Гувернерот на регионот Одеса, Олех Кипер, пишувајќи на Телеграм, рече дека руски дрон уби жена која преминувала мост во нејзиниот автомобил југозападно од Одеса. Нејзините три деца се повредени во инцидентот.
Russians struck a bridge in Odesa Oblast with a Shahed drone — just near the Moldovan border
A 40-year-old woman was killed, local media report.
The bridge on the Odesa–Reni highway crosses the Dniester River and is critically important for regional traffic.
After the strike,… pic.twitter.com/F17Orobjtr
— NEXTA (@nexta_tv) December 18, 2025
Кипер апелираше до жителите на регионот кои претрпеле продолжени прекини на електричната енергија да покажат трпение и да престанат да блокираат патишта во знак на протест, велејќи дека службите за итни случаи работат деноноќно за да го вратат снабдувањето со електрична енергија.
Во Одеса, шефот на градската воена администрација, Серхиј Лисак, рече дека рускиот напад ја погодил инфраструктурата и предизвикал прекини во електричната енергија, водата и греењето во „густо населен округ“.
Едно лице е повредено, а службите за итни случаи работат на враќање на нормалното снабдување. Украинските гранични власти соопштија дека руските напади го запреле сообраќајот по должината на рутата што ја поврзува Одеса со пристаништето Рени на реката Дунав.
Свет
Трамп ја прогласи марихуаната за помалку опасна дрога
Американскиот претседател Доналд Трамп потпиша извршна наредба со која марихуаната на федерално ниво се класифицира како помалку опасна дрога, во обид да се зголемат истражувањата за нејзината медицинска употреба, но не и целосно да се легализира, објави Си-ен-ен.
Марихуаната, која е легална во многу американски држави, претходно беше класифицирана како дрога од прва категорија, заедно со хероинот, на федерално ниво. Трамп ја смести во трета категорија, заедно со анаболните стероиди и кетаминот.
Олеснување на медицинските истражувања
„Оваа наредба за прекласификација ќе го олесни спроведувањето на медицински истражувања поврзани со марихуаната, овозможувајќи ни да ги проучиме придобивките, потенцијалните ризици и идните третмани“, рече Трамп во Овалната соба. „Ќе има огромно позитивно влијание.“
Наредбата, која ѝ наложува на државната обвинителка Пам Бонди да го забрза процесот на ублажување на федералните ограничувања, но не вклучува временска рамка, доаѓа по интензивна кампања за лобирање од страна на индустријата за канабис, според високи претставници на администрацијата.
Медицинска примена во фокусот
„Фактите ја принудуваат федералната влада да признае дека марихуаната може да има легитимна медицинска употреба кога се користи внимателно. Во некои случаи, тоа може да вклучува употреба како замена за зависност и потенцијално смртоносни опиоидни лекови против болки“, рече Трамп, нарекувајќи го потегот „здрав разум“.
Потегот на Трамп не ја легализира марихуаната на федерално ниво, иако таа веќе е легална во неколку држави. Регулативата не влијае на рекреативната употреба на марихуана и не вклучува никакви промени во системот на кривична правда.
Европа
ЕУ конечно постигна договор за Украина: три членки одбија да учествуваат
Лидерите на ЕУ ги откажаа плановите за невиден заем за репарации за Украина и наместо тоа ќе соберат 90 милијарди евра преку заедничко задолжување за финансирање на Киев во следните две години. Унгарија, Чешка и Словачка нема да учествуваат во аранжманот, објави „Еуроњуз“.
Откако разговорите заглавија поради барањето на Белгија за неограничени гаранции пред користење на замрзнатите руски средства, лидерите на ЕУ се свртеа кон издавање заеднички долг. Ова би ја обезбедило финансиската стабилност на Киев следната година и во 2027 година, додека товарот би паднал врз заедничкиот буџет на ЕУ.
Белгиските барања го срушија договорот
Пред самитот во Брисел во четврток, лидерите инсистираа дека нема План Б и ги удвоија напорите за издавање заем за репарација поддржан од замрзнати средства од Руската централна банка. Германскиот канцелар Фридрих Мерц го водеше напорот, но тој не успеа, бидејќи барањата на Белгија за неограничени гаранции го направија планот неодржлив за другите членки.
Неуспехот е удар за Мерц и претседателката на Комисијата, Урсула фон дер Лајен, која го претстави планот како најдобра опција. Дискусијата во четврток се вртеше околу ублажување на загриженоста на белгиската влада. Премиерот Барт де Вевер со недели беше цврст, велејќи дека нема да прифати лош договор што ќе ја изложи неговата земја на руска одмазда. Неговото барање за „неограничени гаранции“ за заштита на Белгија и финансиската институција Евроклеар се покажа како неприфатливо за другите. Еден дипломат изјави за Евроњуз дека многу земји не сакале да понудат такви гаранции, велејќи: „Лидерите навистина не знаеја што ќе гарантираат на крајот“.
Унгарија, Чешка и Словачка се исклучени од шемата
Уште пред самитот, Унгарија јасно стави до знаење дека нема да се согласи со заемот за репарации. Премиерот Виктор Орбан одбива финансиски да ја поддржи Украина и честопати ги критикуваше европските колеги за нивното справување со војната. Но, кога стана јасно дека Белгија и другите земји-членки не можат да се согласат, Орбан, заедно со словачкиот премиер Роберт Фицо и чешкиот премиер Андреј Бабиш, изготвија план за излез од застојот.
Во заклучоците од самитот, лидерите се согласија дека Унгарија, Словачка и Чешка ќе бидат ослободени од каква било одговорност поврзана со заемот преку механизмот за „засилена соработка“. „Секое мобилизирање на буџетските средства на ЕУ како гаранција за овој заем нема да влијае на финансиските обврски на Чешка, Унгарија и Словачка“, се вели во текстот, одобрен од сите 27 земји.
Орбан: Украинците никогаш нема да можат да го вратат заемот.
Потоа Орбан им рече на новинарите: „Изгледа како заем, но Украинците никогаш нема да можат да го вратат“, и додаде: „Всушност, тоа е трошење пари. И оние што стојат зад тој заем ќе ја преземат одговорноста и финансиските последици од него“.
Реакции по тешките преговори
По самитот, кој заврши во раните утрински часови, фон дер Лајен, придружувана од данската премиерка Мете Фредериксен, изјави дека примарната цел е постигната: финансирањето за Украина е обезбедено. „Конечниот заклучок, по денес, е дека нашата поддршка за Украина е загарантирана“, рече Фредериксен.
Сепак, принципот дека Русија мора да плати за штетата предизвикана на Украина не се оствари. Европските земји-членки ќе се задолжуваат на финансиските пазари и ќе плаќаат камата. Иако заемот за Украина ќе биде без камата, а Киев треба да го врати со пари од руските репарации, не е сигурно дали Русија некогаш ќе плати репарации, што значи дека заемот лесно би можел да се претвори во грант.
„Тие беа нервозни поради терминот ‘неограничени гаранции’“
Белгискиот премиер Де Вевер рече дека зборот „неограничени“ гаранции ги направил неговите колеги „нервозни“ и дека исходот ја потврдил позицијата на неговата земја. „Денес докажавме дека гласот на малите и средните земји-членки исто така се брои. Одлуките во Европа не се донесуваат едноставно од најголемите капитали или институции. Тие се колективни“, рече тој, суптилно алудирајќи на Германија.
Од друга страна, германскиот канцелар Мерц им рече на новинарите дека „Европа го покажа својот суверенитет“ со тоа што се согласи на заеднички долг. „Кога станува збор за руски средства, само малку ја променивме временската рамка“, додаде тој, тврдејќи: „Руските средства ќе се користат како колатерал за заемот“.

