Свет
(Видео) По 50 години, САД се обидоа да испратат вселенско летало на Месечината, мисијата не успеа

„Астроботик технолоџи“, компанијата што го разви лунарниот лендер „Перегрин“, објави помалку од 24 часа по неговото успешно лансирање дека се откажува од мисијата за слетување на лендерот на Месечината. Компанијата наведува дека имало критична загуба на погонско гориво поради истекување во леталото.
По успешното лансирање и одвојување од ракетата, „Перегрин“ не можел да се постави во положба свртена кон Сонцето, најверојатно, поради проблем со погонот, и не можел да ги полни батериите, пишува Си-ен-ен. Тоа беше првата американска мисија за слетување на Месечината од 1972 година, односно од ерата на мисиите „Аполо“. Ако сè се одвиваше според планот, лендерот требаше да слета на Месечината на 23 февруари.
Покрај научните инструменти на НАСА, лендерот превезувал и пратки од две други компании. Фирмата „Селестис“ објави дека нејзината пратка содржи 69 индивидуални останки вклучувајќи ги и оние на починатиот креатор на „Ѕвездени патеки“, Џин Роденбери, писателот на научна фантастика, Артур Кларк, и кучето по име Индика-Нудл Фабијано.
Клиентите плаќале цени почнувајќи од 12.995 долари за испорака, според веб-страницата на компанијата. Народот Навахо, најголемото домородно племе во Америка, изрази загриженост поради присуството на кремирани човечки останки на леталото нарекувајќи ја мисијата сквернавење на Месечината, која има свето место во нивната култура.
Што се однесува до научниот аспект, НАСА имаше пет инструменти на „Перегрин“ за мерење на нивото на радијација, површинскиот и подземниот воден мраз, магнетното поле и екстремно тенкиот слој на гас – егзосферата. Мисијата беше да се анализира составот на егзосферата на Месечината и да се следи како таа се менува во текот на осум или повеќе дена на Земјата.
„Перегрин“ исто така требаше да истражи како точно молекулите на водата се ослободуваат од површината во текот на денот и повторно се заробуваат ноќе, односно подобро да нè води до механизмот зад циркулацијата на водата на Месечината.
Во август минатата година Индија стана четвртата земја досега што успеа да изврши меко или контролирано слетување на Месечината откако Русија не успеа да го стори тоа истиот месец. САД, Кина и поранешниот Советски Сојуз се единствените што го постигнаа тоа досега.
Меко слетување на Месечината или кое било друго небесно тело значи контролирано спуштање вселенско летало на површината, без значително оштетување на леталото и/или неговите научни инструменти.
Тешкото слетување се однесува на спуштање на земјата, при што има значителни оштетувања на леталото и при кое често доаѓа до губење контакт. Овој тип на слетување може да биде намерно или планирано, но може да биде и неуспешен обид за меко слетување.
Мисијата „Перегрин“ беше организирана како дел од програмата на НАСА за истражување на Месечината, „Артемида“. Друга приватна американска компанија во рамките на оваа програма на НАСА планира да го лансира својот лендер во февруари на ракетата „Фалкон 9“ на „Спејс икс“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Русија и Украина со жестоки меѓусебни напади изминатата вечер

Најмалку едно лице загина, а тројца беа повредени кога пожар зафати станбена зграда по рускиот напад со беспилотно летало врз Одеса синоќа.
– Непријателот изврши масовен напад врз Одеса со беспилотни летала. И покрај активната работа на нашите сили за воздушна одбрана, имаше штета на цивилната инфраструктура – изјави гувернерот на областа, Олех Кипер.
2⃣9⃣5⃣🏘️19.7.25 Odesapic.twitter.com/tEMdvZ4L52
— Hilado de MelóNafo 🇪🇸🇪🇺🇺🇦 (@hiladomelonafo) July 19, 2025
Државната служба за вонредни состојби објави дека како резултат на нападот, избувнал пожар од шестиот до деветтиот кат од деветкатната станбена зграда. Пожарот бил изгаснат од пожарникари заедно со волонтери.
Привремено сместување и помош беа обезбедени во локалната градинка, каде што беше формиран оперативниот штаб, изјави градоначалникот на Одеса, Хенадиј Труханов.
They drank tea, kissed goodnight, tucked the kids in.
Someone burned alive that night.This time it was an Odesa apartment — just a home.
This is our everyday life now.
While the world plans weekends, we count who won’t wake up tomorrow. pic.twitter.com/xHVBf6NeGq
— UAVoyager🇺🇦 (@NAFOvoyager) July 19, 2025
Од друга страна, украински беспилотни летала повторно ја нападнаа Москва. Градоначалникот Сергеј Собјанин, објави дека руските единици за воздушна одбрана пресретнале 13 дронови што летале кон Москва за помалку од два часа. Нема извештаи за жртви или материјална штета.
🦅💥 Massive attack on Moscow region at night! pic.twitter.com/2ePzW5qKRE
— MAKS 25 🇺🇦👀 (@Maks_NAFO_FELLA) July 19, 2025
Повеќе од 50 возови се одложени, а железничкиот сообраќај е делумно запрен во Ростовскиот регион откако остатоци од беспилотно летало паднаа на пругата, соопштија Руските железници.
На патниците им е обезбедена вода, а во возовите што доцнат повеќе од четири часа, се обезбедуваат и оброци.
Во меѓувреме, инфраструктурата е проверена, а екипите почнаа со поправка на оштетената мрежа.
Свет
Полска забрани пушење на сите видови цигари на работно место

Од 5 јули годинава, Полска воведе целосна забрана за пушење на работното место, вклучително и електронски цигари – дури и оние без никотин.
Прекршувањето на оваа забрана се казнува со 500 злоти (околу 7 илјади денари), а на вработените им се заканува дисциплинска мерка, па дури и отказ. Пушењето е дозволено само во посебно означена и затворена просторија, доколку работодавачот самиот одлучи да ја обезбеди.
Новите прописи воведуваат дополнителни забрани: продажбата на електронски цигари и производи што содржат никотин на лица под 18 години сега е забранета. Рекламирањето на овие производи е исто така забрането, а од јануари 2026 година е забранета и нивната продажба преку интернет. Електронските цигари без никотин ќе мора да бидат означени како штетни, додека количината на никотин во производите ќе биде ограничена на 20 mg/g.
Со ова, Полска се приклучува кон редот на земји кои строго ја регулираат употребата на сите форми на тутун и електронски цигари, без оглед на содржината на никотин, не само на јавни места, туку и во работната средина.
Свет
Мајка го фрлила новороденчето во полскиот тоалет во Романија

Жена во Романија го убила своето новородено дете на грозоморен начин, пренесуваат медиумите во регионот.
Според официјалното соопштение на Обвинителството при Окружниот суд, на 30 јуни 2025 година, во нејзиното домаќинство, жената родила без помош здраво девојче, тешко 3.440 грама, со јасни знаци на активно дишење.
Наместо да повика брза помош или да ги извести властите, мајката го фрлила бебето живо во полскиот тоалет во дворот на нејзината куќа.
Прелиминарниот извештај на Институтот за судска медицина во Бузау покажува дека причина за смртта е механичка асфиксија, односно задушување, предизвикано од присуство на фекална материја во респираторниот тракт, хранопроводот и желудникот.
Овие наоди потврдуваат дека новороденчето било живо во моментот кога било фрлено и дека починало во ужасни маки, вдишувајќи и голтајќи ја содржината од септичката јама, според написите.
Врз основа на овие докази, на 17 јули 2025 година, надлежниот обвинител покренал кривична постапка против жената, по обвинение за убиство на член на семејството, кривично дело кое романскиот Кривичен законик го квалификува како едно од најсериозните и предвидува затворска казна до 20 години.
Истиот ден, обвинителството поднесе предлог за 30-дневен притвор, кој судот го одобри. Жената е приведена, а истрагата продолжува.