Свет
(Видео) 90.000 војници, илјадници тенкови и авиони на северот на Европа: „Се подготвуваме за војна“

НАТО ќе мобилизира околу 90.000 војници за воените вежби кои започнуваат во февруари и ќе траат околу четири месеци. Воената вежба наречена „Steadfast Defender“ ќе биде најголемата воена вежба на НАТО во последните неколку децении, изјави американскиот генерал Кристофер Каволи по состанокот на Воениот комитет на НАТО на 17 и 18 јануари во Брисел.
Според врховниот командант на НАТО во Европа, подготовките треба да почнат веќе оваа недела. Поточно, од февруари до мај ќе се практикува алармирање и распоредување на национални и мултинационални копнени сили, како што дополнително објасни Каволи: „Со распоредување американски војници, НАТО ќе ја покаже својата способност да ја зајакне евроатлантската област“.
Вежбата ќе биде јасна демонстрација на кохезијата, силата и решителноста на НАТО алијансата за заемна заштита, рече Каволи, пренесува Дојче веле.
Соопштението доаѓа нешто повеќе од четири недели пред втората годишнина од руската инвазија на Украина на 24 февруари. „Се подготвуваме за конфликт со Русија и терористичките групи“, изјави претседателот на воениот комитет на НАТО, холандскиот адмирал Роб Бауер, по дводневното разгледување во седиштето на НАТО во Брисел. „Ако не нападнат, мора да бидеме подготвени“.
Според информациите на агенцијата дпа, сценариото на воените вежби е руски напад на територијата на НАТО, односно на некои нејзини членки – што доведува до активирање на член 5 од договорот за НАТО – кој ја регулира обврската да обезбеди помош на нападната членка, во која се наведува дека вооружениот напад врз една или повеќе земји-членки гледаат како напад врз сите.
Exercise #SteadfastDefender24 will be the largest #NATO exercise in decades, with 90,000 forces from all 31 Allies &Sweden
With more than 80 air platforms including F35s, FA18s, Harriers, F15s, Helicopters & Unmanned Aerial Vehicles provided by 🇳🇴🇫🇮🇺🇸🇬🇧🇪🇸🇵🇱🇭🇺#Strongertogether pic.twitter.com/hteGCLTm9g
— NATO Air Command (@NATO_AIRCOM) January 19, 2024
На воената вежба учествуваат 31 членка на НАТО и земја кандидат Шведска. Според сопствените информации, Бундесверот, во „Steadfast Defender“ меѓу другото, ќе учествува во четирифазна вежба наречена „Quadriga 2024“.
Се очекува до крајот на мај повеќе од 12.000 германски војници да бидат во акција, особено да го практикуваат брзото распоредување на силите на источното крило на НАТО.
На пример, 10-та оклопна дивизија ќе користи различни рути од средината на мај за да префрли војници со борбени возила во Литванија и таму да демонстрира борбена способност преку воени вежби. Оваа балтичка држава е една од земјите кои се чувствуваат особено загрозени од Русија поради нејзината позиција.
Областа каде што ќе се одржуваат воените вежби „Steadfast Defender“ се протега од Норвешка до земји како Романија. Според Бундесверот, ќе има и компонента за поморска вежба со сили кои ќе се движат од Северна Америка кон Европа.
Се очекува во вежбата, покрај околу 90.000 војници, да учествуваат и повеќе од 1.000 борбени возила и десетици борбени авиони и поморски единици. Германската војска меѓу другото посебно ги споменува тенковите, носачите на авиони и авионите Ф-35.
NATO’s new defence plans will strengthen and modernise our force structure to protect and defend every inch of Allied territory
These plans will be tested and put to action during exercise #SteadfastDefender24 pic.twitter.com/HpEw7ftfEj
— NATO (@NATO) January 22, 2024
Покрај Германија, голем број војници за воени вежби ќе обезбеди и Велика Британија. Министерството за одбрана во Лондон неодамна објави дека ќе учествуваат околу 20.000 британски војници од поморските, воздушните и копнените сили.
Во јуни 2023 година, НАТО веќе одржа голема воздушна вежба „Air Defender“ над германскиот воздушен простор. Тоа беше најголемата вежба за преместување на воздухопловните сили од основањето на НАТО. Учествуваа 250 авиони и околу 10.000 војници од 25 земји. Германската влада и Бундесверот потоа подготвија позитивен биланс.
Најголемата вежба на НАТО од крајот на Студената војна беше организирана во 2018 година со фокус на Норвешка. Учествуваа околу 51.000 војници.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Првпат во историјата откриени комарци во Исланд

Комарци се откриени во Исланд, првпат во историјата, откако овој месец беа пронајдени три примероци во Ќос, рурална долина во близина на фјордот Хвалфјордур, објави Исландската национална радиодифузија.
Откритието првично го објави ентузијастот за инсекти Бјорн Хјалтасон во Фејсбук групата Skordyr a Islandi (Инсекти во Исланд). Примероците потоа беа испратени во Исландскиот институт за природна историја за анализа, каде што ентомологот Матијас Алфредсон потврди дека навистина станува збор за комарци.
Видот беше идентификуван како Culiseta annulata, комарец отпорен на студ, вообичаен во северна Европа.
„Многу е веројатно дека комарците ќе станат постојани жители тука“, рече Алфредсон. „Овој вид обично ја поминува зимата во потопли, позаштитени подрачја, како што се подруми и објекти за добиток.“
Иако комарците повремено пристигнувале во Исланд како слепи патници со авиони, ова е првпат да бидат пронајдени како живеат и преживуваат во дивината на исландска почва.
Научниците со години предупредуваат дека комарците би можеле да станат постојани жители на Исланд, особено откако ситните муви успешно се прилагодија на локалната клима во 2015 година.
Откривањето на комарци во Исланд, велат експертите, сугерира дека климатските промени и промените во животната средина им овозможуваат на видовите инсекти отпорни на студ да се шират подалеку на север од кога било досега.
Свет
Новинар: „Кој ја избра Будимпешта како место за средба?“; Белата куќа: „Мајка ти“

Откако американскиот претседател Доналд Трамп најави уште една средба со рускиот претседател Владимир Путин, овој пат во Будимпешта, новинар на „Хафингтон Пост“ ја праша Белата куќа: „Зошто Будимпешта?“.
Токму во унгарската престолнина беше потпишан Меморандумот од Будимпешта во 1994 година, со кој Украина се откажа од својот нуклеарен арсенал наследен од распадот на СССР, во замена за гаранции дека Русија ќе го почитува својот територијален интегритет.
Путин ги прекрши овие ветувања во 2014 година со анексијата на Крим, а потоа и со војната во Донбас, која кулминираше со целосна инвазија на Украина во 2022 година.
„ХафПост“ ја праша Белата куќа кој ја избрал локацијата на средбата. Одговорот дојде брзо. Портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, одговори со порака: „Мајка ти“.
For context, S.V. Dáte of the Huffington Post is not a journalist interested in the facts. He is a left-wing hack who has consistently attacked President Trump for years and constantly bombards my phone with Democrat talking points.
Just take a look at @svdate’s feed, it reads… https://t.co/NxWn2mdUsa pic.twitter.com/v7owI5N4us
— Karoline Leavitt (@PressSec) October 20, 2025
Откако новинарот С.В. Дејт ја праша Ливит дали нејзиниот одговор ѝ е смешен, по што следеше нов напад: „Смешно ми е што се сметате себеси за новинар. Вие сте левичарски агитатор кого никој не го сфаќа сериозно – дури ни вашите колеги, едноставно не ви го кажуваат тоа во лице. Престанете да ми ги испраќате вашите пристрасни и глупави прашања“, напиша Ливит.
Подоцна објави јавна порака на официјалниот профил на Белата куќа на платформата X, заедно со снимка од пораката:
„С.В. Дејт од ‘Хафингтон пост’ не е новинар заинтересиран за факти. Тој е левичарски активист кој со години го напаѓа претседателот Трамп и постојано ми го бомбардира телефонот со демократски тези. Погледнете го неговиот профил, изгледа како негов личен дневник против Трамп. Активистите кои се преправаат дека се новинари им прават лоша услуга на медиумите.“
„ХафПост“ одговори велејќи дека ќе продолжи да поставува прашања до портпаролите на Трамп, особено до оние на кои не сакаат да одговорат.
„Училишното малтретирање нема да нè спречи. Слободните и независни медиуми мора да ги постават тешките прашања“, се вели во уредничкиот текст.
Регион
Бугарија може да му дозволи на Путин да прелета над земјата за да се сретне со Трамп во Будимпешта

Авионот што го превезува рускиот претседател Владимир Путин би можел да добие права за прелет над Бугарија, за да може рускиот лидер да присуствува на состанок со американскиот претседател Доналд Трамп во Будимпешта, според министерот за надворешни работи Георгиев, објави државното радио.
„Доколку има напори за постигнување мир, ако тоа е услов за одржување на состанок, тогаш најлогично е да се овозможи состанок од ваков тип на изводлив начин“, рече Георгиев, според извештајот.
Георгиев зборуваше на маргините од состанокот на министрите за надворешни работи на ЕУ во Луксембург. Една можна воздушна рута од Москва до Будимпешта ги опфаќа Црното Море, Бугарија и Србија, но бугарскиот воздушен простор е затворен за руски авиони од инвазијата на Украина во февруари 2022 година.
Други рути се протегаат на север, низ Белорусија и Полска или преку Балтичкото Море, Германија и Чешка. Рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров и американскиот државен секретар Марко Рубио, кои се задолжени за подготовка на самитот Путин-Трамп, разговараа во понеделник, објави руското Министерство за надворешни работи.
Меѓународниот кривичен суд (МКС) издаде потерница по Путин, а Унгарија е во процес на повлекување од таа меѓународна институција.
Москва го отфрла обвинението на МКС и ја прогласува потерницата по Путин за доказ за непријателството на Западот кон Русија.