Европа
Вонредна состојба на Исланд, земјата се отвора, граѓаните се подготвуваат за ерупција: се стравува од повторување на пеколното сценарио од 2010 година

Една од вулкански најактивните земји во светот прогласи вонредна состојба поради најновата закана од ерупција.
Речиси 4.000 луѓе се евакуирани од своите домови во Гриндавик, кој е најзагрозен поради неговата непосредна близина до вулканот Фаградалсфјал на полуостровот Рејкјанес. Веќе една недела Исланд е сеизмички хиперактивна област, а жителите секојдневно чувствуваат по неколку стотици потреси. Популарната туристичка Сина лагуна е затворена од петокот.
Целиот остров е во тензично исчекување бидејќи експертите велат дека земјотресите, кои со денови татнеат под површината, се знак за голема вулканска ерупција, која може да се случи во секој момент.
Огромни пукнатини се појавија во близина на Гриндавик, а воздушните снимки објавени од крајбрежната стража покажуваат пукнатина што поминува низ центарот исфрлајќи чад додека магмата се приближува до површината. Набрзина се градат одбранбени ѕидови околу блиската геотермална централа за која се надеваат дека ќе ја заштитат од потоците лава, пренесува „Јутарњи лист“.
За многу локални жители, најновиот развој на настаните потсетува на катастрофалната експлозија на друг исландски вулкан, Ејафјалајокул, во 2010 година. Сеизмичката активност на тој вулкан почна во 2009 година и доведе до кулминација, односно до ерупција на 29 март 2010 година. Тоа беше првата ерупција на тој вулкан по речиси 200 години.
Втората ерупција почна на 14 април, а огромниот облак од пепел што го создаде доведе до најголемото нарушување на воздушниот сообраќај во европската историја предизвикано од природна катастрофа. Милиони патници беа заглавени на аеродромите од 15 април.
Научниците дале процени за „Дејли мејл“ за новата ерупција, а прашање е дали може да се спореди со онаа во 2010 година.
Д-р Дејв Мекгејв, вулканолог од Универзитетот „Ланкастер“, рече дека огромниот облак од пепел што го виделе пред 13 години, веројатно, нема да се повтори.
„Можната ерупција што ќе резултира од сегашните потреси на земјата нема да доведе до прекини како ерупцијата во 2010 година“, рече тој.
„Во ерупциите на полуостровот Рејкјанес доминира производството на лава со само мало производство на пепел, а во ерупцијата во 2010 година доминира производството на пепел“, додаде тој.
Тој оцени дека е многу мала веројатноста последната ерупција да предизвика нарушување во трансатлантскиот воздушен сообраќај.
Иако главниот град на Исланд, Рејкјавик, е далеку од опасната зона, аеродромот „Кефлавик“ на Исланд се наоѓа на 17-ина километри северозападно од активната област. Авиосообраќајот на „Кефлавик“ во моментот се одвива непречено.
Сепак, како мерка на претпазливост за домашните и за меѓународните летови, шифрата за боја за летовите до полуостровот Рејкјанес сега е портокалова, што значи зголемена активност.
Портокаловото предупредување претставува ограничена опасност за воздушниот сообраќај. Следната фаза е црвена и нивото се подига доколку дојде до вулканска ерупција, која може сериозно да влијае на воздушниот сообраќај.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Дали знаете зошто папите не ги користат своите вистински имиња за време на службите

Американскиот кардинал Роберт Франсис Превост е избран за 69-ти поглавар на Католичката црква. Тој го избрал Лав XIV како свое папско име.
Но, дали всушност знаете зошто папите ги менуваат своите имиња кога се избрани? Станува збор за – традиција што трае веќе 470 години.
Иако не е задолжително да ги менуваат своите имиња, новоизбраните папи во повеќето случаи го земаат името на својот предок, изразувајќи ја со тоа својата желба да го следат нивниот пример. Овој преседан го постави првиот папа. Свети Петар чие родено име беше Симон. Новото име може да означува и „ново раѓање“ на почетокот на папството.
Со изборот на името Лав, новиот папа им се придружи на 13-те претходници кои го носеа истото име. Меѓу нив е и Лав XIII, познат по својот реформистички дух и неговата енциклика Rerum novarum од 1891 година, во која се нагласуваше човечкото достоинство и достоинството на работата. Свештеникот Кристофер Робинсон од Универзитетот ДеПол истакна дека ова е основата на современото социјално учење на Црквата. „Со изборот на името Лав XIV, тој ја покажува својата посветеност на општественото учење на Црквата кое го зацврстил Лав XIII“, рече свештеникот и експерт за Ватикан Томас Рис.
Папската историја изобилува со примери за такви симболични избори. На пример, папата Франциско, роден како Хорхе Марио Берголјо, го избрал своето име по Свети Франциск Асишки, „човек на сиромаштија, мир и љубов кон творението“, велејќи дека сонува за Црква „која е сиромашна и за сиромашните“.
Последниот папа со името Лав бил Лав XIII, чие вистинско име било Џоакино Винченцо Рафаеле Луиџи Печи.
Европа
Илјадници протестираа во Словачка. „Фицо го помина Денот на победата со воен злосторник“

Неколку илјади демонстранти вчера излегоа на улиците на словачкиот главен град Братислава и други градови за да протестираат против посетата на премиерот Роберт Фицо на Москва.
Фицо присуствуваше на годишната руска воена парада по повод победата на Советскиот Сојуз над нацистичка Германија. Додека поголемиот дел од Европа ја одбележа годишнината завчера, Русија секогаш ја одржува својата парада на победата на 9 мај. Фицо беше единствениот лидер на земја-членка на Европската Унија што присуствуваше на настанот и беше критикуван за неговиот проруски став.
Најголемиот протест се одржа во Братислава. „9 мај е Ден на Европа, но не за секого. Роберт Фицо ќе го помине со воен злосторник“, објави организаторот на протестот на Фејсбук, алудирајќи на рускиот претседател Владимир Путин.
Шефицата на ЕУ, Каја Калас, исто така, остро го критикуваше патувањето на Фицо во Москва. „Секој што ја поддржува слободата, независноста и европските вредности треба да биде денес во Украина, а не во Москва. Фицо е на погрешната страна“, рече таа.
Словачкиот премиер го бранеше своето патување во пораки на Фејсбук до своите поддржувачи. Тој рече дека неговото патување е за да им оддаде почит на оние што загинаа за ослободувањето на Словачка од нацистичката власт.
Европа
(Видео) Макрон, Мерц, Стармер и Туск заедно во Украина: „Ќе го зголемиме притисокот врз Русија“

Лидерите на Франција, Велика Британија, Германија и Полска денес се во Украина, во првата таква заедничка посета, за да разговараат со претседателот Володимир Зеленски и да ветат дека ќе го зголемат притисокот врз Русија додека не се постигне договор за прекин на огнот.
Патувањето на францускиот претседател Емануел Макрон, германскиот канцелар Фридрих Мерц, полскиот премиер Доналд Туск и британскиот премиер Кир Стармер е првпат лидерите на четири европски нации заедно да ја посетат Украина.
‼️Unprecedented: German Chancellor Friedrich Merz, UK Prime Minister Keir Starmer, French President Emmanuel Macron, and Polish Prime Minister Donald Tusk have arrived in Kyiv.
The European leaders plan to meet with Volodymyr Zelensky and call on Moscow for an unconditional… pic.twitter.com/Dy56s2bekx
— NEXTA (@nexta_tv) May 10, 2025
Тројцата западноевропски лидери утрово заедно излегоа од возот од Полска, а подоцна треба да им се придружат на полскиот премиер, кој пристигна одделно во Киев, и на украинскиот претседател.
Овој високо симболичен израз на европското единство дојде повеќе од три години по руската инвазија и еден ден откако рускиот претседател Владимир Путин упати пркосен тон на парадата во Москва по повод 80-годишнината од победата во Втората светска војна.
Американскиот претседател Доналд Трамп предложи 30-дневен безусловно примирје како чекор кон завршување на конфликтот. Но, Путин се спротивставува на предлогот. „Заедно со САД, ја повикуваме Русија да се согласи на целосно и безусловно 30-дневно примирје за да се создаде простор за разговори за праведен и траен мир“, изјавија лидерите во соопштението пред посетата.
„Подготвени сме што е можно поскоро да ги поддржиме мировните преговори, да разговараме за техничката имплементација на прекинот на огнот и да се подготвиме за сеопфатен мировен договор“, додадоа тие.
„Јасно ни е дека крвопролевањето мора да престане, дека Русија мора да ја запре својата нелегална инвазија и дека Украина мора да може да напредува како безбедна, сигурна и суверена нација во рамките на своите меѓународно признати граници со генерациите што доаѓаат“, рекоа тие.
Тие предупредија дека ќе продолжат да ја зголемуваат својата поддршка за Украина. „Додека Русија не се согласи на трајно примирје, ние ќе го зголемиме притисокот врз руската воена машинерија“, рекоа тие.
Во денешно интервју за Еј-би-си Њуз, портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, изјави дека испораките на оружје од сојузниците на Украина мора да престанат пред Русија да се согласи на прекин на огнот.
Во спротивно, примирјето би било предност за Украина во време кога руските трупи напредуваат на прилично самоуверен начин на фронтот, рече Песков, додавајќи дека Украина не е подготвена за непосредни преговори.