Свет
Во Египет денеска мировен самит за Блискиот исток

Во Египет денеска ќе се одржи самит за кризата во Газа во момент кога постојат стравувања од ширење на конфликтот на Блискиот исток, но отсуството на високи претставници на САД, главниот сојузник на Израел, и некои други лидери ги намалува очекувањата за тоа што може да се постигне таму.
Мировниот самит во Каиро ќе ги собере лидерите на неколку арапски и европски земји, заедно со бројни министри за надворешни работи.
Тој се одржува додека Израел се подготвува за копнен напад врз Појасот Газа по нападот на Хамас на 7 октомври во кој загинаа 1.400 луѓе. Повеќе од 4.100 Палестинци се убиени во израелската контраофанзива која предизвика страшна хуманитарна криза во палестинската енклава.
Засега не се знае кој ќе ги претставува САД, Кина и Русија.
Германскиот канцелар Олаф Шолц и британскиот премиер Риши Сунак нема да дојдат во Каиро, а се уште не е официјално познато дали ќе учествува францускиот претседател Емануел Макрон.
Висок претставник на ЕУ рече дека се уште се разговара за конечната декларација, но се уште има разлики, па не е јасно дали ќе биде усвоена. Тој додаде дека претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел и шефот на европската дипломатија, Жозеп Борел, планираат да одат во Каиро, иако под знак прашалник е дали ќе стигнат таму на време, со оглед на тоа што и двајцата се во САД на самитот на ЕУ во Вашингтон.
Во последните денови, арапските земји изразија гнев поради израелското бомбардирање и опсада на Газа, каде живеат 2,3 милиони луѓе.
Во исто време, Египет сака да достави хуманитарна помош во Газа преку граничниот премин Рафа, единствениот што не е контролиран од Израел, но помошта се трупа само од египетска страна.
Претседателот Абдел Фатах ал-Сиси во средата изјави дека Египќаните ќе се спротивстават на какво било принудно префрлање на Палестинците на Синај, бидејќи тоа ќе го претвори египетскиот полуостров во база за напади врз Израел.
Јорданскиот крал Абдула и Сиси во четвртокот го обвинија Израел дека „спроведува колективна казна“ со бомбардирање на Газа.
Израелските власти, вклучително и премиерот Бенјамин Нетанјаху, велат дека „сакаат да го збришат Хамас од лицето на Земјата“, но очигледно немаат план како да владеат со палестинската енклава потоа, изјавија осум регионални и западни претставници запознаени со конфликтот.
– Некои советници на американскиот претседател Џо Бајден се загрижени дека Израел можеби ќе може да му го зададе последниот удар на Хамас, но стратегијата за излез допрва треба да се формулира, изјави извор од Вашингтон.
Досега учество на Самитот за мир во Каиро потврдија египетскиот претседател Абдел Фатах ал Сиси, палестинскиот претседател Махмуд Абас, јорданскиот крал Абдула Втори, бахреинскиот крал Хамад бин Иса Ал Калифа, кувајтскиот престолонаследник шеик Мешал ал-Ахмад ал-Сабах, италијанската премиерка Џорџа Мелони, шпанскиот премиер Педро Санчез, грчкиот премиер Киријакос Мицотакис, кипарскиот претседател Никос Христодулидес, јужноафриканскиот претседател Кирил Рамафоса, германската министерка за надворешни работи Аналена Бербок, француската министерка за надворешни работи Кетрин Колона, јапонската министерка за надворешни работи Јоко Камикава, британскиот државен секретар за надворешни работи Џејмс Клеверли, норвешкиот министер за надворешни работи Еспен Барт Еиде и генералниот секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш.
Египет, првата арапска држава што потпиша мировен договор со Израел во 1979 година, е загрижен од масовното иселување на жителите на Газа од нејзината територија. Единствениот граничен пункт меѓу Египет и Газа е затворен речиси две недели и покрај израелските воздушни напади врз енклавата. Истовремено, Израел воведе и блокада на Газа и го запре увозот на храна, лекови и гориво.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
Шпанија со закон го забранува извозот на оружје во Израел: „Сакаме да се стави крај на геноцидот во Газа“

Шпанските пратеници денес гласаа за закон со кој се воведува ембарго за извоз на оружје во Израел, мерка што долго време ја заговараше социјалистичкиот премиер Педро Санчез за „запирање на геноцидот“ во Газа.
„За“ гласаа 178 пратеници, а 169 беа против. Малцинската влада на социјалистичкиот премиер конечно ја доби поддршката од четири пратеници од крајно левичарската партија Подемос, која не откри како ќе гласа до денеска наутро.
Шпанското ембарго е на сила од октомври 2023 година, но социјалистичката влада сакаше да ја „зацврсти правно“ одлуката.
Санчез го објави тоа на 8 септември, по што израелската влада реагираше жестоко, но Израел го повлече својот амбасадор од Шпанија во 2024 година, откако Мадрид ја призна Палестина.
Регион
Вучиќ: Турција сонува повторно да ја обнови Отоманската Империја

По пристигнувањето на турските беспилотни летала во Приштина, имаше остра реакција од српскиот претседател Александар Вучиќ, кој ја обвини Турција дека сонува за обнова на Отоманската Империја. Со овој потег, Србија премина од „златно доба“ во односите со Турција и пријателството со Ердоган на отворени политички тензии за само една година, пишува N1.
Косовскиот премиер Албин Курти претходно објави на Фејсбук дека пристигнале беспилотните летала, додавајќи дека десетици безбедносни сили веќе се обучени да ги користат.
Курти објасни дека договорот со турската компанија Бајкар бил потпишан во декември минатата година, а дроновите биле испорачани три месеци пред предвидениот рок. Тој нагласи дека Косово „продолжува да ја зајакнува ударната моќ на својата армија“ со модерна технологија.
Реагирајќи на веста, Вучиќ остро го осуди потегот на Турција, велејќи дека е „ужасен“ и дека тоа „јасно покажува дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан“.
„Згрозен сум од однесувањето на Турција и грубото кршење на Повелбата на ОН и Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ОН, како и од континуираното вооружување на властите во Приштина. Сега е сосема јасно дека Турција не сака стабилност на Западен Балкан и дека сонува за оживување на Отоманската империја. Србија е мала земја, но ние добро ја разбравме пораката“, рече Александар Вучиќ.
Реагираше и владината Канцеларија за Косово и Метохија, а нејзиниот директор Петар Петковиќ ја повтори оценката на Вучиќ дека Србија „ја разбрала пораката“ и дека „не е случајно“ што беспилотните летала биле доставени во Косово три месеци пред предвиденото.
Турција го направи ова, смета Петковиќ, „само неколку дена пред локалните избори“, со цел да му ја обезбеди на премиерот на Приштина „потребната поддршка пред изборите на 12 октомври, за да може да продолжи да го тероризира српскиот народ“.
Петковиќ рече дека Белград „ќе продолжи одговорно да го зачувува мирот и стабилноста, и покрај вооружените сојузи што се создаваат на штета на мирот и претставуваат директна закана“.
Фото: ЕПА
Свет
Белорусија испраќа рекордни количини бензин во Русија

Белорускиот железнички извоз на бензин во Русија се зголеми за четири пати во септември во однос на претходниот месец, бидејќи Москва се справува со недостиг на гориво предизвикан од украинските напади врз нејзината енергетска инфраструктура, објавија извори од индустријата синоќа, објави „Ројтерс“.
Неколку руски региони беа принудени да воведат мерки за штедење и привремено да ги замрзнат цените на горивата во последните недели. Причината е недостигот на популарни видови бензин предизвикан од напади со беспилотни летала насочени кон рафинерии и други енергетски објекти.
Како одговор, Москва, исто така, го ограничи извозот на бензин и дизел. Ова не е првпат Русија да се потпира на соседна Белорусија, таа, исто така, го зголеми увозот на гориво минатата година за да го покрие недостигот на пазарот.
Според извори, пратките на бензин со железница од белоруските рафинерии до рускиот домашен пазар минатиот месец достигнаа 49.000 метрички тони, што е еквивалентно на 14.500 барели дневно. Заедно со бензинот, испораките на дизел во септември изнесуваа 33.000 тони.