Свет
Гренланд не е на продажба: порака од премиерот до Трамп
Гренланд не е на продажба, изјави денеска премиерот Муте Егеде, реагирајќи на најавата на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп дека САД ќе ја преземат „сопственоста и контролата“ на овој арктички остров.
„Гренланд е наш. Ние не сме на продажба и никогаш нема да бидеме на продажба. Не смееме да ја изгубиме нашата долга борба за слобода“, рече Егеде, пренесе Ројтерс.
Во неделата Трамп објави дека го избрал Кен Хаури, поранешниот американски амбасадор во Шведска, за нов американски амбасадор во Данска. Трамп на својата платформа Tryth Social напиша дека е апсолутно неопходно САД да ја преземат сопственоста и контролата врз Гренланд за, како што наведе, националната безбедност и слободата ширум светот.
Американскиот конгресмен од Грузија, Мајк Колинс, сојузник на Трамп, во ноември предложи, САД повторно да се обидат да го купат Гренланд, кој и припаѓа на Данска, пренесува Танјуг.
Во 2019 година, Трамп изрази интерес за купување на Гренланд, нарекувајќи го „голем договор за недвижнини“.
„Волстрит журнал“ тогаш објави дека Трамп всушност ги сака богатите природни ресурси на данскиот остров, но данскиот премиер Мете Фредериксен ја нарече идејата „апсурдна“, посочувајќи дека Гренланд „не е на продажба“ содржи огромни наоѓалишта на ретки елементи кои се користат во производството на електрични возила и турбини на ветер. Островот е автономен од 1979 година, а Данска ја задржува контролата над надворешните работи, одбраната и монетарната политика. Од 2010 година, автономијата на Гренланд се прошири на подземните ресурси, вклучувајќи ги и активностите за истражување и експлоатација на минерали.
САД се обидоа да го купат Гренланд од Данска неколку пати, вклучително и во 1867 година, кога државниот секретар Вилијам Х. Севард преговараше за купување на Алјаска од Русија. Вториот обид да се купи се случил во 1910 година, а во 1946 година американската влада и понудила на Данска понуда од 100 милиони долари, која ја одбила.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Свет
(Видео) Тепачка во турскиот парламент
Пратениците на владејачката партија и опозицијата се судрија во турскиот парламент по спорот околу наследството на основачот на Република Турција, Мустафа Кемал Ататурк, пренесуваат регионалните медиуми.
Физичката пресметка се случи вчера за време на жестока дебата за предлогот за буџетот за 2026 година. Пратениците разменија удари, но и законот за буџетот и законот за финансиски извештај за 2024 година на крајот беа усвоени.
Судирот избувна откако пратеникот на владејачката Партија на правдата и развојот (АКП), Мустафа Варанк, даде изјави насочени кон лидерот на опозициската Републиканска народна партија (ЦХП), Озгур Озел, за време на дебатата за буџетот во Големото национално собрание на Турција.
Откако Варанк го прозва Озел, заменик-претседателот на парламентарната група на ЦХП, Гохан Гунајдин, реагираше од говорницата, обвинувајќи ја АКП за намерно разгорување контроверзии за време на дебатата за буџетот.
Дебатата потоа ескалираше во размена на остри обвинувања за наследството на основачот на Република Турција, Мустафа Кемал Ататурк. По понатамошни провокации, избувна физичка пресметка. Пратениците почнаа да се туркаат, по што следуваа тупаници.
Судирот траеше околу десет минути. Пратениците се туркаа додека обезбедувањето и другите пратеници се обидуваа да ги разделат. И покрај сè, парламентот продолжи да работи. Нацрт-законот за буџетот за следната година беше изгласан со 320 гласа „за“ и 249 „против“, додека конечниот буџет за 2024 година беше усвоен со 316 гласа „за“ и 247 „против“.
Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган го пофали гласањето за буџетот во објава на социјалната мрежа Икс. „Сакам нацрт-законот за буџетот за 2026 година, кој беше усвоен вечерва во Големото национално собрание на Турција, да биде од корист за нашата земја, нашиот народ и нашата економија“, рече Ердоган.
Фото: депозитфотос
Свет
Кошта и Лајен: Безбедноста на Арктикот останува еден од клучните приоритети на Европската Унија
Претседателот на Европскиот совет Антонио Кошта и претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен оценија дека безбедноста на Арктикот останува еден од клучните приоритети на Европската Унија и област во која тие се стремат да соработуваат со сојузниците и партнерите.
„Територијалниот интегритет и суверенитет претставуваат основни принципи на меѓународното право. Овие принципи се од суштинско значење не само за Европската Унија, туку и за земјите ширум светот. Ние сме целосно солидарни со Данска и народот на Гренланд“, изјавија Кошта и фон дер Лајен на Икс.
Порано денес, данскиот министер за надворешни работи Ларс Локе Расмусен изјави дека неговата земја инсистира дека сите, вклучително и САД, мора да го почитуваат територијалниот интегритет на Кралството Данска.
Тој го изјави ова по објавувањето на назначувањето на гувернерот на американската држава Луизијана за специјален пратеник за Гренланд од страна на американскиот претседател Доналд Трамп.
Трамп вчера објави дека го назначува гувернерот на Луизијана, Џеф Ландри, за специјален пратеник за Гренланд, голема полуавтономна данска територија за која претходно рече дека САД треба да ја преземат. Во објавата за назначувањето, Трамп рече дека Ландри разбира колку е неопходен Гренланд за националната безбедност на САД.
Данскиот министер во кратка изјава испратена по е-пошта од неговото Министерство рече дека „назначувањето го потврдува проширениот американски интерес за Гренланд“.
„Сепак, ние инсистираме дека сите, вклучително и САД, мора да покажат почит кон територијалниот интегритет на Кралството Данска“, додаде данскиот министер.
Трамп претходно рече дека Гренланд е клучен за американската безбедност и не ја исклучи можноста за преземање на островот со воена сила, иако Данска е американски сојузник во рамките на НАТО.
Порано овој месец, данската воена разузнавачка служба напиша во годишен извештај дека САД ја користат својата економска моќ за да „ја наметнат својата волја“ и да им се закануваат и на пријателите и на непријателите со воена сила.
Фото: депозитфотос
Свет
Орбан: Унгарските пари не треба да бидат во позлатените тоалети на украинските олигарси
Парите на Унгарците треба да бидат насочени кон развој на Унгарија, а не кон позлатените тоалети на украинските олигарси, изјави унгарскиот премиер Виктор Орбан, коментирајќи го доделувањето на заеми од буџетот на Европската Унија за Украина во износ од 90 милијарди евра.
„Местото на унгарските пари е, пред сè, на територијата на унгарските низини, на сообраќајниците со четири ленти, а не во гранатирањето во Донбас или во позлатените тоалети на украинските олигарси“, рече Орбан на свеченото отворање на 34-километарскиот дел од автопатот во централниот дел од земјата.
Според него, унгарската влада не сака да ги насочи своите средства кон Украина за продолжување на воениот конфликт, туку сака да ги потроши дома, за мирновременски цели.
Унгарскиот премиер нагласи дека заемот од 90 милијарди евра што Европската Унија сака да го издвои за Киев од сопствениот буџет ќе значи продолжување на украинскиот конфликт.
„Дури и поддржувачите на заемот за Украина во износ од 90 милијарди евра признаваат дека тој може да не биде вратен. Последицата од овој заем за Европа е намалување на буџетот и траен долг. Ова не е економска политика, туку финансирање на продолжувањето на војната“, изјави тој.
Орбан, исто така, привлече внимание на фактот дека антируските санкции на ЕУ ја уништија самата Европа.
Тој тврди дека санкциите не ја постигнале целта за разбивање на Русија, туку, напротив, ја зголемиле нејзината отпорност, дозволувајќи ѝ да се прилагоди на нив.
Фото: депозитфотос

