Свет
Гренланд не е на продажба: порака од премиерот до Трамп

Гренланд не е на продажба, изјави денеска премиерот Муте Егеде, реагирајќи на најавата на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп дека САД ќе ја преземат „сопственоста и контролата“ на овој арктички остров.
„Гренланд е наш. Ние не сме на продажба и никогаш нема да бидеме на продажба. Не смееме да ја изгубиме нашата долга борба за слобода“, рече Егеде, пренесе Ројтерс.
Во неделата Трамп објави дека го избрал Кен Хаури, поранешниот американски амбасадор во Шведска, за нов американски амбасадор во Данска. Трамп на својата платформа Tryth Social напиша дека е апсолутно неопходно САД да ја преземат сопственоста и контролата врз Гренланд за, како што наведе, националната безбедност и слободата ширум светот.
Американскиот конгресмен од Грузија, Мајк Колинс, сојузник на Трамп, во ноември предложи, САД повторно да се обидат да го купат Гренланд, кој и припаѓа на Данска, пренесува Танјуг.
Во 2019 година, Трамп изрази интерес за купување на Гренланд, нарекувајќи го „голем договор за недвижнини“.
„Волстрит журнал“ тогаш објави дека Трамп всушност ги сака богатите природни ресурси на данскиот остров, но данскиот премиер Мете Фредериксен ја нарече идејата „апсурдна“, посочувајќи дека Гренланд „не е на продажба“ содржи огромни наоѓалишта на ретки елементи кои се користат во производството на електрични возила и турбини на ветер. Островот е автономен од 1979 година, а Данска ја задржува контролата над надворешните работи, одбраната и монетарната политика. Од 2010 година, автономијата на Гренланд се прошири на подземните ресурси, вклучувајќи ги и активностите за истражување и експлоатација на минерали.
САД се обидоа да го купат Гренланд од Данска неколку пати, вклучително и во 1867 година, кога државниот секретар Вилијам Х. Севард преговараше за купување на Алјаска од Русија. Вториот обид да се купи се случил во 1910 година, а во 1946 година американската влада и понудила на Данска понуда од 100 милиони долари, која ја одбила.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Камења паѓаат, животни бегаат во водата: блогер објави видео во моментот на разорниот земјотрес

Додека разорниот земјотрес со магнитуда од 8,8 степени ја погоди Камчатка, туристот и блогер Иван Герасименко се најде на експедициски брод во непосредна близина на епицентарот. Според него, сè се случило ненадејно и драматично – масивни камења почнале да паѓаат од стрмните карпи, а животните реагирале во паника.
„Земјотресот ме затекна во близина на островот Парамушир додека пловевме по малиот остров Анциферов на експедициски бродови од типот Зодијак“, напиша Герасименко на социјалните мрежи, а објави и видео снимено во тој момент.
Според неговиот опис, масивните камења почнале да се кршат и да паѓаат во морето, предизвикувајќи општа паника кај екипажот, патниците, па дури и кај животните во областа.
„Камењата летаа со таков шум што дури и морските лавови скокнаа во водата и долго време кружеа околу Охотското Море од страв“, напиша тој, пренесува Dnevnik.hr.
Блогерот истакна дека сите патници биле потресени.
Епицентарот на земјотресот се наоѓал на околу 150 километри од местото каде што се наоѓал бродот во моментот на ударот.
Фото: принтскрин
Свет
„Мораме да ги натераме да се плашат од нас“: Макрон за трговскиот договор меѓу САД и ЕУ

Францускиот претседател Емануел Макрон денес изјави дека Европската Унија не успеала да го искористи својот огромен единствен пазар и доволно да ги исплаши САД за да прифатат подобар договор од оној постигнат во неделата.
„Мораме да ги натераме да се плашат од нас“, им рече Макрон на министрите на денешниот состанок, изјави француски функционер близок до претседателот за „Политико“.
Макрон беше забележливо тивок откако американскиот претседател Доналд Трамп и претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, постигнаа договор, според кој ЕУ ќе плаќа царини од 15 проценти за поголемиот дел од својот извоз во САД, анализира медиумот.
Денес, тој го критикуваше договорот, но со многу поблаг тон од премиерот Франсоа Баиру, кој рече дека тоа е „црн ден за Европа“.
Денес, претседателот на Франција истакна дека верува оти сè уште има време договорот да се подобри и рече: „приказната не е завршена, нема да застанеме тука“.
Францускиот министер за трговија Лоран Сен Мартен и министерот за Европа, Бенџамин Хадад, ја повикаа Европската комисија да престане да го користи таканаречениот инструмент против принуда, алатка дизајнирана да одговори на економскиот притисок што му дава на Брисел моќ да го ограничи пристапот на американските компании до јавни набавки, странски директни инвестиции и финансиски пазари во ЕУ.
Брисел, пак, ги обвини сите критичари дека одлучиле да „играат квотербек“ кога сè беше договорено и тврди дека овој договор е најдобриот што можеле да го добијат и дека претставува значително подобрување во однос на царините од 30 проценти со кои се закани администрацијата на Трамп.
Фото: принтскрин
Свет
Претседателката на Молдавија: Русија од есен сака да ја контролира нашата држава

Претседателката на Молдавија, Маја Санду денес ги прогласи корупцијата и нелегалното финансирање од Русија за најголема закана за парламентарните избори што се одржуваат на 28 септември во таа источноевропска земја.
„Руската Федерација сака да ја контролира Република Молдавија од есен па натаму и подготвува невидено влијание врз изборите во септември“, рече молдавската претседателка на прес-конференција во Кишињев.
Кремљ ги отфрли тврдењата дека Русија се мешала во изборниот процес на земјата со два и пол милиони жители.
„Најголемата опасност од руско влијание врз нашите внатрешни работи е тоа што претставува директна закана за националната безбедност, суверенитетот и европската иднина на нашата земја“, рече Санду.
Кишињев тврди дека Русија ќе дејствува преку поткуп на гласачи, кибернапади, платени протести и дезинформации. „Финансирање вредно околу 100 милиони евра е планирано само преку криптовалути“, рече Санду, без да даде докази за тврдењето.