Враќањето на Сирија во Арапската лига и нејзиниот ангажман со регионалните држави може да помогне во ставањето крај на 13-годишната граѓанска војна во земјата, изјави вчера генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш.

Блокот од 22 нации во неделата гласаше за враќање на Сирија во рамките на организацијата по 12-годишната суспензија. Сирискиот претседател Башар ал-Асад треба да присуствува на самитот на лигата на 19 мај, но западните санкции ќе продолжат да ги блокираат фондовите за реконструкција на Сирија.

Гутереш верува оти регионот има витална улога обидот да му се стави крај на конфликтот што почна со бунт против владеењето на Ал Асад во 2011 година што беше насилно задушен, а во војната што следуваше убиени се речиси половина Сиријци, а половина од 23 милиони Сиријци се раселени.

Коментарите на Гутереш ги поттикнаа регионалните играчи да преземат водечка улога во обидот да ги натераат на преговори сириската влада и опозицијата, нешто што не им успеа на неколку пратеници на ОН. Сегашниот специјален пратеник за Сирија, Геир Петерсон, ќе продолжи тесно да соработува со сите клучни актери во процесот.

Во исто време, сириската програма за хемиско оружје останува сериозно и спорно прашање. Неколку нации и Организацијата за забрана на хемиското оружје (ОПЦВ) го обвинија Дамаск дека ги крие своите активности со хемиското оружје, но Русија ги брани активностите на својот близок соработник Ал Асад.

Сирија се вклучи во ОПЦВ во 2013 година по заканите со американски воздушни напади како одговор на хемискиот напад на периферијата на Дамаск. Во гласањето без преседан во април 2021 година членките на ОПЦВ ѝ го суспендираа гласачкото право на Сирија како казна за повеќекратната употреба на токсичен гас.

Истрагите на ОПЦВ двапати ги обвинија сириските владини сили за хемиски напади и открија разумна основа да се верува дека е одговорна за друг напад.

На месечниот состанок на Советот за безбедност на ОН за сириското хемиско оружје во понеделникот, потсекретарот на ОН за разоружување, Изуми Накамицу, го обвини Дамаск не успеал да се справи со идентификуваните празнини, недоследности и несогласувања во првичната декларација за својата хемиска програма.

Заменик-амбасадорот на Русија во ОН, Дмитриј Полјански, ја обвини ОПЦВ дека е инструмент на Западот и дека манипулира со своите истраги за да ја обвини Сирија.

Американскиот заменик-амбасадор во ОН, Роберт Вуд, го критикува неуспехот на Сирија да одговори на прашањата на ОПЦВ и бесрамната заштита на пркосното однесување на Сирија од страна на Русија, која наместо да ја поддржи резолуцијата, „избра да го нападне кредибилитетот и професионализмот на ОПЦВ поткопувајќи ја Повелбата на ОН во процесот“.