Свет
Гутереш: Ширете го мирот за да се борите со коронавирусот

Генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, во своето годишно обраќање во Генералното собрание на светската организација истакна дека повторно ќе се заложи за општи примирја во светот.
Целта е сите земји да можат да се посветат на борбата со пандемијата на коронавирус, иако, како што оценува „Ројтерс“, ефектот од неговиот апел нема да биде голем бидејќи на заседанието нема да присуствуваат повеќето претседатели и премиери.
Американскиот претседател Доналд Трамп, според најавите, е единствениот лидер, кој заедно со Гутереш, утре лично ќе се обрати на првиот ден од заседанието на Генералното собрание.
Претседателите на Кина и Русија се едни од ретките светски лидери кои ќе дојдат во Њујорк за да ја одбележат 75-годишнината од основањето на светската организација, која денес брои 193 члена.
Околу 170 шефови на држави или влади ќе се обратат на сесијата со видеопораки.
Гутереш изјави за „Ројтерс“ дека општ прекин на огнот во светот ќе придонесе за напорите да се спречи ширењето на Ковид-19 и да се создадат услови за координирано, одржливо и инклузивно закрепнување од ефектите на пандемијата.
По повод 75-годишнината од ООН, основана по Втората светска војна, со цел да се спречат ваквите конфликти, Гутереш истакна дека е неопходен мултилатерализам, како и реформи со цел да се одговори на денешните предизвици.
„Ако сме … во овој момент на вистината, способни да ги спроведеме потребните реформи за да постигнеме вистинска мрежа на мултилатерализам и вистински инклузивен мултилатерализам, јас навистина верувам дека мултилатерализмот ќе надвладее и дека растечкиот национализам и популизам ќе пропаднат“, рече тој.
Додаде дека пандемијата на коронавирус и проблемите со климатските промени, беззаконието во киберпросторот и ширењето на нуклеарното оружје „јасно потврдуваат дека светот е многу ранлив“.
„Мојата надеж е дека, во овој момент, лидерите ќе бидат доволно скромни да ја прифатат нашата ранливост и да разберат дека ни треба единство и меѓународна соработка“, заклучи Гутереш.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Свет
(Видео) Демонстранти упаднаа во претседателската резиденција во Тбилиси на денот на локалните избори

На денот на локалните избори во Грузија, антивладини демонстранти во Тбилиси пробија метални огради и упаднаа во дворот на претседателската резиденција. Специјалните сили употребија бибер-спреј за да ја растераат толпата, соопштија локални медиуми.
За да се зачува јавниот ред, дополнителни безбедносни сили беа преместени од неколку делови на Тбилиси во центарот на главниот град, објави РИА Новости.
NOW – Pro-EU protesters attempting to storm the presidential palace in Tbilisi, Georgia. pic.twitter.com/qZchEj9G6M
— Disclose.tv (@disclosetv) October 4, 2025
Муртаз Зоделава, член на опозициската партија „Обединето национално движење“, претходно им рече на десетиците илјади луѓе собрани на Плоштадот на слободата во Тбилиси дека следниот чекор ќе биде „заземање на претседателската палата“, откако организаторите на протестот објавија дека „власта се вратила кај народот“, пренесува локалниот портал „Цивил Џорџ“.
Опозицијата тврди дека станува збор за „мирна револуција“ најавена за денот на локалните избори, додека владејачката партија „Грузиски сон“ вели дека зад инцидентите стојат внатрешни и надворешни актери.
Happening now, Tbilisi #GeorgiaProtests pic.twitter.com/YFR7ccAKWq
— Anna Gvarishvili (@AnnaGvarishvili) October 4, 2025
Локалните избори се одржуваат истовремено во 64 општини и региони низ целата земја, а граѓаните избираат градоначалници на пет самоуправни градови, Тбилиси, Кутаиси, Батуми, Рустави и Поти – како и градоначалници на 59 општини и советници на локалните собранија.
Во изборниот процес учествуваат 12 политички партии, додека дел од опозицијата најави бојкот.
Свет
20 точки за мир: што точно пишува во планот на Трамп за Газа

Планот на Доналд Трамп за прекин на војната во Газа е прифатен од израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху. Хамас се согласи да ги ослободи преостанатите заложници, но вели дека бара понатамошни преговори по голем број точки.
Еве што содржи планот што го објави Белата куќа:
1. Дерадикализација на Газа
Газа ќе стане зона без тероризам, дерадикализирана, која нема да претставува закана за своите соседи.
2. Реконструкција на Газа
Газа ќе се развива за добробит на луѓето од Газа, „кои се намачиле повеќе од доволно“.
3. Итен прекин на огнот
Ако и двете страни го прифатат овој план, војната веднаш ќе престане. Израелските сили ќе се повлечат до договорената линија за да се подготви ослободувањето на заложниците. Боите на борба ќе останат замрзнати додека не се исполнат условите за комплетно, постепено повлекување.
4. Ослободување на сите заложници
Во рок од 72 часа откако Израел јавно ќе го прифати овој договор, сите заложници, живи и мртви, ќе бидат вратени.
5. Ослободување на палестински затвореници
Откако сите заложници ќе бидат ослободени, Израел ќе ослободи 250 затвореници со доживотна казна плус 1.700 Газани кои биле уапсени по 7 октомври, вклучувајќи ги и сите жени и деца. За секој израелски заложник чија останки се вратат, Израел ќе ги ослободи останките на 15 мртви Газани.
6. Разоружување на Хамас
Откако сите заложници ќе бидат вратени, членовите на Хамас кои се обврзат на мирно коегзистирање и да ги предадат своите оружја, ќе добијат амнестија. Бунтовниците кои сакаат да го напуштат Газа ќе добијат безбедно преминување кон земји што ќе ги пречат.
7. Доставување помош
Целосна помош ќе биде веднаш испратена во Газа. Како минимум, тоа ќе вклучува реконструкција на инфраструктурата (вода, електрична енергија, канализација), реконструкција на болници и пекари, неопходна опрема за отстранување на урнатини и отворање на патишта.
8. Распределба на помош
Распределбата на помошта во Газа ќе се спроведува без мешање од двете страни преку ОН и неговите агенции и Црвениот полумесец, како и други „меѓународни институции кои не се поврзани на никакви начини со ниту една страна“.
9. Управување на Газа
Газа ќе се управува под „привремена транзициска власт на технократски, аполитички палестински комитет“. Ова тело наречено „Одбор за мир“, предводено од Доналд Трамп, Тони Блер и други шефови на држави, ќе биде одговорно за дневните јавни услуги.
10. Економски план
Планот за економски развој на Трамп за обнова и развој на Газа ќе биде креиран со свикување на повеќе експерти кои помогнале во создавањето на некои од просперитетните модерни градови-чуда на Блискиот Исток.
11. Економска зона
Ќе биде воспоставена посебна економска зона со преферирани тарифи и пристапни услови што ќе се договорат со други држави.
12. Без присилно раселување
Никој нема да биде принуден да ја напушти Газa — а секој кој сака да замине ќе биде слободен да го стори тоа, но и да се врати.
13. Исклучување на Хамас
Хамас и други фракции се согласуваат да немаат никаква улога во управувањето на Газа — директно, индиректно или во било каква форма. Сите „војнички, терористички и офанзивни инфраструктури, вклучувајќи тунели и објекти за производство на оружје, ќе бидат разрушени и нема да бидат обновени“.
14. Гаранција
Регионални партнери ќе обезбедат гаранција дека Хамас и другите фракции ќе ги почитуваат своите обврски и дека „Новата Газа“ нема да претставува закана за своите соседи или за својот народ.
15. Меѓународна Стабилизациона Сила (ИСФ)
САД ќе работат со арапски и меѓународни партнери за формирање привремена Меѓународна Стабилизациона Сила. Оваа група ќе обучува проверени палестински полицајци во Газа. Оваа сила ќе биде долгорочно решение за внатрешната безбедност.
16. Нема анексија на Газа
Израел нема да ја окупира или анексира Газa. Како што ИСФ ќе ја зема контролата, Израелската армија ќе се повлече според „стандарди, пресвртни точки и временски рокови поврзани со демилитаризацијата“. Тие области ќе бидат предадени на ИСФ.
17. План ако Хамас го одбие договорот
Доколку Хамас го одложи или одбие ова предложение, планот, вклучително и засилената операција за помош, ќе продолжи во „зона без терор“ што ќе биде предадена од ИДФ на ИСФ.
18. Меѓурелигиски дијалог
Ќе биде воспоставен процес на „меѓурелигиски дијалог“ базиран на „вредности на толеранција и мирно коегзистирање“ со цел променa на мислењата и наративите кај Палестинците и Израелците.
19. Пат кон државноста
Додека се спроведува обнова на Газа и кога Палестинската власт ќе се реформira, ќе се создадат услови „конверибилни за кредибилен пат кон палестинското самоопределување и државност“.
20. Израелско-палестински дијалог
САД ќе воспостават дијалог помеѓу Израел и Палестинците за да се договори политички хоризонт за мирно и просперитетно коегзистирање.
Свет
Германската полиција уапси Хрват поради дрон над аеродромот во Франкфурт

Германската полиција уапси 41-годишен хрватски државјанин под сомнение дека управувал со дрон во близина на аеродромот во Франкфурт, пренесува германскиот весник „Билд“. Инцидентот се случил во четвртокот, на 2 октомври, а денеска полицијата објави повеќе информации за случајот.
Дронот бил забележан во западниот дел на аеродромот, на оддалеченост од околу 700 метри од пистите. Благодарение на системот за брза реакција и детекција, беспилотното летало веднаш било лоцирано и запленето, а не било потребно прекинување на воздушниот сообраќај.
„Нема индикации за каква било поврзаност на осомничениот со Русија“ соопшти портпаролот на полицијата за германските медиуми, додавајќи дека околностите под кои дронот се нашол во близина на аеродромот сè уште се предмет на истрага.
Сè уште не е познато дали станува збор за комерцијален аматерски дрон или за поголем летачки објект. Против осомничениот е покрената прекршочна постапка поради прекршување на безбедносните прописи.
Полицијата нагласи дека овој случај не е поврзан со неодамнешните инциденти со дронови во Минхен.