Свет
Дали „Харвард“ може да ја издржи битката против Трамп: „Ова е напад од чиста злоба“

Универзитетот „Харвард“ одби да ги исполни барањата на претседателот Доналд Трамп и покрај заканата дека ќе го прекине федералното финансирање, што беше бргу спроведено.
Администрацијата на Трамп го замрзна финансирањето од 2,2 милијарди долари откога „Харвард“ не се согласи со списокот на барања на Белата куќа, што вклучува насоки за управување, вработување и настава.
Претседателот на „Харвард“, Алан Гарбер, јасно стави до знаење: „Ниедна влада, без разлика која партија е на власт, не треба да диктира што може да предаваат приватните универзитети“.
Иако овој потег предизвика сериозни финансиски последици, многу сегашни и поранешни студенти ја поддржаа одлуката на универзитетот да не попушти под притисокот. Меѓу нив е и поранешниот американски претседател Барак Обама, кој одлуката на Трамп ја нарече незаконска и го пофали „Харвард“ како пример за другите високообразовни институции.
Администрацијата на Трамп претходно се насочи кон неколку универзитети, особено по минатогодишните пропалестински протести во кампусите. Антисемитскиот истражен тим на владата идентификува повеќе од 60 универзитети за ревизија.
Универзитетот „Колумбија“, на пример, се согласи на многубројни барања откога му беа одбиени 400 милиони долари. „Харвард“ исто така направи одредени отстапки: ја откажа иницијативата „Религија, конфликт и мир“ и го отпушти раководството на Центарот за блискоисточни студии поради наводите за антиизраелска пристрасност.
Исто така, во јануари се спогоди со две тужби од еврејски студенти за антисемитизам – иако не беше призната вината.
Но, „Харвард“ ја повлече линијата во петокот и отфрли поширок список од Белата куќа за кој вели дека е во спротивност со академската автономија.
Иако „Харвард“ располага со огромна донација од 53,2 милијарди долари – поголема од БДП на многу помали земји – дури 70 % од тие пари се врзани за конкретни проекти што донаторите прецизно ги идентификувале. Според правилата за управување со Универзитетот, годишно не треба да се троши повеќе од 5 % од вкупниот фонд.
Ова значи дека за да се надомести изгубеното федерално финансирање од 2 милијарди долари, „Харвард“ ќе мора да ја зголеми својата донација за 40 милијарди долари, што, како што вели Стивен Блум од Американскиот совет за образование, „не е можно да се најде под карпа“.
Дополнителен удар би можел да биде предлогот на Трамп за одземање на статусот на „Харвард“ како непрофитна институција поради што избегнува даноци од стотици милиони долари годишно. Се проценува дека во 2023 година заштедил 158 милиони долари на недвижен имот само во пошироката област Бостон.
И додека „Харвард“ засега стои на својата одлука, многумина се прашуваат колку долго може да трае. „Ова е само почеток“, рече Метју Тобин од студентскиот совет. „Трамп не се обидува да му помогне на ‘Харвард’. Ова е напад од чиста злоба бидејќи тој го гледа Универзитетот како либерално упориште“, пренесе Би-би-си.
Според многумина аналитичари, конфликтот меѓу федералната влада и елитните универзитети како „Харвард“ може да трае со години и длабоко да влијае на автономијата на високото образование во САД.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Европа
Естонија се повлекува од Конвенцијата за забрана на противпешадиски мини, стравува од Русија

Парламентот на Естонија денес гласаше за повлекување од Конвенцијата од Отава со која се забранува употребата на противпешадиски мини, поради загриженост за потенцијална воена закана од соседна Русија.
Осумдесет и еден од 101 пратеници го поддржаа предлогот, соопшти прес-службата.
Сите пет земји од Европската Унија и НАТО што граничат со Русија – Литванија, Латвија, Естонија, Полска и Финска – објавија планови за повлекување од меѓународниот договор поради воената закана што ја претставува нивниот многу поголем сосед.
Русија не е членка на Конвенцијата од Отава и користеше мини при инвазијата на Украина. Гласањето на Естонија следеше по гласањето на Латвија и Литванија, чии парламенти веќе го одобрија повлекувањето. Земјите ќе можат да складираат и распоредуваат мини шест месеци откако ќе ги известат другите членки на договорот и Обединетите нации за нивната одлука. Ниту една од петте земји сè уште не го сторила тоа.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.