Свет
Демократите се бесни поради тешкиот пораз, го обвинуваат Џо Бајден

Гневот и потребата за длабоко размислување преовладуваа меѓу членовите на Демократската партија на САД денеска откако актуелната потпретседателка Камала Харис претрпе изборен пораз што ги остави партиските функционери и гласачите без зборови.
Камала Харис, која влезе во трката пред само три месеци, беше прогласена за губитничка од нејзиниот републикански ривал, но начинот на кој ги загуби изборите отвора многу прашања за иднината на партијата.
Најостра критика е обвинението дека партијата ги лажела поддржувачите за когнитивните способности на претседателот Џо Бајден се додека катастрофалната ТВ дебата со Трамп во јуни не доведе до повлекување на претседателот од трката.
Еден демократски донатор праша: „Што го натера Џо Бајден да остане толку долго? Тој не требаше да ја крие својата здравствена состојба и требаше да се откаже многу порано“, пренесува „Индекс“.
Бајден (81) рече дека мисли оти може да го победи Трамп и дека е способен да биде претседател на САД уште четири години. Но, кога се откажа од трката во јули, објасни дека „во најдобар интерес на неговата партија и земја, ја донел одлуката да се пензионира“.
Неговата најава да се кандидира повторно во април 2023 година беше дочекана со скептицизам од многу демократи, а потенцијалните противници брзо се согласија да се приклучат на неговата кампања како советници наместо да ја доведуваат во прашање неговата одлука.
Долгогодишниот донатор на демократите, менаџерот Бил Акман, кој го поддржа Трамп во 2024 година, напиша на „Икс“ дека на партијата „и треба целосно ресетирање“.
„Партијата го лажеше американскиот народ за менталното здравје и кондицијата на претседателот и не се погрижи навреме да го замени“.
Постојат две групи Американци на кои Харис им се чинеше подобар избор во однос Трамп: многу млади гласачи – мотивирани од климатските промени, либералните вредности и нејзиното познавање на социјалните медиуми, и жените – кои се плашат од ограничените права за абортус што ги застапуваат републиканците. Но, се чини дека и двете групи застанаа на страната на Трамп.
Трамп доби поддршка и во приградските заедници, иако демократите веруваа дека тоа е и нивен терен.
Официјален претставник на Демократскиот национален комитет изјави дека во вторникот доцна навечер добил лути СМС пораки од бројни сопартијци кои му дале до знаење дека се лути затоа што ги излажале во кампањата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Регион
Црна Гора планира да произведува дронови; САД: Покажуваат дека се сериозни

Црна Гора планира да започне со производство на беспилотни летала во соработка со американска компанија, а првата серија ќе биде донирана на Украина, објавија денес црногорските медиуми, повикувајќи се на „писмо за намери“ усвоено од владата во Подгорица кон крајот на мај.
Во тој документ, како што објави Радио Слободна Европа, црногорската влада наведува дека оваа иницијатива ќе ги подобри капацитетите на војската во однос на НАТО, ќе ги поддржи одбранбените потреби на Украина, како и позицијата на Црна Гора како сигурен снабдувач на најсовремена одбранбена опрема на глобалниот пазар.
Се нагласува дека договорот вреден 15 милиони долари ќе биде поддржан и од американската администрација предводена од претседателот Доналд Трамп. Писмото за намери усвоено од црногорската влада на 29 мај наскоро ќе го потпишат црногорскиот министер за економски развој Ник Ѓељошај и Роберт Џ. Донахју, директор на компанијата „Бај Лајт Профессионал ИТ Сервисиз ДОО“. Тоа ќе биде претходница на договорот што треба да се потпише во септември.
Договорот предвидува користење на компании од Црна Гора и регионот за тестирање на воздушни и подводни технологии на беспилотни системи. Исто така, се наведува дека владата на Црна Гора се согласува да ја донира првата серија беспилотни системи од рано производство и сродна одбранбена опрема на Украина.
Амбасадата на САД објави дека договорот, доколку биде одобрен, ќе промовира заедничка безбедност, стабилност и напредок и дека владата на САД ги охрабрува сите земји-партнери да инвестираат и да соработуваат со американските компании.
„Инвестирањето во одбранбени капацитети, како што се американските беспилотни воздушни системи, ја покажува сериозноста на Црна Гора во исполнувањето на своите обврски кон Алијансата во време кога бараме од Европа да преземе поголем товар за нејзината безбедност“, порачаа тие.
Европа
Естонија се повлекува од Конвенцијата за забрана на противпешадиски мини, стравува од Русија

Парламентот на Естонија денес гласаше за повлекување од Конвенцијата од Отава со која се забранува употребата на противпешадиски мини, поради загриженост за потенцијална воена закана од соседна Русија.
Осумдесет и еден од 101 пратеници го поддржаа предлогот, соопшти прес-службата.
Сите пет земји од Европската Унија и НАТО што граничат со Русија – Литванија, Латвија, Естонија, Полска и Финска – објавија планови за повлекување од меѓународниот договор поради воената закана што ја претставува нивниот многу поголем сосед.
Русија не е членка на Конвенцијата од Отава и користеше мини при инвазијата на Украина. Гласањето на Естонија следеше по гласањето на Латвија и Литванија, чии парламенти веќе го одобрија повлекувањето. Земјите ќе можат да складираат и распоредуваат мини шест месеци откако ќе ги известат другите членки на договорот и Обединетите нации за нивната одлука. Ниту една од петте земји сè уште не го сторила тоа.
Регион
Европската комисија не се откажува од рудникот за литиум во Србија, тој се појави на новата листа

Европската комисија денес објави список од 13 стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји, вклучувајќи го и проектот Јадар во западна Србија, кој предизвика силни протести и спротивставување во таа земја.
Списокот на стратешки проекти во областа на критичните суровини во трети земји вклучува проекти во Канада, Гренланд, Казахстан, Норвешка, Србија, Украина, Замбија, Нова Каледонија, Мадагаскар, Малави, Јужна Африка и Обединетото Кралство.
Според проценката на Комисијата, избраните проекти, од кои повеќето се однесуваат на суровини неопходни за производство на електрични возила и батерии, како што се литиум, никел, кобалт, манган и графит, бараат вкупно 5,5 милијарди евра капитални инвестиции за да започнат со работа.
На листата е вклучен и проектот Јадар во долината на реката Јадар во западна Србија, кој предизвика широко распространето негодување и отпор поради страв од загрозување на здравјето на луѓето и животната средина.
На почетокот на 2022 година, српската влада го поништи усвоениот просторен план за рудникот во долината на реката Јадар и го запре проектот. Сепак, во јули минатата година, повторно донесе одлука со која му дозволи на британско-австралискиот рударски гигант „Рио Тинто“ да го рестартира својот проект за рударство на литиум.
Избраните стратешки проекти ќе добијат поддршка од Комисијата, земјите-членки и финансиските институции во форма на полесен пристап до финансирање. Комисијата, исто така, ќе ја зајакне соработката со трети земји за да се обезбеди развој на овие проекти, особено преку стратешки партнерства што веќе се воспоставени со некои од земјите.