Европа
Ердоган: Немаме аспирации кон туѓото, но своето не го даваме

Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган денеска изјави дека Турција нема аспирации кон туѓи права, територии, мориња и природни ресурси, но дека нема да дозволи некој да има претензии кон неговата земја.
„Ние ги браниме правата и интересите на нашиот народ и држава, како и пријателите во и надвор од нашите граници, на копно, вода, во воздухот и насекаде. Без двоумење отидовме и покажавме решителност и сила каде и да се појави закана за нашата земја, од Ирак и Сирија до Либија и Егејското Море. Ги надминавме и сите економски трикови што ни ги подметнуваа и им покажавме на луѓето дека сме со нив“, рече Ердоган.
Германските медиуми неделава пишуваа дека е можен е конфликт во Егејското Море, откако Анкара објави дека ќе го испрати истражувачкиот брод „Орук Реис“ во близина на грчкиот остров Кастелоризо, што е на само три километри од турското копно.
Турција сака да ги испита потенцијалните подводни наоѓалишта на природен гас и нафта во таа област.
Сепак, Грција ја смета оваа морска зона како своја територија на која има ексклузивно право да го истражува и експлоатира морското дно.
Покрај ова, неделава се одржаа протести низ цела Грција поради одлуката на Турција да ја претвори „Аја Софија“ во џамија.
Турција неодамна го поништи 86-годишниот статус на поранешнта византиска катедрала „Аја Софија“ како музеј и од петокот објектот беше отворен за муслиманска богослужба.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Макрон: Не смееме да бидеме американски вазали

Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека Европа мора повторно да развие вкус за ризик амбиција и моќ и да ја отфрли зависноста од Соединетите Американски Држави, пренесува BFM TV.
Изјавите на Макрон доаѓаат во време на големи геополитички промени, додека Доналд Трамп ја доведува во прашање актуелната политика на САД кон Украина и Русија и ја преоценува неговата посветеност на трансатлантската безбедност.
Говорејќи за време на дводневната посета на Португалија, Макрон истакна дека Европа мора да биде пообединета и посилна од кога било и да преземе одлучувачки чекори во технолошкиот, индустрискиот и во одбранбениот сектор.
„Гледам многу луѓе во Европа, кои велат: Мораме да бидеме добри со Американците, ова ќе помине“, рече Макрон во изјавата што ја пренесе BFM TV.
Но тој додаде дека покорувањето не е решение предупредувајќи ја Европа дека не смее да западне во вазални односи. Неговата изјава доаѓа во контекст на европските дискусии за зголемување на трошоците за одбрана за зајакнување на сопствените капацитети и поддршка на Украина.
Посетата на Макрон на Португалија следува по неговото патување во Вашингтон, каде што се обиде да го убеди Трамп да се посвети на безбедносните гаранции за Украина по војната. Според извори од ЕУ, францускиот претседател не успеал да добие јасни ветувања од Трамп, а неименуван европски функционер ја опишал неговата посета како губење време, пишува „Политико“.
Иако овој геополитички контекст е нов, Макрон долго време се залага за стратешка автономија на Европа и нејзина независност од американското влијание. Додека поддршката на САД за Украина станува сè понеизвесна, Макрон и британскиот премиер Кир Стармер ја водат иницијативата за испраќање европски мировни сили за следење на евентуалниот прекин на огнот во Украина.
Украинскиот претседател Володимир Зеленски денеска ќе се состане со Трамп во Вашингтон, каде што се очекува да разговараат за можните американски безбедносни гаранции за Украина и да потпишат рамковен договор за украинските минерали и други ресурси.
Европа
Русите ја нападнаа Украина со повеќе од 200 дронови

Украинската војска објави дека соборила 107 од 208 беспилотни летала лансирани од Русија во текот на ноќта во нов масивен напад. Според војската, уште 97 беспилотни летала биле „изгубени“ поради електронско заглавување, што значи дека украинските сили можеле да ги пренасочат или оневозможат преку други методи.
Деновиве Русија значително го зголеми бројот на беспилотни летала што ги користи против Украина – Володимир Зеленски изјави дека непосредно пред третата годишнина од војната биле лансирани 267 дронови, додека во последните три дена Москва ја нападна Украина со вкупно 551 беспилотно летало.
Во меѓувреме, во рускиот напад со употреба на клизни бомби врз градот Костијантинивка загинаа најмалку пет лица, рече регионалниот гувернер.
Европа
Русите тврдат дека Украинците се обиделе да го убијат кримскиот митрополит во Москва

Руската Федерална служба за безбедност (ФСБ) денеска соопшти дека спречила обид на украинското воено разузнавање да го убие Тихон Шевкунов, кримскиот митрополит на Руската православна црква во Москва. На ова тврдење немаше итна реакција од Киев, објави „Ројтерс“.
Шевкунов, кој со години во руските медиуми беше опишуван како исповедник на Путин – тврдење што ниту го потврди ниту го демантира – одржува јавно познанство со рускиот претседател Владимир Путин од крајот на 90-тите, а Кремљ претходно изјави дека Шевкунов и Путин добро се познаваат.
Во 2023 година тој беше назначен за митрополит на Крим станувајќи еден од највисоките функционери на Руската православна црква на полуостровот што Русија го анектира од Украина во 2014 година.
ФСБ во соопштението наведе дека уапсиле Русин и Украинец во врска со заговорот и дека е запленета импровизирана експлозивна направа. Дополнително, наведуваат дека и двајцата осомничени го признале заговорот за атентатот.
Тие додадоа дека двајцата мажи, за кои тврдат дека биле регрутирани од Украина преку апликацијата „Телеграм“, го планирале обидот за атентат од средината на 2024 година и имале намера да го убијат Шевкунов во Москва.
Украина ја презеде одговорноста за серијата атентати во Русија од почетокот на војната во 2022 година вклучувајќи ги и оној на прорускиот украински блогер Владлен Татарски во април 2023 година и на шефот на руските сили за нуклеарна, биолошка и хемиска заштита, Игор Кирилов, во декември 2024 година.